Marcin Wióra Częstochowa dn.06.06.2013r.
Nauczyciel praktycznej nauki zawodu
w Centrum Kształcenia Praktycznego w Częstochowie
Sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciela kontraktowego ubiegającego się o stopień nauczyciela mianowanego za okres stażu od 01.09.2010 r. – 31.05.2013 r.
Jestem absolwentem Politechniki Częstochowskiej, Wydziału Elektrycznego. Ukończyłem studia na kierunku Elektrotechnika, specjalność: Komputeryzacja i Robotyzacja Procesów. Po obronie pracy magisterskiej, rozpocząłem staż absolwencki w Centrum Kształcenia Praktycznego. To właśnie tutaj zbierałem pierwsze doświadczenia pracy z młodzieżą. W 2008 roku, po odbyciu stażu otrzymałem tytuł zawodowy nauczyciela kontraktowego. Bardzo szybko przekonałem się, że nauczyciel praktycznej nauki zawodu to specyficzny zawód, wymagający nie tylko olbrzymiej wiedzy z zakresu dydaktyki i psychologii, ale jednocześnie dobry fachowiec.
Dwa lata później przygotowałem plan rozwoju zawodowego nauczyciela kontraktowego, ubiegając się tym samym o stopień nauczyciela mianowanego. W trakcie trwania stażu realizowałem zadania zarówno te zaplanowane, jak i inne, które wynikały z charakteru pracy i rodzących się potrzeb. Poniżej przedstawiam sprawozdanie z realizacji planu, w którym opisałem swoje działania z podziałem na poszczególne wymagania, niezbędne do uzyskania kolejnego stopnia awansu.
Umiejętność organizacji i doskonalenia warsztatu pracy, dokonywania ewaluacji własnych działań, a także ocenianie ich skuteczności i dokonywania zmian w tych działaniach (§7 ust.2 pkt 1)
Wspólnie z opiekunem stażu na początku każdego roku szkolnego ustaliłem zasady współpracy, harmonogram hospitacji oraz obserwacji zajęć prowadzonych przez opiekuna. Hospitowane zajęcia były szczegółowo omawiane z opiekunem stażu, od którego otrzymywałem wiele cennych informacji i porad, które wykorzystuję w planowaniu swoich kolejnych lekcji. Zajęcia, które prowadziłem w obecności wicedyrektora szkoły, opiekuna stażu oraz innych nauczycieli (w tym lekcje otwarte) pozwoliły mi na poznanie moich słabych i mocnych stron pracy dydaktycznej, a także na weryfikację moich pomysłów dotyczących sposobu prowadzenia zajęć. Z lekcji otwartych zostały sporządzone arkusze hospitacji (zał. 1) oraz listy nauczycieli uczestniczących w tych zajęciach jako obserwatorzy (zał. 2). Ponadto uczestniczyłem w lekcjach innych nauczycieli przedmiotów zawodowych. Obserwowane lekcje pozwoliły mi na poszerzenie wiedzy na temat metod pracy nie tylko w formie teoretycznej, ale przede wszystkim mogłem zobaczyć jak te metody wykorzystywane są przez nauczycieli w praktyce. Ważnym aspektem w pracy nauczyciela praktycznej nauki zawodu jest wyposażenie pracowni w potrzebne narzędzia i materiały. Pod tym względem opiekun stażu opanował tą sztukę perfekcyjnie i jest dla mnie wzorem do naśladowania. Korzystam z jego cennych uwag doskonaląc swój warsztat pracy.
Dzięki wsparciu kierownika pracowni elektrycznych, Panu Henrykowi ....................... oraz przewodniczącego zespołu branżowego Grzegorzowi ..................... i pozostałym nauczycielom zdobywałem nowe umiejętności i dopracowywałem metody pracy. Jak już wspomniałem, bardzo duże znaczenie w wykonywanym przeze mnie zawodzie ma wyposażenie miejsca pracy. Przygotowywałem instrukcje do wykonywania ćwiczeń (zał. 3), organizowałem niezbędne materiały i narzędzia przy współpracy z kierownikiem. Podczas analizy swoich przedsięwzięć doszedłem do wniosku, że szczególną uwagę powinienem skupić na przygotowaniu stanowisk do ćwiczeń dla młodzieży. Zajmuje to sporo czasu i wymaga wiele wysiłku od samego nauczyciela, ale i od osób współpracujących. Włożony wysiłek jest rekompensowany przez zadowolenie uczniów i ich postępy w nauce. Jedną z pierwszych takich pomocy dydaktycznych było wykonanie stanowiska do badania alternatora.
