„Zabawa jest nauką, nauka zabawą.
Im więcej zabawy, tym więcej nauki”.
Glenn Domann
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy
im. płk. Jerzego Strzałkowskiego
w Lesznie
Innowacja Pedagogiczna
„Bawimy się mądrze, twórczo, inaczej”
przeznaczona do realizacji z wychowankami
objętymi wczesnym wspomaganiem rozwoju
oraz dziećmi biorącymi udział w programie „Za Życiem”.
Autorzy:
Deneka Justyna
Kozłowska Renata
Połeć Wioletta
Wolska Elżbieta
Sobczak Agata
Wstęp
W innowacji zastosowane zostaną oddziaływania edukacyjne, które mają na celu rozwijanie mocnych stron dziecka i wyrównywanie jego deficytów nakierowane szczególnie na umiejętności uczenia się i koncentracji uwagi, naśladowanie, motorykę małą, koordynację wzrokowo-ruchową i zdolności przestrzenne, percepcję, czynności poznawcze i rozumienie mowy, mowę i komunikację, umiejętności przedszkolne i wczesnoszkolne, twórczość i ekspresję przez ruch, samoobsługę i kompetencje społeczne, a także sprawność fizyczną.
Najważniejszym jednak, priorytetowym zadaniem w pracy z dzieckiem w ramach WWR jest stworzenie życzliwej, pogodnej atmosfery dającej małemu człowiekowi poczucie bezpieczeństwa, komfortu oraz dostarczenie mu jak najwięcej pozytywnych wrażeń. Pozwoli to w konsekwencji na zaangażowanie się dziecka w proponowane formy aktywności.
Jednym z elementów pozwalających nawiązać ciepłą relację jest wspólna zabawa, która stanowi również nieodłączny element rozwoju emocjonalnego dziecka. Zabawa pokazuje, że kontakt z drugim człowiekiem jest przyjemny, interesujący i daje wiele radości. To dzięki niej rozwijamy zainteresowania i zasoby dziecka. Poprzez zabawę dziecko poznaje świat i uczy się panujących w nim reguł. Zabawa jest wykorzystywana jako narzędzie uczenia. Dzieci mają wewnętrzny napęd do zabawy i to w sposób naturalny prowadzi do uczenia się i rozwoju. W każdym proponowanym ćwiczeniu najważniejsza jest próba zaangażowania dziecka, nawiązania kontaktu i to, że czuje się dobrze, bawiąc się razem z terapeutą.
Dlatego też w pracy terapeutycznej, w konstruowaniu konspektów zajęć przedstawiających ich przebieg duży nacisk kładzie się na formę zabawową. Podczas aranżowanych zabaw wykorzystuje się oczywiście elementy wielu metod i technik zarówno arteterapeutycznych, jak i z zakresu terapii pedagogicznej, min.:
- Ruch Rozwijający Weroniki Sherborne;
- Kinezjologia Edukacyjna Paula Dennisona;
- Pedagogika Zabawy;
- Metoda integracji sensorycznej;
- Metoda symultaniczno-sekwencyjna nauki czytania;
- Logorytmika;
- Ekspresja artystyczna;
- Bajkoterapia;
- Programy multimedialne.
Przykładowo stosowanie ruchów naprzemiennych to elementy metody P. A. Dennisona, zaś tworzenie sekwencji to elementy z zakresu terapii neurologopedycznej. Istotny jest fakt, że nastawione są one na usprawnianie wszystkich funkcji poznawczych.
W poniższej innowacji proponowane są nowatorskie rozwiązania organizacyjno-metodyczne. Dotyczą one:
- prowadzenia zajęć grupowych w formie zabaw tematycznych;
- zmiany czasu trwania zajęć /bloki 2-3 godzinne, co najmniej raz w półroczu;
- stosowania wspomagających metod komunikacji/gesty, obrazki/;
- wykorzystania wysokich technologii informacyjnych;
- współpracy z wolontariuszami SOSW Leszno /uczniowie stają się animatorami zabawy/;
- działań wspomagających rodzinę dziecka poprzez organizację indywidualnych konsultacji (w miarę potrzeb) oraz konferencji (spotkań tematycznych) dla rodziców, dotyczących wspomagania rozwoju dziecka;
- opracowania materiałów edukacyjnych dla rodziców;
- publikacji materiałów metodycznych.
Rodzaj innowacji: metodyczno - organizacyjna
Zespół objęty innowacją:
Innowacja skierowana jest do wychowanków objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju oraz dzieci uczestniczących w programie „Za Życiem”. Udział w proponowanych zajęciach jest dobrowolny.
Czas trwania: listopad 2018 r. – czerwiec 2020 r.
