Rugby łamie bariery. Innowacja programowo-metodyczna

Specjalny Ośrodek Szkolno - Wychowawczy nr 1 w Elblągu
Innowacja pedagogiczna „Rugby Łamie Bariery”
Autor i nauczyciel realizujący: Małgorzata Oleksiak, Ewelina Deja, Anna Wójtowicz

I. ZAŁOŻENIA INNOWACJI
Innowacja programowo - metodyczna „Rugby – dyscyplina przełamująca bariery” dotyczy jednej z gier zespołowych jaką jest rugby. Program ten, jest zaplanowanym działaniem wspomagającym prawidłowy rozwój dziecka, tj. harmonijne funkcjonowanie sfer: poznawczej, emocjonalnej, społecznej i ruchowej u dzieci z głębszą niepełnosprawnością intelektualną.
Wdrożenie tego programu zostało zaplanowane na cykl dwuletni dla dzieci niepełnosprawnych szkoły podstawowej przy SOSW nr 1 w Elblągu w ramach dodatkowych zajęć sportowych. Program ten oparty jest o podstawę programową kształcenia ogólnego dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym w szkołach podstawowych.

II. CELE OGÓLNE

1. Kształtowanie i doskonalenie harmonijnego rozwoju fizycznego uczniów poprzez odpowiedni dobór środków wspomagających funkcjonowanie układu: ruchowego, oddechowego, nerwowego i krążenia;
2. Kształtowanie wolicjonalne charakteru i pożądanych postaw uczniów w działaniu indywidualnym i zespołowym;
3. Zachęcanie do uczestnictwa w rekreacyjnych i sportowych formach aktywności fizycznej;
4. Prawidłowy rozwój psychomotoryczny, rozwijanie i doskonalenie sprawności fizycznej;
5. Wzmacnianie poczucia własnej wartości i wiary w swoje możliwości;
6. Rozwijanie umiejętności osobistych i społecznych sprzyjających dobremu samopoczuciu i pozytywnej adaptacji do zmian

III. SZCZEGÓŁOWE CELE KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA

1. Edukacyjne
- doskonalenie umiejętności technicznych i taktycznych gry w Rugby Tag;
- kształcenie i doskonalenie harmonijnego rozwoju fizycznego uczniów niepełnosprawnych poprzez odpowiedni dobór środków stymulujących i korygujących;
- kształtowanie koordynacji wzrokowo-słuchowo-ruchowej;
- usprawnianie zmysłu równowagi, w miejscu i w ruchu;
- wykształcenie umiejętności naśladownictwa;
- doskonalenie reagowania na bodźce dźwiękowe i wzrokowe;
- nauka współdziałania w grupie i wdrażanie pracy zespołowej przez podnoszenie swoich umiejętności;
- stosowanie różnych metod podczas zajęć;
- nauka prawidłowych zachowań i dbania o własne zdrowie w latach późniejszych;
- hartowanie organizmu ucznia na bodźce psychiczne i fizyczne;
- wdrażanie do stosowania się ściśle określonych zasad w danej grze zespołowej
- przygotowanie dzieci do udziału w zawodach sportowych na szczeblu powiatowym i wojewódzkim;

2. Wychowawcze
- działania profilaktyczne skierowane na niwelowanie wad postawy u dzieci;
- kształtowanie pozytywnych postaw wobec aktywności ruchowej, sprawności fizycznej i zdrowia;
- rozwijanie wolicjonalnych cech charakteru odwagi, ambicji, woli walki, odporności, wytrwałości, szacunku oraz gry „fair play”;
- kształcenie pożądanych zachowań i postaw uczniów; odnoszenia sukcesu, przyjmowania porażki, życzliwości wobec wygranych i przegranych, szacunku dla drugiego człowieka;
- wdrażanie do samokontroli i samooceny;
- podnoszenie wiary w swoje umiejętności i możliwości;
- inspirowanie uczniów do organizacji i udziału w zawodach rekreacyjno-sportowych;
- rozwijanie odpowiedzialności za zdrowie własne i innych: przestrzeganie zasad, reguł i regulaminów;
- kształtowanie nawyków higienicznych związanych z aktywnością fizyczną (zmiana stroju sportowego, higiena osobista po zajęciach, higiena otoczenia, odżywianie ,sen);
- kształcenie postaw społecznych, współdziałania zespołowego: współpracy i współodpowiedzialności;
- kształtowanie umiejętności nawiązywania i utrzymywania kontaktów interpersonalnych;
- wytworzenie pozytywnych więzi między dzieckiem a opiekunem oraz między samymi dziećmi;
- kształtowanie poczucia przynależności do swojej grupy, społeczności;

IV. PROCEDURY OSIĄGANIA SZCZEGÓŁOWYCH CELÓW EDUKACYJNYCH

Rugby jest dyscypliną niszową i jedną z najbardziej rozwijających, a jej metodycznym wprowadzeniem jest Rugby Tag. Dyscyplina ta kształtuje i doskonali sprawność motoryczną i psychomotoryczną, uczy podstaw społecznych i podnosi na wysoki poziom cechy wolicjonalne.
Rugby Tag mocno aktywizuje do podejmowania wysiłku fizycznego, co dla naszych podopiecznych jest szczególnie ważne, ponieważ schematyczne, monotonne ćwiczenia są nieatrakcyjne dla dzieci z mniejszą wydolnością intelektualną, a każda aktywność podana w formie gry czy zabawy sprawia, że chętniej w niej uczestniczą. Dyscyplina ta w swojej prostocie i dostępności, z nieskomplikowaną techniką oraz możliwością realizacji w dowolnych warunkach idealnie wpisuje się w kształcenie dzieci i młodzieży niepełnosprawnej w stopniu umiarkowanym i znacznym. Forma ruchu poprzez zabawę ma ogromne korzyści zdrowotne. Jest środkiem wspomagającym rozwój aparatu ruchu oraz układów: oddechowego, krwionośnego i nerwowego dzieci.