W okresie stażu na nauczyciela mianowanego dopracowałem instrukcje do ćwiczeń dotyczące Prawa Ohma i Prawa Kirchhoffa, stale wzbogacam wyposażenie pracowni (odbiorniki prądu o charakterze liniowym, nieliniowym) niezbędne do przeprowadzenia badań. Wspomnę o tym, że w trakcie zajęć praktycznych (ćwiczeń, laboratorium) wiele urządzeń ulega wyeksploatowaniu, materiały się zużywają a i czasami dochodzi dewastacja lub celowe działanie uczniów. Często zdarza się, że młodzież nie zwraca uwagi na znamionową wartość napięcia zasilania żarówki i przykładając zbyt dużą wartość – po prostu przepala ją. Takie materiały stale należy uzupełniać.
W roku szkolnym 2010/2011 po raz pierwszy na CKP pojawiła się grupa uczniów szkolona w zawodzie Technik awionik. Prowadziłem zajęcia w obszarze zagadnień związanych z elektryką i elektroniką. Było to dla mnie duże wyzwanie, począwszy od zaplanowania pracy dydaktycznej bazując na wytycznych Modułu JAR-66 po przygotowanie zajęć praktycznych podczas których te zagadnienia były realizowane. Pod tym kątem przygotowałem instrukcje dotyczące rozszerzania zakresu pomiarowego woltomierza i amperomierza. Realizowałem te zagadnienia zarówno teoretycznie (wyprowadzenie wzorów na rezystancję posobnika i bocznika) jak i praktycznie (fizyczne łączenie obwodu).
Przygotowanie zajęć w klasie technika awionika, wprowadzenie nowych podstaw programowych kształcenia w zawodach co w rezultacie doprowadziło do prowadzenia zajęć w zakresie kwalifikacyjnych kursów zawodowych wymagało ode mnie uaktualnienia wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych we wspomnianych kierunkach. Uczestniczyłem w szkoleniach takich jak „Podstawy telewizji przemysłowej CCTV” organizowanej przez firmę E-system. Dzięki temu szkoleniu poznałem zastosowanie telewizji przemysłowej, podstawowe elementy układu, nauczyłem się dobierać rodzaj obiektywu w zależności od odległości obserwowanego przedmiotu oraz jego rozmiarów. Wiedzę tą poszerzoną przez lekturę materiałów zamieszczonych na stronach Krajowego Ośrodka Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej www.koweziu.edu.pl wykorzystałem podczas prowadzenia zajęć teoretycznych i praktycznych z uczestnikami kursu kwalifikacyjnego. Studiowałem książki („Akumulatory, baterie, ogniwa” – Czerwiński A., „Diagnostyka samochodów osobowych” – Trzeciak K. i inne), czasopisma („Auto Świat”, „Elektronika Praktyczna”), informacje zamieszczone na stronach internetowych producentów http://www.varta-automotive.pl/pl-pl, http://bosch-service.pl/, www.legrand.pl dystrybutorów http://www.e-system.com.pl/, http://www.eltrox.pl/, oraz forach branżowych takich jak www.elektroda.pl, http://elportal.pl/, http://forum.komputerswiat.pl, www.dobreprogramy.pl. Dzięki współpracy z branżą samochodową uczestniczyłem w projekcie „Nowoczesny przemysł – nowoczesny nauczyciel”. W ramach tego zadania brałem udział w szkoleniach prowadzonych przez wyspecjalizowane warsztaty samochodowe, co bezpośrednio przełożyło się na pozyskanie nowych umiejętności. Efektem końcowym było również wykonanie prezentacji dotyczącej nowoczesnych rozwiązań technologicznych w zakresie magazynowania energii w pojazdach z systemem START-STOP.
Podczas wykonywania instalacji elektrycznych, elektronicznych oraz przy naprawie urządzeń elektronicznych niezbędne jest korzystanie z dokumentacji technicznej i katalogów producentów osprzętu elektroinstalacyjnego. Dlatego też przy każdej nadarzającej się okazji pozyskuję katalogi wspomnianych elementów, czy to w wersji papierowej, czy elektronicznej takich firm jak: Legrand, Moeller, ETI, Schneider Electric, Elfa i wiele innych. W dzisiejszych czasach bardzo często istnieje konieczność korzystania z zasobu internetu, gdzie możemy znaleźć najbardziej aktualne dane na temat poszczególnych podzespołów elektronicznych. W roku szkolnym 2011/2012 w pracowni, której jestem opiekunem wygospodarowałem stanowisko komputerowe z dostępem do internetu, co znacznie ułatwia twórczą pracę uczniów. Na bieżąco mogą sprawdzać interesujące ich parametry elementów elektronicznych lub wyszukują inne, niezbędne wiadomości w celu prawidłowego wykonania powierzonych im zadań. Dzięki temu rozwijają swoje zdolności poznawcze korzystając z nowoczesnych technik komputerowych. Na omawianej jednostce zainstalowałem bezpłatne oprogramowanie biurowe w postaci pakietu OpenOffice, wersję edukacyjną programu do projektowania obwodów drukowanych DipTrace, udostępnioną przez opiekuna stażu, za co mu serdecznie dziękuję oraz inne bezpłatne programy jak choćby przeglądarkę plików pdf –PDF-XChange Viewer.
