Program
Koła religijnego
„Piękno liturgii i całego roku liturgicznego”
Dla kl. VI
Realizowany w ramach godzin kształtujących kreatywność
Szkoły Podstawowej im. Henryka Sienkiewicza
w Ponętowie Górnym Drugim
Opracowała:
Danuta Krych
Ponętów Górny 2019/ 2020
Spis treści
1. Nazwa programu i odbiorcy programu.
2. Cele (główny i cele operacyjne).
3. Metody nauczania i środki dydaktyczne.
4. Wykaz tematów nauczania.
5. Procedura osiągania celów.
6. Kontrola i osiągnięcia uczniów.
I. Nazwa odbiorcy i założenia programu.
Program koła religijnego pt: „Piękno liturgii i całego roku liturgicznego” adresowany jest dla uczniów klas VI Szkoły Podstawowej w Ponętowie Górnym. Cały wymiar godzin zostanie zrealizowany w przedziale miesięcznym wrzesień 2019r. – czerwiec 2020r. Zajęcia będą odbywały się raz w tygodniu w wymiarze 45 minut w ramach zajęć rozwijających kreatywność.
II. Cele.
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności świadomego włączenia się w liturgię Kościoła oraz pomoc w poznaniu i pogłębieniu przeżywania obchodów roku liturgicznego. Zjednoczenie z Chrystusem i życie sakramentalne w społeczności Kościoła.
Cele operacyjne:
- wie, czym jest Msza święta;
- zna bogatą symbolikę liturgiczną;
- zna podstawowe znaki i gest liturgiczne;
- aktywnie przygotowuje się do pełnego i aktywnego uczestnictwa
w Eucharystii,
- zna postawę uznania błędu, przeproszenia, wynagrodzenia jak również dziękczynienia i uwielbienia;
- wie, że Msza święta jest modlitwą wspólnotową;
- przygotowuje się do czynnego zaangażowania się w liturgię (wykonuje powierzone mu funkcję liturgiczne np. śpiew, czytanie słowa Bożego, modlitwy powszechnej itp.).
- zna podstawowe święta w roku liturgicznym;
- aktywnie uczestniczy w obchodach roku liturgicznego;
- zna historię różańca świętego oraz tajemnicę objawień fatimskich i objawienie się Matki Bożej w Lourdes;
- wyraża postawę radości i wdzięczności za dar Maryi i Jezusa;
- uczestniczy w nabożeństwach: różańcowym, majowym,
- uczy modlić się na różańcu i kultywuje tę formę modlitwy;
- poznaje wydarzenia z życia Jezusa i Maryi rozważane w tajemnicach różańcowych;
- wyraża szacunek do Kościoła, drugiego człowieka oraz bliskich zmarłych;
- zna i rozumie tradycje religijne szczególnie dotyczące obchodów świąt Bożego Narodzenia i Wielkiej Nocy;
- zna i czerpie wzory z życia świętych: Świętego Jana Pawła II i św. biskupa Mikołaja oraz innych świętych.
- integracja uczniów i aktywna współpraca trzech środowisk: rodziców, szkoły
i parafii.
III. Metody nauczania i środki dydaktyczne.
Metody nauczania:
• pogadanka
• prezentacja
• rozmowa kierowana
• praca w grupach
• burza mózgów
• niedokończone zdania
• czytanie słowa Bożego
• elementy pedagogiki zabawy: krzyżówki, rebusy, zabawa
integracyjna
• inscenizacje (jasełki, misteria i inne)
• wycieczki
• nabożeństwa
• projekt
• filmy edukacyjne
• scenki ewangeliczne
• konkursy
• kultywowanie nabożeństw: różańcowego, majowego,
• włączenie uczniów w przygotowanie jasełek, i innych
uroczystości religijnych;
• wystawy, gazetki
• włączanie się w akcje charytatywne
Środki dydaktyczne
• Pismo Święte
• Katechizm Kościoła Katolickiego
• Mszał z czytaniami
• Modlitewnik
• plansze dydaktyczne
• schematy kołowe przedstawiające rok liturgiczny i części
Mszy św.
• czasopisma i literatura religijna
• opracowania własne
• śpiewnik
• krzyżówki i rebusy
• Quiz
• Scenariusze
IV. Wykaz tematów nauczania.
Hasła programowe
(tematy)
1.Spotkanie organizacyjne.
2.Święty Stanisław Kostka – patron dzieci i młodzieży.
Treści programowe:
- zapoznanie z postacią św. Stanisława Kostki – polskiego świętego.
Osiągnięcia:
Katechizowany:
- zna postać świętego Stanisława Kostki
3, 4. Czym jest Msza święta i rok liturgiczny?, poznanie okresów roku liturgicznego. Modlitwa liturgiczna – Eucharystia.