V. METODY PRACY

1. Reproduktywne (odtwórcze): naśladowcza, programowa, programowego uczenia się;
2. Proaktywne (usamodzielniające): zabawowo - naśladowcze, zabawowo - klasyczne, bezpośredniej celowości ruchu, programowego usprawniania się;
3. Kreatywne (twórcze): ruchowej ekspresji twórczej, problemowe.

VI. PRZEWIDYWANE EFEKTY INNOWACJI
- Da pozytywne odczucie w kontakcie z innym człowiekiem;
- Wyzwoli swobodę zachowań i naturalności;
- Da okazję do rozładowania energii;
- Wyzwoli zaangażowanie;
- Da pewność siebie;
- Da radość działania w grupie;
- Poprawi funkcjonowanie uczniów, w zakresie sfery psychoruchowej;

VII. SPOSOBY EWALUACJI
- semestralne monitorowanie efektywności stosowanych oddziaływań
- analiza ankiet po I semestrze roku szkolnego 2019/2020 skierowana do nauczycieli/wychowawców uczniów uczestniczących w zajęciach;

VIII. DOKUMENTACJA INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ
- plan pracy;
- nagrania wideo zajęć grupowych;
- dokumentacja fotograficzna, przygotowanie wystawy podsumowującej program „Rugby – dyscyplina przełamująca bariery”;

IX. Ramowy program nauczania: ilość godzin dostosowywana jest do możliwości uczniów.

1. Kształtowanie zasad bezpieczeństwa i organizacji pracy na zajęciach Rugby Tag
a) Zapoznanie z regulaminem sali i zasadami bezpieczeństwa podczas zajęć, kształtowanie podstawowych nawyków higienicznych przed, po i w trakcie zajęć oraz nauka odpowiedzialności za rzeczy osobiste.
b) Zapoznanie z zasadami podczas wyjść na zajęcia poza teren placówki, kształtowanie odpowiedzialności wzajemnej, wprowadzenie pojęcia drużyny.
c) Zapoznanie ze sprzętem (piłka, tagi, pasy).
d) Kształtowanie umiejętności zakładania pasów i tagów

2. Poznanie uproszczonych przepisów oraz zasad Rugby Tag

a) Kształtowanie umiejętności właściwego wykorzystywania sprzętu, wdrażanie nowych pojęć (pasy, tagi, przyłożenia)
b) Kształtowanie umiejętności poruszania się po boisku – zabawy ruchowe powyznaczanym terenie boiska, przekraczanie/nie przekraczanie linii, dobieganie do linii.
c) Utrwalanie podstawowych stosunków przestrzennych za, przed, z prawej, z lewej itp. (ćwiczenia w parach i ćwiczenia z piłką)

3. Podania i chwyty piłki

a) Nauka chwytów piłki podrzucanej przez siebie - ćw. z elementami rekcji na sygnał, ćw. z elementami rzutów na odległość i do celu.
b) Nauka podań chwytów piłki w parach - kształtowanie umiejętności reakcji na określony sygnał, nauka reakcji na podst. obserwacji kolegi z pary

4. Podania i chwyty piłki w biegu

a) Nauka chwytów piłki podrzucanej przez siebie w biegu - ćw. z elementami rekcji na sygnał, ćw. z elementami rzutów na odległość i do celu.
b) Nauka podań chwytów piłki w parach - kształtowanie umiejętności reakcji na określony sygnał, nauka reakcji na podst. obserwacji kolegi z pary.

5. Poruszanie się po boisku

a) Wyznaczenie miejsc pozycji i doskonalenie chwytania i podawania piłki w zespole (wdrażanie podstawowych elementów do gry w ataku), omijanie przeszkód (pachołki, przeszkody wysokościowe).

6. Poruszanie się po boisku – gra w ataku

a) Utrwalanie ustawień zawodników na pozycjach.
b) Utrwalanie podstawowych zasad gry w ataku, rzuty i chwyty piłki w biegu.
c) Nauka podań piłki do tyłu i doskonalenie elementu przyłożenia.

7. Przyłożenie piłki

a) Nauka i wdrażanie prawidłowego przyłożenia piłki w polu punktowym
b) Nauka prawidłowej pozycja przyłożenia i określenie pola punktowego, przekraczanie linii.
c) Kształtowanie motywacji sportowej, umiejętność różnicowania ilości punktów – ćw. praktyczne z elementami liczenia (tablica punktowa)

8. Poruszanie się po boisku – gra w obronie

a) Utrwalanie podstawowych zasad gry w obronie, ćw. zrywania tagów, wdrażanie do bezkontaktowej gry w zespole.
b) Nauka bezpiecznego upadania, ćw. na materacach pojedynczo i w parach.
c) Nauka bezpiecznego kontaktu w trakcie gry (ćw. na „telefonach”), omijanie, wymijanie, nauka rywalizacji (wyścigi rzędów, wyścigi w parach).

9. Podstawowe założenia taktyczne

a) Utrwalania pozycji zawodników w ataku i obronie – próby gry zespołowej.
b) Doskonalenie podstawowych zasad gry w ataku, rzuty i chwyty piłki w biegu – elementy meczu.
c) Doskonalenie podstawowych zasad gry w obronie, bezkontaktowe zrywanie tagów – elementy meczu.

10. Podstawowe założenia taktyczne

a) Doskonalenie podstawowych zasad gry w ataku i obronie – utrwalanie zasad taktyki meczu.
b) Prezentacja zdobytych umiejętności w Rugby Tag w trakcie szkolnego turnieju.