Dobrą okazją do zdobywania nowych informacji, jak również wszelkiego rodzaju materiałów informacyjnych dla młodzieży, są targi branżowe. Miałem możliwość uczestniczyć w targach motoryzacyjnych Auto Moto Show w 2011 roku organizowanych w Centrum wystawienniczym EXPO SILESIA oraz w targach Profi Auto Show w 2012 i 2013 roku, które odbyły się w hali Katowickiego Spodka. Pozyskałem wiele interesujących broszur na temat nowych rozwiązań stosowanych w branży motoryzacyjnej oraz katalogi firm zajmujących się produkcją oraz dystrybucją części takich marek jak: Sentech, Vemo, Ate, Centra, Varta i wielu innych.
Niezmiernie dużym doświadczeniem jest dla mnie przygotowywanie stanowisk egzaminacyjnych dla młodzieży kończącej szkoły zasadnicze. Pozwala mi to poznać wymagania egzaminacyjne nie tylko w formie teoretycznej, ale i od strony praktycznej. Przy organizowaniu i uruchamianiu nowych stanowisk ćwiczeniowych, dużą pomocą są arkusze egzaminacyjne dla poszczególnych zawodów. Wykorzystuję te zadania podczas zajęć odpowiednio je modyfikując, tak aby młodzież realizowała program nauczania, jednocześnie przygotowując się do egzaminu zawodowego. Między innymi do tego celu wykorzystałem szlifierkę stołową, przy której należało wymienić łożyska oraz przewód zasilający. Dzięki temu uczniowie poznają budowę maszyny indukcyjnej, oraz sposób podłączenia silnika indukcyjnego, jednofazowego. Innym przykładem mogą być różnego rodzaju układy sterowania, sygnalizacji i blokad, podczas łączenia których młodzież doskonali swoje umiejętności w odczytywaniu dokumentacji technicznej, nabiera wprawy w wykonywaniu połączeń, stosuje przewody o odpowiedniej barwie izolacji.
Pod moją opieką znajduje się również pracownia mechatroniki, która powstała w 2008 roku. W ramach zajęć praktycznej nauki zawodu wykonana została instalacja elektryczna zasilająca dziewięć stanowisk (osiem stanowisk uczniowskich) i jedno stanowisko nauczyciela oraz tablica rozdzielcza. Dodatkowo poprowadzony został przewód FTP do każdego stanowiska, zamontowano switch dzięki czemu można było skonfigurować sieć lokalną w pracowni. W roku 2009 zakupiono biurka komputerowe, na bieżąco konserwowałem sprzęt komputerowy oraz dokonywałem dość częstych napraw tych zestawów. Pod koniec roku szkolnego 2009/2010 dzięki przychylności dyrekcji i kierownictwa do pracowni zostało przekazanych pięć stacji roboczych wyposażonych w procesory Celeron 1,7 GHz, pamięć operacyjną 128 MB oraz system operacyjny Windows 98. Jednostki te wymagały konserwacji oraz kompletnego przeinstalowania systemu operacyjnego, co uczyniłem w ramach zajęć praktyki zawodowej. Jednak wiele prac przygotowawczych prowadziłem po zajęciach dydaktycznych. Do wyposażenia pracowni doszły stoły monterskie wraz z szufladami narzędziowymi, oraz sterowniki programowalne PLC wraz z zasilaczami. Pod koniec roku szkolnego zakupiono pięć jednostek komputerowych marki Dell z procesorem 3 GHz, 1GB pamięci RAM w obudowie desktop. Jednostki posiadały system operacyjny Windows Xp Professional. Wraz z innymi nauczycielami branży elektrycznej skonfigurowaliśmy te jednostki do pracy w sieci oraz zainstalowaliśmy niezbędne oprogramowanie służące do programowania sterowników PLC. Takie wyposażenie umożliwiło przeprowadzenie egzaminu zawodowego dla młodzieży w zawodzie technika mechatronika w roku szkolnym 2010/2011. Równocześnie koordynowałem prace związane z planowaniem wyposażenia pracowni w osprzęt elektryczny i pneumatyczny w ramach projektu „Mam zawód – mam pracę w regionie”. W pracowni została wykonana instalacja pneumatyczna z doprowadzeniem do każdego stanowiska uczniowskiego. Kolejny rok szkolny zaowocował trzema brakującymi jednostkami komputerowymi marki Dell o parametrach zbliżonych do poprzednich. Dzięki poparciu całego zespołu branżowego na czele którego stoi Grzegorz ........... oraz kierownika Henryka Stańca dyrektor przeznaczył środki finansowe na zakup nowej jednostki komputerowej wraz z monitorem na stanowisko nauczycielskie. Komputer posiada zainstalowany system Windows 7. Do wspomnianego zestawu dołączony został projektor multimedialny firmy BenQ, który niezwłocznie zainstalowałem w pracowni. Zakup nowoczesnego komputera umożliwił podłączenie tablicy multimedialnej, uzyskanej w ramach projektu „Dobry fach to szansa pracy”. Wykorzystanie tego zestawu multimedialnego znacznie uatrakcyjniło zajęcia prowadzone w pracowni oraz podniosło poziom kształcenia dzięki przygotowanym prezentacjom multimedialnym.
