Interpretacja jednostki tematycznej z techniki w kl.II gimnazjum.
Wyróżniamy sygnały odbierane przez zmysły człowieka i porównujemy je z czujnikami technicznymi.
Analiza teleologiczna
Uczniowie, wyodrębniając z całości poszczególne wyniki działań technicznych, powinni je nazywać, opisywać i wartościować. Rozwiną w ten sposób nie tylko umiejętności, ale także techniczne zdolności poznawcze: wyobraźnię techniczną, myślenie pojęciowe, semantykę i pragmatykę języka technicznego. Uzyskany poziom wprawy w opisywaniu otoczenia ma także wymiar wychowawczy. Pozwala uczniom ocenić efekty pracy innych ludzi, służy rozbudzaniu zaciekawień technicznych.
Analiza metodyczna
* rozpoznawanie rodzajów oraz wartości sygnałów (bodźców) odbieranych przez człowieka;
* nazywanie wielkości fizycznych;
* porównywanie wartości wielkości fizycznych;
* poszukiwanie analogii pomiędzy sygnałami odbieranymi przez człowieka, a tymi jakie odbierają zwierzęta;
* analizowanie parametrów urządzeń do odbioru i przetwarzania informacji;
Przykładowe sytuacje dydaktyczno - wychowawcze
* analiza tekstów, które dotyczących rodzajów sygnałów odbieranych przez zmysły człowieka;
*wyszukiwanie parametrów dźwięku i światła, oraz ich znaczenia w słowniku lub
encyklopedii;
Interpretacja rozwiązań metodycznych w podręczniku i zeszycie ćwiczeń
* podręcznik s. 9 -14
* zeszyt ćwiczeń s.11-17
Przykładowe małe formy metodyczne związane z jednostką tematyczną
Fragment scenariusza lekcji
CELE :
Cel główny: poznanie rodzajów sygnałów odbieranych przez zmysły człowieka z jego otoczenia;
Cele pośrednie: dostrzeżenie analogii pomiędzy sygnałami odbieranymi przez człowieka, a tymi które odbierają zwierzęta i tymi które odbierają różne
czujniki i przetworniki.
Uczniowie potrafią:
-rozpoznać doznania zmysłowe, takie jak widzenie i słyszenie;
-porównać właściwości fizyczne dźwięku i światła;
-określić znaczenie wielkości fizycznych dla człowieka;
Metoda: pogadanka, ćwiczenia.
Forma: zbiorowa, praca w grupach
Środki dydaktyczne: podręcznik, Encyklopedie multimedialne - ,,Anatomia
człowieka”, ,,Fizyka”, komputer
Czas : 45 min
STRUKTURA LEKCJI
1. Uświadomienie celów
2. Wyszukiwanie w Encyklopedii Multimedialnej – ,,Anatomii człowieka” rozmieszczenia w mózgu człowieka poszczególnych ośrodków odbierających doznania zmysłowe.
3. Wyszukiwanie znaczenia pojęć w Encyklopediach PWN.
4. Nagrywanie komentarza.
5. Uzupełnienie zeszytu ćw. s.11-12
5. Podsumowanie
Sd.1. Uświadomienie celów .
N. Na dzisiejszej lekcji poznamy rodzaje sygnałów odbieranych przez człowieka z jego otoczenia. Za pomocą jakich narządów doznania zmysłowe są
odbierane?
U. Narząd wzroku –oko, słuchu - ucho, węchu – nos, dotyku – skóra, smaku podniebienie.
N. Jakie rodzaje sygnałów są odbierane przez człowieka z otoczenia?
U. Dźwięk, światło, smak, dotyk, zapach.
N. Jakie bodźce są odbierane przez oko i ucho?
U. Światło i dźwięk.
N. Jakie własności fizyczne posiada światło i dźwięk?
U. Światło i dźwięk jest falą- a więc posiada własności falowe.
N. Jakie własności możemy zmierzyć?
U. Można zmierzyć energię i zmienność ciśnienia w czasie.
N. Czym mogą się różnić dźwięki?
U. Głośnością, wysokością dźwięku, barwą, dysonansem, konsonansem, harmonicznością.
N. Czym może się różnić światło?
U. Jasnością i barwą.
N. Od czego zależy odbiór wrażenia barwy, jasności światła, wysokości i głośności dźwięku?
U. Zależą nie tylko od częstotliwości i natężenia lecz także od kontekstu w jakim występują.
N. Porównajcie własności fizyczne dźwięku i światła z psychicznymi doznaniami człowieka
podr. s.10.
U. Własności fizyczne możemy dokładnie zmierzyć, natomiast zmienne psychiczne są naszymi subiektywnymi ( osobistymi) odczuciami.
Sd.2 Wyszukiwanie rozmieszczenia w mózgu człowieka poszczególnych ośrodków odbierających doznania zmysłowe.
