TEMAT: Ćwiczenia z samogłoskami w terapii niepłynności mowy
CEL GŁÓWNY: kontrola tempa mowy
CELE: zwolnienie tempa mowy, wzmocnienie wiary we własne możliwości, kontrola tempa mowy, wydłużenie fazy wydechowej
Uczeń:
• usprawnia narządy mowy, ćwiczy prawidłowy oddech, kontroluje go
• stara się kontrolować tempo własnych wypowiedzi
• wydłuża fazę wydechu
• wzmacnia wiarę w siebie
• ćwiczy koordynację wzrokowo-ruchową
• potrafi płynnie zacząć swoją wypowedź
METODY LOGOPEDYCZNE:
• ćwiczenia artykulacyjne, usprawniające motorykę narządów mowy,
• oddechowe i fonacyjne, przedłużające fazę wydechową,
• relaksacyjne
• gesty umowne, mówienie rytmiczne
• metoda wyszukiwanie słów kluczowych / głoska a/
POMOCE: lustro, piórko, klocki, kubek z woda , słomka, samogłoski na kartkach, papierowa kostka, karteczki z sylabami i głoskami, mazak, długopis, piłka z waty
RODZAJ PRACY: indywidualna
CZAS ZAJĘĆ: około 20-25 minut
PRZEBIEG ZAJĘĆ
1.Ćwiczenia oddechowe i wzmacniające artykulatory
,, Labirynt,, Dziecko wdmuchuje piórka do ułożonego na stoliku labiryntu z klocków.
,, Bulgotanie,, Dostępny kubek z niewielka ilością wody oraz słomka. Dziecko dmuchając powoduje spienienie wody za pomocą słomki
,, Całusy,, Przesyłanie całusów, mięsień okrężny warg wysunięty do przodu
,, Stroimy radio,, Dostępne samogłoski np. na kolorowych kartkach układamy w podanej kolejności. Wypowiadamy je również w podanej kolejności A, O, E, U, I, Y. Dźwięki wypowiadane są w sposób ciągły tak, że nie sposób jednoznacznie wyodrębnić pojedynczych dźwięków –legato. Ręką dominującą dziecko uderza lekko w uda. Ćwiczenie poprzedza demonstracja przez logopedę.
Przeciągamy wypowiadanie dźwięków, staramy się doprowadzić do zwolnienia tempa mowy przez dziecko. Dziecko powinno wypowiadać podane głoski na jednym wydechu. Czas przeciągania zależy tu od dziecka. Dołączamy do ćwiczenia ruch ręki np. z dołu do góry, płynny przypominający rysowanie sinusoidy, tak aby zaznaczyć wdech przed rozpoczęciem mówienia.
,, Rzuć kostką,, Dziecko rzuca papierową kostką. Na kostce znajdują się głoski: H/M/N/W/F/L
Po wylosowaniu danej głoski powtarza ją w połączeniu z samogłoskami w określonej kolejności legato. Przeciągamy, wypowiadając całość na jednym wydechu. Zaznaczamy ruchem ręką moment wdechu przed startem mówienia:
• ha ho he hu hi hy
• ma mo me mu mi my
• na no ne nu ni ny
• wa wo we wu wi wy
• fa fo fe fu fi fy
• la lo le lu li
Głoski wymawiamy początkowo szeptem.
,, Wzdychanie,,- kilkukrotnie zachęcamy dziecko do wypuszczenia powietrza ustami poprzez wzdychanie.
2. Ćwiczenia z samogłoską na początku wyrazu. Dostępne zdania z samogłoską a na początku wyrazu, które są zaznaczone przez dziecko kolorowym mazakiem. Z pomocą logopedy dwiema pionowymi kreskami zaznaczone są również momenty oddechu w zdaniu. Dziecko odczytuje zdania, kontrolując oddech
Przykłady:
Angielska Ambasada II Aprobuje Apelację II Amerykańskiego Agenta.
Anakonda Adelajda II Adoruje Atrakcyjnego Afrykańczyka.
Alina II Ania II Agata II Agnieszka II Asystują Anestezjologowi Ambrożemu
Agresywny Azor II Atakuje Anemiczną Antylopę
Do czytania dołączamy ruch ręki tj. Angielska (ruch ręką jakbyśmy rysowali głoskę u z lewej do prawej, ruch podobny do ruchu dyrygenta) Ambasada (taki sam ruch ale powrotny z prawej do lewej)itp.
3. ćwiczenia rozluźniające.
Logopeda i dziecko stoją po przeciwległych stronach stołu. Na środku zaznaczona linia zaznaczająca połowę stołu/ ławki . Na środku piłka z robiona z waty, obwiązana lekko nitką lub włóczką w celu nadania odpowiedniego kształtu. Na ruch ręki logopedy zaczyna się gra. Chodzi o zdmuchnięcie piłki na stronę przeciwnika, tak aby upadła na podłogę, a przeciwnik nie zdołał jej przechwycić. W grze nie można pomagać sobie rękoma. Gra do określonej liczby punktów np. 3, 5.
Zamknięte oczy. Podnosimy ręce do góry wypowiadając przedłużone a, wracamy na dół z rękoma wypowiadając ponownie głoską a. Kolejno postępujemy tak z pozostałymi samogłoskami.
Zamknięte oczy. Wdychamy powietrze powoli nosem, wydychamy ustami. W tle spokojna muzyka.
4. Zakończenie zajęć. Pochwała. Praca do domu. Dziecko ma za zadanie wkleić kolorowe samogłoski do zeszytu i wybrać metodę ich ćwiczenia legato/ szeptem, głośno, śpiew/