Znacznie zajęć przyrodniczych i współpracy ze środowiskiem lokalnym w przedszkolu

Znacznie zajęć przyrodniczych i współpracy ze środowiskiem lokalnym w przedszkolu

Edukacja przyrodnicza jest częścią wychowania przedszkolnego. Jej celem jest zbliżenie dziecka do przyrody, ukształtowanie właściwego, opiekuńczego stosunku do roślin i zwierząt, doprowadzenie do zrozumienia stanowiska i roli człowieka w przyrodzie. Obserwując zachowania dzieci podczas zajęć o tematyce przyrodniczej, ich zaangażowanie w problemy ochrony środowiska naturalnego wdrożyłam do realizacji program przyrodniczy. Głównym celem tego programu było kształtowanie postawy proekologicznej i zachęcane do pogłębiania wiedzy o otaczającym świecie przyrody.
Dziecko jest niestrudzonym badaczem przyrody, dlatego stosunkowo łatwo jest podtrzymywać w nim zainteresowanie otaczającym światem. Zabawy na świeżym powietrzu to czas obserwacji zmian zachodzących w przyrodzie. Wykonujemy wówczas doświadczenia związane z powietrzem, poznajemy znaczenie wiatru w życiu człowieka, a także źródła zanieczyszczeń powietrza. Wspólnie wykonujemy wiatromierze i deszczomierze, a dzieci mają możliwość montowania ich na domowych balkonach.
Co roku, dzieci z naszego przedszkola biorą udział w akcji „Sprzątanie Świata" oraz „Misja dzieci - Szczecin bez śmieci?. Staramy się, aby teren wokół naszego przedszkola był czysty i abyśmy mogli być z niego dumni. Jesień to również czas wzbogacania naszego ogrodu nowymi sadzonkami. Zasadziliśmy już krokusy, różaneczniki, magnolie, a w obecnym roku, każde dziecko miało możliwość zasadzenia swojej tui z rodzicem.
W ramach programu, jesienią zapoznajemy dzieci z różnymi sposobami przechowywania i przyrządzania warzyw i owoców. Przygotowujemy wówczas owocowe kompoty na zimę oraz kiszone ogórki. Stałym punktem kontaktu z przyrodą jest udział w wycieczce do Zachodniopomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach. Tam uczymy się rozpoznawać drzewa, ich owoce oraz określamy ich wiek. Właśnie umiejętność określania wieku drzew zaowocowała nowym świętem w naszym przedszkolu. Od dwóch lat obchodzimy „Święto Drzewa”. W tym roku naszym solenizantem został Kasztanowiec.
Dzięki obserwacji i doświadczaniu różnorodnych zjawisk, kształci się uwaga dziecka, jego spostrzegawczość, pamięć wzrokowa, sprawność myślenia i mowy. Środowisko przyrodnicze, prezentujące ogromne bogactwo przedmiotów, zjawisk, kształtów i barw, umożliwia dzieciom poszerzenie wiedzy min. o roli śniegu w życiu człowieka. Dzieci podczas zajęć poznają właściwości śniegu i lodu, wykonują doświadczenia, aby poznać zjawisko topnienia i zamarzania wody. Zakładają również własne hodowle kryształów soli. Dowiadują się, w jaki sposób powstają płatki śniegu, mają również możliwość stworzenia swojego własnego płatka śniegu. W naszym przedszkolu organizujemy również quizy ekologiczne „Wszystko wiem o niedźwiedziu brunatnym”, „Wiemy wszystko o lodowcach”, w których dzieci mają możliwość podzielenia się swoją wiedzą z rówieśnikami.
Przedszkolaki cyklicznie biorą udział w spotkaniach z Ekoedukatorami, miały również możliwość spotkania się z Leśniczym z Nadleśnictwa Kliniska. Dowiedziały się o sposobach dokarmiania zwierząt w czasie zimy. Korzystając z wiedzy, jaką uzyskaliśmy od leśniczego w tym roku, przygotowaliśmy konkurs na „Najpiękniejszy karmnik”. Po rozstrzygnięciu konkursu karmniki wywieszone zostały na drzewach wokół naszego przedszkola. Dzięki uprzejmości Ligi Ochrony Przyrody, mamy możliwość zapoznania się z mapami naszych lasów: Puszczy Bukowej, Parku Leśnego Głębokie oraz Nadleśnictwa Kliniska.
