Każdy jest artystą - program zajęć okresowych, plastycznych

Autor programu: Agnieszka Śmiałek
Wychowawca internatu SOSW w Radomiu

,,KAŻDY JEST ARTYSTĄ”
PROGRAM ZAJĘĆ OKRESOWYCH: plastycznych
dla wychowanek Internatu Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego

Spis treści:
I. WSTĘP
II. CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU
III. CELE PROGRAMU
IV. METODY I FORMY REALIZACJI PROGRAMU
V. SPODZIEWANE EFEKTY, SPOSÓB EWALUACJI
VI. KRĘGI TEMATYCZNE – PROPOZYCJE ZAJĘĆ

I. WSTĘP

Zdolności artystyczne dzieci i młodzieży o specjalnych potrzebach edukacyjnych przejawiają się w przeróżnych działaniach. Aby wydobyć drzemiące w nich pokłady talentów, w placówkach oświatowych i kulturalnych prowadzone są rozmaite koła zainteresowań, organizowane są imprezy, w których mogą popisać się talentem wokalnym bądź recytatorskim, odbywają się turnieje wiedzy, zawody sportowe, liczne konkursy i wystawy prac plastyczno-technicznych. Udział w tych przedsięwzięciach daje młodemu człowiekowi możliwość uwierzenia we własne siły, zaprezentowania swoich zdolności i umiejętności. Może w ten sposób udowodnić sobie i pokazać innym, że każdy ma szansę na sukces. Te właśnie wszystkie małe i większe osiągnięcia są podstawą budującą u człowieka pozytywny obraz samego siebie.
Ograniczone możliwości powodzenia na polu edukacyjnym czy społecznym, mogą wyzwalać u wychowanek negatywne emocje i blokadę przed aktywnością. Twórczość plastyczna daje możliwość eliminowania tych negatywnych emocji, a swobodne działanie na miarę swoich możliwości zaspokaja potrzeby bezpieczeństwa, pozytywnej samooceny i poczucia własnej wartości. Każde działanie bowiem kończy się sukcesem, ponieważ jego istota nie tkwi jedynie w efekcie końcowym, ale przede wszystkim w docenionym wkładzie pracy, staraniach i atmosferze tworzenia.

II. CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU

Program zajęć ,,Każdy jest artystą” przeznaczony jest dla wychowanek Internatu Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego, uczennic Szkoły Przysposabiającej do Pracy. Obserwując ich aktywność w czasie wolnym, zauważyłam, że spośród różnych zajęć dowolnych preferują zajęcia plastyczne. Nie tylko bowiem zajmują ich uwagę, ale jednocześnie integrują w zespole, mobilizują do współdziałania, wyciszają emocjonalnie, rozwijają zdolności. Zajęcia tego typu pozwalają więc na wykorzystanie sztuki w celach terapeutycznych, jak również stymulujących rozwój wychowanek - wspomagają rozwój procesów poznawczych, a także doskonalą sprawności manualne. Rozbudzają wyobraźnię, rozwijają kreatywność oraz pozwalają na indywidualne wyrażanie inwencji twórczej.
Program zawiera propozycje wielu technik plastycznych: malowanie, wyklejanie, wypełnianie plasteliną, składanie papieru, wydzieranie, oklejanie, wycinanie, dekorowanie i inne. Przy pomocy dostępnych materiałów można zastosować w pracy, zarówno indywidualnej, jak również grupowej. Zakładam, że możliwość wspólnej pracy twórczej pozytywnie wpłynie na integrację grupy i harmonijny rozwój wychowanek.

Organizacja zajęć:
– zajęcia odbywają się 1 raz w tygodniu, ok. 1,5 godz. – metody pracy, techniki plastyczne uzależnione są od indywidualnych możliwości i tempa pracy wychowanek.

III. CELE PROGRAMU

Cel główny:
Kształtowanie zdolności plastycznych i twórczego myślenia wychowanek.

Cele szczegółowe:
• Integrowanie wychowanek w grupie poprzez wdrażanie do współdziałania.
• Aktywne spędzanie czasu wolnego podczas pracy twórczej.
• Umożliwienie odreagowania napięć i eliminowania negatywnych emocji.
• Ułatwienie osiągnięcia satysfakcji z własnej aktywności.
• Pozytywny wpływ na samoocenę, podwyższenie poziomu własnej wartości wychowanek.
• Rozwijanie zainteresowań plastycznych.
• Poznanie nowych technik plastycznych.
• Poznanie możliwości zastosowania różnych materiałów w pracy twórczej.
• Rozwijanie wyobraźni i zachęcanie do swobodnego wyrażania fantazji.
• Rozwijanie i usprawnianie zdolności manualnych.
• Wdrażanie do samodzielności na miarę własnych możliwości pracy.
• Wdrażanie do odpowiedzialności za wykonywane zadania.
• Wdrażanie do przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny w trakcie pracy twórczej.

