Cel główny: usprawnianie narządów artykulacyjnych, świadome i celowe kierowanie oddechem , prawidłowe ułożenie narządów mowy do głoski ,,r’’- samodzielne, bądź przy pomocy palca.
Cele szczegółowe (dziecko):
- usprawnia ćwiczeniami narządy mowy,
- stara się prawidłowo artykułować głoskę „r” w wyrazach,
- potrafi ułożyć właściwie język, podczas wypowiadanie słów z głoską r.
Metody:
- słowna (instrukcja),
- czynnościowa (zadania stawiane do wykonania).
Formy:
- indywidualna.
Środki dydaktyczne:
- treść bajki,
- figury geometryczne (kwadraty, trójkąty, prostokąty)
- figury geometryczne (kwadraty, trójkąty, prostokąty) – wykonujemy z nich memo- obrazkowe lub wyrazowe, w zależności od wieku dziecka, z którym pracujemy,
- obrazki powstałe z figur, np. auto, traktor, rakieta, wazon z kwiatkami, domek
- gra planszowa – z zaznaczanymi kolorowymi różnymi figurami oraz kartki z wyrazami, na których wypisano słowa zawierające głoskę r.
Przebieg:
1. Ćwiczenia usprawniające narządy mowy - bajka logopedyczna, pt. ,, Zbieramy figury” - dziecko szukając „zgubionych figur” (w buzi) ćwiczy aparat artykulacyjny. Prowadzący opowiada bajkę logopedyczną o poszukiwaniu zagubionych z obrazka figur. W zależności od zainteresowań danego dziecka, z którym pracujemy, wybieramy z „figurkowych obrazków” - domek, rakietę, autko, traktor czy kwiatki. Dziecko wykonując ćwiczenia językiem razem z nauczycielem, otrzymuje figury i układa je na obrazku, uzupełniając go.
kierowanie języka do prawego i lewego policzka (poszukujemy figur po jednej i drugiej stronie) – dziecko otrzymuje 2 figury pasujące do obrazka, który akurat uzupełniamy,
kierowanie języka do górnych zębów, przeliczanie ich czubkiem języka (sprawdzamy czy figury nie leży na półkach) - dziecko otrzymuje kolejne figury pasujące do obrazka, który akurat uzupełniamy,
kierowanie języka do podniebienia górnego (sprawdzamy czy nie ma figur na najwyższej półce)- dziecko otrzymuje kolejne 2 figury pasujące do obrazka, który akurat uzupełniamy,
kierowanie języka do dolnych zębów, przeliczanie ich ( sprawdzamy czy tam nie ukryto figur) - dziecko otrzymuje kolejne figury pasujące do obrazka, który akurat uzupełniamy
Poruszanie językiem góra-dół (skaczemy z radości z powodu odnalezienia wszystkich figur).
W ten sposób dziecko zebrało wszystkie figury , które pasowały do uzupełnianego obrazka.
2. Utrwalanie głoski r w wyrazach – dziecko wymienia nazwy figur, które wykorzystano podczas układania obrazka – kwadrat, trójkąt, prostokąt – porównuje zbiory.
3. Utrwalanie głoski r w wyrazach - wykorzystujemy memo – zrobione z figur – obrazkowe lub wyrazowe – w zależności od wieku dziecka, z którym pracujemy. Jeśli mamy memo obrazkowe – szukamy par takich samych obrazków, w których nazwach występuje głoska r. Jeśli mamy memo wyrazowe, to szukamy par takich samych wyrazów, które zostały wypisane na różnych figurach – poprawnie je wymawiamy.
Dziecko powtarza wyrazy, utrwalając ich prawidłową wymowę.
4. Utrwalanie głoski r w wyrazach - wykorzystujemy przygotowaną grę planszową i wypisane na kartkach wyrazy. W zależności od tego czy pionek gracza trafi na: kwadrat, trójkąt, prostokąt – należy zabrać kartkę z napisanym słowem z tej grupy wyrazów – nauczyciel je przeczyta, a dziecko powtarza. Jeśli stara się to zrobić prawidłowo realizując głoskę r – dziecko nie traci kolejki. Wygrywa ten, kto pierwszy przejdzie całą grę.
5. Logopeda dziękuje dziecku za wspólne zajęcia. Ćwiczenia końcowe- omówienie zajęć, sukcesów dziecka, nagroda. Zlecenie ćwiczeń d domu.
Bibliografia:
1. D. Antos, G. Demel, I. Styczek, Jak usuwać seplenienie i inne wady wymowy, Warszawa 1978.
2. E. J. Lichota, Terapia wad wymowy, Warszawa 2009.
3. A. Sołtys – Chmielowicz, Wady wymowy i ich korygowanie, w:Logopedia 31, Lublin 2002.