N. Odszukajcie w Encyklopedii multimedialnej - Anatomia człowieka ośrodki odpowiedzialne za odbiór doznań zmysłowych.
Po włożeniu płytki w kieszeń naciśnijcie Shift. Wykorzystajcie przeglądarkę Futuris
Image do przeglądania plików graficznych, wklejcie pliki graficzne do programu Paint
U. Uczniowie wyszukują:
N. Skopiujcie oglądaną stronę z użyciem klawiszy Alt+Print Screen, a następnie wklejcie w program Paint.
U. Uczniowie wyszukują i wklejają obrazki w program Paint, efektem końcowym jest zapełniona strona rysunku.
Sd.3 Wyszukiwanie znaczenia pojęć
N. Odszukajcie w Encyklopedii Fizyki parametry dźwięku i parametry światła a następnie zapiszcie je w programie Word. Aby czas poszukiwania stał się krótszy klasę podzielimy na cztery grupy. Każda z grup wyszuka po cztery hasła.
Grupa I. -Poziom ciśnienia akustycznego, ciśnienie akustyczne, częstotliwość fali, głośność.
Grupa II.-Wysokość, barwa, dysonans, konsonans.
Grupa III-Natężenie światła, częstotliwość fali, struktura widma.
Grupa IV-Jasność, barwa, nasycenie, kontrast.
U. Wyszukują w Encyklopedii Fizyki
Sd.4. Nagrywanie komentarza.
N. Otwórz program Microsoft Word. Napisz cztery zdania o sobie. Po zakończeniu pisania tekstu wstawcie komentarz, należy wykorzystać pasek narzędzi Wstaw
/ Komentarz/ klik
taśma magnetofonowa. Nauczyciel zapisuje kolejne polecenia na
tablicy.
U. Uczniowie otwierają program Word Start / Programy / Accesoria /Word/
Piszą zdania: Nazywam się Jaś Kowalski. Jestem uczniem II klasy Publicznego Gimnazjum w Rzeszowie. Interesuję się filatelistyką. Bardzo lubię
pływać i jeździć na nartach.
U. Wykonują polecenia wstawiają komentarz, włączają kasetę
N. Włączcie czerwonym przyciskiem i nagrajcie napisane zdania.
U. Uczniowie nagrywają napisany tekst.
N. Przesłuchajcie nagranie.
U. Uczniowie sprawdzają nagranie.
N. Co przedstawia ten obraz?
U. To jest widmo pliku muzycznego.
N. Jak nazywają się przyrządy pomiarowe analizujące różne dźwięki?
U. Są to analizatory dźwięku.
N. Czy człowiek może dokonać analizy dźwięku, a jeżeli tak, to jak się ona odbywa?
U. Człowiek i zwierzęta dokonują analizy dźwięku, rozpoznają dźwięki po barwie.
N. W aparacie słuchowym człowieka i zwierząt analizę dźwięku dokonuje się przez błonę aparatu Cortiego na zasadzie lokalizacji drgań błony w zależności
od częstotliwości.
N. Jak można opisać źródła fal akustycznych?
U. Źródła fal akustycznych można opisać za pomocą wykresu, na przykład wychylenia drgających cząstek w funkcji czasu. Można również wykonać wykres
amplitudy w funkcji częstotliwości
N. Co przedstawiają te zapisy?
U. Są to wykresy drgań jakiegoś ośrodka.
N. Co przedstawiają te linie?
U. Są to zapisane drgania najpierw bardzo zagęszczone potem rozciągnięte.
N. Macie zupełną rację, te drgania są zagęszczone, a na ostatnim rysunku są bardzo powiększone, sprawiają rzeczywiście złudzenie że są wyprostowane
. Można je powiększyć do całkowitego wyprostowania. a dźwięk nie zostanie
zniekształcony.
O czym informuje nas kształt linii?
U. Kształt linii informuje o częstotliwości oraz o amplitudzie.
N. Co to jest amplituda?
U. Jest to maksymalne wychylenie z położenia równowagi jakiejś cząsteczki danego ośrodka.
N. Dlaczego na tych rysunkach są przedstawione dwie linie?
U. Jest to najprawdopodobniej jakaś muzyka.
N. Rzeczywiście są to dobrze znane wam utwory muzyczne, a wykresy te przedstawiają widmo fali dźwiękowej.
N. Na ostatnim wykresie jest narysowana odręcznie kreska. Jakie znaczenie może ona mieć dla danego utworu?
U. Muzyka może zostać w tym miejscu zniekształcona.
Uwagi
Lekcja powinna być okazją do rozwijania u dzieci samodzielności myślenia i działania.
Proponowana lekcja powinna zostać przeprowadzona po wcześniejszym sprawdzeniu umiejętności poruszania się po programach komputerowych, jak również znajomością wyszukiwania informacji w różnych źródłach.
Jednostkę tematyczną można wykonywać na wiele sposobów, wykorzystując różnorodne metody, formy pracy, środki dydaktyczne w zależności do zainteresowań uczniów, umiejętności wiadomości..