Scenariusz przedstawienia na rocznicę odzyskania niepodległości "W harcówce"

Scenariusz przedstawienia z okazji Święta Niepodległości
„ W harcówce”

Podczas przedstawienia (jako element dekoracji) powstaje mapa Polski (jak z puzzli) z najważniejszymi datami: 1- 1975 / 2 – 6. VIII 1914 / 3 - XII 1914/ 4 – VII 1917/ 5 – 11.XI 1918

/Wnętrze harcówki, w rogu sali na instrumencie uczeń ćwiczy poloneza- „Pożegnanie ojczyzny” M. Ogińskiego, wchodzi grupa –5osób/

Cześć Kuba! Sam jesteś?
K: Cześć! Drużynowa już jest, ale poszła po materiały na dzisiejszą zbiórkę. Zaraz wróci.

/Wchodzą kolejne osoby(5-6), roześmiane, rozmawiają/

Osoby wchodzące: Cześć wszystkim!
Grupa w harcówce: Cześć!

Wchodzi drużynowa, trzyma teczkę z dokumentami -teksty dla uczniów.

Drużynowa (z uśmiechem): Wszystko słyszałam!

/Zebrani spoglądają na siebie, nie rozumieją, o co chodzi, cichnie gwar/

Os 1: Coś się stało?
D: A od kiedy to harcerze witają się słowem „CZEŚĆ”, w dodatku przed zbiórką?!

/Grupa pospiesznie ustawia się w 2-szeregu/

D: Zastępowy, do raportu wystąp!
Z: Baczność, kolejno odlicz!

/Odliczanie, zastępowy odwraca się do drużynowej i melduje/

Z: Zastępowy Kamil melduje zastęp „Orły” gotowy do zbiórki. Wszyscy obecni!
D: Po raporcie! Spocznij! (Uśmiecha się )Teraz dużo lepiej, usiądźcie.

/Wszyscy siadają/

D: Wspominałam wam na ostatnim spotkaniu, że naszym zadaniem jest przygotowanie apelu z okazji 11 Listopada-Rocznicy Odzyskania Niepodległości. Podzieliłam już materiały do dekoracji i zaraz się nimi zajmiemy, a oprócz tego przyniosłam wam informacje o wydarzeniach, postaciach, teksty piosenek. Podzielimy się na grupy. Każda grupa otrzyma zestaw materiałów i dokona selekcji. Wybierajcie tylko najważniejsze informacje, zwróćcie uwagę na ciekawostki- nasz apel musi wszystkim pozostać w pamięci.

/Przez chwilę przeglądają materiały, formują zespoły, w tle muzyka.
Jedna osoba z grupy I podnosi rękę, drużynowa udziela głosu/

Os. 1: Uważamy, że należy zacząć od tego, że pod koniec XVIII w Polska zniknęła z mapy. Mamy do tego krótki tekst:

(TEKST 1): Był taki smutny czas w historii naszej Ojczyzny, gdy na ponad sto lat utraciła niepodległość. Zaborcy: Austria, Prusy, Rosja w 1795 roku podzielili między siebie polską ziemię i wymazali z mapy Europy nasze państwo. Chcieli Polakom narzucić swoją kulturę, zwyczaje, język i religię. Nie było polskiego rządu ani wojska, nie było stolicy. Nie wolno było używać polskiej flagi ani godła. Za mówienie w szkole po polsku dzieci były karane, a dorośli trafiali do więzienia. Nasz naród jednak nie poddawał się.

D: Bardzo słuszne stwierdzenie. Możemy jeszcze dodać, że:
(TEKST 2): Aż nadszedł długo oczekiwany dzień. 11 listopada 1918 r., który był zwieńczeniem niemal 130 lat przelewania krwi za ojczyznę.

/Drużynowa wskazuje osobę, która zapisuje informacje na tablicy/

D: Zapisz proszę punkt 1: „Wstęp - utrata niepodległości.”

zapisuje, zgłasza się osoba z grupy 2

D: Słucham?
Os.2: Znaleźliśmy krótki wiersz, który w pełni potwierdza wcześniejszą wypowiedź, to utwór Marcina Brykczyńskiego „11 Listopada”

/Na te słowa zgłasza się osoba z grupy 3/

Recytator 1: Znam ten utwór, uczyłam się go kiedyś. (Recytuje)

"W historii Polski, tak się składa,
Był kiedyś ponad wiek niewoli;
Jedenastego listopada
Nasz kraj z niewoli się wyzwolił.
I wtedy myśl powstała taka,
By przez szacunek dla przeszłości,
Ten dzień na zawsze, dla Polaka,
Pozostał Dniem Niepodległości."