W celu ciągłego podnoszenia jakości nauczania współpracuję z nauczycielami innych branż. W miarę możliwości dokonuję naprawy lub bieżącej konserwacji maszyn i urządzeń znajdujących się na terenie Centrum. Są to frezarki, szlifierki i wiertarki stołowe oraz tokarki. Z pomocą doświadczonych kolegów dokonałem przeglądu i naprawy tokarki, która została zainstalowana w obiekcie przy ulicy Łukasińskiego. W ramach zajęć praktycznych wraz z uczniami wykonuję konserwację i naprawę elektronarzędzi takich jak szlifierki kątowe i wiertarki oraz inne urządzenia, często pochodzące z narzędziowni. Wykonuję modernizację istniejącej instalacji elektrycznej w CKP, między innymi na auli 11A oraz w pracowni 11D. Często istnieje potrzeba bieżących napraw, czy też wymiany uszkodzonych elementów instalacji zasilających i oświetleniowych. W ramach zajęć realizuję konserwację opraw oświetleniowych, wymianę wyeksploatowanych źródeł światła, wyłączników oraz innego osprzętu. W ubiegłym roku szkolnym uczestniczyłem w szkoleniu przygotowującym do zdania egzaminu uprawniającego do eksploatacji urządzeń elektrycznych oraz do wykonywania pomiarów. Pomyślnie zdałem egzamin i w tym roku, pod nadzorem kierownika Henryka ................ wykonałem przegląd i badania kontrolne instalacji elektrycznej w jednym z obiektów Centrum.
Umiejętność uwzględniania w pracy potrzeb rozwojowych uczniów, problematyki środowiska lokalnego oraz współczesnych problemów społecznych i cywilizacyjnych (§7 ust.2 pkt 2)
Poziom umiejętności uczniów jest bardzo zróżnicowany. Jedni, poprzez prace przydomowe wykonywane wraz z rodzicami mają wypracowaną zręczność, umiejętność obsługi podstawowych narzędzi i urządzeń. Wielu z nich pomaga lub pracuje w warsztatach, samodzielnie składa układy elektroniczne lub nawet konstruuje nowe rozwiązania techniczne. Uczniom o takich zainteresowaniach przygotowuję bardziej skomplikowane prace, jeżeli tylko zaplecze materiałowe umożliwia to. Wymaga to ode mnie większego zaangażowania zarówno w trakcie przygotowywania zajęć, jak i podczas ich trwania. Poszczególne grupy uczniów pracuję wtedy nad różnymi problemami, co często jest dla mnie nie lada wyzwaniem. Z pomocą przychodzą różnego rodzaju projekty unijne. Miałem możliwość prowadzić zajęcia dotyczące eksploatacji, konserwacji i naprawy urządzeń elektrycznych w ramach projektu „Z dobrym zawodem w lepszą przyszłość”. Wraz z pozostałymi prowadzącymi dostosowaliśmy tematykę zajęć do zainteresowań młodzieży. Część zajęć poświęciliśmy zagadnieniom budowy maszyn indukcyjnych jednofazowych i trójfazowych oraz sposobom ich podłączania. Pozostałe godziny przeznaczyliśmy na zagadnienia bezpiecznego użytkowania i wykonywania napraw instalacji i urządzeń elektrycznych oraz na zajęcia podczas których uczestnicy samodzielnie wykonywali układ termostatu elektronicznego. Młodzież chętnie uczestniczyła w tych zajęciach, mimo że wiązało się to z ich dłuższym przebywaniem w Centrum. Kluczem do znalezienia wspólnego języka z uczniem jest odnalezienie jego zainteresowań, o których często sam nie zdaje sobie sprawy. W swojej pracy nie zawsze mam na to czas i środki, jednak staram się jak najlepiej wykonywać swoje obowiązki.
Istnieje również grupa uczniów, która ma problemy z wykonaniem elementarnych zadań, lub też na skutek różnych sytuacji opuszcza zajęcia praktyczne. Przyczyny absencji są różne, czasami jest to lenistwo, wybór złego kierunku kształcenia lub brak przekonania, że zdobyte wiadomości i umiejętności przydadzą się do życia. Część uczniów zmienia kierunki kształcenia, przenosi się z jednej szkoły do drugiej, co w rezultacie prowadzi do konieczności nadrobienia różnic programowych. Dla tych uczniów są organizowane zajęcia w soboty, aby umożliwić im nadrobienie zaległości. Podczas trwania stażu odbywałem taki dyżur w wymiarze co najmniej 10h na semestr.
