Powódź i susza, dwa kataklizmy w jednym, jak to możliwe?

POWÓDŹ I SUSZA, DWA KATAKLIZMY W JEDNYM. JAK TO MOŻLIWE?
Nierównomierny rozkład zasobów wodnych w przestrzeni i czasie, ekstremalne wydarzenia jak powodzie i susze są naturalnymi zjawiskami przyrodniczymi. O zagrożeniach czynnikiem wodnym można mówić dopiero, gdy naturalne zjawiska wpływają ujemnie na działalność gospodarczą człowieka i jego zdrowie. Dopiero na tle działalności człowieka można mówić o nadmiarze czy braku wody. Działalność gospodarcza człowieka, nieprawidłowe gospodarowanie zasobami wodnymi zwiększa stopień zagrożenia powodowanego czynnikiem wodnym i wówczas zagrożenie to odnosi się również do naturalnego środowiska przyrodniczego (www.uwm.edu.pl).
Zajęcia dla dzieci 3-6 lat
Cele ogólne:
1. zapoznanie ze zjawiskiem krążenia wody w przyrodzie,
2. zapoznanie z kataklizmami – powódź i susza na świecie.
Cele operacyjne, dziecko:
1. rozumie, na czym polega krążenie wody w przyrodzie,
2. rozumie, skąd bierze się deszcz i jak powstają chmury,
3. rozpoznaje kataklizmy – powódź i susza,
4. bierze udział w dyskusji,
5. uczestniczy w zabawach,
6. wykonuje prace plastyczną.

I. Powitanie dzieci piosenką „Koło, koło, zróbmy duże koło”
II. Zabawa badawcza „Jak powstają chmury i deszcz?”
Parowanie i skraplanie: nauczyciel stawia przezroczyste naczynie bez przykrycia na stoliku, wlewa do niego zagotowaną wodę z czajnika elektrycznego, nad naczyniem widać unoszącą się parę wodną, która znika w powietrzu. Nauczyciel przykrywa naczynie pokrywką, a na jej wierzchu kładzie zmoczoną w zimnej wodzie ścierkę. Kiedy zagrzeje się ona od gorącej pokrywki, nauczyciel ponownie moczy ścierkę w wiaderku z zimną wodą, wyciska i zimna kładzie na pokrywce (czynność tę powtarza kilka razy). W tym czasie dzieci obserwują co dzieje się w naczyniu – unosząca się para odbija się od chłodzonej ścierka pokrywki, skrapla się, czyli tworzy od spody krople wody, które spadają do naczynia.
Wnioski: woda w wyniku podniesienia jej temperatury przez zagotowanie, zamienia się w parę wodną, a zjawisko to parowanie, Para wodna, w wyniku ochłodzenia ponownie zamienia się w wodę – czyli skrapla się. Te dwa procesy ciągle zachodzą w przyrodzie Woda znajdująca się ciągle w glebie, roślinach, jeziorach, rzekach, morzach ciągle paruje – unosi się do góry i tworzy chmury. Białe chmury na tle niebieskiego nieba to właśnie para wodna. Kiedy powietrze nad chmurami ochłodzi się para wodna obecna w chmurach spada na ziemię w postaci deszczu (Przewodnik Kolorowy Start 5-6latki, wyd. MAC, 2016).

Pomoce: Żaroodporne naczynie z przykrywką, czajnik elektryczny z gorącą wodą, ściereczka, naczynie z zimną wodą.

III. Zabawa ruchowa z elementem równowagi „Przejście przez kałużę”
Nauczyciel rozkłada na dywanie duże i małe obręcze. Na polecenie „Uwaga kałuże małe i duże” przechodzą miedzy obręczami, tak aby żadnej nie dotknąć. Na zapowiedź „ Skocz do kałuży małej lub dużej” wskakują obiema stopami do dowolnej obręczy.
Pomoce: plastikowe obręcze w różnych rozmiarach lub szarfy.

IV. Edukacyjny film animowany „Powódź i susza, dwa kataklizmy w jednym. Jak to możliwe?” (https://www.youtube.com/watch?v=4OALHgZgMBc)

Opowiadanie do filmu (film animowany tylko w podkładem muzycznym):
Coraz więcej miejsca w naszym mieście i na całym świecie zajmują powierzchnie betonowe – chodniki, parkingi, place. Padający z chmur deszcz, nie ma możliwości przedostania się przez beton w głąb ziemi, dlatego jego duża ilość spływa do najbliższego zbiornika wodnego – rzeki, jeziora albo stawu. Kiedy w stawie , jeziorze albo rzece zabraknie miejsca dla dużej ilości wody – pochodzącej z deszczu, rzeka wylewa i w taki sposób tworzy się powódź. A podczas upału – kiedy jest bardzo gorąco i mocno świeci słońce w miastach, przez dużą ilość betonu powstaje susza – roślinom brakuje wody do życia i usychają, a ludziom zaczyna brakować wody w kranie.
Jak możemy temu zapobiegać? Jest na to sposób.
Zamiast niszczyć zieleń, starajmy się ją chronić. Sadźmy nowe drzewa i zakładajmy nowe trawniki w swoim najbliższym otoczeniu. Padający z chmur deszcz będzie podlewał nasze rośliny i wsiąkał w glebę, w głąb ziemi. Zapobiegniemy w ten sposób powodziom i suszom. Świat będzie piękniejszy a my będziemy szczęśliwi.
Pomoce: laptop, film, projektor bądź odbiornik TV.

V. Zabawa badawcza „Co pływa? Co tonie?”
Nauczyciel przygotowuje szklany pojemnik i drobne przedmioty, wrzuca kolejno przedmioty do wody, wcześniej pytając dzieci czy dany przedmiot utonie, czy nie.
Dzieci po wrzuceniu przedmiotów do wody weryfikują swoje założenia. Wysuwają wnioski – metalowe przedmioty toną w wodzie(Przewodnik Kolorowy Start 5-6latki, wyd. MAC, 2016).
Pomoce: korek, gwoździe, papierki, nadmuchany balonik itp., naczynie z wodą.

VI. Praca plastyczna – plakat (lub praca indywidualna) „Świat podczas powodzi, i świat w czasie suszy”.
Nauczyciel dzieli papier na dwie części, wyjaśnia temat pracy, zapoznaje z techniką wykonania pracy.
Pomoce: brystol lub papier A4, farby, kredki, pastele.