Ćwiczenia rozwijające umiejętność mówienia oraz pracy w grupach

Jednym z bardziej stresujących doświadczeń podczas nauki języka obcego jest mówienie. Zwłaszcza uczniowie nieśmiali mogą mieć problemy z płynną komunikacją – nawet bogata znajomość słownictwa nie zawsze przekłada się na tworzenie pełnych i zrozumiałych wypowiedzi. Dobrym rozwiązaniem jest zaproponowanie takich ćwiczeń w których można pracować w grupie. Ułatwia to wielu uczniom pracę na lekcji.
Poniżej zaproponowane są różne rodzaje ćwiczeń, które można wykorzystać w celu doskonalenia umiejętności mówienia oraz rozwijania umiejętności pracy w grupach.

1a. Tworzenie dialogu – ALFABETYCZNIE!

Bardzo dobrym ćwiczeniem jest tworzenie dialogu, ale w różnych wariantach, co rozwija kreatywność oraz umiejętność współpracy. Co ważne, zadania tego typu nie wymagają użycia dodatkowego sprzętu, wystarczy zwykła tablica, arkusze papieru lub zeszyty.
Zadaniem uczniów może być na przykład wspólne stworzenie dialogu, w którym każda kolejna kwestia musi się zaczynać od kolejnej litery alfabetu.
Początek takiego dialogu wyglądać może następująco:

- Anyway, what are your plans for the weekend?
- Believe it or not, I am going to Paris.
- Come on, be serious!
- Do me a favour and go with me! (...)

1b. Tworzenie dialogu + 1 słowo

Innym ciekawym wariantem tego ćwiczenia jest dialog w którym każda kolejna kwestia musi być o jeden wyraz dłuższa od poprzedniej kwestii. Np.

- Hi.
- Hi John.
- How are you? (...)

Zasady możemy modyfikować zależnie od grupy i stopnia zaawansowania językowego. Możemy np. narzucić temat. Przykładowo: uczniowie muszą stworzyć dialog dotyczący wakacji, wyjścia do kina, zakupu prezentu urodzinowego czy wynajęcia mieszkania.
Alternatywnie, możemy napisać na tablicy kilka słów, które muszą być wykorzystane w rozmowie. O ile ciekawsze może być tworzenie kwestii, kiedy uczniowie muszą wpasować do wypowiedzi podany już wcześniej rzeczownik, czasownik lub przymiotnik.
Z kolei użycie stopera lub budzika czyli tworzenie wypowiedzi na czas może podnieść poziom adrenaliny i dostarczyć wiele frajdy uczniom.
Możemy również narzucić użycie konkretnego czasu gramatycznego, chociażby w pytaniu o plany na przyszłość albo opowieści o minionym tygodniu.

2. Kółko i krzyżyk

W tym zadaniu dzielimy uczniów na dwie drużyny. Rysujemy na tablicy pole do gry w kółko i krzyżyk. Prosimy, aby do tablicy podeszli przedstawiciele obu drużyn. Nauczyciel podaje wyraz, wyrażenie lub zdanie do przetłumaczenia. Dopiero po poprawnym przetłumaczeniu (poprzez zapisanie na tablicy) drużyna może postawić kółko lub krzyżyk na polu gry. Przedstawiciel drużyny może się cały czas kontaktować ze swoją drużyną, żeby wspólnie ustalić jaka jest odpowiedź na pytanie nauczyciela. Można również wprowadzić zasadę, że zła odpowiedź oznacza, że pytanie przechodzi na drużynę przeciwną.

3. Talk show

Jest to dyskusja w formie programu telewizyjnego typu „talk show”. Nauczyciel wybiera zagadnienie - temat przewodni dyskusji (np. czy używanie telefonów powinno być całkowicie zakazane w pracy lub szkole). Następnie przydzielamy role dla uczniów (np. prowadzący program, zwolennik, przeciwnik, osoba neutralna, publiczność zadająca dodatkowe pytania). Zależnie od poziomu językowego danej grupy możemy przeprowadzić zajęcia od razu - dyskusja odbywa się na bieżąco. W przypadku grupy słabszej możemy prosić uczniów o wcześniejsze przygotowanie argumentów, których będą używać w dyskusji. Słabsi uczniowie mogą korzystać również ze swoich notatek.

4. Rodzinne rozmowy

Nauczyciel wymyśla sytuację wyjściową, czyli problem, który pojawia się w jakiejś rodzinie (np. córka chce wyjść do koleżanki na imprezę). Następnie przydzielane są role członków rodziny i znajomych: tata, mama, brat, siostra, babcia, sąsiadka, koleżanka itp. Celem ćwiczenia jest dyskusja w której uczestnicy podają różne argumenty - kto się zgadza, kto nie i dlaczego. Urozmaiceniem zabawy jest tworzenie programu typu „Trudne sprawy”. Tutaj dodatkowo potrzebny jest narrator, osoba zadająca pytania „do kamery”, osoba która podsumuje odcinek, osoba, która zachęci do oglądania następnego odcinka itp. Można również takie dyskusje nagrać i zmontować w atrakcyjny sposób.

5. Scenariusz filmu

Pokazujemy w klasie scenę z filmu, możemy dodatkowo opisać postaci pojawiające się niej postaci, żeby uczniowie wiedzieli kim są bohaterowie. Dzielimy uczniów na grupy, które tworzą sceny do filmu, np. muszą rozpisać w formie scenariusza jak wyglądać może ich zdaniem scena poprzedzająca scenę wcześniej pokazaną, scena następna, scena początkowa lub scena końcowa.

6. Tworzymy wiersz

Grupy uczniów tworzą wspólnie wiersz według następujących kryteriów: narzucony przez nas temat, czasowniki w formie przeszłej podane na tablicy, tworzenie reszty wiersza do podanych już rymów, podane słowa, które trzeba wykorzystać itp.

7. Kłamca, kłamca

W tym ćwiczeniu każda grupa uczniów spisuje trzy krótkie historie, ale dwie z nich muszą być prawdziwe, a jedna zmyślona. Pozostali uczniowie odgadują, która jest prawdziwa. Muszą również uzasadnić czemu pozostałe są nieprawdziwe, ustalić jaki element opowieści to zdradza.

Zaproponowane powyżej typy ćwiczeń są dobrym uzupełnieniem zajęć języka obcego. Zmuszają uczniów do kreatywności oraz komunikacji z innymi uczniami oraz nauczycielem. Co ważne, można je modyfikować na różne sposoby. Dzięki temu możemy pozbyć się z lekcji jednego z największych wrogów nauki - nudy.