Ważną rolę w procesie kształtowania postawy młodego człowieka odgrywa współpraca nauczycieli z rodzicami. Jeżeli w domu rodzinnym panuje przekonanie, że szkoła jest potrzebna do uzyskania zawodu oraz obdarza się nauczyciela pewnym zaufaniem, wówczas taki młodzieniec raczej nie sprawia kłopotów wychowawczych. Są sytuacje w których kontakt pomiędzy nauczycielem a rodzicem musi być na tyle dobry, aby kontrolować ucznia, czy ten uczęszcza na zajęcia praktyczne. Na początku każdego roku szkolnego gromadzę dane kontaktowe do rodziców uczniów, których jestem opiekunem. Uczęszczam na zebrania z rodzicami moich wychowanków oraz jestem w stałym kontakcie telefonicznym z wychowawcami wspomnianych klas w szkołach macierzystych. W przypadku przedłużającej się nieobecności na zajęciach praktycznych (2 lub 3 zajęcia pod rząd) kontaktuję się z wychowawcą klasy lub bezpośrednio z rodzicami. Reakcja opiekunów jest różna, zdecydowana większość dziękuje za zainteresowanie dzieckiem, często wyjaśniają powód nieobecności. Po takich sytuacjach sami dzwonią w przypadku nieobecności dziecka i informują mnie o powodzie. Zdarza się nieraz, że rodzice są zaskoczeni, próbują na poczekaniu wymyślić jakąś historię aby usprawiedliwić nieobecności. Czasami sami mówią, że są bezradni wobec zachowania własnego dziecka – nie wiedzą co czynić.
Aby zainteresować uczniów, cały czas aktualizuję i rozszerzam swoją wiedzę teoretyczną i umiejętności. W okresie stażu brałem udział w kilku szkoleniach technicznych, które dotyczyły między innymi systemów alarmowych opartych na centrali Satel CA-10, oraz zagadnień związanych z kontrolą dostępu. W 2011 roku szkolenie dotyczyło domofonów, wideodomofonów firmy Commax oraz rozwiązań oferowanych przez koncern CNB Technology. Rok później brałem udział w warsztatach szkoleniowych prowadzonych przez firmę AutoID dotyczących projektowania oraz instalacji i konfiguracji systemów kontroli dostępu połączonych z instalacją telewizji przemysłowej CCTV.
Jako nauczyciel praktycznej nauki zawodu dużą uwagę zwracam na korelację tematyki zajęć z umiejętnościami przydatnymi w przyszłej pracy zawodowej naszych absolwentów. Uczniowie, mimo rosnących wymagań z mojej strony, podnoszą swoje umiejętności ponieważ znają cel swojej pracy na zajęciach. W celu przedstawienia rzeczywistych warunków pracy korzystam z możliwości organizowania i uczestniczenia w wycieczkach przedmiotowych do takich zakładów jak Automex, Dom-Eko, TRW. Jest to również niepowtarzalna okazja do poznania nowoczesnych maszyn, urządzeń a czasami całych technologii służących do wyrobu określonych podzespołów. Uczniowie mogą zobaczyć bardzo dokładne urządzenia pomiarowe, stanowiska badawcze do pomiaru sił, czasu reakcji. Podczas specjalnie dla nich przygotowanych pokazów np. na Politechnice, poznają nowoczesne oprzyrządowanie biur technologicznych (skaner 3D), czy stanowisk przeznaczonych do programowania mikrokontrolerów.
Umiejętność wykorzystywania w pracy technologii informacyjnej i komunikacyjnej (§7 ust.2 pkt 3)
Wszelkie dokumenty dotyczące awansu zawodowego, w tym plan rozwoju oraz sprawozdanie wykonałem przy użyciu oprogramowania Microsoft Office. Na początku każdego roku szkolnego wszelką dokumentację pedagogiczną taką jak plany wynikowe, ramowe rozkłady materiału, harmonogramy przejść sporządzam w postaci elektronicznej. Informacje na temat frekwencji oraz osiągnięć edukacyjnych uczniów przesyłam drogą poczty elektronicznej zarówno do dyrekcji jak również często do wychowawców klas, których jestem opiekunem. Dzielę się w tym zakresie swoimi umiejętnościami ze starszymi kolegami, pomagając im w wykonywaniu tych obowiązków. Pod nieobecność Pana Politańskiego, spowodowaną chorobą, regularnie przesyłałem frekwencję klas, których był opiekunem. Każdy semestr kończy się klasyfikacją uczniów, kiedy to należy przygotować kartę osiągnięć edukacyjnych również w postaci elektronicznej.
