Do czego to służy? Scenariusz zajęć dla dzieci 5-6 letnich z rozwijania kompetencji językowych oraz umiejętności praktycznych

„Do czego to służy?”
Scenariusz zajęć dla dzieci 5-6 letnich z rozwijania kompetencji językowych oraz umiejętności praktycznych .

Opracowanie i prowadzenie: Bożena Durajczyk – Kóska
Grupa wiekowa: dzieci 5-6 letnie
Obszar tematyczny: Niesamowite podróże.
Temat zajęć: „Do czego to służy? – zapoznanie z urządzeniami naszych przodków. Wyjaśnienie pojęć: tara, maselnica, żelazko na węgiel, furmanka, lampa naftowa.”

Cele ogólne:
- wdrażanie do czytania prostych wyrazów
- doskonalenie słuchu fonematycznego
- pobudzanie wyobraźni dzieci
- rozwijanie umiejętności praktycznych

Cele operacyjne (dziecko...):
- rozumie znaczenie słów: „tara, maselnica, żelazko na węgiel, lampa naftowa” i wypowiada się na temat zastosowania tych przedmiotów w dawnych czasach(PP IV.2)/5,6l.
- rozwiązuje zagadki (PP IV.5)
- klasyfikuje przedmioty w pary zgodnie z ich przeznaczeniem (PPIV.12)
- rozwijanie szacunku do ludzi żyjących w odległych pokoleniach (PPIII.6)
- używa dawnych urządzeń zgodnie z ich przeznaczeniem (PP I.7)/5,6l.
- rozpoznaje wyrazy wprowadzone do globalnego czytania „krowa”, „mleko”, „masło” (PP IV.9)/ 6l.
- dokonuje analizy sylabowej i głoskowej (PP IV.2) /6l.
- określa i zaznacza w schemacie wyrazu „krowa” położenie poznanych głosek głoski „o” , „a” i „k”
(PP IV.2, PP IV.4)/6l.
- obdarza uwagą inne dzieci i osoby dorosłe (PP III.8)/5,6l.
- uczestniczy w zabawach ruchowych (PP I.5)/5,6l.

Formy: z całą grupą, indywidualnie.

Metody:
słowna – rozmowa,
oglądowa – ilustracje
czynna – zadania do wykonania

Środki dydaktyczne: obrazki przedstawiające urządzenia techniczne dawne i obecne, ilustracja krowy pasącej się na łące, ilustracja kobiety robiącej pranie na tarze, tara, miska, woda, lampki naftowe, maselnica, śmietana, chleb, talerzyki, sztućce.

Przebieg:
1.”Kto wie, a kto zgadnie? - Wprowadzenie do tematu zajęć - nauczycielka rozkłada na dywanie zdjęcia przedstawiające urządzenia używane obecnie oraz w dawnych czasach. Dzieci zapoznają się z ilustracjami.
Grupowanie zdjęć w pary na zasadzie doboru urządzeń pod względem ich przeznaczenia, używanego dawniej i obecnie do wykonywania tej samej czynności, np. pralka - tara, zegar-klepsydra, żyrandol – lampa naftowa , żelazko elektryczne - żelazko na węgiel, samochód –furmanka, kuchenka - piec kaflowy.
2. „Do czego służy?” – poszerzanie zasobu wiadomości przez dzieci. Rozmowa na temat przeznaczenia urządzeń, omówienie ich budowy (kształtu, materiału z którego zostały wykonane); ich wpływu na zmianę jakości życia ludzi.
Nowoczesne urządzenia ułatwiły wykonywanie różnych czynności, które kiedyś były bardzo pracochłonne i czasochłonne, np. aby zrobić pranie trzeba było nanieść wody ze studni, rozpalić w piecu kaflowym, postawić wodę na piecu do ogrzania, przygotować duże miski tzw. balie, w jednej prać za pomocą tary, w drugiej płukać, ręcznie wyżymać; takie pranie mogło trwać kilka godzin zwłaszcza, że dawniej rodziny były bardzo liczne, mężczyźni często pracowali w polu, brudzili ubrania. Poinformowanie dzieci, że zanim wymyślono energie elektryczną i lampy zasilane tą energią, pierwszym wynalazkiem, który zastąpił świeczkę była lampa naftowa,( pokaz lamp naftowych).
3. „Dawno, dawno temu” -przeniesienie się do czasów, kiedy w domach nie było pralek, a w okolicy żadnego sklepu.
- „Robimy pranie”- demonstracja czynności prania ręcznego, próby odtworzenia czynności przez chętne dzieci.
- Rozmowa kierowana:
Czy Waszym zdaniem pranie ręczne (pranie na tarze) jest łatwą czynnością?
Czy ta czynność może być męcząca, jeśli wykonujemy ją kilka godzin?
- Podsumowanie : po to wymyślono pralkę, aby urządzenie za nas wykonywało tą żmudną, męczącą czynność. Dzięki pralce rodzice mają czas na wspólne spędzenie go z dziećmi na zabawie.
„Podróż w dawne czasy” – zabawa ruchowo – naśladowcza.
4.„Masło prosto od krowy” - przygotowanie masła tradycyjną metodą poprzez wyrabianie
w maselnicy.
Zwrócenie uwagi na fakt, że dawno temu nie wszystko można było kupić w sklepach,a niekiedy do małego sklepu było tak daleko, że ludzie zazwyczaj żywili się tym, co sami przygotowali w warunkach domowych. Pracowali głownie na roli, żyli w harmonii z otoczeniem przyrody, korzystali z plonów ziemi, którą uprawiali. (Spożywali zboża, ziemniaki, a główną żywicielką polskich rodzin była krowa, która wypasała się na łące, a potem dawała mleko; jak nam wiadomo, z mleka można otrzymać wiele zdrowych i pysznych pokarmów: śmietanę, ser –twaróg oraz masło i maślankę). Po dzisiejsze czasy w różnych regionach Polski, utrzymywana jest tradycja uzyskiwania wyrobów metodami naturalnymi, np. tradycyjny wypiek chleba, wyrób sera i masła.
Wprowadzenie wyrazu do czytania globalnego „krowa”, „mleko”, „masło” ; analiza i synteza sylabowa 5-6l. i głoskowa 6l.
5. „Masło” – zabawa badawcza. Przedstawienie podstawowego składnika masła – śmietanki otrzymanej z mleka oraz demonstracja urządzenia służącego do wyrobu masła- maselnicy, pokaz techniki wyrabiania. Nauczycielka nalewa śmietanę do urządzenia , zaczyna wyrabiać masło, następnie dzieci po kolei podchodzą i każde po chwili wyrabia masło.(Zwrócenie uwagi na zmianę konsystencji śmietany w maselnicy wraz z upływem czasu wyrabiania; podkreślenie włożonego wysiłku podczas wykonywania samodzielnie masła).
Przełożenie otrzymanego masła do miseczki, pokaz ubocznego produktu, który powstał w procesie oddzielenia się masła – maślanka.
Poinformowanie dzieci, że otrzymane teraz masło nie zawiera żadnych szkodliwych dodatków chemicznych, które przedłużają trwałość produktu na półkach sklepowych. Zwrócenie uwagi na fakt, że w dawnych czasach w domach chleb również wypiekano samodzielnie, w piecu odpowiednio do tego przystosowanym.
6. „Smaczne i zdrowe” - degustacja chleba z samodzielnie wykonanym świeżym masłem.
Podziękowanie za zajęcia.