Pojęcie „agresja” używamy do opisu wielu różnych zachowań. Zachowania agresywne są kierowane przeciwko przedmiotom lub ludziom wywołującym u danego dziecka gniew.
Dziecko agresywne w opinii wielu osób to takie, które zachowuje się w sposób arogancki, inicjuje konflikty, wyzywa innych, przedrzeźnia, naśmiewa się z rówieśników lub osoby dorosłych.
Takie zachowanie są jednak bardzo często spotykane w przedszkolu podczas zabawy. Przedszkole powinno być miejscem, w którym dzieci czują się bezpiecznie, ma umożliwić dziecku zdobywanie nowych doświadczeń. Przedszkole nie może zagwarantować braku sytuacji konfliktowych. Jednak może spróbować nauczyć radzenia sobie z takimi zachowaniami jak i metod rozwiązywania problemów.
W literaturze fachowej możemy znaleźć następujące przyczyny zachowań agresywnych:
- zła atmosfera w rodzinie ,
- nerwowości ze strony dorosłych,
- brak akceptacji rodzinie, grupie rówieśniczej
- autorytarne metody wychowawcze – surowa dyscyplina, kary
- brak odpowiednich wzorców zachowania w rodzinie, brak autorytetów
- za mało pochwał
Często mówi się również, że przyczyną agresywnych zachowań u dzieci jest nadmierne oglądanie telewizji i granie w gry niedostosowane do wieku i możliwości emocjonalnych dzieci.
Rodzaje agresji:
1. fizyczna- zadawanie bólu innym osobom,
2. werbalna- wyśmiewanie , złośliwe uwagi , arogancję , skarżenia
Główną metodą pracy w przedszkolu jest zabawa, również gdy chcemy nauczyć dzieci radzić sobie z napadami złości i agresji. Ćwiczenia i zabawy interakcyjne, ułatwiają zdobywanie różnorodnych doświadczeń z samym sobą, a także z innymi ludźmi. Dzieci mogą wyrażać swoje potrzeby i uczucia , działać aktywnie, a ponadto doświadczać konsekwencji swojego postępowania.
W ćwiczeniach i zabawach interakcyjnych agresji można nadać określoną formę. Tego typu zabawy pełnią różne funkcję:
- wyrażanie złości
- umożliwiają ruch i kontakt fizyczny
- eliminują napięcia
- rozwijają fantazję ruchową i werbalną
- niwelują niepewność i strach.
Ponadto umożliwiają one dzieciom :
- dostrzeganie i niewyróżniane agresywnych emocji,
- rozpoznawanie co wyzwala w nich złość i agresję
- lepsze poznanie siebie i innych ludzi
- opanowanie i przezwyciężanie złości i agresji
- budowanie poczucia wartości samego siebie
Przykładowe zabawy zmniejszające agresję;
1)„Odgadywanie mimiki"
2)„Wspaniałe miny”
3)„Drzewo, otrząśnij się”
4)„Potwór ze skrawków papieru„
5)„Skrzynia złości”
6)„Pęknąć ze złości”