Podczas pracy z młodzieżą zauważyłem, że dla młodego pokolenia głównym kanałem komunikacyjnym jest obraz. Wykorzystuję to spostrzeżenie podczas swojej codziennej pracy poprzez przedstawianie animacji komputerowych dotyczących budowy np. silnika asynchronicznego, trójfazowego. Taki ruchomy obraz, uzupełniony opisem o wiele bardziej utrwala się w głowach uczniów, niż sam tekst. Wykonałem kilka prezentacji multimedialnych, na których wykorzystałem ilustracje budowy aparatów elektrycznych (styczników), czy akumulatorów kwasowych. Na potrzeby zajęć korzystam z programu PC Schematic, który umożliwia tworzenie schematów układów sterowania, blokad i sygnalizacji z zastosowaniem aktualnych oznaczeń. Z punktu widzenia praktyka, jest to dla mnie istotne zagadnienie, bowiem zmieniające się normy pociągają za sobą zmianę stosowanej symboliki. Do projektowania układów elektronicznych wykorzystuję program DipTrace, dzięki któremu mogę wykonać płytkę drukowaną swym wyglądem przypominającą produkt seryjny. Niekiedy istnieje konieczność obrobienia zdjęć cyfrowych na potrzeby prezentacji – do tego celu wykorzystuję program Gimp.
W dobie rozwijającej się technologii informacyjnej, często istnieje konieczność korzystania z nowoczesnych technik multimedialnych. Wspomagam w tym zakresie koleżanki i kolegów, uruchamiam komputery, podłączam je do projektora, konfiguruję oprogramowanie w celu uzyskania jak najlepszego efektu.
Wiem, jak dużo wysiłku wymaga zaplanowanie swojej drogi zawodowej. Dużo czasu i sił zabrało mi napisanie planu rozwoju zawodowego najpierw nauczyciela stażysty, później nauczyciela kontraktowego. Chcąc pomóc koleżankom i kolegom, którzy dopiero rozpoczynają trudną, ale zarazem pełną wyzwań drogę nauczyciela udostępniłem własny plan rozwoju zawodowego nauczyciela stażysty na stronach portalu www.edux.pl. Podkreślę, że w internecie jest niewiele materiałów związanych z drogą zawodową nauczycieli praktycznej nauki zawodu, dlatego mam świadomość, że udostępnione materiały pomogą komuś w pracy. Początkowo planowałem udostępnić te materiały na stronie domowej CKP, jednak po rozmowach z administratorem strony domowej oraz Dyrektorem Placówki, wspólnie doszliśmy do wniosku, że lepszym rozwiązaniem będzie skorzystanie z usług wyspecjalizowanych portali edukacyjnych.
Podczas trwania stażu uczestniczyłem w zajęciach w ramach Studiów Podyplomowych w zakresie „Informatyki i Technologii Informacyjnej w Nauczaniu”. Poznałem podstawy informatyki, podstawowe algorytmy, nauczyłem się lepiej wykorzystywać edytor tekstu oraz arkusz kalkulacyjny. Miałem do czynienia z podstawowymi operacjami wykonywanymi w oparciu o sieci komputerowe, pracowałem na różnego rodzaju oprogramowaniu graficznym takim jak choćby: Corel Draw czy Gimp. Jako pracę końcową wykonałem projekt i fizyczną realizację stanowiska dydaktycznego wspomagającego naukę logiki cyfrowej. Praktyczna realizacja pochłonęła sporo czasu, nerwów i finansowego wkładu, jednak cały czas miałem na uwadze zastosowanie tej pomocy na zajęciach. I tak znajduje ona zastosowanie podczas zajęć z informatykami, czy elektronikami.
Umiejętność zastosowania wiedzy z zakresu psychologii, pedagogiki i dydaktyki oraz ogólnych zagadnień z zakresu oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w rozwiązywaniu problemów związanych z zakresem realizowanych przez nauczyciela zadań (§7 ust.2 pkt 4)
Jako nauczyciel praktycznej nauki zawodu mam kontakt z uczniami z różnych grup społecznych. Staram się, aby podczas zajęć panowała przyjazna atmosfera, a uczniowie czuli się bezpiecznie. Na jakiekolwiek przejawy agresji słownej lub fizycznej natychmiast reaguję, tłumacząc, że nie jest to rozwiązanie. Plaga przekleństw, czy używania elektronicznych papierosów jest ciężka do opanowania, ale chociaż w pewnym stopniu ograniczam ją na zajęciach. Część zadań uczniowie wykonują w grupach, co sprzyja pogłębianiu wzajemnych relacji miedzy nimi. W przypadku notorycznego łamania zasad regulaminu pracowni powiadamiam rodziców ucznia oraz wychowawcę w szkole macierzystej, choć przyznam, że bardzo rzadko do tego dochodzi. Jeżeli uczniowie zniszczą mienie placówki, organizuję im prace na rzecz Centrum przed lub po zajęciach praktycznych. Dopiero wtedy zaczynają się zastanawiać nad celowością swych działań.