IV. METODY I FORMY REALIZACJI PROGRAMU

Metody
• oparte na słowie: pogadanka, opis, objaśnienie
• oparte na obserwacji: pokaz
• oparte na działalności praktycznej – metody zajęć praktycznych: rysowanie, malowanie, wypełnianie konturów, wyklejanie, wydzieranie, wycinanie, składanie papieru i bibuły, wykrawanie, formowanie, dekorowanie, odrysowywanie od szablonów, zagniatanie i inne.

Formy
• praca indywidualna
• praca w grupie

V. SPODZIEWANE EFEKTY, SPOSÓB EWALUACJI

Spodziewane efekty:
• Poprawa integracji w grupie, podejmowanie wspólnych działań.
• Wzrost zaangażowania w działania wymagające pracy twórczej.
• Spadek napięć i eliminowanie negatywnych emocji wychowanek.
• Rozbudzenie zainteresowania sztuką, poprzez poznanie nowych technik plastycznych.
• Nabycie umiejętności wykorzystania różnych materiałów w pracy twórczej i ich swobodnego zastosowania.
• Wzrost poziomu sprawności manualnych wychowanek.
• Wzrost poziomu umiejętności samodzielnego posługiwania się narzędziami, przyborami i innymi pomocami w pracy twórczej.
• Rozbudzenie wyobraźni i twórczego myślenia.
• Wzrost samooceny wychowanek poprzez systematyczne wzmocnienia pozytywne odnoszące się do efektów i wkładu pracy.
• Wdrożenie do samodyscypliny i odpowiedzialności za bezpieczeństwo podczas pracy - swoje i innych.
• Wdrożenie do pomocy koleżeńskiej i opieki nad słabszą koleżanką.
• Uwrażliwienie wychowanek na walory otaczającej rzeczywistości – piękno natury, bogactwa naturalne przyrody.
• Wzrost poziomu samoakceptacji i tolerancji własnych ograniczeń.

Sposób ewaluacji:

1. Obserwacja osiągnięć wychowanek pod kątem założonych celów:
- aktywny udział w zajęciach, zainteresowanie poznanymi technikami plastycznymi,
- wzrost poziomu sprawności manualnych wychowanek; ocena dokładności, zręczności, swobodnego posługiwania się pomocami, staranności i efektywności pracy,
- poprawa relacji koleżeńskich, wyższy poziom wzajemnej akceptacji,
- wdrożenie do właściwej organizacji pracy z zachowaniem zasad BHP.
2. Analiza własnej twórczości wychowanek, ocena zaangażowania w pracę.
3. Informacje zwrotne od wychowanek na temat atrakcyjności zajęć.

VI. KRĘGI TEMATYCZNE – PROPOZYCJE ZAJĘĆ

1. Jesień za oknem:
gazetka tematyczna, bukiety różane z liści, kompozycje z jesiennych kwiatów i krzewów, flakoniki oklejane papierowymi serwetkami z motywami jesiennymi, kwiaty z bibuły, latawce, girlandy z liści klonowych, witraże, figurki z kasztanów i żołędzi.

2. Akcenty patriotyczne:
kotyliony ze wstążek, godło Polski wyklejane plasteliną i bibułą, chorągiewki papierowe, rysunek do tekstu pieśni lub wiersza, plakat na Narodowe Święto Niepodległości, gazetki tematyczne.

3. Zima wokół nas:
gazetka ścienna tematyczna, zimowy bukiet z gałązek świerkowych, dekoracje bożonarodzeniowe, kartka świąteczna, ozdoby choinkowe z papieru i makaronu, ozdoby z masy solnej, opakowania na prezenty, lampiony ze słoików zdobione materiałami papierniczymi, witraże świąteczne, kolorowanie mandali, ramki na zdjęcia ozdabiane guzikami.

4. Karnawałowy szał:
maski i makijaże karnawałowe, upominki dla babci i dziadka, kartki walentynkowe, gazetka ścienna, ozdoba na szyję - serduszko z gipsu, ozdoby dziewczęce ze sznurka i wełny.

5. Wiosenne przebudzenie:
gazetka tematyczna, kwiaty z papieru składane metodą origami, wielkanocne dekoracje – stroiki i witraże, pisanki na różne sposoby, doniczki na tulipany wyklejane ziarenkami, upominek dla mamy – ozdoba na szyję z modeliny i koralików, kolaż na temat bezpiecznych wakacji.