Jak porozumiewać się z innymi? Przeszkody w komunikacji

Konspekt lekcji

Imię i nazwisko

Temat Jak porozumiewać się z innymi? Przeszkody w komunikacji
Klasa:
VI Data przeprowadzenia zajęć:

Cele lekcji:

Cel ogólny:

- Doskonalenie umiejętności komunikowania się.
- Poznanie czynników przeszkadzających w efektywnym porozumiewaniu się.

Cele operacyjne:

- uczeń rozwija umiejętności aktywnego słuchania
- uczeń potrafi wymienić bariery komunikacyjne
- uczeń potrafi współpracować w grupie
- uczeń rozwija umiejętności skutecznego porozumiewania się
- uczeń uświadamia sobie znaczenia werbalnego porozumiewania się

Metody:

Burza mózgów, dyskusja, praca w grupie, pogadanka, ćwiczenia aktywizujące.

Środki dydaktyczne:

Kartki A4, przybory do pisania, karteczki kolorowe, arkusze papieru, karty pracy (przykładowe przysłowia do ćwiczenia, przykładowe rysunki do ćwiczenia)

Formy pracy:

Praca z cała klasą.

Ogniwa lekcji Treść lekcji Metoda Pomoce

1.Część organizacyjna Powitanie uczniów.
Sprawdzenie obecności.
Przygotowanie do zajęć.
Słowna Dziennik lekcyjny,
tablica
2.Przypomnienie, wprowadzenie do nowego tematu Z czym kojarzy nam się słowo komunikacja?, w jaki sposób porozumiewamy się z innymi?
Dyskusja, burza mózgów.
3.Podanie treści nowego tematu Wyjaśnienie celu zajęć.
Przypomnienie ogólnych wiadomości na temat prawidłowej komunikacji oraz barier.
Pogadanka
4. Treści nowego tematu „Bariery i mosty w komunikacji” Praca w grupach Arkusze papieru,
flamastry

5. Ćwiczenia „Wieża Babel” Aktywizująca Przykładowe przysłowia do ćwiczenia(zał.1)
6. Ćwiczenie
„Aktywne słuchanie” Aktywizująca,
dyskusja Kartki A4, długopisy, przykładowe rysunki do ćwiczenia(zał.2).
7.Podsumowanie lekcji Uczniowie wymieniają bariery w komunikacji które najbardziej im przeszkadzają, powodują konflikt.
Burza mózgów
8.Zadanie końcowe. Każdy uczeń na przygotowanych karteczkach wyraża opinię:
Karteczki żółte – podobało się , było fajnie
Karteczki zielone – nie podobało się strata czasu
- ewaluacja
Objaśnienie Karteczki kolorowe

Przebieg lekcji:

Ad 2. Przypomnienie, sprawdzenie wiadomości.

NAUCZYCIEL PYTA UCZNIÓW:
Uczniowie odpowiadają jednym słowem na pytanie:
Z czym kojarzy się słowo "komunikacja ", „Co to jest komunikacja?”. Wszystkie odpowiedzi zapisywane są na tablicy, także te dotyczące komunikacji miejskiej, mediów, Internetu itp.
Nauczyciel podaje definicję: „Komunikacja interpersonalna” to proces wymiany informacji między jej uczestnikami”. W trakcie dyskusji nauczyciel rozdaje encyklopedie, uczniowie poszukują definicji KOMUNIKACJI , KOMUNIKACJI INTERPERSONALNEJ– przytaczają pojęcie.

Ad 3. Wprowadzenie do nowego tematu.

Nauczyciel zwraca uwagę, że w rozmowie nie tylko ważne są słowa (komunikacja werbalna), ale także nasze ciało, wyraz twarzy, gesty, które wykonujemy (komunikacja niewerbalna).Te dwa rodzaje komunikacji wzajemnie się uzupełniają. Podczas normalnej rozmowy dwóch osób, tylko niecałe 35 % informacji przekazywanych jest werbalnie, a niewerbalnie ponad 65%.
Prawidłowa komunikacja istnieje wtedy , gdy odbiorca rozumie przekaz, tak jak zamierzał to nadawca.
Rzeczywistość jest jednak inna .Błędne rozumienie treści zdarza się gdy co innego mówią słowa, a co innego komunikuje reszta ciała np. Jola mówi, że mnie lubi , a unika ze mną kontaktu wzrokowego. Tomek mówi, że ma dużo czasu a często spogląda na zegarek.
Kolejne źródło nieporozumień to brak uwagi przy słuchaniu, wynikający z braku zainteresowania przedmiotem rozmowy lub koncentracji na tym co się chce samemu powiedzieć.
Często zdarza się ,że przyczyna zniekształcenia jest brak zaufania do drugiej osoby.
Dobra komunikacja jest to taki sposób porozumiewania się, w którym nie ma oceniania, osądzania czy krytykowania drugiego człowieka. Każdy ma prawo odczuwać i mówić o swoich emocjach, wyrażać własne zdanie i ma prawo zostać wysłuchany.
Brak umiejętności porozumiewania się może prowadzić do poczuci niższej wartości, może wyzwalać agresję i chęć odwetu na innych za własne niepowodzenie.

