Nie jesteśmy sami w kosmosie - zabawy badawcze

Konspekt zajęć w grupie dzieci 4 - letnich

Cel główny: wprowadzenie podstawowych informacji o kosmosie

Cele szczegółowe:

• rozwijanie umiejętności logicznego myślenia;
• rozwijanie koncentracji uwagi;
• uświadomienie dzieciom dobowego rytmu życia – dzień/noc;
• zapoznanie dzieci z Układem Słonecznym;
• określenie miejsca kuli ziemskiej w Układzie Słonecznym;
• rozwijanie koordynacji słuchowo – ruchowo – wzrokowej;
• dbanie o bezpieczny udział w zabawie;
• pobudzenie ekspresji ruchowej;
• rozwijanie umiejętności określania położenia obiektu w przestrzeni;
• rozwijanie umiejętności łączenia elementów na płaskiej przestrzeni według wzoru.

Metody:
• podające: wykład, wyjaśnienie;
• poszukujące: zagadka, zabawa dydaktyczna, doświadczenie
• ekspresyjne: ekspresja ruchowa
• praktyczne: pokaz; zadania stawiane dzieciom;

Formy: indywidualna, zbiorowa.

Środki dydaktyczne: globus, książka z Układem Słonecznym, tamburyno, latarka, ilustracja rakiety kosmicznej i kosmonauty, balony, świeczka, zapałki, słoik, łyżeczka, piórko, figurka statku kosmicznego, zestaw papierowych figur geometrycznych dla każdego dziecka, kleje, kartki papieru, emblematy MAŁY KOSMONAUTA.

Przebieg zajęć

1. „Kosmiczny uścisk przyjaźni” – przywitanie.

Nauczyciel mówi: „kosmiczny uścisk przyjaźni puszczam w krąg i niech powróci do mych rąk”. Uścisk ma „powrócić” do nauczyciela z drugiej strony.

2. Zagadki o kosmosie - wprowadzenie do tematu zajęć.

- W piękną pogodę, nocą, na całym niebie migocą. (gwiazdy)
- Co to za okrągła planeta, na której bez wody, tlenu i słońca nie byłoby życia? (Ziemia)
- Kiedy po niebie wędruje nocą, dokoła niego gwiazdy migocą. Raz jest jak rogalik, raz okrągły jak talerz. (Księżyc)
- Co to za świetlana żółta kula, która swym ciepłem Ziemię otula? (Słońce).

3. Słuchanie ciekawostek na temat kosmosu – mini-wykład z pokazem.

Nauczyciel przekazuje dzieciom podstawowe informacje na temat kosmosu, prezentując globus jako miniaturę Ziemi oraz rozkładaną książkę z Układem Słonecznym.
Planeta, na której żyjemy to Ziemia. Ziemia krąży wokół ogromnej świecącej gwiazdy nazywanej Słońcem. Dzięki Słońcu mamy światło i ciepło. Ziemia jest usytuowana
w idealnej odległości od Słońca, dzięki czemu nie jest na niej zbyt zimno ani zbyt gorąco. Zbiór planet, które krążą wokół Słońca nazywa się Układem Słonecznym. Do tego zbioru należy Słońce i 8 planet: Merkury, Wenus, Ziemia, Mars, Jowisz, Saturn, Uran, Neptun. Naukowcy tylko na Ziemi odnaleźli życie. Wszystkie gwiazdy, planety, galaktyki pyły i gazy tworzą ogromną przestrzeń zwaną kosmosem. Osobą, która odbywa loty w kosmos nazywamy kosmonautą /astronautą.

4. „Planety” – zabawa ruchowa.

Dzieci biegają po sali. Na dźwięk tamburyna zatrzymują się, stają wokół nauczyciela, który pełni rolę Słońca i poruszają się wokół niego jak planety. Po kolejnym dźwięku tamburyna ponownie biegają po sali.

5. „Start rakiety” – zabawa ruchowa (przygotowanie do zabaw badawczych).

