NASZA PACZKA I KONSTYTUCJA
SCENARIUSZ AKADEMII Z OKAZJI ŚWIĘTA NARODOWEGO TRZECIEGO MAJA
(opracowany na podstawie książki Zofii Staneckiej
„Nasza paczka i niepodległość. O sześciu polskich świętach”)
Scena I CZY MY SIĘ PRZYPADKIEM NIE ZNAMY?
NARRATOR
Drodzy Widzowie!
Czy te twarze nie są Wam przypadkiem znane? Nie macie wrażenia, że już gdzieś kiedyś je widzieliście? Ależ oczywiście, że tak! Przecież to nikt inny jak Członkowie niezwykłej Paczki, którą poznaliście w listopadzie. Przyjaciele, którzy odzyskali swoją bazę, pamiętacie? Teraz powrócili!
Na tle muzyki narrator przypomina widzom członków tytułowej Paczki. Podczas prezentacji kolejni bohaterowie, stojący nieruchomo (niczym posągi) na scenie ożywają, machają i zbiegają ze sceny .
Oto przed Wami:
Opanowany JACEK. Wiecznie głodny MALINOWSKI. Rezolutna JAGODA.
Słodka MAŚKA. Elokwentny WIKTOR. I... Niezastąpiony DZIADEK.
Co u nich słychać? Cóż, wiele się wydarzyło...
W ciągu tych kilku miesięcy zdążyli się nieraz porządnie pokłócić, a później dobrze bawić w towarzystwie znajomych...
Walczyli też o pelerynkę, którą zabrali Maśce Maciupkowie. Ostatecznie pelerynka wróciła do właścicielki. A Maciupkowie zrozumieli swój błąd i dacie wiarę, że przeprosili naszych przyjaciół?
Czas płynie szybko, nim nasi bohaterowie zdążyli się zorientować, nadszedł maj...
Scena II CHAOS
NARRATOR
Trzeciego maja Jacek zwołał naradę. Miała się ona odbyć przy ławce Dziadka.
Uczniowie wchodzą na scenę. Gromadzą się wokół ławki.
JACEK (głośno, stanowczo)
Musimy ustalić podział obowiązków w bazie!
Malinowski przewraca oczami.
MALINOWSKI (niezadowolony)
Znowu trujesz? Co ty się ostatnio taki porządny zrobiłeś?!
JACEK (z powagą, nieco zmartwiony)
Po prostu pamiętam, jaki był problem ze sprzątaniem dwa dni temu...
JAGODA (oburzona)
Jaki znowu problem! Przecież sprzątnęliśmy... W końcu.
JACEK
Wiem, że sprzątnęliście. Tyle tylko, że dziś znowu jest bałagan. Ciągle jest coś do zrobienia
i nigdy nie wiadomo, kto ma coś z tym zrobić. Gdyby każdy za coś odpowiadał, nie musiałbym truć.
JAGODA
Jeśli mowa o truciu, to może ustalimy nie tylko nasze obowiązki, ale też dni laby.
WIKTOR (zachwycony)
Prawa i obowiązki! Wspaniale! Napiszmy KONSTYTUCJĘ naszej PACZKI!
MAŚKA (zdziwiona)
Co napiszmy? Ja umiem napisać „M” i różne inne litery. Na przykład duże „A”. (pisze patykiem po ziemi)
WIKTOR
Konstytucja to podstawowy akt prawny w państwie. Najważniejsza ustawa, która określa wolność obywateli, ich prawa i obowiązki oraz wspólną odpowiedzialność za kraj.
MALINOWSKI (wzdycha)
Uff, brzmi poważnie...
WIKTOR
Czy wy w ogóle wiecie, że ŚWIĘTO KONSTYTUCJI TRZECIEGO MAJA to najstarsze święto narodowe?
MAŚKA
Takie stare jak Dziadek?
WIKTOR
O wiele starsze. Obchodzili je już nasi praprapraprapradziadkowie.
