Opracowanie scenariusza– Małgorzata Sieg
Zajęcia odbyły się w grupie – 5-6 latków.
Blok tematyczny: Bezpieczeństwo w domu, na ulicy
Temat: Słuchamy przestróg
Cel ogólny: wdrażanie do kierowania się zasadą ostrożności w kontaktach z nieznajomymi
Cele operacyjne: Dziecko:
potrafi zdefiniować pojęcia „obcy”, „nieznajomy”
kieruje się zasadą ograniczonego zaufania w stosunku do osób nieznajomych
przestrzega zakazu oddalania się z osobą obcą, wsiadania do samochodu osoby nieznajomej, brania od niej jakichkolwiek przedmiotów oraz przekazywania jej informacji na temat adresu, numeru telefonu itp.
nie otwiera drzwi osobie nieznajomej
jest asertywne w sytuacjach stanowiących zagrożenie – potrafi powiedzieć „nie”
wybiera numer telefonu 997 lub 112
prezentuje zasady zachowywania się w sytuacji zagrożenia poprzez teatrzyk kukiełkowy/elementy dramy
Metody oparte na:
słowie ( rozmowa kierowana, instrukcje)
obserwacji (teatrzyk kukiełkowy, drama, pokaz nauczyciela)
ćwiczeniach praktycznych (teatrzyk, drama)
Formy pracy:
zespołowa
grupowa (pary)
indywidualna
Środki dydaktyczne:
kukiełki (postacie osób obcych: mężczyzny – starszego, młodszego; kobiety – młodszej, starszej, dziewczynki, chłopca; pieska)
rekwizyty (cukierki, napój, zabawka – lalka, samochód, telefon)
teatrzyk
treść inscenizacji przygotowana przez nauczyciela
plansze z numerami telefonów alarmowych
Przebieg zajęć:
„Iskierka przyjaźni” – zabawa na powitanie
„Czyj to głos?” - zabawa słuchowa (rozwijanie percepcji słuchowej, uwrażliwienie na znajome głosy, wprowadzenie do tematu zajęć). Jedno dziecko stoi plecami do całej grupy, jego zadaniem jest wskazanie osoby, która go przywitała. Nauczyciel wyznacza dziecko, które wyraźnie mówi np.: dzień dobry, cześć, witaj....
„Nie rozmawiaj z obcymi” – teatrzyk kukiełkowy (inscenizacja przygotowana przez nauczyciela).
W inscenizacji dzieci poznają Alę, która wychodząc na podwórko nie posłuchała mamy (miała zakaz wychodzenia poza ogrodzenie domu oraz nie miała otwierać furtki; gdyby zjawił się listonosz miała zawołać mamę). Niestety, Ala otworzyła furtę i wyszła na chodnik, gdyż zobaczyła małego, białego pieska, którego prowadził na smyczy mężczyzna. Ala zachwycała się pieskiem, głaskała jego futerko. Piesek był bardzo zadowolony. Pan przedstawił pieska – okazało się, że wabi się Rokuś. Zachęcał Alę, aby również przedstawiła się Rokusiowi, powiedziała ile ma lat. Mężczyzna powiedział Ali, że w domu ma jeszcze więcej małych piesków, które chętnie by się pobawiły z tak miła dziewczynką. Ala bardzo ucieszyła się na taką propozycję. Stwierdziła, że nudzi się i chętnie uda się do domu mężczyzny, aby moc pobawić się z pieskami. Poinformowała, że mama jest w domu, ale zajęta jest gotowaniem obiadu i na pewno nie zauważy, że wyjdzie na chwilę. W chwili kiedy Ala podała rękę mężczyźnie w drzwiach stanęła mama. Bardzo się zaniepokoiła i podeszła do Ali i mężczyzny. Podczas rozmowy okazało się, że mężczyzna wprowadził się do domu obok. Mama Ali ucieszyła się, że mogła poznać nowego sąsiada, ale bardzo zasmucił ją fakt, że córka nie posłuchała ani jednej przestrogi.
Ocena zachowania Ali - rozmowa z dziećmi na temat inscenizacji
- Jakie przestrogi dała mama, kiedy Ala chciała wyjść pobawić się na dworze?
- Co zainteresowało Alę?
- Kogo Ala poznała?
- Czy Ala znała tego pana, czy był to dla niej ktoś obcy?
- Co zaproponował Ali mężczyzna?
- Czy Ala dobrze postąpiła, chcąc iść do domu obcego mężczyzny?
- Dlaczego mamie Ali było przykro?
- Jakie rady dalibyście Ali?
„O kim powiemy, że jest osobą obcą, nieznajomą?” – rozmowa z dziećmi
- Kto to taki osoba obca, nieznajoma? (próby definiowania pojęcia)
- Czy każdy człowiek obcy może być niebezpieczny?
- Jak zachowuje się człowiek, który jest niebezpieczny i chce przestraszyć dziecko?
Nauczyciel podpowiada, że osoba niebezpieczna może być dla dziecka bardzo miła. Może zaproponować pójść na lody, częstować cukierkami, albo zaprosić na karuzelę. Będzie się dopytywała, jak dziecko ma na imię, ile ma lat, czy jest samo w domu lub czy w pobliżu są jego rodzice.
- Czy powinniście częstować się czymkolwiek od obcej osoby?
- Dlaczego nie wolno niczego przyjmować od nieznanej osoby?
- Kogo powinniście powiadomić, że ktoś obcy próbował was czymś częstować lub wypytywał o adres? (rodziców, nauczyciela, można zadzwonić na policję)
„Znamy ważne numery telefonów” - powtórzenie z dziećmi ważnych numerów telefonów (aby zapamiętać numer 112 dzieci pokazują usta- 1, nos- 1, oczy-2)
Teatrzyk kukiełkowy – inscenizacje przygotowane przez dzieci 5-6 letnie
Dzieci dobierają się w pary. Ustalają pomiędzy sobą, kto będzie osobą obcą, a kto dzieckiem. Wybierają kukiełki, rekwizyty na patykach niezbędne do inscenizacji. Nauczyciel obserwuje przygotowania dzieci, w miarę potrzeby podpowiada treść inscenizacji. Chętne dzieci tworzą teatrzyk, pozostałe oglądają. Po każdej przeprowadzonej inscenizacji wspólnie omawia się niebezpieczną sytuację oraz zachowanie dziecka (właściwa reakcja na kontakt z nieznajomą osobą (nie wdawanie się w rozmowę, nie częstowanie się cukierkami, napojem, nie wsiadanie do samochodu, nie otwieranie drzwi nieznajomemu, poinformowanie rodziców, nauczyciela o zaistniałej sytuacji lub wykonanie telefonu na policję).
„Drama” - scenki dramowe przygotowane przez chętne dzieci 6-letnie.
Przebieg analogiczny do wcześniejszego punktu, z tą różnicą, że dzieci nie tylko słowem z wykorzystaniem kukiełek uczestniczą w danej sytuacji, ale pokazują swój sposób zachowania również ciałem, mimiką, gestykulacją.
Podsumowanie zajęć – powtórzenie z dziećmi zasad zachowania w sytuacjach niebezpiecznych.