D: Bardzo dobry wybór i świetna recytacja, no to pierwsze koty za płoty- zapiszmy kolejny punkt i szukamy dalej.

Os.3: Druhno, mamy ciekawy tekst o Piłsudskim.
D: Przeczytaj, sprawdzimy, co to takiego.

Os 3:(TEKST 3 ) Piłsudski stworzył zakonspirowaną siłę zbrojną – Polską Organizację Wojskową. W dniu 5 sierpnia 1914 r. przed wymarszem z oleandrów pod Krakowem, wódz wydał rozkaz:
„Żołnierze! Spotkał was ten zaszczyt niezmierny, że pierwsi pójdziecie do Królestwa i przestąpicie granice rosyjskiego zaboru jako czołowa kolumna wojska polskiego, idąca walczyć za odrodzenie Ojczyzny. Wszyscy jesteście równi wobec ofiar, jakie ponosić macie. Wszyscy jesteście żołnierzami, patrzę na Was jako na kadry, z których rozwinąć się ma przyszła armia polska i pozdrawiam Was jako Pierwszą Kompanię Kadrową.”

D: Wszystko się zgadza, ale nie wiemy, skąd Piłsudski wziął pierwszych żołnierzy. Trzeba koniecznie dodać, że:

(TEKST 4): Zaborcy rozpoczęli walkę przeciw sobie. Polacy walczyli po przeciwnych stronach barykady, wcielani do armii walczących ze sobą zaborców. Wybuch I wojny światowej zastał w tajnych organizacjach wojskowych grupę około 1000 żołnierzy, zorganizowanych w Polskich Drużynach Strzeleckich i Związku Strzeleckim.

/Druhna prosi o ponowne zapisanie/

D: Zapisz, proszę 3 punkt- „Wybuch I wojny. Żołnierze Piłsudskiego.”

/Zgłasza się osoba z grupy 3./

Os.4: A może coś zaśpiewamy? Wszyscy lubimy pieśni patriotyczne, a może publiczność włączy się do wspólnego śpiewu?
D: Byłoby wspaniale, Agatko, jesteś genialna! Tylko co zaśpiewamy na początek?
Os.5: ”Maszerują strzelcy”
D: Zaśpiewajmy razem.

/Po zakończonym śpiewie do Os 5:/

D: Zapisz koniecznie ten punkt na tablicy: „Maszerują strzelcy”

Os.6: W naszych materiałach znaleźliśmy taki tekst :

(TEKST 5) 6 sierpnia 1914 r. o godzinie 6 rano wojska wyruszyły do Królestwa. Gdy o 9:45 żołnierze minęli słupy graniczne zaboru rosyjskiego, dowódca Tadeusz Kasprzycki zatrzymał kompanię i powiedział:
„Żołnierze! Skończył się dla was czas pokoju, teraz pełna gotowość... Przed wami leży ziemia ojców od ponad stu lat w niewoli. Przyszliście, aby ją wyzwolić. Jesteście pierwszym regularnym oddziałem wojska polskiego, jaki pojawia się tu od ponad wieku. Przyszliście i odejdziecie, aż będzie wolna”

D: Proszę o zapisanie, żeby nam nie umknęło, bo to ważne:„6 sierpnia 1914- wymarsz wojsk”

Os 7: Przed chwilą był śpiew, może teraz poezja?
D: Co proponujecie tym razem?
Os.7 : Mamy „Modlitwę obozową„ Adama Kowalskiego, doskonale oddaje atmosferę tamtych czasów, mogę powiedzieć?
D: Bardzo proszę.
(Recytacja)
"O, Panie, któryś jest na niebie,
Wyciągnij sprawiedliwą dłoń!
Wołamy z cudzych stron do Ciebie
O polski dach i polską broń.

O, Boże, skrusz ten miecz,
Co siekł nasz kraj.
Do wolnej Polski nam
Powrócić daj!
By stał się twierdzą
Nowej siły
Nasz dom, nasz raj.

