Autoprezentacja, czyli sztuka przedstawiania siebie. Zajęcia z doradztwa zawodowego

Scenariusz zajęć z doradztwa zawodowego w klasie VIII.

TEMAT: Autoprezentacja, czyli sztuka przedstawiania siebie.
Klasa: VIII

CEL OGÓLNY: Uczeń zna zasady dokonania autoprezentacji.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
Uczeń:
• wyjaśnia pojęcie i zasady autoprezentacji,
• wyjaśnia znaczenie komunikatów pozawerbalnych,
• uzasadnia znaczenie pierwszego wrażenia,
• wymienia swoje mocne strony.
METODY PRACY:
• pogadanka,
• burza pomysłów,
• mapa mentalna,
• drama.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
• prezentacja multimedialna na temat znaczenia mowy werbalnej i gestów w procesie komunikacji,
• karteczki samoprzylepne dla uczniów,
• kartki z opisem scenek do odegrania (załącznik).

Przebieg zajęć:
1. Wyjaśnienie pojęcia „autoprezentacja”.
Doradca zawodowy prosi uczniów o podanie skojarzeń do słowa „autoprezentacja” oraz wyjaśnienie co składa się na autoprezentację. Odpowiedzi uczniów zapisuje na tablicy oraz wyjaśnia, że temu zagadnieniu poświęcone będą zajęcia. Prowadzący przedstawia uczniom cel zajęć, którym jest dokonanie autoprezentacji.
2. Mowa werbalna i niewerbalna
Prowadzący przy pomocy prezentacji multimedialnej uświadamia uczniom, jakie znaczenie
w komunikacji z drugim człowiekiem mają słowa, a jakie mowa ciała. Wspólnie z młodzieżą omawia przykładowe zachowania, gesty, mimikę twarzy.
Aby uzmysłowić uczniom znaczenie mowy niewerbalnej nauczyciel przedstawia hasło: „Jak się cieszę, że cię widzę” w dwojaki sposób :
 W trakcie przedstawienia hasła nie korzysta z wyrazistej mowy niewerbalnej - unika gestów, uśmiechu, stosuje płaską intonacja.
 W drugiej interpretacji doradca przedstawia to samo hasło w wyraźny, ekspresyjny sposób (dodaje uśmiech, gesty, mimikę twarzy ).
Następnie prosi młodzież, aby w parach wykonała to ćwiczenie z innymi zdaniami,
i na zakończenie uzasadniła, która wersja była bardziej wiarygodna.
3. Uzasadnienie mocy pierwszego wrażenia.
Doradca zawodowy nawiązując do poprzedniej sytuacji, zadaje uczniom pytania:
• Jakie było wasze pierwsze wrażenie osoby z sytuacji pierwszej, a jakie z drugiej?
• Jakie cechy możemy przypisać osobie z pierwszej, a jakie z drugiej sytuacji?
• Co to jest pierwsze wrażenie?
• Jakie znaczenie ma pierwsze wrażenie?
• Ile czasu potrzebujecie, aby ocenić, jakie pierwsze wrażenie odczuliśmy w stosunku do osoby spotkanej po raz pierwszy?
• Jaki jest związek pierwszego wrażenia z autoprezentacją?
Nauczyciel podsumowuje, że pierwsze wrażenie wywieramy w ciągu kilku, kilkudziesięciu sekund. Pierwsze wrażenie, tzw. „halo efekt”, może być pozytywne ( „halo efekt anielski”, gdy przypisujemy danej osobie cechy pozytywne) lub też negatywne („halo efekt diabelski” – osobie, która wywarła na nas złe wrażenie przypisujemy złe intencje, cechy negatywne). Pierwsze wrażenie można zrobić tylko raz, pozostaje na długo w pamięci odbiorcy i trudno je zmienić (aczkolwiek jest to możliwe po bliższym poznaniu).
4. Uczniowie aktorami, czyli jak zachować się podczas autoprezentacji.
Doradca zawodowy prosi 3 osoby z klasy – losują one kartki, na których jest napisane, jak mają się zachowywać (Załącznik 1). Pozostali uczniowie wcielają się rolę osób rekrutujących kandydatów do pracy, a więc ich zadaniem będzie dokładna obserwacja. Po odegraniu scenek prowadzący zadaje pytanie obserwatorom:
• Która osoba wywarła na was najlepsze wrażenie?
• Co konkretnie Wam się podobało w tej osobie?
Następnie uczniowie i doradca zawodowy wspólnie analizują mocne i słabe strony zachowania poszczególnych osób. Określają cechy dobrej autoprezentacji. Osoba prowadząca podkreśla wpływ stresu na zachowanie się w takiej sytuacji.
5. Przedstawienie mocnych stron jako atutów podczas autoprezentacji.
Prowadzący rozdaje małe karteczki i prosi, aby uczniowie zastanowili się przez chwilę nad własnymi mocnymi stronami, które są ich atutami i zapisali co najmniej 3 na kartce. Prosi ochotników o zaprezentowanie swoich atutów na forum klasy.
Na zakończenie doradca prosi osoby, które przedstawiły swoje mocne strony o opisanie towarzyszących im odczuć, emocji. Zadaje pytanie, czy to ćwiczenie było dla nich łatwe?
Podsumowując, prowadzący wyjaśnia, że często ludzie mają problem z nazwaniem i zaprezentowaniem swoich mocnych stron. Dodaje, że podczas autoprezentacji, czyli przedstawiania siebie, ważne jest, aby mówić o sobie dobrze, a z tym często jest problem, ponieważ mówienie o sobie dobrze często błędnie odbierane jest jako chwalenie się.
6. Podsumowanie.
Na zakończenie zajęć doradca zawodowy - wykorzystując technikę zdań niedokończonych – prosi, aby uczniowie dokończyli zdanie: Z dzisiejszej lekcji o autoprezentacji zapamiętałam, że...
ZAŁĄCZNIK

Pierwsza osoba: zachowujesz się bardzo swobodnie, ręce masz w kieszeni, żujesz gumę, mówisz głośno, trochę niewyraźnie: dzień dobry, nazywam się..., moje mocne strony to...

Druga osoba: zachowujesz się bardzo nieśmiało, trochę przeraża Cię ta sytuacja, mówisz cicho: dzień dobry, nazywam się..., moje mocne strony to...

Trzecia osoba: zachowujesz się kulturalnie, poprawnie, masz pogodny wyraz twarzy, mówisz wyraźnie: dzień dobry, nazywam się..., moje mocny strony to...