Pracuję z uczniami upośledzonymi umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym, jestem nauczycielem w Specjalnym Ośrodku Szkolno – Wychowawczym w Niemieńsku i od kilku lat opiekuję się biblioteką szkolną. Podejmując się tego zadania zastanawiałam się, w jaki sposób zorganizować pracę w bibliotece, tak aby stała się ona bliska naszym uczniom i by była chętnie odwiedzana. Podstawowym zadaniem biblioteki w każdej szkole jest udostępnianie księgozbioru czytelnikom, do samodzielnego czytania. W wypadku uczniów upośledzonych umysłowo to zadanie staję się drugoplanowym, gdyż tylko niewielu z nich potrafi samodzielnie czytać.
Po zastanowieniu postanowiłam, że podstawową formą pracy będą prowadzone przeze mnie zajęcia czytelnicze. Co tydzień w ramach godzin pracy biblioteki zapraszałam kilkuosobową grupę dzieci do wspólnego czytania książek. Ja proponowałam książki do czytania, dzieci dokonywały wyboru. Przygotowywałam książki krótkie, bogato ilustrowane. Po przeczytaniu wspólnie omawialiśmy treść, przypominaliśmy imiona bohaterów i główne zdarzenia. Jeśli czas na to pozwalał dzieci wykonywały rysunki. Czasami dzieci uczyły się fragmentów wybranych utworów na pamięć. Zajęcia zawsze urozmaicane były piosenkami i zabawami przy muzyce.
W ciągu roku szkolnego od września do kwietnia w czasie prowadzonych przeze mnie zajęć dzieci poznały wiele baśni braci Grimm, baśnie Andersena, wiersze J. Brzechwy i J. Tuwima.
W kwietniu przypada Światowy Dzień Książki. Po wcześniejszym uzgodnieniu z nauczycielami przygotowałam projekt edukacyjny pt. Tydzień z książką. W ramach tego tygodnia nauczyciele realizowali w klasach program dotyczący czytelnictwa, dodatkowo uczniowie brali udział w przygotowanych przeze mnie zajęciach.
Uczniowie poznawali wybrane utwory literackie, wykonywali prace plastyczne, uczyli się krótkich wierszy na pamięć, oglądali ekranizacje znanych baśni, brali udział w konkursie czytelniczym.
Realizacja projektu pokazała, że uczniowie bardzo chętnie biorą udział w zajęciach czytelniczych, o ile mają one atrakcyjną, zróżnicowaną formę i charakteryzują się dużą dynamiką. Udział w zajęciach pozwala na wzbudzenie ogromnej aktywności u uczniów, ale również u nauczycieli i wychowawców. Rozwija ich zainteresowania, pozwala na mobilizację do realizacji wspólnego zadania oraz budowanie pozytywnych więzi emocjonalnych między uczestnikami.
Zachęcając innych do wprowadzenia na stałe do pracy z uczniami upośledzonymi umysłowo zajęć czytelniczych proponuję moje materiały do pracy.
SPECJALNY OŚRODEK SZKOLNO-WYCHOWAWCZY NIEMIEŃSK0
Tydzień z książką
SZKOLNY PROJEKT EDUKACYJNY
PRZYGOTOWANY
PRZEZ MGR AGNIESZKĘ KORZENIEWSKĄ
NIEMIEŃSKO-ZAMEK, KWIECIEŃ 2005R.
Wstęp.
Jednym z głównych zadań jakie postawiłam sobie u progu roku szkolnego było wdrożenie dzieci do systematycznego odwiedzania biblioteki, wypożyczania i czytania książek. Ponieważ jednak większość naszych uczniów nie czyta samodzielnie, tak naprawdę zdani są na nauczyciela lub wychowawcę. Stąd pomysł przygotowania zajęć promujących czytelnictwo, zajęć, które angażowałyby nie tylko dzieci ale i ich opiekunów oraz zachęcałyby do korzystania z innych dostępnych uczniom form czytania książek, zależnie od ich indywidualnych możliwości.
Przygotowany projekt edukacyjny został skonsultowany z nauczycielami w szkole, którzy w ciągu jednego tygodnia realizowali w klasach zagadnienia tematycznie związane z książką.
Projekt pod hasłem Tydzień z książką składał się z cyklu powiązanych ze sobą zadań, realizowanych w godzinach szkolnych i popołudniowych. Hasłem przewodnim towarzyszącym nam był okrzyk: Czytam bo lubię-witamy w klubie!
Uczestnicy projektu:
Projekt kierowany jest do wychowanków Specjalnego Ośrodka Szkolno- Wychowawczego w Niemieńsku i obejmuje wszystkie poziomy kształcenia.
Cele projektu:
• promowanie czytelnictwa wśród dzieci
• rozwijanie zainteresowań czytelniczych, wdrażanie do systematycznego korzystania z książek
• wdrażanie do korzystania z różnych nośników książek
• rozwijanie sprawności umysłowych i umiejętności twórczych
• wspomaganie rozwoju emocjonalnego, dostarczanie pozytywnych przeżyć, budowanie poczucia własnej wartości
• rozwijanie sprawności językowych
Dzień 1. Poznajemy wiersze J. Brzechwy i J. Tuwima.