O, usłysz, Panie, skargi nasze,
O, usłysz nasz tułaczy śpiew!
Znad Warty, Wisły, Niemna, Sanu
Męczeńska do Cię woła krew!"

D: Ten wiersz bez wątpienia powinien się znaleźć w naszym scenariuszu, Zbyszku, zapisz proszę kolejny punkt naszego planu.
D: A czy któraś grupa znalazła jakieś informacje o powstaniu I Brygady?

/Szukają, podkład muzyczny, jedna osoba się zgłasza/

Os. 8: My mamy,

(TEKST 6) 15 listopada 1914 r. Komendant Piłsudski zostaje mianowany brygadierem. W połowie grudnia formuje się Pierwsza Brygada Legionów Polskich. 20 grudnia 1914 r. zagrzewa legionistów melodia pieśni, która później staje się znana jako „Pierwsza Brygada”

D: To będzie nasz 7. punkt- Powstanie I Brygady.
Os.9: Druhno, chyba nie mamy wyboru, nadszedł moment, by zaśpiewać „Pierwszą Brygadę”
D: Masz rację, nie mamy wyboru (śmieje się). Jako ciekawostkę powiem wam, że Piłsudski powiedział o niej, że to najdumniejsza pieśń, jaką kiedykolwiek Polska stworzyła. Do dziś jest bardzo lubiana i chętnie śpiewana, więc my też zaśpiewajmy.
/Śpiew/

D: Zapiszmy tę „Pierwszą Brygadę” w naszym planie i poszukajmy kolejnych ważnych wydarzeń.
Os 10: Znalazłem taki tekst, ale nie wiem, czy pasuje.
D; Tobie wiecznie coś nie pasuje, Wojtku, czytaj, to się okaże.

(TEKST 7): W lipcu 1917 r. władze Niemiec i Austro-Węgier zażądały złożenia przysięgi przez legionistów. Wielu z nich tego odmówiło i zostali internowani. Piłsudski i Sosnkowski zostali aresztowani i uwięzieni w Magdeburgu.

D: Dobry pomysł, właściwie to już koniec wojny. Należy tylko jeszcze dodać, że:

(TEKST 8): W dniu 10 listopada 1918 r. gromada legionistów witała zwolnionego z więzienia w Magdeburgu Józefa Piłsudskiego. Dzień później Rada Regencyjna przekazała Piłsudskiemu dowództwo nad wojskiem polskim, a kilka dni później podporządkowała mu rząd.

/Kolejna osoba podchodzi, by zapisać „Polacy w Magdeburgu- przekazanie dowództwa”/

D: Mamy już sporo, fantastycznie dzisiaj pracujecie, zasłużyliście na dobre słowo druhny. W ramach nagrody pomożecie mi wybrać kolejną piosenkę, bo jest ich tyle, że bez waszej fachowej pomocy nie dam rady.
Os.4: Ale nas druhna wyróżniła, kto by się spodziewał takiej nagrody!
D: Nie mamy teraz czasu na żarty, a na prawdziwą nagrodę też musimy jeszcze zapracować! Do rzeczy, co ja tu mam:
wiersz Słonimskiego „Niepodległość”- poproszę ciebie,
(recytacja)
"Ach jakże mi nie mówić o tych dniach radości
O tej chmurnej jesieni, gdy w szumiącym wietrze
szedł nad miastem rodzinnym pierwszy powiew wolności
Kiedyśmy pełną piersią pili to powietrze,
nocą w ciemnych alejach stłoczeni szpalerem
czekając, aż zapłonie świt nad Belwederem.

Jakże ciebie przywitać radosna swobodo!
I czym uczcić najpiękniej? Chyba tym uśmiechem,
I młodzieńczej poezji burzliwą urodą,
co szła śpiewem przez miasto i wróciła echem"

albo Ryszard Przymus „Ojczyzna wolna” - spróbuj,
(recytacja)
"Ojczyzna wolna, znowu wolna!
Tak bije serce, huczą skronie!
A Biały Orzeł w słońcu kwiatów
Przyleciał, by go ująć w dłonie.
Zawsze był z nami - ptak wspaniały
Choć czasem ktoś odszedł daleko...
Bronił tej ziemi, bo ją kochał
Sercem pokoleń już od wieków.