Ad 4. Treści nowego tematu

Zadanie dla uczniów

Nauczyciel dzieli klasę na dwie grupy, rozdaje arkusze papieru i pisaki.
Pierwszą grupę prosi o zastanowienie się nad barierami komunikacyjnymi, czyli wszystkim tym, co ludzie mówią lub robią a przeszkadza to w ich zrozumieniu.
Zapisują odpowiedzi na arkuszu pod hasłem „bariery” :(niesłuchanie,
krzyczenie lub głośne mówienie, złoszczenie się, nie mówienie szczerze jak się czujemy,
dąsanie się, robienie kwaśnych min, kłamanie, krytykowanie i „dołowanie” ludzi, wyzywanie, negatywnie komunikaty niewerbalne (np. marszczenie brwi, wywracanie oczami, wtrącanie się, przerywanie innym, straszenie, oskarżanie lub obwinianie)
Następnie druga grupa wymienia to, co ludzie mówią lub robią, a pomaga to w
utrzymaniu komunikacji. Zapisują te odpowiedzi pod hasłem „mosty”: (uważne słuchanie, pokazywanie, że słuchamy poprzez mowę ciała lub wydawanie zachęcających dźwięków (np. „mhmm)
Grupy uczniów prezentują swoje prace.

Ad 5. Ćwiczenie

Wieża Babel.

Nauczyciel proponuje uczniom zabawę:
Jeden z uczestników wychodzi z pomieszczenia. Pozostali uczniowie rozdzielają miedzy sobą poszczególne wyrazy przygotowanego przysłowia. Gdy uczestnik wraca zza drzwi, na znak prowadzącego wszyscy krzyczą swoje wyrazy. Zadaniem słuchającego jest odgadnąć przysłowie z ogólnego hałasu. Jeśli odgadła, to ma prawo wskazać kolejnego wychodzącego, jeśli nie to ponownie wychodzi za drzwi.
Na koniec zabawy uczniowie wypowiadają się na temat barier w komunikacji.

Ad 6. Ćwiczenie -dyskusja

Aktywne słuchanie
Nauczyciel proponuje uczniom zabawę:
Każdy uczeń otrzymuje kartkę A4, długopis. Nauczyciel wyznacza ucznia który otrzymuje kartkę z narysowanymi figurami. Osoba ta opisuje pozostałym uczniom przedstawione figury, a pozostali uczniowie starają się je odtworzyć. Podczas zadania można zadawać pytania a osoba przedstawiająca zadanie może na nie odpowiadać. Następnie porównujemy rysunki z pierwowzorami . Następne ćwiczenie prowadzimy w ten sam sposób z wykluczeniem jakiegokolwiek porozumiewania się. Na koniec porównujemy rysunki.
Uczniowie podejmują dyskusje na temat procesów porozumiewania się, jakie zachodziły podczas wykonania ćwiczenia (np.: Jakie elementy porozumiewania się były najtrudniejsze dla rysujących, dla osoby opisującej?, czy osoba opisująca odpowiednio przekazała opis rysunku?, która opcja ćwiczenia była łatwiejsza 1 czy 2?

Ad7. Podsumowanie lekcji

Nauczyciel – na podstawie przeprowadzonych ćwiczeń co największe trudności wam sprawiało w komunikowaniu się. Jakich użyliście sposobów aby wasza komunikacja była poprawna. Czy komunikacja werbalna może istnieć bez komunikacji niewerbalnej?
Czy pamiętacie jakieś sytuacje, w których denerwowaliście się, bo ktoś nie mógł was zrozumieć?
Uczniowie podaja przykłady złej komunikacji, barier jakie napotkali.( krytykowanie
osądzanie, decydowanie za innych ,obrażanie, rozkazywanie, grożenie, moralizowanie
nadmierne/niewłaściwe wypytywanie, zmienianie tematu)

Ad 8. Zadanie końcowe.

W ramach ewaluacji nauczyciel rozdaje uczniom kolorowe karteczki z napisami:
- podobało się , było fajnie – kartka żółta
- nie podobało się strata czasu – kartka zielona
Uczniowie poproszeni są o wrzucenie do pudełka według uznania odpowiedniej karteczki.

ZAŁACZNIK NR 1

„Jak cię widzą, tak cię piszą."
„Kto mieczem wojuje, od niego zginie."
„Nie mów hop zanim nie przeskoczysz."
„jak sobie pościelisz tak się wyśpisz."
„Gdzie kucharek 6 tam nie ma co jeść.”
„Kto pod kim dołki kopie, sam w nie wpada."

ZAŁACZNIK NR 2

Można narysować jakieś zniekształcone figury geometryczne.

(nie można wkleić obrazka)