Zakładanie ogródków na salach to tradycja każdego dziecka w naszym przedszkolu. Uprawialiśmy już fasolę, cebulę, rzeżuchę, ziemniaki, pikowaliśmy również pomidory. Wykorzystując lupy obserwujemy kiełkujące rośliny. Wspólnie z ogrodnikiem prowadzimy prace porządkowe w naszym ogrodzie. Prace hodowlane uczą odpowiedzialności, obowiązkowości, umiejętności współdziałania w zespole, planowania zadań i podziału wykonywanych czynności pomiędzy członków grupy. W okresie wiosennym wyposażeni w karty „Poszukiwaczy wiosny” uczestniczymy w wycieczce po osiedlu, aby tropić zbliżającą się wiosnę. Dzieci mają również możliwość zakładania różnych hodowli zwierząt. Podjęły się już opieki nad ślimakami, dżdżownicami, świnką morską, karaczanem madagaskarskim. Wykazały się dużą wrażliwością i zaangażowaniem podczas opieki nad zwierzętami. Działania te wpływają na ich rozwój osobowości, gdyż kształtują się cechy charakteru, m. in. odpowiedzialność, wytrwałość, opiekuńczy stosunek do roślin i zwierząt.
Wśród dzieci kształtujemy również odpowiedzialność za środowisko naturalne, poprzez udział w obchodach „Światowego Dnia Wody”. Dzieci mają wówczas możliwość dzielenia się swoją wiedzą z młodszymi kolegami. Wskazują skutki zanieczyszczenia wody, długotrwałej suszy i nadmiernych opadów. Zajęcia i zabawy przeprowadzane tego dnia uświadamiają przedszkolakom jak wielkie znaczenie ma woda w przyrodzie i konieczność jej oszczędzania. Mali przyrodnicy oznaczają specjalnymi emblematami łazienki w przedszkolu, aby ich koledzy nie zapominali, że woda w naszym życiu jest bardzo ważna.
Dzięki przystąpieniu do programu „Reba”, z dużym zainteresowaniem bierzemy udział w zajęciach i akcjach dotyczących segregacji odpadów. Uświadomiły one nam, jakie znaczenie w życiu codziennym ma segregacja śmieci, jak szkodliwy dla ludzi jest nieprawidłowo składowany zużyty sprzęt elektroniczny i elektryczny. Dzieci poznały współczesny problem, jaki istnieje ze składowaniem i utylizacją sprzętu elektrotechnicznego. Wystawiły w przedszkolu karton na zużyte baterie.
Nasze przedszkole uczestniczy również w akcji „Maluchy ratują ropuchy”. Ochotnicy ubrani w kamizelki odblaskowe, odławiali ropuchę szarą w okolicach Jeziora Szmaragdowego. Przedszkolaki zapoznały się z wybranymi mieszkańcami gleby i ich znaczeniem dla ludzi i przyrody, poznały znaczenie mrówek, kreta i dżdżownic. Prowadziły obserwacje przyrodnicze owadów z wykorzystaniem mikroskopu.
Tradycją naszego przedszkola są teatrzyki ekologiczne prezentowane przez nauczycieli dla dzieci. Wystawiliśmy już między innymi: „Jak rozweselić Ziemię”, „Posprzątajmy las”, „Leśna gromada”. Niezwykłym przeżyciem dla dzieci, jest ujrzeć „swoją Panią” wcielającą się w jedną z postaci.
Program ekologiczny realizowany w naszym przedszkolu stwarza doskonałą okazję do eksperymentowania, wspólnej zabawy, pobudzania dziecięcej wyobraźni, a także możliwości do szerszej edukacji na temat ochrony i zagrożeń dotyczących środowiska naturalnego nie tylko dla dzieci, ale również dorosłych. Realizacja programu w przedszkolu spowodowała, że dzieci w większym stopniu troszczą się o środowisko naturalne. Zmiany da się zauważyć podczas najprostszych czynności higienicznych, takich jak mycie rąk czy zębów. Dzieci w trosce o środowisko starają się oszczędzać wodę np. nalewają oszczędnie wody do kubka podczas mycia zębów. Podczas zabaw w ogrodzie przedszkolnym wiedzą, że nie należy zrywać kwiatów, łamać gałęzi i rzucać papierków na ziemię. Realizowane w ramach programu wycieczki i wyjazdy, umożliwiają dzieciom poznanie nowych ciekawych miejsc i bezpośrednią obserwację przyrody w terenie. Dzieci nabywają umiejętność dostrzegania piękna w otaczającym nas środowisku. Podczas rozmów z rodzicami utwierdziłam się w przekonaniu, że realizacja programów przyrodniczych w przedszkolu ma duże znaczenie. U dzieci kształtują się pozytywne więzi ze środowiskiem przyrodniczym, odpowiedzialność za jego stan. Zdobywają i doskonalą umiejętności obserwowania i analizowania zjawisk przyrodniczych, a także rozbudzana jest potrzeba kontaktu z przyrodą i nabywania opiekuńczego stosunku do świata roślin i zwierząt.
Dorota Ślotała