Dziś w całej Polsce brzmi Mazurek...
Dzisiaj radości kanonada!
Witamy wszyscy Niepodległość
I Jedenasty Listopada..."

D: Oba przejmujące, naprawdę trudny wybór, może na następnej zbiórce zdecydujemy ostatecznie, a teraz coś na zakończenie i koniecznie musimy jeszcze przećwiczyć piosenki, które mogą nam się przydać. Zapiszcie proszę tylko hasło: 16 listopada 1918, bo za chwilę zapomnę.
/uczeń zapisuje, a druhna szuka tekstu/
Na koniec musimy dodać, że 16 listopada 1918 r. Józef Piłsudski w depeszy, zawiadomił rządy o odrodzeniu się Polski, apelując o uznanie jej niepodległości i suwerenności.
Przeczytaj proszę (podaje tekst)
(TESKT10):"Jako wódz naczelny armii polskiej, pragnę notyfikować rządom i narodom wojującym i neutralnym istnienie państwa polskiego niepodległego, obejmującego wszystkie ziemie zjednoczonej Polski. Państwo polskie powstaje z woli całego narodu i opiera się na podstawach demokratycznych. Rząd polski zastąpi panowanie przemocy, która przez sto czterdzieści lat ciążyła nad losami Polski – przez ustrój, zbudowany na porządku i sprawiedliwości. Opierając się na armii polskiej pod moją komendą, mam nadzieję, że odtąd żadna armia obca nie wkroczy do Polski, nim nie wyrazimy w tej sprawie formalnej woli naszej. Jestem przekonany, że potężne demokracje Zachodu udzielą swej pomocy i braterskiego poparcia polskiej Rzeczypospolitej odrodzonej i niepodległej."

D: No to czas na próbę śpiewu, proszę o powstanie, tylko raz dwa, bo czas leci, a wasi rodzice zaczną się niepokoić. Piotrek, wyobraź sobie, że mamy przed sobą publiczność, a Twoim zadaniem będzie zaprosić wszystkich do wspólnego śpiewu.
Piotr: Jest mi niezmiernie miło zaprosić Państwa do wspólnego śpiewu. Jako pierwszą wykonamy pieśń "Wojenko, wojenko”,
II wejście: A teraz zaśpiewamy utwór „Rozkwitają pąki białych róż”
III wejście: Na koniec zapraszam do zaśpiewania piosenki „Róża i bez”

D: Zrobiłeś to profesjonalnie, Piotrze. Widzę, że mogę na ciebie liczyć- umieść proszę tytuły piosenek na naszym spisie.

Os.5: Druhno, mam coś dobrego na zakończenie- wiersz Marii Studnickiej „Nie zginęła”
(recytacja)
"Nie zginęła! Zmartwychwstała!
Mimo wrogich burz.
Wstała wielka i wspaniała
w blasku jasnych zórz.
Spadły pęta i kajdany.
Pierzchnął zdrady wróg.
Czas wolności znów nam dany
Wrócił nam ją Bóg.
Nasze pułki te sokole
I nasz Biały Ptak
Rozwinęły wolne skrzydła
W sam podniebny szlak
Niepodległa – „Zmartwychwstała”
Niechaj dzwoni dzwon!
Niech w niebiosa pieśń się wzbija
Z wszystkich Polski stron."

D: Masz rację, jak mogłam o tym zapomnieć.
Os.7: Właśnie po to druhna ma nas!
D: To fakt, bez was ta uroczystość na pewno by się nie udała. Bardzo wam dziękuję za dzisiejszą pracę, udało nam się ...

/Wskazuję na powstałą z elementów mapę i wykrzykuje/

Os. 6: Wskrzesić Polskę!!!
D: Rzeczywiście, odbudowaliśmy ją na dzisiejszej zbiórce zupełnie jak nasi przodkowie przed laty wskrzesili ją po okresie zniewolenia i rozpaczy. Myślę, że to bardzo wymowne i piękne zakończenie.
Świetnie, ale naprawdę musimy już kończyć, zrobiło się późno. Pożegnajmy się piosenką i zapraszam jutro na 16.00 na próbę.
Śpiewają „Płonie ognisko”
KONIEC

Opracowanie na podstawie fragmentów tekstów historycznych, wierszy i piosenek zaczerpniętych z różnych stron internetowych.
Sylwia Skonieczna