Zagrożenia współczesnej rodziny - emigracja

„Rodzina – wspólnota życia i miłości – powstaje z sakramentalnego małżeństwa, będącego jednością dwojga ludzi. To ich błogosławione przymierze daje początek wspólnemu byciu razem. Owocem miłości małżonków są dzieci, dla których rodzina stanowi dom – nie tylko miejsce zamieszkania, ale i wszechstronnego rozwoju”
( Jan Paweł II)

Rodzina stanowi podstawową jednostkę, na której opiera się całe społeczeństwo. Jest to grupa społeczna składająca się z rodziców, ich dzieci, krewnych. Rodziców łączy więź małżeńska, rodziców z dziećmi więź rodzicielska, stanowiąca podstawę wychowania rodzinnego, jak również więź formalna określająca obowiązki rodziców i dzieci względem siebie. Rodzina jest naturalnym środowiskiem wychowawczym wprowadzającym młodą generację w krąg szerszych styczności społecznych. Rodzina kształtuje w dziecku poczucie bezpieczeństwa i pewności. Rola rodziny jest bardzo duża, choćby z tego powodu, iż życie społeczne staje się bardziej złożone i skomplikowane. Zaciekawia ono dziecko, nęci swymi powabami, urokiem wielkich możliwości, ale jednocześnie wzmaga poczucie niepewności oraz potrzebę społecznych powiązań. Rodzina zaspokaja podstawowe potrzeby psychiczne dziecka jak: potrzeba pomocy, współdziałania, bezpośredniość osobistych kontaktów. Pełni ogromną rolę w kształtowaniu postaw dzieci i młodzieży, ich stosunku do świata wartości, kształtuje osobowość dziecka. To w rodzinie człowiek dojrzewa psychicznie i fizycznie, emocjonalnie i intelektualnie. Kształtuje własną autokoncepcję. Przygotowuje dzieci do wejścia w życie społeczne, ich pielęgnowanie oraz zapewnia im odpowiedni start życiowy. Kształtuje stosunek młodych pokoleń do świata, do innych ludzi i siebie. Życie rodzinne jest szkołą życia społecznego.
Zasadnicze problemy życia rodzinnego obracają się wokół budżetu, jakim rodzina dysponuje. W budżecie rodziny wiernie odmalowuje się jej zapobiegliwość w gospodarowaniu, przezorność lub rozrzutność, regularność lub beztroska, zdrowie lub choroba, praca stała lub brak pracy, nędza i ubóstwo lub dostatek. Pogorszenie podłoża ekonomicznego, czyli bezrobocie, niskie płace, wzrost kosztów utrzymania lub kształcenia. Czynniki te wpływają negatywnie na rodzinę i jej rozwój, ponieważ walka o byt powoduje, że wiele osób opuszcza swoją rodzinę wyjeżdżając z kraju, szukając pracy za granicą.
Współcześnie staje się to coraz częstszym problemem wielu rodzin. Wiele osób dla polepszenia podłoża ekonomicznego wyjeżdża zostawiając swoje rodziny. Zagrożeniem wynikającym z emigracji zarobkowej jest duża liczba rozwodów, których przyczyną jest zdrada, o którą nietrudno, kiedy jest się z dala od swojej drugiej połówki, gdy doskwiera samotność. Najczęściej dopuszczają się jej mężczyźni. Zdarza się też, że po wyjeździe małżonka kobiety orientują się, że były w toksycznym związku i samym żyje się im lepiej. Przez emigrowanie wytworzył się następujący model rodziny: jedno z małżonków pracuje zagranicą i część zarobionych pieniędzy przysyła na utrzymanie rodziny, wychowanie, kształcenie dzieci, które pozostają pod opieką drugiego małżonka. Zdarza się również, że rodzic wyjedzie, na początku przysyła pieniądze, ale za granicą zwiąże się z kimś i szybko zapomina o żonie, która została z dziećmi. Czasem do pracy wyjeżdżają mąż i żona, pozostawiając dzieci pod opieką dziadków. Ci, choć są w stanie zaspokoić potrzeby materialne, mimo najlepszych chęci nie zawsze sobie radzą z problemami wychowawczymi stwarzanymi przez młodzież. Dzieci pozostawione bez opieki dorosłych często dysponują sporą gotówką, mają kontakt z alkoholem, narkotykami. Najbardziej na tym cierpią. Cena, jaką rodzina płaci za emigrację zarobkową, jest bardzo wysoka. Często są nią zaniedbania w nauce dziecka, czy późniejsze kłopoty wychowawcze. Zagrożeniem jest również śmierć osoby emigrującej, która wyjeżdżając w celu zarobkowym traci życie ginąc w wypadku. Jest to wtedy dla rodziny traumatyczne przeżycie. Sprawia to wielkie cierpienie i ból, wpływa na psychikę. Często powoduje to depresję i pogarszają się warunki materialne w rodzinie. Osierocone dzieci tracą wiarę we własne siły i możliwości, stają się ofiarami nałogów.
Sposobem na niedopuszczenie do rozpadu małżeństwa jest nieprzerwany kontakt. Poprzez codzienne rozmowy telefoniczne lub maile. Małżonkowie powinni też często się spotykać, a wspólnych rozmów nie ograniczać tylko do kwestii związanych z pieniędzmi. Jedyną szansą, by mniej osób emigrowało, jest poprawa sytuacji finansowej całej rodziny. Główny powód emigracji to względy ekonomiczne.
Polska emigracja jest moim zdaniem normalnym zjawiskiem. Ludzie wybierają lepszą płacę za tę samą pracę. Wybierają lepsze życie, bo lepsze życie jest kwestią posiadanych pieniędzy. Myślę, że jeśli ktoś decyduje się na wyjazd w celu poprawienia sytuacji materialnej rodziny powinien robić to dla niej i szukać w niej oparcia. Trwanie rodziny zależy głównie od relacji osobowych. Jest to powiązanie przez miłość, wiarę i nadzieję. Miłość stała się wzajemną życzliwością, wiara jest zaufaniem wspartym na prawdzie. Nadzieja jest chronieniem miłości i wiary.
Uważam, że rodziny, które mają poczucie celu i sens życia oraz pozytywny stosunek do siebie, wspierają się w obliczu kryzysu, powiązane są ze sobą emocjonalnie i panują nad sytuacją, unikną różnego rodzaju konfliktów. Nie zawsze warto więc wyjeżdżać za granicę. Utratę kogoś bliskiego nie zastąpią pieniądze.

Przypisy:

„Pedagogika rodziny-obszary i panorama problematyki”, pod red., Stanisława Kawula, Józefy Brągiel, Andrzeja W. Janke, wyd. Adam Marszałek, Toruń 2002
„Pedagogika”, pod red., Bogdana Suchodolskiego, wyd. PWN, Toruń 1982
„Słownik pedagogiczny” Wincenty Okoń
„Demografia” pod red., Marka Okólskiego, wyd. Scholar, Warszawa 2005