KATECHEZA dla klas 4-6 szkoły podstawowej
Temat: Odpusty w Kościele, czyli jak pomóc sobie i zmarłym
Cel główny: zapoznanie uczniów z celem i warunkami odpustów
Cele operacyjne:
- na podstawie Katechizmu Kościoła Katolickiego uczeń poznaje cel udzielania odpustów
- potrafi wymienić warunki potrzebne do uzyskania odpustu zupełnego
- rozróżnia rodzaje odpustów
- wylicza i wyjaśnia warunki dobrej spowiedzi
- rozumie znaczenie odpustów w świetle życia wiecznego
Metody i techniki pracy:
opowiadanie, pogadanka, wyjaśnienie, analiza tekstu biblijnego i fragmentu Katechizmu Kościoła Katolickiego , praca w grupach, burza mózgów
Pomoce: Pismo św., Katechizm Kościoła Katolickiego, karty pracy, tekst opowiadania, rebus, układanka, słownik język polskiego
Modlitwa- „Wierzę w Boga”
I. OPOWIADANIE: Antek, Kuba i Wojtek należeli do klubu piłkarskiego. Chętnie uczestniczyli w treningach i mieli bardzo dobre wyniki. Trener często chwalił ich osiągnięcia. Zasługiwali na to. Na zajęcia przychodzili dużo przed czasem
i wychodzili ostatni. Piłka stała się dla nich najważniejsza. Początkowo w szkole
i w domach chłopców nie zauważono niczego niepokojącego. Tak było do
półrocza. Podczas wywiadówki rodzice chłopców z trudem mogli uwierzyć w to,
o czym opowiadała wychowawczyni . Chłopcy stali się aroganccy, zaczęli
przeszkadzać na lekcjach, mieli coraz większe trudności w nauce. Po rozmowie
z nauczycielem wszyscy doszli do wniosku, że chłopcy sądząc, że czeka ich
kariera sportowa, zaniedbali szkołę i stali się zarozumiali. Rozmowa z trenerem
spowodowała, że zostali oni zawieszeni w zajęciach i zobowiązani do poprawy
zachowania i wyników w nauce. Tylko wtedy będą mogli wrócić do klubu.
Analiza opowiadania: nauczyciel prowadzi z uczniami pogadankę na temat zachowania chłopców, ich niekorzystnej zmiany oraz warunków jakie mieli spełnić, by wrócić do klubu.
REBUS: nauczyciel umieszcza na tablicy rebus, jego rozwiązaniem jest hasło „ODPUST”
W A PU 100 O
Po odgadnięciu hasła, nauczyciel zapisuje je na tablicy, a następnie na zasadzie burzy mózgów dopisuje wraz z uczniami skojarzenia związane z tym hasłem
ODPUST
Potem wybrany uczeń czyta ze słownika języka polskiego wyjaśnienie tego hasła, a następnie wybierają to znaczenie, które pasuje do lekcji katechezy.
II. (poniżej dwie wersje do wyboru w zależności od możliwości klasy lub od wieku ,
wersja A dla klas 5 i 6, a wersja B dla klasy 4)
A. Odczytanie fragmentu z Katechizmu Kościoła Katolickiego mówiącego
o odpustach:
„ Odpust jest to darowanie przed Bogiem kary doczesnej za grzechy, zgładzone już
co do winy. Dostępuje go chrześcijanin odpowiednio usposobiony i pod pewnymi określonymi warunkami, za pośrednictwem Kościoła, który jako szafarz owoców odkupienia rozdaje i prawomocnie przydziela zadośćuczynienie ze skarbca zasług Chrystusa i świętych.
Odpust jest cząstkowy albo zupełny zależnie od tego, czy od kary doczesnej należnej za grzechy uwalnia w części czy w całości. Odpusty mogą być udzielane żywym lub zmarłym” (KKK 1471)
Nauczyciel wraz z uczniami wyjaśnia pojęcia, których uczeń nie rozumie. Wyjaśnia cel odpustów. Tłumaczy, że sakrament pokuty odpuszcza grzech co do winy, a odpust, to darowanie kary w czyśćcu lub jej zmniejszenie. Nawiązuje do warunków dobrej spowiedzi.
B. Uroczyste odczytanie fragmentu Pisma św. „ O Synu Marnotrawnym” (Łk 15, 11-24)
Uczniowie wraz z nauczycielem analizują tekst, zwracając uwagę na symboliczne znaczenie osób- syn marnotrawny- grzesznik, który poprawia swoje zachowanie; ojciec- Bóg; oraz wyjaśniają znaczenie poszczególnych sytuacji i ich podobieństwo do warunków dobrej spowiedzi.
III. (Nauczyciel wcześniej przygotowuje warunki dobrej spowiedzi na jednej kartce, którą potem w sposób nieregularny przecina na kilka kawałków) Uczniowie zostają podzieleni na grupy. Otrzymują „ Warunki dobrej spowiedzi” w postaci układanki, ale pozbawionej jednego elementu. Próbują ułożyć, gdy im się nie udaje, nauczyciel prowadzi pogadankę na temat konieczności spełnienia wszystkich warunków, by spowiedź była ważna, wraca również do opowiadania
z początku lekcji, by zauważyć, że wielokrotnie w życiu musimy spełnić określone
warunki , aby coś osiągnąć. Podobnie jest w Kościele.
Na tablicy nauczyciel umieszcza napisy:
RODZAJE ODPUSTÓW
ZUPEŁNY CZĄSTKOWY
WARUNKI
1. SPOWIEDŹ SAKRAMENTALNA
2. KOMUNIA EUCHARYSTYCZNA
3. MODLITWA W INTENCJACH OJCA ŚWIETEGO
Nauczyciel wyjaśnia poszczególne warunki:
- po jednej spowiedzi sakramentalnej można uzyskać kilka odpustów zupełnych
- po jednej Komunii Eucharystycznej można uzyskać tylko jeden odpust zupełny
- modlitwa w intencjach Ojca św. to np.: „Ojcze nasz” i „Zdrowaś Maryjo””
- warunek drugi i trzeci powinny być spełnione w dniu obdarzonym odpustem
- ponadto wymaga się wykluczenia wszelkiego przywiązania do grzechu nawet powszedniego
- jeśli któryś warunek nie zostanie spełniony to odpust będzie cząstkowy ( nawiązanie
do układanki).
- odpust zupełny możemy uzyskać tylko jeden raz w ciągu dnia, a cząstkowy wiele razy
Wyjaśnia także, że w dniach od 1 do 8 listopada można uzyskać odpust zupełny
(a w pozostałe dni roku odpust cząstkowy) i ofiarować go za jednego zmarłego, trzeba tylko spełnić wcześniej omawiane warunki oraz nawiedzić cmentarz i pomodlić się za zmarłych.
Modlitwa: „Ojcze Nasz” – modlimy się za grzeszników , aby zrozumieli na czym polega Boże przebaczenie. Przy słowach „... i odpuść nam nasze winy...” zatrzymujemy się
na chwilę.
Zapis do zeszytu
Temat: Odpusty w Kościele, czyli jak pomóc sobie i zmarłym
Notatka: schemat umieszczony na tablicy oraz warunki uzyskania odpustu zupełnego
Praca domowa: Porozmawiaj w domu z rodzicami lub rodzeństwem o dzisiejszym temacie lekcji, spróbuj samodzielnie wyjaśnić im warunki uzyskiwania odpustu zupełnego
Modlitwa: Za żywych lub zmarłych ( może to być jedna z tajemnic RÓŻAŃCA ŚW)
Katarzyna Bartosiewicz - katecheta Szkoły Podstawowej w Niechcicach