Scenariusz zajęć dla dzieci 5-6 – letnich
Temat kompleksowy: Jesienne krajobrazy
Temat zajęć: Drzewa
Cel ogólny: Rozwijanie kreatywnego myślenia oraz umiejętności formułowania hipotez i wyciągania wniosków
Cele operacyjne:
• wymienia elementy, z których składa się drzewo;
• dopasowuje materiał przyrodniczy do odpowiednich drzew;
• wskazuje elementy wykonane z drewna;
• uczestniczy w zabawach muzyczno-ruchowych;
• odpowiada na pytania, wypowiada się w zrozumiały sposób;
• wskazuje rolę, jaką pełnią drzewa w życiu człowieka;
• wymienia sposoby ochrony drzew;
• wyraża zainteresowanie otaczającym je światem;
• podejmuje próby formułowania hipotez i wyciągania wniosków;
• wie, jak jest zbudowane drzewo;
• wykazuje się znajomością różnych sposobów pomiaru grubości drzew;
• posługuje się różnorodnymi technikami plastycznymi;
Środki dydaktyczne: materiał przyrodniczy – szyszka, kasztan, żołędzie, noski klonowe, jarzębina, kawałki drzewa (przekroje poprzeczne pnia), kartki, kolorowy papier, kleje, miarka krawiecka, szary papier, marker
Metody:
• czynna (uczestniczenie w zabawie ruchowej)
• słowna (rozmowa na temat tego, co nam dają drzewa)
• oglądowa (oglądanie przekroju pnia drzewa)
Formy pracy:
• grupowa
• indywidualna
Przebieg zajęć:
• „Drzewa” – zabawy dydaktyczne. Nauczyciel prezentuje dzieciom plakat i ilustracje przedstawiające drzewa. Prosi, aby dzieci uważnie się im przyjrzały. Zadaje dzieciom pytania: Z jakich elementów składa się drzewo? Jakie znacie rodzaje drzew? (iglaste, liściaste); Jakie znacie gatunki / nazwy drzew rosnących w Polsce?. N. omawia z dziećmi budowę drzewa i prezentuje najbardziej znane gatunki drzew rosnących w Polsce. Zwraca uwagę na ich charakterystyczne cechy. Pokazuje dzieciom szyszkę, kasztan, żołędzie, nosek klonowy oraz jarzębinę i prosi, aby dopasowały je do odpowiednich drzew. Prosi, aby dzieci spróbowały odszukać w sali przedszkolnej przedmioty wykonane z drewna.
• „Co nam dają drzewa?” – rozwijanie kreatywnego myślenia z wykorzystaniem metody burzy mózgów. Kształtowanie postaw proekologicznych. N. prosi, aby dzieci chwilę zastanowiły się nad pytaniami: Co nam dają drzewa? Do czego są potrzebne człowiekowi i zwierzętom? Jaką rolę pełnią w przyrodzie? Dzieci dzielą się swoimi spostrzeżeniami i pomysłami a nauczyciel zapisuje je na szarym papierze.
• „Jestem drzewem” – zabawy dramowe. N. prosi, aby dzieci wyobraziły sobie, że są drzewami, które:
–– mają na swoich gałęziach bardzo dużo owoców
–– delikatnie kołyszą się na wietrze;
–– rosną na pustyni i piasek przesypuje się między ich korzeniami – próbują utrzymać równowagę;
–– są targane przez bardzo silny wiatr;
–– wsłuchują się w śpiew ptaków, które siedzą na ich gałęziach.
N. opisuje kolejne sytuacje, a dzieci próbują je przedstawić za pomocą ruchu, gestów i mimiki.
• „Ile lat ma drzewo?” – zabawy badawcze. Rozwijanie ciekawości badawczej oraz umiejętności formułowania hipotez i wyciągania wniosków. Wzbogacanie wiedzy na temat budowy drzewa. N. przygotowuje kawałki drzew (przekroje poprzeczne pnia). Zadaje dzieciom pytanie: Czy wiecie, w jaki sposób można sprawdzić, ile lat ma drzewo?. Dzieci dzielą się swoją wiedzą i spostrzeżeniami na ten temat. Jeżeli dzieci będą znały odpowiedź,
N. proponuje, aby obejrzały przygotowane kawałki drzew i obliczyły ich wiek. Jeśli dzieci nie mają wiedzy na ten temat, N. przedstawia im kilka sposobów, m.in. przeliczenie słojów widocznych po przecięciu pnia drzewa. Rozdaje dzieciom przygotowane kawałki drzew, wyjaśnia, czym są słoje, i pokazuje je na przekrojach. Prosi, aby dzieci policzyły słoje i podały wiek drzew, z których pochodzą poszczególne kawałki. Jeżeli jest taka możliwość,
N. może zabrać dzieci na spacer i pokazać im ścięte pnie drzew.
• „Rośnie drzewo” – opowieść ruchowa na podstawie tekstu.
Na łące w lesie trwają wielkie porządki. To grupa Przyjaciół Przyrody szykuje miejsce na posadzenie młodego lasku. Aby drzewa równo rosły, wszyscy stają w rzędzie, w równych odległościach od siebie, a następnie zaczynają kopać dołki. Gdy już wykopią odpowiedniej głębokości dół, nalewają do niego wodę, wkładają młodą roślinę. Korzonki młodego drzewka znajdują sobie miejsce w dołku, popijają wlaną do niego wodę. Nadszedł czas na zasypanie korzonków ziemią. Po zasypaniu korzeni Przyjaciele Przyrody podlewają świeżo posadzoną roślinę. (dzieci zamieniają się w małe sadzonki drzew.) Słoneczko przyświeca, ogrzewa drzewko. Małe gałązki kierują się ku słońcu, by te bardziej je ogrzało. Pada deszcz, który daje drzewu napić się. Powoli, bardzo powolutku, drzewo rośnie. Jego pień
staje się coraz wyższy i grubszy, a gałązki coraz dłuższe. Wietrzyk porusza gałązkami, które tańczą przy dźwiękach ptasiego świergotu. Aż po wielu latach wyrasta potężne, wysokie drzewo, które cieszy oczy wszystkich ludzi, i dzięki któremu mogą oddychać świeżym powietrzem.
• Słuchanie wiersza B. Szelągowskiej pt. O co drzewo prosi dzieci – apel drzewa
Witajcie drogie dzieci! Witajcie przyjaciele!
Chcę o coś was poprosić; Nie zajmę czasu wiele. Zapraszam was do parku.
Was – razem z rodzicami.
Ale zapamiętajcie:
„chodzimy alejkami”
Bo w parku pełno kwiatów: od wiosny do jesieni.
Nie wolno zrywać ich; Niech kwitną wśród zieleni.
Nie łamcie mi gałązek, bo to mnie bardzo boli. I liście nie zrywajcie,
i nie zdzierajcie kory. Żegnajcie drogie dzieci! Żegnajcie przyjaciele!
I zawsze pamiętajcie: Szanować trzeba zieleń.
• „Jesienne drzewo” – wykonanie pracy plastycznej. N. przygotowuje: białe kartki, na których dzieci dzień wcześniej odbijały swoje dłonie i kawałki kolorowego papieru.. Dzieci wykonują jesienne listki wokół pnia drzewa przyklejając kawałki papieru. Wspólne wykonanie wystawy prac.