Klimat Polski. Geografia - scenariusz, klasa 7

SCENARIUSZ LEKCJI GEOGRAFII
Klasa: 7
Rok szkolny 2017/2018
Przygotowała: Marlena Borowska

TEMAT: KLIMAT POLSKI
Cele lekcji :
• ogólne:
• określenie charakterystycznych cech klimatu Polski,
• omówienie głównych czynników kształtujących klimat;
• kształcenie umiejętności posługiwania się mapami klimatycznymi;
• szczegółowe:
Uczeń zna:
• różnicę między pogodą i klimatem;
• czynniki meteorologiczne kształtujące klimat Polski;
• czynniki niemeteorologiczne kształtujące klimat Polski;
• cechy charakterystyczne klimatu Polski;
• sposób obliczania dobowej i rocznej amplitudy temperatury powietrza;
• przestrzenne zróżnicowanie klimatu w Polsce.
Uczeń rozumie:
• związek między elementami środowiska a cechami klimatu;
• sposób konstruowania klimatogramów i ich interpretowania.
Uczeń umie:
• wykazać zależności między elementami środowiska a warunkami klimatycznymi w Polsce
• omówić zróżnicowanie klimatu w Polsce;
• obliczyć średnią temperaturę powietrza, amplitudę temperatury powietrza, sumę opadów;
• na podstawie materiału kartograficznego i statystycznego scharakteryzować klimat Polski i własnego regionu.
Metody kształcenia: informacyjna, problemowa, operatywna.
Formy pracy: pogadanka, metoda studiów przykładowych, praca z podręcznikiem, atlasem, mapą, praca indywidualna, w grupach i zbiorowa.
Środki dydaktyczne: podręcznik Geografia 7 (WSiP), temat 5, zeszyt ćwiczeń, temat 5, Geografia. Atlas. Szkoła podstawowa. Klasy 7–8 – strony 7, 48–49, 52–53, Geografia. Plansze interaktywne, mapa ścienna Fizyczna mapa Polski, kredki.

Przebieg lekcji
1. Czynności organizacyjne.
2. Zapoznanie uczniów z tematem i celami lekcji. Omówienie sposobu uzupełniania karty pracy, podział klasy na dwie grupy zadaniowe.
3. Realizacja:
- Przypomnienie podstawowych wiadomości dotyczących klimatu z poprzedniej klasy.
- Korzystając z mapy klimatycznej świata zamieszczonej w atlasie, uczniowie określają strefę klimatyczną, w której znajduje się Polska i typ klimatu występujący na tym obszarze; - Wprowadzenie podziału czynników kształtujących klimat w Polsce na meteorologiczne i niemeteorologiczne, następnie nauczyciel dzieli klasę na dwie grupy;
- Uczniowie wykonują zadanie 1. w karcie pracy;
- Grupy opracowują wybrane czynniki fizycznogeograficzne, następnie wytypowana osoba z pierwszej grupy omawia je, a druga grupa uzupełnia tabelę w karcie pracy, potem referuje osoba z drugiej grupy, a pierwsza grupa uzupełnia opisy w tabeli;
- Omówienie czynników meteorologicznych;
- Na podstawie map w atlasie lub w podręczniku zdefiniowanie i scharakteryzowanie mas powietrza kształtujących klimat w Polsce.
- Uczniowie wykonują zadanie 2. w karcie pracy;
- Na podstawie rysunków znajdujących się w podręczniku nauczyciel wprowadza pojęcia frontu atmosferycznego – ciepłego i chłodnego;
- Uczniowie wykonują zadanie 3. w karcie pracy;
- Korzystając z map klimatycznych w atlasie, nauczyciel wraz z uczniami wymienia cechy charakterystyczne klimatu Polski: zróżnicowanie rocznej amplitudy temperatury powietrza, niewielkie opady, występujące głównie w półroczu letnim, występowanie dużego zachmurzenia, często przy niewielkich opadach, przewaga wiatrów wiejących z zachodu, latem z północnego zachodu, występowanie sześciu termicznych pór roku, duża zmienność pogody z dnia na dzień, związana z wędrującymi frontami atmosferycznymi;
• uczniowie wykonują zadanie 4. w karcie pracy.
4. Pytanie o wątpliwości i problemy związane z tematem.
5. Praca domowa:
• dla wszystkich: z podręcznika – polecenia 1 i 2 z zeszytu ćwiczeń – zadania 1–3;
• dla zainteresowanych: z podręcznika– polecenie 3; z zeszytu ćwiczeń – zadania 4–7

Karty pracy

Zadanie 1.
Na podstawie informacji w podręczniku i własnej wiedzy uzupełnij w tabeli wiersze 2. i 4.

Czynnik fizycznogeograficzny / Wpływ na klimat

................................./ ...............

Rozmieszczenie obszarów górskich / ...............

................................ / ...............

Położenie nad Morzem Bałtyckim / ...............


Zadanie 2.
Do każdego opisu pogody przyporządkuj masę powietrza w największym stopniu wpływającą na jej kształtowanie. Zamaluj opisy na odpowiednie kolory zgodnie z objaśnieniami.
powietrze polarne kontynentalne – kolor żółty
powietrze polarne morskie – kolor zielony
powietrze zwrotnikowe – kolor czerwony
powietrze arktyczne – kolor niebieski

Opis 1. To był styczniowy mglisty poranek. Po zeszłotygodniowych opadach śniegu pozostało tylko wspomnienie. Chmury na niebie zwiastowały deszcz.

Opis 2. Na termometrze było ponad 30°C, rośliny więdły i usychały, od dawna nie spadała kropla deszczu.

Opis 3. To był bardzo mroźny dzień, temperatura spadła poniżej –25°C, niebo było bezchmurne, Słońce odbijało się od dawno już spadłego, zmrożonego śniegu.

Opis 4. W nocy pojawiły się przymrozki, zmarzły wiosenne kwiaty na rabacie, opadły kwiaty z drzew owocowych.

Opis 5. Tego dnia panował ogromny upał, powietrze było bardzo wilgotne, było parno i duszno; po południu zaczęło grzmieć, rozszalała się burza.


3. Na podstawie opisu odpowiedz na pytania.
W ciągu dnia pogoda była słoneczna, temperatura wynosiła 18°C. W wieczornej prognozie pogody zapowiedziano, że w ciągu następnej doby przesuwać się będzie nad Polską chłodny front atmosferyczny.

Pytania: Czy w ciągu następnej doby można spodziewać się opadów?
....................................................................................................................................................................................................
Jeśli tak, to jak będą intensywne i ile będą trwały?
....................................................................................................................................................................................................
Jak zmieni się temperatura powietrza po przejściu frontu?
....................................................................................................................................................................................................

Zadanie 4. Na podstawie danych klimatycznych zawartych w tabeli oblicz: średnią roczną temperaturę powietrza, roczną amplitudę temperatury powietrza, roczną sumę opadów atmosferycznych.

Miesiąc I / II / III / IV / V / VI / VII / VIII / IX / X / XI / XII

Średnia
temperatura
powietrza (°C ) -2 / -1 / 2 / 7,5 /12 / 18 / 22 / 21 / 15 / 8 / 3 / -1

Średnie opady 28 / 26 / 3 / 38 / 5 / 66 / 76 / 71 / 46 / 44 / 38 / 36
(mm)