Czy znamy części mowy? Konspekt zajęć z gramatyki dotyczący imiesłowów. Powtórzenie wiadomości

Paweł Sarzała Iłów, .07. 05. 2019
Szkoła Podstawowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego
w Iłowie,
kl. Vb
Lekcja otwarta

Temat: Czy znam części mowy? Powtórzmy je.
Cele:
– poznawczy:
– przypomnienie uczniom podziału części mowy na odmienne i nieodmienne oraz zasad odmiany wyrazów.
– przypomnienie uczniom o możliwości występowania tematów obocznych w odmianie wyrazów.
– •zna podstawowe informacje na temat poznanych części mowy (pytania, rodzaj i liczba, odmiana),

– kształcący:

•czyta ze zrozumieniem,

– czyta ze zrozumieniem;
– odszukuje w tekście poznane części mowy, rozpoznaje je, określa formy i stawia pytania
– doskonali umiejętność logicznego myślenia oraz poprawnego pod względem językowym wyrażania myśli;
– doskonali umiejętności w zakresie poprawności ortograficznej;
– wyrabia nawyk korzystania ze słowników polonistycznych oraz innych źródeł informacji (encyklopedii, leksykonów);
– kształci umiejętności komunikowania się i rozwiązywania problemów;
– doskonalenie umiejętność świadomego korzystania z języka.
– wychowawczy:
– budzenie świadomości językowej;
– wdrażanie do samodzielnego, logicznego i krytycznego myślenia;
– nauka tolerancji oraz kultury dyskusji;
– dbanie o czystość i poprawność języka ojczystego;
– budzenie świadomości językowej, narodowej i kulturowej;
– uwrażliwienie na wartości estetyczne (piękno) języka ojczystego;
Uczeń:
– zna części mowy, umie je podzielić-systematyzować, zna pytania do poszczególnych części mowy oraz reguły odmiany;
– potrafi rozpoznać w tekście poszczególne części mowy;
– podaje przykłady i odmienia poszczególne części mowy;
– dba o poprawność gramatyczną swoich wypowiedzi,
– aktywnie uczestniczy w lekcji.
– ma świadomość życiowej użyteczności przedmiotu, całej edukacji na danym etapie (zrozumiała komunikacja, pomoc w tworzeniu pism urzędowych).
– kształtuje w sobie postawę dialogu, umiejętności słuchania innych i rozumienia ich poglądów, umie współdziałać i współtworzyć wspólnotę nauczycieli i uczniów (możliwość dania wypowiadania się wszystkim uczniom, słuchanie poleceń nauczyciela, zachowanie kultury i porządku wypowiedzi)

Metody pracy: elementy podającej, heurezy, poszukującej, ćwiczeniowej, problemowej, działalności praktycznej.
Formy pracy: indywidualna, zbiorowa, grupowa
Środki dydaktyczne: karty pracy, pisaki, tablica elektroniczna; słowniki polonistyczne, inne materiały przygotowane przez nauczyciela.
Tok:
1. Czynności organizacyjne.
2. Sformułowanie problemu i zapisanie tematu lekcji.
3. Omówienie sprawdzianów poprawkowych. Uczniowie przy tablicy wykonują poszczególne zadania.
4. Umożliwienie wypowiedzenia się uczniom, którzy zgłaszali się do odpowiedzi, powracanie z innym pytaniem do tych, którzy nie udzielili poprawnej odpowiedzi.
5. Nauczyciel prezentuje fragment tańca zespołu tańca ludowego. Podaj jak najwięcej określeń sceny i tancerzy / osób tańczących.
Scena oświetlona, przystrojona, nagłośniona
Tancerze rozśpiewani, uśmiechnięci, zharmonizowani, umalowani, przebrani, zmęczeni.
Podane wyrazy sprowadź do mianownika l. p. r. m. i zastanów się, o czym one informują. Zdefiniuj te wyrazy za pomocą czasownika.
6. Napisz koledze z ławki o oznakach silnego wiatru np. drzewa uginające się połamane gałęzie, spadające..., wirujące...zerwane..., przygniecione....
7. Inscenizacja czynności: Zdania: Zosia śpiewa i maluje obrazek.
Jurek siedzi i czyta gazetę. Basia myje ręce, a potem wyciera je ręcznikiem. Jurek zaśpiewał piosenkę, a potem uśmiechnął się.
Zamiana czynności wyrażonej czasownikiem na imiesłowy.
8. Nauczyciel rysuje/wyświetla na tablicy tabelę (uczniowie dostają identyczną na kartkach). Prosi kolejnych uczniów, aby wypełniali pionowo wolne pola tabeli;
9. Ćwiczenie. Nauczyciel zapisuje na tablicy kilka przykładów. Prosi uczniów, aby w zeszytach nazwali wszystkie części mowy w każdym ze zdań.
1) Ech, nie zapomnę tego pięknego zachodu słońca!
2) Czy ktoś mi pomoże?
3) Jest czwarta nad ranem!
4) Na dworze jest jaśniej niż przed chwilą.
5) Niech ktoś otworzy okno!