Treści programowe:
- Msza święta, szczególne miejsce oddawania czci Bogu,
- Jezus jest obecny w Eucharystii pod postaciami chleba i wina,
- Eucharystia jest szczytem i źródłem modlitwy Kościoła,
- wyjaśnienie znaków i gestów, jakie towarzyszą liturgii,
- podstawowe wiadomości o roku liturgicznym
Osiągnięcia:
Katechizowany:
- umie wyjaśnić, czym jest Msza święta,
- wie, że Pan Jezus jest obecny we Mszy świętej pod postacią chleba i wina;
- posiada świadomość, że w tym roku po raz pierwszy przyjmie Chrystusa do swojego serca,
- wie, że Eucharystia jest szczytem i źródłem modlitwy Kościoła,
- wie, że spotkaniu z Panem Bogiem w Eucharystii towarzyszą różne znaki, słowa, gesty,
- rozumie, że we Mszy świętej uczestniczymy razem ze wspólnotą całego Kościoła,
- wyjaśnia określenie: liturgia słowa i liturgia Eucharystii,
- wie, co to jest rok liturgiczny,
- zna podstawowe okresy roku liturgicznego
5, 6. Różaniec dar Maryi dla dzieci.
Treści programowe:
- modlitwa rozmową ze spotkanym Jezusem,
- Maryja, Matka Jezusa dla nas wzorem rozmodlenia.
- podstawowe wiadomości o różańcu i o objawieniach Matki Bożej w Fatimie i Lorudes,
- modlitwa różańcowa jest streszczeniem Ewangelii opowiadającej o okazanej ludziom miłości,
- kultywowanie
modlitwy różańcowej i wdrażanie do jej odmawiania,
- kontemplowanie różnych wydarzeń z życia Maryi i Jezusa przez odmawianie tajemnic różańca świętego.
Osiągnięcia:
Katechizowany:
- poznaje istotę modlitwy różańcowej;
- zna budowę i tajemnice różańca;
- zna historię objawień Matki Bożej w Fatimie i Lorudes
- Kształtuje swoje życie według tajemnic,
- wyraża swoją systematyczność w praktykowaniu modlitwy różańcowej
7. Uroczystość Wszystkich Świętych.
Treści programowe:
- święci skarbem Kościoła
- Każdy może świętym zostać,
- ukazanie, w jakim okresie roku liturgicznego obchodzimy Uroczystość Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszonych
Osiągnięcia:
Katechizowany:
- wie, kogo nazywamy świętym,
- umie wymienić kilka cech osoby świętej,
rozumie, że świętych można prosić o pomoc i wstawiennictwo,
8. Uroczystość Chrystusa Króla Wszechświata – zakończenie roku liturgicznego
Treści programowe:
- Przedstawienie, że uroczystość Chrystusa Króla Wszechświata kończy rok liturgiczny,
- kształtowanie postawy wdzięczności za spotkanie z Chrystusem podczas liturgii.
Osiągnięcia:
- wie, kiedy w roku liturgicznym obchodzimy
uroczystość Wszystkich Świętych i Dzień Zadusznych,
- umie powiedzieć, na czym polega Królestwo Pana Jezusa,
- umie wskazać niedziele roku liturgicznego, w, którą obchodzimy uroczystość Chrystusa Króla Wszechświata
- umie podziękować Chrystusowi za całoroczne spotkania z Nim w liturgii.
9, 10. Adwent – nasze oczekiwanie na przyjście Zbawiciela.
Rekolekcje adwentowe.
Nasz patron – św. biskup Mikołaj.
Treści programowe:
- Adwent początkiem roku liturgicznego, czasem żywego, czujnego oczekiwania na spotkanie z Jezusem Chrystusem,
- Roraty, wieniec adwentowy.
- wiara warunkiem przyjścia Mesjasza.
- Mesjasz spełnia obietnice.
- Maryja wzorem posłuszeństwa przez służbę Bogu i czynione dobro.
- Bóg odpowiedział na tęsknotę i pragnienia ludzi, dając swego Syna dzięki wierze i posłuszeństwu Maryi.
- Nawrócenie to przemiana wewnętrzna, pojednanie z Bogiem i ludźmi, postawa otwartości,
- święty dobroci i miłości
– świadectwo życia biskupa Mikołaja,
Osiągnięcia:
Katechizowany:
- wymienia podstawowe treści Adwentu,
- wyjaśnia termin „adwent”
- wie, do czego Kościół wzywa ludzi wierzących podczas oczekiwania na spotkanie z Jezusem;
wylicza trzy wymiary Adwentu,
- stara się odpowiedzialnie przeżyć czas adwentu
- charakteryzuje postać świętego Mikołaja
11, 12,13,14 . Przygotowanie jasełek Bożonarodzeniowych.
