Scenariusz lekcji wychowawczej z okazji
Międzynarodowego Dnia Autyzmu
Klasy IV- VI
1. Cele zajęć:
- zapoznanie uczniów z definicją autyzmu
- zapoznanie uczniów z cechami osób autystycznych
- uwrażliwienie na drugiego człowieka
- umożliwienie uczniom wczucia się w rolę osoby autystycznej i lepszego zrozumienia
jej sytuacji
- włączenie uczniów w obchody Międzynarodowego Dnia Autyzmu
2. Przewidywane osiągnięcia:
Uczeń:
- wie, że autyzm jest jedną z niepełnosprawności
- wie, że osoby ze spektrum autyzmu mogą funkcjonować na bardzo rożnym poziomie
- wie, że osoby z autyzmem mają problemy w zakresie relacji społecznych, komunikowania się i zainteresowań
- potrafi podać cechy charakterystyczne dla wybranej osoby z autyzmem w zakresie relacji społecznych, komunikowania się i zainteresowań
- uświadamia sobie w jaki sposób można pomóc osobie z autyzmem
3. Uczestnicy: uczniowie klas 4-7 szkoły podstawowej
4. Czas: 45 min.
5. Metody, formy pracy, techniki, materiały i środki:
- metody: wizualne, czytane, dyskusja,
- formy: praca w parach
- techniki: twórcze, pedagogika zabawy
- środki: film “Czym jest autyzm dla autystyków” oraz “Podróż Marii „
- materiały: karta pracy, niebieskie kartki papieru, nożyczki
6. Pomieszczenie:
sala lekcyjna, stoliki przygotowane do pracy w grupach 4-6 osobowych
I. Część wprowadzająca
1. Powitanie uczniów.
2. Przedstawienie tematu lekcji.
3. Burza mózgów:
Prowadzący przykleja na tablicy kartkę z rysunkiem twarzy Marii, jako przedstawicielki grupy osób z autyzmem. Pyta, co uczniowie wiedzą na temat autyzmu, jakie mają skojarzenia z tym słowem.
Uczniowie dostają kolorowe karteczki samoprzylepne, na jednej zapisują jedno skojarzenie ze słowem autyzm lub znaną sobie informację na temat autyzmu.
– podchodzą do tablicy i przyklejają ją wokół portretu Marii / lub prowadzący zapisuje tą informację na tablicy
Lista informacji zgromadzonych przez uczniów może posłużyć później do dyskusji.
4. Wytłumaczenie terminów:
Autyzm jest całościowym zaburzeniem rozwoju dziecka. Oznacza to, że u dotkniętych nim dzieci obserwuje się objawy nieprawidłowego funkcjonowania we wszystkich obszarach rozwoju. Pierwsze symptomy autyzmu pojawiają się bardzo wcześnie, często już u kilkunastomiesięcznych niemowląt, ale zawsze są widoczne przed ukończeniem przez dziecko 3 roku życia. Niektóre objawy autyzmu to:
• osłabiony kontakt wzrokowy lub jego brak,
• brak reakcji na własne imię,
• trudności w kontaktach społecznych, szczególnie z innymi dziećmi,
• brak mowy lub opóźniony jej rozwój,
• zabawy stereotypowe np. układanie zabawek w rzędy,
• fascynacja wirującymi przedmiotami.
W Europie żyje 5 milionów ludzi z autyzmem. 1 na 110 urodzonych dzieci ma autyzm. Na autyzm nie ma lekarstwa.
Kwiecień to miesiąc poświęcony zwiększaniu świadomości autyzmu. 2 kwietnia obchodzimy Światowy Dzień Autyzmu. Tego dnia cały świat włącza się w akcję „Na niebiesko dla autyzmu”. Kolor niebieski ma dać osobom z autyzmem i ich rodzinom nadzieję na lepsze życie. Każdy może wyrazić swoją solidarność: oświetlić budynek na niebiesko, dodać niebieski kolor do ubrania, propagować logo akcji w Internecie (np. naFacebooku).