DZIADEK (wesoło)
Tacy nie pra też obchodzili. Na przykład ja i kapral Szczerbacki. Kiedyś świętowaliśmy razem z ówczesną narzeczoną Szczerbackiego. Wzięliśmy udział w dyskusji na temat wolności, a potem poszliśmy do nas na herbatę. Mój ojciec był bardzo zadowolony, że Szczerbacki przyprowadził narzeczoną. Bo trzeba wam wiedzieć, że była z niej kobieta naprawdę niczego sobie. Kiedy wyszła, ojciec powiedział: „No, Szczerbacki, muszę przyznać, że gust to ty masz. Twoja panna ma konstytucję, jak się patrzy!”. (Dziadek chichocze)
MALINOWSKI
Gdzie ją miała? W torebce?
DZIADEK
Co miała?
MALINOWSKI
No, ta narzeczona. Gdzie miała tę konstytucję?
WIKTOR
Konstytucją nazywano dawniej budowę ciała.
MALINOWSKI
Aaaa, nie trzeba było tak od razu?
DZIADEK
Wracając, do konstytucji - tej dzisiejszej. Wiadomo, ważna rzecz!
JACEK
Skoro tak, to bierzemy się do pisania!
SCENA III KONSTYTUCJA!
NARRATOR
Praca nad konstytucją przebiegała, o dziwo!, spokojnie i bardzo sprawnie. Po godzinie Paczka mogła się poszczycić nie tylko bazą i pelerynkami, ale i własną konstytucją.
Dzieci tworzą konstytucję. W tym czasie nadchodzą dziewczęta: Ania, Kasia, Magda, Pola.
JAGODA
O, hej, dziewczyny! Dobrze, że jesteście! Mamy konstytucję!
MAGDA
Co takiego?
JAGODA
Konstytucję naszej Paczki.
ANIA
I co w niej jest?
JACEK
Zapisaliśmy, na przykład, że we wszystkich głosowaniach głos każdego z nas jest równie ważny i że
o sprawach związanych z bazą decydujemy wspólnie, większością głosów.
MALINOWSKI
I że każdemu z nas należy się laba od czasu do czasu.
JAGODA
Każdy jest też za coś odpowiedzialny. Ja będę odpowiadała za skład broni.
MALINOWSKI
Ja za prowiant.
MAŚKA (niezadowolona)
Mnie przypadło w udziale sprzątanie papierów i śmieci. Ale niech już będzie...
JACEK
Ja zajmę się porządkiem w sprzęcie sportowym. Natomiast Wiktor grabieniem liści...
WIKTOR (przerywa Jackowi)
I dostarczaniem materiałów merytorycznych.
MAŚKA
Że co? Jakich materiałów?!
WIKTOR
Chodzi o gazety i książki dotyczące różnych tematów. Jak przyjdzie co do czego, zrozumiesz, jakie to ważne.
DZIADEK
Spisaliście się na medal! Medalu co prawda nie mam, ale mam żelki – co wy na to?!
CAŁA PACZKA
HUUURA!!!
NARRATOR
Dziadek rozdał wszystkim żelki i przez resztę dnia Paczka świętowała uchwalenie Konstytucji. Tej dzisiejszej, i tej dawnej. Było co świętować, bo jak poinformował wszystkich Wiktor, ta z trzeciego maja 1791 r. to najstarsza konstytucja w całej Europie.
Wszyscy świętują. Śmieją się, rozmawiają. Nagle zza ławki Dziadka wyłaniają się Maciupkowie i Bruno.
JAGODA
A tych tu co za licho przygnało?
JACEK
O co chodzi? Czego chcecie tym razem?
MACIUPKI
Przychodzimy z prośbą.
MACIUPKI
Z białą flagą...
(Machają białą chustą)
MACIUPKI
Na znak pokoju.
MALINOWSKI
O! To coś nowego!
JACEK
Słuchamy!
MACIUPKI
Potrzebujemy pomocy. Za dwa dnia kartkówka z historii...
MACIUPKI
Z konsytuacji 3 Maja.
A my nic na ten temat nie wiemy.
MAŚKA
Nie uważało się na lekcji, co?
JAGODA (karcące spojrzenie)
Maśka!!!
MAŚKA
No, co? Co ja takiego powiedziałam?!
