Kolorowe piłki. Kształtowanie pojęć matematycznych w oparciu o metodykę Froebla

Scenariusz zajęcia kształtującego pojęcia matematyczne dla dzieci 4, 5-letnich w oparciu o metodykę F. Froebla
Opracowanie i prowadzenie: Lidia Florek
Kształtowanie pojęć matematycznych: posługiwanie się liczebnikami głównymi i porządkowymi w dostępnym zakresie.
Temat: kolorowe piłki – zajęcia w oparciu o koncepcję pedagogiczną
F. Froebla

Cel główny: rozwijanie i doskonalenie umiejętności matematycznych
Cele zajęcia /planowane osiągnięcia dzieci/:
 potrafi przeliczać w dostępnym zakresie
 posługuje się adekwatnie liczebnikami porządkowymi w dostępnym zakresie
 odróżnia poprawne liczenie od niepoprawnego
 zna podstawowe kolory;
 rozumie pojecie rytmu, rytmiczności, tworzy układy rytmiczne
 przyporządkowanie wzajemnie równoznaczne
 dokonuje klasyfikacji przedmiotów wg określonych cech

Formy:
 indywidualna: dostosowana do potrzeb i możliwości uczniów
 grupowa: wspólna zabawa zbiorowa

Metody:
 czynne: zadań stawianych do wykonania w grupach roboczych
 słowne: opowiadanie wiersz, rozmowa, objaśnienia, instrukcje

Środki dydaktyczne:
Opowiadanie nauczycielki: Ciekawskie piłeczki – Lidia Florek, piłki, w tym kolorowe piłki freblowskie, ilustracje różnego rodzaju piłek, ilustracje do przyporządkowania przyporządkowywanie piłek do ich właścicieli, plansza do klasyfikacji obiektów wg 2 cech – praca zbiorowa, karty pracy: klasyfikacja, dopełnianie liczebności zbioru, układanie rytmów, cyfry i liczby z Genialnego matematyka.

Przebieg: wprowadzenie dzieci przez magiczną obręcz- przyjęcie umownego sposobu zachowania się podczas zajęć
1. Powitanie zbiorowe i indywidualne w języku angielskim.
 Powitanie przez piłeczkę:
Niebieska piłeczka w pudełeczku spała ale bardzo się z dziećmi przywitać chciała. Trzy miłe słowa do nich powiedziała i znowu się w pudełeczku schowała.
Te słowa to : Miło Cię widzieć!

Piłka wkoło podróżuje
W moich rękach dobrze się czuje.
Teraz chwilę odpoczywa
W czyich rękach się ukrywa?

Każde dziecko przekazuje piłkę kolejnemu dziecku wymawiając te słowa.

2. Wprowadzenie do tematu zajęcia.

Obręcze z piłkami różnego rodzaju: próba określenia nazw piłek i ustalenia do jakiej gry służą / klasyfikacja ze względu na użyteczność/
Przyporządkowanie piłek do fotografii – rodzaj sportów, nazywanie dyscyplin sportowych
Określanie różnic między piłkami: wielkość, faktura, ciężar, kształt, przeznaczenie
Porównywanie liczebności kilku zbiorów piłek metodą ,, na oko’’. Pytanie: gdzie więcej a gdzie mniej?
Ustalenie wartości zbiorów metodą dokładnego liczenia
Odróżnianie liczenia niepoprawnego liczonego przez Kubusia oraz poprawnego liczonego przez dziecko
Dobranie cyfr oraz liczb z genialnego matematyka i określenie wartości zbiorów

3. Opowiadanie nauczycielki – ciekawskie piłeczki

Uwagi: dzieci układają piłeczki obok wskazanych w opowiadaniu przedmiotów.

W pewnym drewnianym pudełku mieszkały kolorowe, zrobione z włóczki piłeczki. Było ich razem 12. Na początku bardzo się ze sobą przyjaźniły: tuliły się do siebie, opowiadały kawały, mówiły dobranoc gdy kładły się spać i dzień dobry gdy się budziły. Używały samych magicznych słów jak: proszę, dziękuję i przepraszam. Jednym słowem – były sobie bardzo bliskie.
Dni mijały jeden za drugim i były bardzo do siebie podobne... niestety ...
Piłki mieszkały w pudełku od zawsze, więc nie miały pojęcia, że poza pudełkiem istnieje coś jeszcze, jakiś świat na przykład.. . No bo co to jest świat? Może to coś niebezpiecznego i groźnego...