Nauczyciele wdrażający innowację:
Justyna Deneka – nauczyciel, terapeuta, surdopedagog;
Renata Kozłowska – nauczyciel, terapeuta WWR;
Wioletta Połeć – nauczyciel, neurologopeda, arteterapeuta;
Elżbieta Wolska – nauczyciel, logopeda, arteterapeuta.
Agata Sobczak – nauczyciel, terapeuta SI.
Uwagi do realizacji:
Innowacja ma charakter otwarty z uwagi na długi czas trwania, można ją modyfikować i dostosowywać do potrzeb i możliwości dzieci. Nauczyciele pełnią rolę animatorów, koordynują działania, przewidziany jest współudział rodziców i wolontariuszy SOSW, przebywających w grupach wychowawczych w Internacie SOSW w Lesznie. Zajęcia planowane są poza godzinami pracy osób wdrażających innowację oraz poza godzinami zajęć uczestników (godziny popołudniowe). Podejmowane aktywności dostosowane są do wieku i możliwości rozwojowych uczestników.
Promocja innowacji:
- udostępnianie dokumentacji fotograficznej i filmowej na stronach WWW Ośrodka;
- publikacje w lokalnych gazetkach;
- publikacja metodyczna.
Cele innowacji:
CELE OGÓLNE:
• Stymulowanie ogólnego rozwoju dziecka
CELE SZCZEGÓŁOWE:
• usprawnianie aparatu oddechowego, pracy narządów mownych;
• rozwijanie komunikacji;
• usprawnianie koordynacji słuchowo-ruchowej, ćwiczenia uwagi słuchowej, ćwiczenia pamięci sekwencyjnej, ćwiczenia koordynacji wzrokowej i wzrokowo-ruchowej,
• stymulowanie i rozwijanie koncentracji uwagi, spostrzegawczości, pamięci i wrażliwości wzrokowej, słuchowej i dotykowej;
• stymulowanie wyobraźni twórczej;
• rozwijanie kreatywności uczniów oraz ich uzdolnień;
• wyzwalanie spontanicznej twórczości dzieci poprzez działanie;
• rozwijanie samodzielności i wytrwałości w działaniu;
• kształtowanie umiejętności współżycia i współpracy oraz komunikowania się;
• wdrażanie do przestrzegania ogólnie przyjętych norm współżycia przy zachowaniu prawa do swojej indywidualności;
• doskonalenie kompetencji społecznych pozwalających zbudować pozytywny obraz samego siebie i pokonać lęk przed otoczeniem;
• poprawa funkcjonowania dziecka przez wzmacnianie jego uczestnictwa w życiu społecznym i przygotowanie do nauki w szkole;
• rozwijanie idei wolontariatu;
• wzbogacenie oferty zajęć dodatkowych o charakterze terapeutyczno-edukacyjnym.
Formy i metody pracy:
Stosowaną formą są grupowe zajęcia o charakterze warsztatowym, formy zabaw tematycznych, mających na celu rozwijanie aktywności i uczestnictwa dziecka w życiu społecznym.
Metody pracy są różnorodne, dostosowane do możliwości psychofizycznych dzieci, ich wieku. Wykorzystuje się elementy wielu metod i technik zarówno arteterapeutycznych, jak i z zakresu terapii pedagogicznej oraz logopedycznej.
Koszty i źródła finansowania innowacji:
Organizatorzy przewidują pozyskanie środków do realizacji innowacji z budżetu Ośrodka po uzyskaniu aprobaty Dyrektora SOSW przedstawionego rocznego kosztorysu oraz w miarę możliwości ze środków pozyskanych od sponsorów.
Przewidywane efekty innowacji:
Efektem innowacji będzie poprawa w zakresie ogólnego rozwoju dziecka; poprawa wizerunku publicznego placówki w środowisku oraz rozwój współpracy z rodzicami, a także uaktywnienie szkolnego koła wolontariatu. Efektem dodatkowym jest wzbogacenie oferty zajęć realizowanych w placówce. Proponowane działania innowacyjne sprzyjają podniesieniu jakości pracy placówki.
Ewaluacja innowacji:
- analiza dokumentacji filmowej i fotograficznej;
- obserwacja aktywności uczniów, ich pracy podczas zajęć, postaw,
- analiza postępów rozwojowych uczestników innowacji,
- rozmowy z rodzicami uczestników innowacji;
Wyniki ewaluacji będą opracowane na zakończenie każdego roku szkolnego w celu weryfikacji innowacji oraz na zakończenie innowacji w 2020 roku w celu przedstawienia ich na forum Rady Pedagogicznej i zapoznania z nimi rodziców uczniów dzieci objętych innowacją.