Woda czarodziejka! Eksperymenty

Scenariusz zajęć
Prowadzący zajęcia: Magdalena Maniewska
Data: 02.12.2016
Temat zajęć: Woda czarodziejka! - eksperymenty
Miejsce zajęć: sala grupy VII
Grupa: VII
Czas: 45 – 60 minut, w zależności od możliwości grupy

Cel główny:
- rozbudzenie ciekawości otaczającego świata
- uczenie dzieci prowadzenia obserwacji i wyciągania wniosków

Cele operacyjne: Dziecko:
- czerpie radość z doświadczania i eksperymentowania
- wykonuje doświadczenia związane z wodą
- poprzez doświadczanie odkrywa właściwości wody
- podejmuje próby formułowania wniosków
- bierze czynny udział w zajęciach

Podstawa programowa: 1.1, 1.2, 3.3, 4.3, 6.3, 10.2

Metody:
- czynne: zadania stawiane do wykonania, doświadczenia
- słowne: rozmowa, objaśnienia
- oglądowe: eksperymenty

Formy:
- indywidualna,
- grupowa,
- zbiorowa.
Pomoce dydaktyczne: odgłosy na pendrive, miska z wodą, ołówek, kamień, moneta, gwóźdź, spinacz, klucz, korek, magnes, plastikowy klocek, styropian, skorupki od orzecha, piórko, papier, plastelina, sól, cukier, pieprz, kakao, ryż, mąka, piasek, kasza, szklanka, monety, kubki przezroczyste, chusteczki, bibuła, kwasek, soda, folia aluminiowa, olej, barwnik, tabletka musująca, miski, mąka, sól.

Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie do tematu, zagadki słuchowe – szum fal, deszcz, woda z kranu.

2. Swobodne wypowiedzi dzieci nt. „Jaka jest woda?”

3. Ustalenie zasad z dziećmi podczas przeprowadzania doświadczeń:
a) Uważnie słuchamy nauczyciela
b) Podchodzimy do eksperymentu zaproszeni
c) Uważamy na siebie nawzajem, staramy się nikomu nie przeszkadzać
d) Zachowujemy ostrożność i postępujemy wg instrukcji nauczyciela

4. Doświadczenie „Co pływa co tonie?”
Do miski z wodą wrzucamy różne przedmioty: ołówek, kamień, monetę, gwóźdź, spinacz, klucz, korek, magnes, plastikowy klocek. Obserwujemy i omawiamy co dzieje się z tymi przedmiotami, wyciągając wnioski.
Następnie dzieci wrzucają: skruszony styropian, skorupki od orzecha, piórko, papier - omawiają co dzieje się z tymi przedmiotami i dlaczego tak się zachowują.
Po wykonaniu doświadczenia, dzieci wymieniają przedmioty, które pływały po wodzie, czyli: ołówek, drewniany klocek, plastikowy klocek, piłeczka pingpongowa, kawałek styropianu i z jakich surowców zostały wykonane: drewno, plastik, styropian. Wiedzą, że te przedmioty pływają dlatego, że wykonane są z takich właśnie materiałów, a zatoną przedmioty z metalu: moneta, gwóźdź oraz magnes. Wielkość przedmiotu nie ma wpływu na to, czy pływa, czy tonie; duży kawałek styropianu pływał, mała moneta utonęła. Przykład z plasteliną – kulka plasteliny będzie tonąć, rozpłaszczona plastelina będzie pływać.

5. Doświadczenie „Czy się rozpuści?”
Do miski z wodą dzieci wrzucają po 1 łyżeczce wymienionych substancji (sól, cukier, pieprz, kakao, ryż, mąkę pszenną, piasek, kasza. Mieszają wodę i obserwują co się dzieje.
Sól i cukier rozpuszczą się, pozostałe substancje osiądą na dnie, a w czasie mieszania będą się unosić. Sól i cukier rozpuszczają się, to znaczy, że cząsteczki wody wnikają pomiędzy cząsteczki cukru lub soli. Cząsteczki wody nie mogą przeniknąć między cząsteczki kawy, kakao, ryżu, czy piasku. Te substancje nie rozpuszczają się w wodzie.

6. Doświadczenie „Ile monet się zmieści?”
Nauczyciel pyta dzieci, ile zmieści się w pełnej szklance wody monet (szklanka jest pełna po brzeg). Następnie dzieci wrzucają po kolei monety do szklanki.
Zaobserwujemy, że zmieściło się dużo więcej monet w szklance niż można było się spodziewać – cząsteczki wody oddziałują na siebie przyciągając się, dlatego woda zamiast się rozlewać uwypukla się nad szklanką.

7. Doświadczenie „Wędrująca woda”
Dzieci odpowiadają na pytanie „Czy woda może się przemieszczać?”. Do doświadczenia będą potrzebne przezroczyste kubeczki jednorazowe i woda zabarwiona bibułami na kolory: żółty, czerwony, niebieski. Woda przy użyciu chusteczki będzie się przedostawać z jednego kubeczka do drugiego, gdzie kolory będą się mieszały.
Wniosek – woda wsiąka w chusteczkę i po niej przedostaje się do drugiego pojemnika gdzie skrapla się z chusteczki na dno kubka.

8. Doświadczenie „Wulkan”
Do szklanki wsypujemy kwasek, obkładamy folią aby uzyskać efekt wulkanu (to wszystko wykonujemy na podkładce żeby nie zalać całej podłogi). Do gotowego wulkanu wlewamy zafarbowaną bibułą wodę z sodą – w efekcie czego z wulkanu wycieka kolorowa woda.
Wniosek – na skutek reakcji kwasku z wodą i sodą wytworzyła się piana.

9. Doświadczenie „Lawa”
Do szklanki wlewamy olej, następnie wodę. Woda jest cięższa od oleju więc spada na dno szklanki. Wlewamy kilka kropli barwnika, następnie wrzucamy musującą tabletkę. Tabletka rozpuszczając się produkuje dwutlenek węgla – gaz, który zbiera się na powierzchni wody i barwnika, powstający bąbelek jest lżejszy od oleju i próbuje się przedostać na powierzchnię.

10. Masa solna
Przy użyciu wody i mąki dzieci wyprodukują własną masę – masę solną. Każde dziecko w przyniesionej misce ma mąkę i sól, dodaje wodę i wyrabia samodzielnie masę solną.

11. Zakończenie zajęć – ekspozycja ulepionych przez dzieci rzeczy.

Opracowała:

Magdalena Maniewska