Przykładowa okresowa ocena funkcjonowania uczestnika zajęć rewalidacyjno- wychowawczych
Zmiany w zakresie dużej motoryki
Chłopiec chodzi samodzielnie na dość sztywnych nogach- kroki są krótkie , ruchom brakuje synekinezji( współruchów innych części ciała) Wg opinii lekarskiej chłopiec ma wzmożone napięcie mięśniowe w kończynach dolnych, zwłaszcza w lewej nodze. Zauważa się postęp w zakresie lokomocji-chłopiec ciągnął znacznie lewą nogę, co zostało obecnie zminimalizowane. Nadal jednak obserwuje się znaczne opóźnienie w rozwoju ruchowym chłopca. S. nadal szybko się męczy, przemierzając dłuższe dystanse. Łatwo potyka się, nie potrafi biegać. Ma trudności z przysiadem, podskokami. Łatwo traci równowagę. Potrafi zejść i wejść na schody podtrzymywany za rękę. Ma trudności z kopnięciem piłki bez utraty równowagi, czy jej złapaniem. Potrafi jeździć na rowerze czterokołowym. Potrafi schylić się by podnieść przedmiot, jednak podpiera się przy tym ręką, by nie stracić równowagi. S. objęty jest systematyczną rehabilitacją ruchową.
Zmiany w zakresie małej motoryki
S. urodził się z niedorozwojem palców dłoni, są one zbyt krótkie w stosunku o dłoni. Stąd obserwuje się pewne problemy ze zręcznością manualną u chłopca. Chłopiec ma problem z chwytaniem i manipulowaniem małymi przedmiotami( guzikami, spinaczami, itp.) Nadal należy go stymulować do podnoszenia takich przedmiotów za pomocą chwytu pęsetkowego. Choć potrafi to uczynić, preferuje chwytanie za pomocą palca dużego i kciuka( palec wskazujący unosi) . Potrafi obracać zabawkę w rękach. Z trudem ( z pomocą nauczyciela)zakręca słoiki, odkręca korek na butelce. Potrafi przełożyć przedmiot z ręki do ręki, zachęcany przez nauczyciela potrafi wskazać palcem wskazującym jakiś przedmiot. Lubi zabawy manualne; chętnie przewleka sznurowadła przez otwory, dopasowuje klocki do otworów wg kształtów
Podejmowana aktywność własna
S. to ,,ruchowiec”- uwielbia być w ruchu, preferuje zabawy ruchowe, dają mu one mnóstwo radości i satysfakcji. Domaga się zabaw metodą Knilla: wyciąga matę do ćwiczeń, sięga po magnetofon. Wszelkie dłuższe zabawy kierowane przez nauczyciela, wymagające od chłopca wysiłku umysłowego muszą być nagrodzone wspólną zabawą ruchową, tak by miał on możliwość ekspresji ruchowej. Uwielbia wszelkie nowe zabawki, jest nimi wyraźnie zainteresowany, pobudzają go one do działania. Lubi przejażdżki samochodowe , kąpiele na basenie, wycieczki, nowe miejsca.
Koncentracja uwagi
Czas koncentracji uwagi na wykonywanym zadaniu stopniowo się wydłuża, zarówno podczas zajęć i zabaw kierowanych przez nauczyciela, jak i podczas aktywności spontanicznej. Zauważa się systematyczny postęp w zakresie koncentracji uwagi u chłopca.
Współdziałanie w różnych sytuacjach
S. poczynił znaczne postępy w zakresie współpracy z nauczycielem i osobami z najbliższego otoczenia. Zazwyczaj bardzo chętnie współpracuje z nauczycielem podczas zajęć. Problemem jedynie są dni, gdy nie jest wyspany. Wtedy wyraźnie potrzebuje czasu tylko dla siebie.
Opanowanie nowych umiejętności
S. stopniowo poszerza zakres słownictwa biernego, rozumie wiele poleceń wydawanych przez nauczyciela i inne osoby. Potrafi użyć wiele gestów, w ten sposób komunikuje się z otoczeniem.
Umiejętność w zakresie samoobsługi
1.Jedzenie i picie :
-S. sprawnie odgryza i przeżuwa pokarmy
-od około dwóch lat siedzi przy stole podczas spożywania posiłków ( wcześniej był karmiony), używa łyżki (choć zdarza mu się rozlać pokarm) i widelca ( po uprzednim pokrojeniu pokarmu przez inną osobę)
-trzyma szklankę, pije samodzielnie, choć czyni to łapczywie, za szybko , nie potrafi odstawić szklanki od ust, żeby przełknąć ,rozlewa płyny.