II. Część zasadnicza
1. Prezentacja filmu animowanego „Podróż Marii”.
Zadaniem uczniów jest przyjrzenie się najbardziej charakterystycznym cechom Marii.
2. Rozmowa na temat filmu, co uczniowie zapamiętali na temat funkcjonowania Marii.
Wyjaśnienie, że Maria jest osobą o głębszych problemach rozwojowych: słabo mówi i ma trudności z rozumieniem mowy, używa obrazków do komunikowania się, ma problem z rozumieniem emocji innych ludzi, ma powtarzalne zachowania i rytuały, nie lubi zmian.
Prowadzący wyjaśnia, że osoby ze spektrum autyzmu mogą funkcjonować w bardzo rożny sposób
3. Prezentacja filmu “Czym dla autystyków jest autyzm” https://www.youtube.com/watch?v=dOWTCiZOgV0
4. Praca w parach:
Zadanie 1. Dzieci łączą się w pary. Zadaniem uczniów jest przekazanie partnerowi rozmowy tytułu ulubionej książki nie używając słów.
Po wykonaniu zadania odbywa się krótka dyskusja.
Nauczyciel może podsumować to zadanie:
“Osoby z autyzmem często mają duży problem z komunikacją lub w ogóle nie mówią. Nie oznacza to wcale, że nic nie rozumieją. Jednak przekazanie swoich uczuć, myśli i potrzeb sprawia im ogromne trudności”
Zadanie 2. Uczniowie łączą się w pary. Nauczyciel rozdaje każdej parze wycięty obraz oka (załącznik). Zadaniem uczniów jest rozpoznanie, emocji prezentowanej przez osoba ze zdjęcia, którego fragmentem jest
to oko. Na końcu nauczyciel prezentuje klasie ilustrację z całym zdjęciem twarzy. Po zadaniu odbywa się krótka dyskusja. Nauczyciel może ją podsumować:
“Osoby autystyczne mają problem ze zrozumieniem emocji towarzyszących ludziom. Często koncentrują się na wybranym fragmencie twarzy (np. oko) i nie zwracają uwagi na resztę. Dlatego trudno jest im ocenić, jakie emocje władają daną osobą”
Zadanie 3. Nauczyciel prosi na środek chętną parę. Jedna osoba z pary będzie miała za zadanie przekazać drugiej osobie krótkie zdanie, podczas gdy wszyscy inni będą im przeszkadzać – głośno rozmawiać, krzyczeć, szeleścić papierkami, pukać w ławki. Osoba, która przekazuje wiadomość, mówi normalnym
tonem, nie przekrzykując klasy.
Po zadaniu odbywa się krótka dyskusja.
Nauczyciel może ją podsumować:
“Osoby z autyzmem bardzo często mają trudności z odbiorem wrażeń za pomocą zmysłów. Wszystkie dźwięki na około mogą być przytłaczające, dlatego osoby z autyzmem nie zawsze zwracają uwagę na to, co się do nich mówi. Może też być tak, że same są bardzo głośne, wydają różne dziwne odgłosy, żeby zagłuszyć wszystko inne”
5. Podsumowanie:
Dyskusja: Jak osoby z autyzmem mogą czuć się na co dzień?
6. Wykonanie niebieskich dłoni z papieru na znak jedności z osobami z autyzmem. Każdy uczeń odrysowuje swoją dłoń na niebieskiej kartce papieru i wycina ją. Z wyciętych dłoni można zrobić girlandę lub ozdobić
nimi tablicę.
III. Podsumowanie:
Podkreślenie, że każdy z nas jest inny, tak samo osoby z autyzmem są różne. Każdy z nas jest wyjątkowy.
Prowadzący rozdaje przypinki „Jestem wyjątkowy, jak każdy”.
IV. Ewaluacja.
Każdy uczeń stara się dokończyć zdanie:
Z dzisiejszych zajęć dowiedziałem się, że...