Nauczyciel wyjaśnia, że za chwilę wykonamy kilka doświadczeń na temat kosmosu. Jednak, żeby je przeprowadzić, musi przemieścić się do samego kosmosu.. Dlatego odbędziemy podróż rakietą kosmiczną.
Dzieci ustawiają się w kole i siadają w siadzie klęcznym. Naśladują start rakiety: uderzają dłońmi w podłogę – bardzo powoli, potem w uda – trochę szybciej, a następnie klaszczą
w dłonie - bardzo szybko. Jednocześnie naśladują głosem silnik rakiety. Gdy rakieta unosi się, dzieci unoszą ręce w górę i całym ciałem wykonują wyskok w górę.

Nauczyciel oznajmia, że już jesteśmy w kosmosie i teraz dokładniej przyglądniemy się temu, co się tutaj dzieje. Prosi dzieci o zajęcie miejsc na dywanie.

6. Zabawy badawcze.

Doświadczenie nr 1 „Słońce”

Nauczyciel prosi jedno z dzieci o potrzymanie globusa. Drugie dziecko włącza latarkę (Słońce) i kieruje światło na punkt, który wskaże nauczyciel na globusie. Podczas obracania globusem dzieci zauważają, iż latarka nadal świeci (tak jak Słońce) lecz w innym miejscu. Nauczyciel wyjaśnia, że Słońce świeci w dzień i w nocy, a to nieustanne obracanie się Ziemi dookoła własnej osi powoduje zjawisko dnia i nocy.

Doświadczenie nr 2 „Rakieta kosmiczna”.

Nauczyciel prezentuje ilustrację rakiety kosmicznej. Wyjaśnia, że rakieta to pojazd, który ma silnik odrzutowy. Nauczyciel napełnia balon powietrzem i puszcza. Wyjaśnia, iż strumień wyrzucanego gazu napędza przedmiot. Na takiej samej zasadzie działa silnik odrzutowy. Chętne dzieci dostają czyste balonik i próbują powtórzyć czynność za nauczycielem.

Doświadczenie nr 3 „Kosmonauta”.

Nauczyciel prezentuje ilustrację kosmonauty (astronauty). Krótko wyjaśnia, że każdy człowiek do oddychania potrzebuje tlenu, którego nie ma w kosmosie. Dlatego też kosmonauta zakłada specjalny kask, który pozwala mu oddychać w kosmosie.
Świeca, żeby się paliła również potrzebuje tlenu. Nauczyciel zapala świeczkę i przykrywa ją słoikiem. Świeczka gaśnie. Nauczyciel wyjaśnia, że pod słoikiem nie ma tlenu, tak jak nie ma go w kosmosie. Ogień „nie przetrwał” bez tlenu pod słoikiem i tak samo człowiek nie przetrwa bez tlenu w kosmosie.

Doświadczenie nr 4 „Przyciąganie ziemskie”.

Nauczyciel wyjaśnia pojęcie grawitacji jako siły przyciągania kuli ziemskiej. Kula ziemska przyciąga wszystkie przedmioty i dlatego spadają one na ziemię, kiedy np. upuścimy je z rąk. Jedne spadają szybciej (n. upuszcza łyżeczkę), inne wolniej (n. upuszcza piórko). Ludzie też poddani są grawitacji, dlatego, gdy podskoczymy – opadamy na ziemię. Dzieci mają za zadanie podskoczyć i sprawdzić, czy wszystkie opadną na ziemię. Następnie, wybrane dzieci upuszczają przedmioty wskazane przez nauczyciela i obserwują prędkość ich opadania na podłogę.

Nauczyciel oznajmia, że było to ostatnie doświadczenie w kosmosie. Pora wracać na Ziemię. Dzieci naśladują lot rakietą, powtarzając zabawę nr 5 „Start rakiety”.

7. „Gdzie wylądował statek kosmiczny?” – zabawa matematyczna.

Nauczyciel trzyma figurkę statku kosmicznego. Następnie przemieszcza się z nim po sali (naśladując lot) i ląduje w różnych miejscach. Prosi dzieci, aby określiły położenie statku
w przestrzeni np. nad samochodem, pod szafką, na misiu, obok stołu, pomiędzy lalkami itd.
Zabawa kończy się, gdy każde dziecko zostanie zapytane.

8. „Rakieta” – praca plastyczna.
Układanie rakiety z wyciętych figur geometrycznych i przyklejanie na kartkę papieru.

Podsumowanie zajęć, nagrodzenie dzieci za udział w zajęciach emblematami „MAŁY KOSMONAUTA”.