15,16. Boże Narodzenie i jego świętowanie.
Treści programowe:
- Narodzenie przyniosło czasy zbawienia i łaski,
- Przywróciło na nowo czas życia ludzi w przyjaźni i bliskości z Bogiem, było spełnieniem obietnic Boga i początkiem nowego etapu w dziejach świata,
- Przyjęcie Jezusa jako Mesjasza warunkuje wyzwolenie od grzechu.
Osiągnięcia:
Katechizowany:
- wie, w jakich okolicznościach urodził się Pan Jezus,
- opowiada treści biblijne o narodzeniu Jezusa,
- jest wdzięczny Jezusowi za jego narodzenie,
-zna zwyczaje związane ze Świętami Bożego Narodzenia,
- zna i śpiewa kolędy.
17, 18. Wielki Post – Czas pokuty i nawrócenia.
Rekolekcje wielkopostne.
Treści programowe:
- ludzie nie zawsze są wierni Bogu.
- ofiara paschalna Chrystusa,
- Pokuta drogą powrotu do Boga,
- liturgiczne świętowanie tajemnicy śmierci i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa.
- krzyż znakiem zbawienia i znakiem chrześcijan,
- Jezus umierając na krzyżu dokonał pojednania człowieka z Bogiem.
- Wszyscy są wezwani do wzięcia krzyża w codziennym życiu i naśladowaniu Jezusa.
- nabożeństwa wielkopostne.
Osiągnięcia:
Katechizowany:
- zna tradycje Wielkiego Postu,
- okazuje szacunek wobec tradycji i podtrzymuje ją,
- rozumie prawdę, że Bóg daje szansę przemiany życia
- uczestniczy w nabożeństwach szczególnie drogi krzyżowej.
19, 20. Nabożeństwa wielkopostne: gorzkie żale i droga krzyżowa w tradycji Kościoła.
Osiągnięcie:
Katechizowany:
- zna tradycję nabożeństw wielkopostnych: drogi krzyżowej i gorzkich żali.
21, 22. Przygotowanie apelu wielkanocnego.
23, 24. Chrystus Zmartwychwstał – Alleluja – świętowanie Wielkanocy.
Treści programowe:
- Jezus jest zmartwychwstaniem i życiem.
- Zmartwychwstanie Jezusa jest najważniejszą prawdą chrześcijańską,
- troska o życie doczesne i wieczne,
- wiara w Jezusa Syna Bożego przynosi człowiekowi nowe życie.
- Jezus jest największym darem ofiarowanym ludziom przez Boga,
- Eucharystia miejscem spotkania zmartwychwstałego Jezusa
- niedziela pamiątką zmartwychwstania
Osiągnięcia:
Katechizowany:
- przyjmuję prawdę, że Jezus zmartwychwstając pokonał śmierć,
- wie, w jakim celu Jezus przyszedł na świat,
- wyjaśnia sens zmartwychwstania Jezusa,
- tłumaczy, dlaczego niedziela jest dniem świętym,
- zna i okazuje szacunek tradycji Wielkiej Nocy.
25,26. Jan Paweł II – Wielki Człowiek, Wielki święty.
Treści programowe:
- Prymat i misja św. Piotra,
- życie i działalność Papieża Jana Pawła II
Osiągnięcia:
Katechizowany:
- wymienia miejsca i wydarzenia związane z Papieżem,
- wyjaśnia, czego uczył nas Ojciec Święty,
- dziękuje Panu Bogu za Jana Pawła II i Jego nauki.
27,28. Projekcja filmu „Niebo istnieje naprawdę”
29. Przypomnienie modlitw katechizmowych
Treści programowe:
- przypomnienie małego katechizmu
Osiągnięcia:
Katechizowany
- zna mały katechizm.
30, 31. Maj – miesiącem Matki Bożej. Sanktuaria maryjne w Polsce.
Treści programowe:
- Maryja wzorem wiary, oddania i głębokiego zaufania.
- Kult Maryi w narodzie polskim,
- Jasna Góra miejscem szczególnego kultu Matki Bożej,
- inne sanktuaria maryjne w Polsce.
- kapliczki Matki Bożej;
Osiągnięcia:
Katechizowany:
- wyjaśnia, na czym polega pośrednictwo Maryi,
- oddaje cześć Matce Bożej na nabożeństwach majowych,
- zna Litanie do Najświętszej Maryi Panny,
- zna modlitwę „Pod Twoją obronę...”.
32, 33. Czerwiec – miesiąc poświęconym Sercu Jezusowemu.
Treści programowe:
- przybliżenie postaci, św. Małgorzaty Alacaque szczególnej czcicielki Najświętszego Serca Pana Jezusa,
- obietnice, jakie otrzymała święta.
- praktyka pierwszych piątków miesiąca.