a. . Załączniki
i. a) Karta pracy ucznia
Wyraz kot wesołe pięć ktoś robię dobrze i
Znaczenie wyrazu nazwa zwierzęcia
Czy odpowiada na pytanie? tak
Na jakie? kto?, co?
Rodzaj męski
Czy się odmienia? tak
Przez co? liczby, przypadki
Czy się stopniuje? nie
Wierszyk o tej części mowy Nazwa rzeczy to rzeczownik: gwóźdź, komputer, stół, kątownik. Przymio-tnikiem przymiot określ: szkolny, miejska, kwaśne, mokre. Cyfry liczebni-kiem zastąp: pięć, sto, piątą, jedenastą...
Więc konkluzja z tego prosta, że liczebnik z liczby powstał. Zaimku, posłuż przez chwilę za „imię”: jakiś, ktoś, ileś.
Jakiś - zły? dobry? zielony?
Ktoś? – tata? dzidek? brat żony?
Ileś? – pięć? dwieście? czy milion?
Zaimek zastępcą jest imion! Czynność się odbywa w czasie, stąd czasownik: pasłeś, pasiesz. Przysłówka użyj przy słowie. Słowo: czuję się – jak? –zdrowiej. Spójnik spaja słowa, zdania: Wiem, że przyjdą Stach
i Ania.
Jaka to część mowy? RZECZOWNIK

Ciąg dalszy tabeli:

Wyraz na halo! no

Znaczenie
Wyrazu
Czy odpowiada na pytanie?
Na jakie?
Rodzaj
Czy się odmienia?
Przez co?
Czy się stopniuje?
Wierszyk o tej części mowy Przy imieniu – co? – przyimek! Rządzi nim: do Stacha, w zimie. Hej! Bums! Hola! – słowem „dzikim” wykrzykuj-jesz wykrzykniki! Cząstka, co wśród słów się tuła: no, czy, niech – to partykuła.
Jaka to część mowy?

b. . Załączniki
i. a) Karta pracy ucznia
Wyraz kot wesołe pięć ktoś robię dobrze i
Znaczenie wyrazu nazwa zwierzęcia
Czy odpowiada na pytanie? tak
Na jakie? kto?, co?
Rodzaj męski
Czy się odmienia? tak
Przez co? liczby, przypadki
Czy się stopniuje? nie
Wierszyk o tej części mowy Nazwa rzeczy to rzeczownik: gwóźdź, komputer, stół, kątownik. Przymio-tnikiem przymiot określ: szkolny, miejska, kwaśne, mokre. Cyfry liczebni-kiem zastąp: pięć, sto, piątą, jedenastą...
Więc konkluzja z tego prosta, że liczebnik z liczby powstał. Zaimku, posłuż przez chwilę za „imię”: jakiś, ktoś, ileś.
Jakiś - zły? dobry? zielony?
Ktoś? – tata? dziadek? brat żony?
Ileś? – pięć? dwieście? czy milion?
Zaimek zastępcą jest imion! Czynność się odbywa w czasie, stąd czasownik: pasłeś, pasiesz. Przysłówka użyj przy słowie. Słowo: czuję się – jak? –zdrowiej. Spójnik spaja słowa, zdania: Wiem, że przyjdą Stach
i Ania.
Jaka to część mowy? RZECZOWNIK

Ciąg dalszy tabeli:

Wyraz na halo! no

Znaczenie
Wyrazu
Czy odpowiada na pytanie?
Na jakie?
Rodzaj
Czy się odmienia?
Przez co?
Czy się stopniuje?
Wierszyk o tej części mowy Przy imieniu – co? – przyimek! Rządzi nim: do Stacha, w zimie. Hej! Bums! Hola! – słowem „dzikim” wykrzykuj-jesz wykrzykniki! Cząstka, co wśród słów się tuła: no, czy, niech – to partykuła.
Jaka to część mowy?