-trzyma kanapkę w dłoni, lecz próbuje wepchnąć ją całą o ust, denerwuje się kiedy wymaga się od niego , aby ją odgryzał i poczekał, aż przełknie
-nie toleruje ciepłych napojów i zup. Herbata, sok muszą być zimne. Zup nie jada.
2.Toaleta i mycie
-S. lubi kąpiele- jest kąpany, myty przez mamę
-wyciera twarz chusteczką na polecenie( często ślini się)
-używa pampersów
-sygnalizuje ,gdy jest mokry lub brudny ( unosi pupę do góry, denerwuje się)
3.Ubieranie się
-jest ubierany , pomaga biernie przy ubieraniu
-zdejmuje proste części odzieży:czapkę, skarpety, buty
-próbuje nakładać buty, skarpety ,potrzebuje przy tym pomocy
Udział w czynnościach porządkowych
S. na polecenie nauczyciela składa matę na której ćwiczy i odkłada ją we właściwe miejsce. Porządkuje przedmioty i zabawki używane podczas zajęć na polecenie nauczyciela i zanosi na miejsce, które wskazuje nauczyciel.
Zachowania trudne
Obserwując chłopca zauważono, że preferuje on mocne i zdecydowane bodźce dotykowe( mocniejszy masaż, S. lubi uderzać dłonią o przedmioty twarde, uciekał się przed trzema laty do uderzania głową o podłogę( co stanowiło bezpośrednie zagrożenie dla jego życia i zdrowia) Jednocześnie źle reaguje na delikatny dotyk( chowa głowę w ramionach , denerwuje się) ,unika miękkich pluszaków, nie chce dotknąć włosów, unika kontaktu z psem, bardzo źle znosi zabawy materiałem sypkim, plasteliną. Inicjuje pocałunki i dotykanie, nie toleruje jednak niespodziewanego dotyku, niespodziewanej bliskości. Po zdjęciu butów i skarpet kładzie się na podłodze i nie chce wstać. Często trzyma palec w ustach, upominany wyjmuje go.
Sposoby komunikowania się
S. nie posługuje się mową czynną ( wydaje liczne dźwięki nieartykułowane, piszczy w chwilach podekscytowania), to słownik bierny uległ znacznemu rozszerzeniu. S. potrafi:
-podać przedmioty codziennego użytku na polecenie, rozumie ich przeznaczenie
-wykonuje proste polecenia wsparte gestem osoby pytającej: zamknij drzwi, chodź, usiądź, jedziemy, podaj misia, itp.
-ostatnio kiwa potakująco lub przecząco głową na proste pytania o charakterze zamkniętym( tak, nie),np. Chcesz jeść?( osoba pytająca wskazuje na posiłek leżący przed chłopcem)itp.
-prowadzi rękę innej osoby gdy czegoś chce ,potrzebuje
Zdolność takiej komunikacji z otoczeniem spowodowała lepsze zrozumienie potrzeb, pragnień u chłopca, co znacznie zredukowało u niego ataki agresji S. wyraża potrzebę akceptacji swej osoby , pochwały. Głaszcze się po głowie ,gdy chce być pochwalony. Potrafi w sposób czytelny dla otoczenia mową ciała dać o zrozumienia ,że czegoś się obawia (chowa głowę w ramionach) lub, że się cieszy, jest czymś zainteresowany. Komunikaty dla chłopca muszą być krótkie, wyraźne. Dłuższe polecenia sprawiają, że chłopiec wyłącza się, staje się nieobecny lub złości się.
Inne, istotne zachowania
Dużym wyzwaniem dla rodziny i otoczenia chłopca jeszcze niedawno była agresja chłopca: rzucanie przedmiotami, bicie innych osób, a także autoagresja: uderzanie głową o podłogę, sile uderzanie się różnymi przedmiotami. Stanowiło to bezpośrednie zagrożenie dla jego zdrowia i życia. W taki sposób S.przejawiał swe niezadowolenie, dezaprobatę. Obecnie takie zachowania chłopca zostały zredukowane, chłopiec znacznie się wyciszył. Potrafi okazać zadowolenie z kontaktu z osobą mu znaną poprzez przytulanie się, uśmiech, wokalizację, baczne oglądanie znanej osoby, jej twarzy, ubrania. Chętnie naśladuje terapeutę podczas prostych zabaw tematycznych.