• Zajęcia w godzinach szkolnych: głośne czytanie w czasie wspólnego spotkania nauczycieli i dzieci wierszy J. Brzechwy i J. Tuwima.
Inscenizowanie treści wierszy ruchem, wspólne recytowanie znanych fragmentów wierszy. Między wierszami jako przerywnik - nauka okrzyku:
Czytam bo lubię - witamy w klubie!, oraz śpiew znanych piosenek: Ojciec Wirgiliusz, Taki mały, taki duży, Jedzie pociąg, Gdy strumyk… • Zajęcia popołudniowe: wizyta w bibliotece szkolnej, wypożyczanie książek J. Brzechwy i J. Tuwima. Czytanie wybranych wierszy. • Wykonywanie prac plastycznych na temat poznanych wierszy J. Brzechwy i J. Tuwima. Prace będą jednocześnie biletem wstępu na zajęcia następnego dnia.
Dzień 2. Poznajemy baśnie braci Grimm.
• Krótka pogawędka o braciach Grimm i ich baśniach.
• Głośne czytanie wybranych baśni.
• Zebranie biletów wstępu czyli przygotowanych przez dzieci prac z dnia poprzedniego. Projekcja baśni: Żabi król i O młodzieńcu, który nie znał strachu.
• Wykonywanie prac plastycznych nt poznanych baśni. Prace będą biletem wstępu na zajęcia następnego dnia.
Dzień 3. Poznajemy różne rodzaje książek.
• Wizyta w bibliotece szkolnej, poznawanie różnych rodzajów książek: albumy, encyklopedie, komiksy, atlasy, książki na kasetach i płytach CD i inne, wypożyczanie książek.
• Zajęcia internackie: Zebranie biletów wstępu czyli przygotowanych przez dzieci prac z dnia poprzedniego, jako warunek uczestnictwa w zajęciach komputerowych.
Poznajemy książki na CD. Praca z programami: Lulu i jej książka, Królewna śnieżka i siedmiu Jaśków, Encyklopedia przyrody, Encyklopedia dla dzieci, Encyklopedia zdrowia, Historia świata, Tajemnice ludzkiego ciała.
Dzień 4. Prezentujemy nasze prace.
• Głośne czytanie wypożyczonych książek w klasach, wykonywanie prac plastycznych
• Przygotowanie wystawy wykonanych prac plastycznych w holu Ośrodka.
Dzień 5. Konkurs czytelniczy.
• Spotkanie wszystkich klas w sali dębowej w godzinach przedpołudniowych.
Wybór komisji konkursowej. Przypomnienie, co robiliśmy w ciągu minionych dni.
Między konkursami - przypomnienie okrzyku, śpiew znanych piosenek.
Nagradzanie uczestników konkursów drobnymi łakociami.
Konkurs czytelniczy
1. Dopasowywanie obrazka do tytułu: Okulary, Abecadło, Leń, Kaczka Dziwaczka, Rzepka, Tydzień.
2. Łączenie kropek, rozpoznawanie po obrazku tytułu baśni - Żabi król.
3. Dokończ zdanie:
• Na tapczanie…
• Nad rzeczką opodal krzaczka…
• Zasadził dziadek …
• Murzynek Bambo…
• Idzie Grześ…
• Biega krzyczy pan Hilary…
• Samochwała w …..
4. Kto to jest?
• Ciągle skarży…..
• Cały dzień siedzi na tapczanie…
• Znosi jaja na twardo…
• Wyciągał ją dziadek z babcią…
• Ma siedmioro dzieci….
• Uczy się pilnie przez całe ranki…
• Idzie przez wieś, worek piasku niesie..
• Leżą na straganie…
• Stoi w kącie i wciąż coś opowiada…
5. Odpowiedz na pytanie:
• Co Czerwony Kapturek niósł w koszyku?
• Ilu krasnoludków mieszkało z Królewną Śnieżką?
• Kto był zamknięty w klatce u Baby Jagi?
• Z czego zrobiona była chatka Baby Jagi?
• Kto uratował babcię i Czerwonego Kapturka?
• Co Królewna Śnieżka robiła w chatce krasnoludków?
• Jak nazywała się siostra Jasia?
• Gdzie dziadek zasadził rzepkę?
• Jakie jajka zanosiła Kaczka Dziwaczka?
• Gdzie ucieka Murzynek Bambo gdy nie chce pić mleka?
• Gdzie były okulary pana Hilarego?
• Co leń robi cały dzień?
6. Co odpowiedział wilk przebrany za babcię na pytanie:
• Babciu, dlaczego masz takie wielkie oczy?
• Babciu, dlaczego masz takie wielkie uszy?
• Babciu, dlaczego masz takie wielkie zęby?
• O co pytała królowa matka lusterko?
• Co odpowiadało lusterko?
7. Zakończenie, pożegnanie.