Podczas pięcio czy sześcio godzinnych zajęć znajduje się okazja do rozmowy z uczniami na temat ich planów zawodowych. Dziwiły mnie wypowiedzi z których dowiadywałem się, że uczeń po skończeniu zasadniczej szkoły zawodowej o kierunku elektromechanika będzie szukał pracy w branży budowlanej. Od pewnego czasu zachęcam młodzież do próby sił w branży elektrycznej. Ukazuje możliwości, podaję prawdopodobnych pracodawców, namawiam do przystąpienia do egzaminu zawodowego. Uczniów klas kończących przygotowuję do zewnętrznych egzaminów zawodowych poprzez organizowanie i przeprowadzanie próbnych egzaminów w zawodzie elektromechanik. I tak w tym roku szkolnym wszyscy czterej zdali egzamin próbny z wynikami:
1 osoba – 30 pkt.
2 osoby – 27 pkt.
1 osoba – 24 pkt.
na 32 pkt możliwe do osiągnięcia, z czego trzech uczniów to wychowankowie CKP, natomiast jedna osoba uczęszcza na prywatne praktyki do firmy „Celmax”. Wszystko po to, aby lepiej przygotować ich do zawodu oraz aby uwierzyli w swoje możliwości.
Aby lepiej zrozumieć problemy współczesnej młodzieży uczestniczę w pracach zespołu do spraw ewaluacji wewnętrznej. W roku szkolnym 2010/2011 przeprowadzaliśmy szeroko zakrojone badania, które między innymi dotyczyły zagadnień wspierania i motywowania przez nauczycieli uczniów do nauki, działań wychowawczych w Centrum oraz ich analizy i wdrażania wniosków z tych analiz. Opierając się na wynikach badań, mogę stwierdzić że uczniowie dużą uwagę zwracają na dobrą atmosferę podczas zajęć oraz możliwość samodzielnego podejmowania decyzji w zakresie wykonywanych zadań. Sami twierdzą, że zajęcia praktyczne rozwijają ich zainteresowania. Około 30% ankietowanych było zainteresowanych zajęciami dodatkowymi.
W kolejnym roku szkolnym ponowiliśmy ankietę do uczniów, tym razem kluczowymi zagadnieniami była rola oceniania w aspekcie motywowania uczniów do nauki. Nie zabrakło pytań dotyczących zajęć dodatkowych oraz występowania agresji fizycznej czy psychicznej wśród uczniów. Z analizy powyższej ankiety wynika między innymi, że 37% ankietowanych uczniów nie wie, że w Centrum są prowadzone dodatkowe zajęcia, często o tematyce pokrywającej się z ich zainteresowaniami. Zwróciłem ponadto uwagę na występowanie wśród młodzieży agresji fizycznej i psychicznej. Ku mojemu zaskoczeniu więcej uczniów (30%) deklarowało występowanie agresji psychicznej niż fizycznej (12%).
W bieżącym roku szkolnym badaliśmy respektowanie norm społecznych w Centrum. Podstawowym zjawiskiem niesprzyjającym dobrej atmosferze jest używanie wulgaryzmów (39% ankietowanych uczniów) oraz brak używania podstawowych zwrotów grzecznościowych (24%). Z ankiety wynika również, że jako nauczyciele powinniśmy więcej uwagi zwracać na pozytywne zachowania uczniów i propagować je wśród młodzieży. W ankiecie znalazło się również pytanie dotyczące spóźniania się młodzieży na zajęcia, a brzmiało następująco: „Czy uważasz, że spóźnianie się na zajęcia jest przejawem lekceważenia przedmiotu i nauczyciela?”. Odpowiedzi „raczej nie” i „zdecydowanie nie” zaznaczyło po około 30% ankietowanych, co świadczy o tym, że nie zdają sobie z tego sprawy.
Aby zachować obiektywizm, równolegle do badań uczniów były prowadzone ankiety skierowane do nauczycieli, osób pełniących funkcje niepedagogiczne. W ramach działania zespołu do spraw ewaluacji wewnętrznej przeprowadzane były również wywiady z kierownictwem i dyrekcją Centrum oraz analizowane była podstawowa dokumentacja pedagogiczna.
Wnioski wyciągane z analizy przeprowadzonych badań zawsze konfrontuję z obserwacjami prowadzonymi podczas swoich zajęć. Jeżeli zaobserwuję niewłaściwe zachowanie lub jakiś problem, odnoszę się do zaleceń jakie wspólnie wypracowaliśmy na podstawie dogłębnej analizy przeprowadzonych ankiet, wywiadów i innych narzędzi badawczych.