MACIUPKI
Pomożecie?
PACZKA
POMOŻEMY!
Wszyscy siadają. Toczy się rozmowa. W tle pojawiają się slajdy.
JAGODA
Chyba trzeba zacząć od tego, że w roku 1772 sytuacja Polski była bardzo trudna.
MACIUPKI
Bardzo trudna? Co to znaczy?
POLA
To znaczy, że kraje sąsiednie: Rosja, Prusy i Austria dokonały I rozbioru Polski.
Jednak na tym nie poprzestały. Mimo upływu lat zaborcy spiskowali dalej przeciwko Polsce.
KINGA
Nasz kraj był rozszarpany. Panował chaos. Ludzie byli podzieleni na stany. Każdy był albo szlachcicem, albo mieszczaninem, albo chłopem, albo duchownym.
MARZENA
Prawa i przywileje mieli tylko możni i szlachta. Kiedy mówiono „naród” miano na myśli szlachtę. Wyłącznie szlachta mogła głosować i współdecydować o losach kraju.
DZIADEK
Kapral Szczerbaci, który wychowywał się na wsi, mawiał, że gdyby wtedy żył, miałby przechlapane.
WIKTOR
To prawda!
MACIUPKI
I co było dalej? O co chodzi z tą konstytucją?
MALINOWSKI
Spokojnie! Cierpliwości! Zaraz się wszystkiego dowiecie!
JACEK
Na tronie Rzeczpospolitej zasiadał bardzo mądry król, Stanisław August Poniatowski. Dbał on o rozwój kultury, sztuki, szkolnictwa. Król zdecydował się na współpracę z tymi, którym zależało na wolności Polski.
JAGODA
Trzeciego maja 1791 roku Sejm Wielki uchwalił konstytucję. Została ona uchwalona bez zgody władz rosyjskich, pod hasłem „Król z narodem, naród z królem”.
ANIA
Było to bardzo ważne wydarzenie. Konstytucja 3 Maja została entuzjastycznie przyjęta przez większość Polaków. Narodem stali się wszyscy obywatele Rzeczpospolitej, wszyscy mieli swoje prawa, a nadmierne przywileje szlacheckie zostały ograniczone.
MAGDA
Ale to nie wszystko. Musicie jeszcze zapamiętać cztery ważne nazwiska: Hugo Kołłątaj, Stanisław Staszic, Ignacy Potocki, Stanisław Małachowski.
MACIUPKI
Czy to konieczne?
KASIA
Oczywiście! To między innymi oni byli twórcami konstytucji, która przeszła do historii pod nazwą konstytucji 3 Maja.
WIKTOR
A, i pamiętajcie, że niestety nie zdążono wprowadzić wszystkich zmian. Rzeczpospolita, osłabiona kryzysem, straciła swoją niepodległość na 123 lata. Jednak w czasie niewoli konstytucja była czymś więcej niż zbiorem praw. Łączyła Polaków z trzech zaborów i przypominała o tym, co udało się razem osiągnąć.
PAULINA
Dawała POLAKOM nadzieję.
MACIUPKI
Teraz już rozumiem, dlaczego świętujemy 3 maja...
WIKTOR
Pierwsze obchody 3 maja odbyły się rok po uchwaleniu konstytucji.
JAGODA
Tego dnia król wmurował w Warszawie kamień węgielny, czyli pierwszy kamień rozpoczynający budowę Świątyni Opatrzności, która miała być podziękowaniem z konstytucję.
ANIA
W czasie zaborów obchody Święta Trzeciego Maja były oficjalnie zabronione. Świętowano więc prywatnie, w domach.
DZIADEK
Podobnie było podczas II wojny światowej. Później święto zostało zlikwidowane przez władze komunistyczne. Jednak w 1990 r. Sejm oficjalnie przywrócił Święto Narodowe Trzeciego Maja.
MAŚKA
Które obchodzimy po dzień dzisiejszy.
Dzisiaj, teraz, w tym momencie!
DZIADEK
Tak jest! Świętujmy! Zaśpiewajmy razem!
Rozbrzmiewa muzyka - „Wiwat 3 Maj”