Osiągnięcia:
Katechizowany:
- charakteryzuje postać, św. Małgorzaty Alacaque szczególnej czcicielki Serca Pana Jezusa,
- oddaje cześć Najświętszemu Sercu Pana Jezusa w nabożeństwach czerwcowych i w pierwsze piątki miesiąca.
34. Wakacje z Bogiem.
V. Procedury osiągania celów.
o Aktywne uczestniczenie w życiu Kościoła, parafii, szkoły,
o Projektowanie i wykonywanie dekoracji i gazetek w sali
katechetycznej,
o Przygotowanie do przyjęcia Sakramentu pokuty i Pojednania.
o Przygotowanie do pełnego uczestnictwa we Mszy świętej.
o Czynne uczestnictwo w Eucharystii,
o Czynne uczestnictwo w nabożeństwach i świętach,
o Zaangażowanie się w oprawę I Komunii świętej;
o Analiza tekstów biblijnych,
o Praca z obrazem
o Praca z modlitewnikiem,
o planowanie, organizowanie i przedstawianie działań w
zespołach i indywidualnie,
o pełnienie różnych funkcji w związku z przygotowaniem się do
I Komunii świętej, jasełek, apeli okolicznościowych,
o ćwiczenie w pokonywaniu trudności, dostrzeganie i
rozwiązywanie problemów, dyskutowanie, wyciąganie wniosków,
myślenie i działanie twórcze.
VI. Kontrola i osiągnięcia uczniów.
W ciągu roku szkolnego będą organizowane konkursy, zabawy, quizy, testy sprawdzające wiedzę i umiejętności uczniów.
Przy ocenianiu postaw należy brać pod uwagę: zaangażowanie w pracę, aktywność ucznia w realizacje zadań, samodzielność w rozwiązywaniu problemów i umiejętność pracy w grupie.
VIII. Bibliografia
1. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, wyd. Pallottinum, Poznań 1982.
2. Katechizm Kościoła Katolickiego, wyd. Pallottinum, Poznań 1994.
3. Program nauczania religii, zatwierdzony przez Konferencje Episkopatu Polski w Łowiczu w dniu 20 czerwiec 2010r., red. A. Królikowska, wyd. WAM,
4. Podstawa programowa katechezy Kościoła katolickiego w Polsce, zatwierdzona przez Konferencje Episkopatu Polski w Łowiczu w dniu 20 czerwiec 2010r., red. A. Królikowska, wyd. WAM, Kraków 2001.
5. Sacrosanctum Conicilium – Konstytucja o liturgii świętej, [w:], Sobór Watykański II - Konstytucje, Dekrety, Deklaracje, Tekst Polski, wyd. Pallottinum, Poznań 1967, s. 40 – 70.
6. Benedykt XVI, Sacramentum caritatis – o Eucharystii źródle i szczycie życia i misji Kościoła, posynodalna adhortacjia apostolska, wyd. diecezji tarnowskiej. Tarnów 2007.
7. Mszał z czytaniami, red. T. Loska, wyd. diecezji katowickiej, Katowice 1986.
8. Kontkowski J. L., Na górze przemienienia – modlitewnik, wyd. WAM, Kraków 2006.
9. Szkolne rekolekcje wielkopostne, red. A. Bałoniak, Poznań 2001.
10. Berger R., Mały słownik liturgiczny, wyd. polskiej prowincji Dominikanów, Poznań 1990.
11. Encyklopedia tradycji polskich, red, R. Hrym – Kuśnierek, Z. Śliwa, wyd. Podsieli – Raniewski i spółka, Poznań 1990.
12. Podróże zagraniczne Jana Pawła II – kronika pielgrzymek, G. Polak, wyd. Edipresse, Warszawa2007.
13. Jasełka i scenki na Boże Narodzenie, red. M. Maichrzak, wyd. Duszpasterstwa rolników, Włocławek 2000.
14. Inscenizacje na rok szkolny, red. A. Bałoniak, wyd. św. Wojciecha, Poznań 2005.
15. Dzieci czy macie, co jeść? – wprowadzenie do Mszy św. i czytań, modlitwy powszechne, procesje z darami ofiarnymi, słowo przed ostatnim błogosławieństwem, red. P. Pachciarek, wyd. Werbistów, Warszawa 2002.
16. Modlitwa Powszechna – propozycje modlitwy wiernych do Mszy św. z udziałem dzieci, red. A. Pindel – Witek, wyd. Rafael, Kraków 2004.
17. Salvoldi V., Eucharystia dialog miłości, tł. E. Buszewicz, Kraków 2001.
18. Barborić S., Przeżywać Mszę św. sercem, Kraków 1997.
20. Rozważania tajemnic różańcowych, red. J. Orchowski, wyd. Michalinom 2000.