Z czasem piłeczkom zaczęło się robić ciasno w pudełku i wtedy pojawiły się pierwsze niesnaski – kłótnie i sprzeczki. ,,Jest mi tu bardzo ciasno, posuń się’’ !- mówiły jedna do drugiej, ,, nie rozpychaj się tak bardzo ...’’.
Czerwona -1
Któregoś dnia czerwona piłeczka, która była niezmiernie ciekawską piłeczką i marzyła o podróżowaniu, postanowiła wyturlać się z pudelka kiedy tylko będzie okazja i wyruszyć w daleki świat. Nie czekała zbyt długo bo wkrótce pudełko zostało otwarte i piłeczka wyturlała się tak szybko jak tylko mogła.
,, Uważaj na siebie ! ‘’, zdążyły krzyknąć jej przyjaciółki. Ale czerwona piłeczka już tego nie usłyszała. Turlała się jakiś czas aż znalazł ją chłopczyk: świetna piłeczka’’, powiedział i zabrał ją ze sobą. Czerwona poczuła się szczęśliwa: -
,, jestem przydatna’’ szepnęła.
Zółta-2
Kolejna była żółta, ona też postanowiła wydostać się z pudełka. Znalazła ja dziewczynka w parku i zaraz zabrała do zabawy. Żółta była w siódmym niebie.
Niebieska -3
Niebieska wyskoczyła jako kolejna i natychmiast złapał ją piesek w pyszczek i pobiegł aż na polankę: ,, ale przejażdżka !’’- zdążyła jeszcze krzyknąć niebieska.
Pomarańczowa-4
Pomarańczowa nie czekała długo i sama przesunęła delikatnie pokrywkę. Zobaczyła ją sroczka i zaniosła aż do gniazda na drzewie: ,, ale świat jest ogromny’’- krzyknęła pomarańczowa.
Fioletowa i niebieska ze sznureczkiem -5,6
Fioletowa długo się wahała, ponieważ była bardzo nieśmiała i pełna obaw ale ponieważ zaczepiła się o sznureczek niebieskiej więc nawet nie miała czasu pomyśleć o tym jak bardzo się boi a już obie były w parku! Niebieską ze sznureczkiem zauważyła pewna mama z wózeczkiem, podniosła ją i zawiesiła przed oczkami swojego małego dzidziusia. Uśmiech bobasa był tym co bardzo rozweseliło niebieską. Fioletowa obserwowała to wszystko spod ławeczki: ,,posiedzę tu jeszcze i poobserwuję ‘’– szepnęła do siebie.
Kolejne piłeczki nie czekały już długo z opuszczeniem pudelka. Zachęcone okrzykami swoich przyjaciółek wyturlały się jedna po drugiej.
Zielone 7-8
I tak: zielone – ze sznureczkiem i bez, które zawsze trzymały się razem, również razem opuściły pudełko. ,, Ruszajmy po przygodę’’- krzyknęły razem i poturlały się ścieżką przez cały park aż zatrzymały się przy piaskownicy, gdzie zauważyły je dzieci. Zaraz też zabrały je ze sobą.
Pomarańczowa ze sznureczkiem i żółta ze sznureczkiem 9-10.
Pomarańczowa i żółta wyturlały się jedna po drugiej zaplątane sznureczkami i podskakując na ścieżce w parku dotarły aż do pięknej fontanny : ,, jakie to piękne’, zostańmy tutaj’- mówiły jedna do drugiej.
Fioletowa ze sznureczkiem 11. Długo się wahała a potem nagle jednym susem znalazła się na zewnątrz. Akurat wiał wiatr i zabrał ją bardzo daleko prawie do wielkiego drzewa rosnącego na końcu parku.
Czerwona ze sznureczkiem 12, Nagle w pudełku zrobiło się bardzo cicho. ,,Jak tu pusto i smutno bez moich przyjaciół’’,- pomyślała czerwona ze sznureczkiem. I bardzo zatęskniła za swoimi przyjaciółkami. ,, I ja muszę wyruszyć w świat, może spotkam czerwoną ‘’, westchnęła cicho. I jako ostatnia wyturlała się z pudełka, które już wcale nie było przecież zamknięte. Poturlała się przez cały park aż doturlała się do ławeczki, na której siedział starszy mężczyzna. Był bardzo smutny. Kiedy spostrzegł czerwoną piłkę leżącą obok jego stóp twarz mu się rozjaśniła od uśmiechu: ,, moja żona z takiej wełenko zrobiła kiedyś piękny sweter ‘’... Podniósł czerwona i długo się jej przyglądał a potem wyszedł z parku trzymając ja w ręku. ...,, świat jest naprawdę ciekawszy poza pudełkiem ‘’ szepnęła czerwona z zachwytem.

4. N: pytanie do tekstu:
Ile było piłek? – 12
Ile piłek miało sznureczki a ile było bez sznureczka?
Dlaczego zaczęły się kłócić ?
Co postanowiła czerwona piłeczka?
Która piłka wyturlała się z pudełka jako pierwsza? Kto ją zatrzymał?
Jakiego koloru była pierwsza piłka ?
Jakiego koloru była druga, trzecia...?
Jakiego koloru są piłki pomiędzy 2 a 3, 5 a 6,..
Spróbujcie policzyć piłki za pomocą liczebników porządkowych
Ułożenie kartoników z cyfrą pod piłkami
Która z kolei jest niebieska ze sznureczkiem, niebieska bez sznureczka, żółta , itd.
5. Zabawa ruchowa z elementami liczenia:
maszerujemy po kole, na sygnał proszę utworzyć takie kółeczka jak wskaże kartonik /Genialny matematyk- liczba od 2-10/
Tak - Nie : pierwsza jest piłka niebieska, 10 żółta
6. Klasyfikacja obiektów wg 2 cech: karta do klasyfikacji wspólna dla całej grupy.

7 . Indywidualne karty praca z aktywnościami wg stopnia trudności:
I zespół- dopełnianie do 10
II zespół dopełnianie do 6
III zespół – układanie rytmu
IV zespół – klasyfikacja wg koloru i kształtu
V zespół – układanie rytmu wg koloru i kształtu dary nr 10 , karta pracy

7. Ewaluacja: rozdanie odznaki typu ,,Udało się !’’

Przykładowe wzory kart pracy:
1. Dopełnianie do 10. Dorysuj tyle piłek ile wskazuje liczba oczek na kostce.

2. Dopełnianie do 6. Dorysuj tyle piłek ile wskazuje liczba oczek.

3. Dostrzeganie rytmiczności układu. Dokończ układanie kolorowego rytmu.

4. Dostrzeganie rytmiczności w zakresie koloru i kształtu. Dokończ układanie rytmu dobierając właściwe kształty i kolory.

5. Kodowanie wg koloru i kształtu.