Podczas trwania stażu uczestniczyłem w różnorodnych formach doskonalenia nauczycieli, które są dla mnie dużą pomocą w pracy. Podczas szkoleń mogę poznać nowe metody pracy z uczniami, doskonalić te, które znam. Spotkania w gronie pedagogów są również okazją do podzielenia się spostrzeżeniami na nurtujące nas tematy. Jako nauczyciel, coraz bardziej doświadczam problem poszanowania cudzej własności, dotyczy to zarówno mienia Centrum i jego wyposażenia, jak również własności uczniów. W celu podniesienia swoich umiejętności uczestniczyłem w następujących szkoleniach:
• Jak uczyć efektywnie?
• Analiza i interpretacja wyników egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w kontekście rozporządzenia o nadzorze pedagogicznym.
• Ocenianie kształtujące jako propozycja nowoczesnej edukacji.
• Przygotowanie uczniów do egzaminów zewnętrznych w świetle wymagań nowej podstawy programowej kształcenia w zawodach.
• Metody i formy nauczania dorosłych.
Umiejętność posługiwania się przepisami dotyczącymi systemu oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w zakresie funkcjonowania szkoły, w której nauczyciel odbywał staż (§7 ust.2 pkt 5)
Zapoznałem się z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 1 grudnia 2004 roku w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli oraz Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 listopada 2007 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli. W oparciu o wymienione akty prawne sporządziłem Plan rozwoju zawodowego. W trakcie trwania stażu wyszło nowe rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 marca 2013 roku w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli, z którym również się zapoznałem i w oparciu o nie przygotowałem powyższe sprawozdanie.
Przeanalizowałem statut placówki w której odbyłem staż, zwracając szczególną uwagę na zasady wewnątrzszkolnego systemu oceniania. Przygotowałem przedmiotowe kryteria oceniania dla zajęć, które prowadziłem. W związku z wprowadzeniem nowej podstawy programowej kształcenia w zawodach od 1 września 2012 roku, przygotowałem plan wynikowy dla klasy I elektromechanik pojazdów samochodowych, zawierający wyszczególnione efekty, które były osiągane podczas zajęć w formie praktycznej.
Brałem udział w tworzeniu planu nauczania i programu nauczania kwalifikacyjnego kursy zawodowego w obrębie kwalifikacji E6. W związku z tym przygotowałem również rozkład materiału na część przedmiotów prowadzonych w ramach kursu.
Zapoznałem się z Ustawą o Systemie Oświaty, gdzie dowiedziałem się między innymi kto jest odpowiedzialny za zakładanie i prowadzenie szkół publicznych. Zapoznałem się z tekstem Karty Nauczyciela, zwracając szczególną uwagę na Rozdział 3a dotyczący awansu zawodowego nauczycieli. Wykorzystując zasoby internetu gromadziłem pozyskane dokumenty w formie biblioteczki multimedialnej.
Podsumowanie
Zaczynając pracę jako nauczyciel nie zdawałem sobie sprawy z ogromu zadań, jakie spoczywają na barkach pedagoga. Jednak dzięki pomocy kolegów z pracy, kierownictwa i dyrekcji stawiam czoła wyzwaniom, które praca ta stawia przede mną. Wiele swoich sił przeznaczyłem na doskonalenie warsztatu pracy, porządkowanie pracowni najpierw 24D, później 11B. Nie wszystkie swoje koncepcje wcieliłem w życie, mam jeszcze problem z utrzymaniem należytego ładu w pracowni mechatroniki, ale jest to zadanie na kolejny rok. W swojej pracy kieruję się zawsze dobrem ucznia, to daje mi siłę napędową do działania. Dobrze przygotowane stanowiska pracy, odpowiedni scenariusz zajęć potrafią prawie każdego ucznia zainteresować i zmobilizować do działania. Dużo czasu spędziłem na szkoleniach branżowych, czy to dotyczących systemów alarmowych, czy kontroli dostępu. Jestem zainteresowany tymi zagadnieniami i staram się „zarazić” nimi swoich podopiecznych. Niewątpliwie musze popracować na systematycznym aktualizowaniem swojej wiedzy na temat przepisów dotyczących systemu oświaty, które równie szybko się dezaktualizują jak wiedza merytoryczna.
Jestem przekonany, że to, co zrobiłem przyczyniło się do wzrostu jakości mojej pracy, a tym samym lepszego funkcjonowania placówki. Jestem zadowolony, że udało mi się zrealizować prawie wszystkie wytyczone przez siebie zadania. Zakończenie stażu nie oznacza dla mnie końca podejmowanych działań na rzecz Centrum. Nadal zamierzam aktywnie działać w zakresie wdrażania nowoczesnych technologii, przygotowywania stanowisk pracy czyniąc tym samym zajęcia realizowane w formie praktyczne jeszcze bardziej atrakcyjne.