"Kaszubska Książka Kucharska Wesołego Misia" jako terapia polisensoryczna

Kaszubska Książka Kucharska Wesołego Misia
Przedszkole Nr 22 w Gdyni
Opracowała Ewa Trzeszan

ROZDZIAŁY

1.Wstęp.
2.Wyroby z mąki.
3.Wyroby mięsne.
4.Wyroby warzywne.
5. Ryby.
6.Ciasta.

Wstęp

W Przedszkolu Nr 22 w Gdyni kultywowana jest kultura kaszubska.
Projekt Edukacyjny Śladami Małego Remusa wprowadził dzieci w świat obyczajów naszej pomorskiej wsi, nie zapominając o dawnej wiosce rybackiej Gdyni.
W tym roku mały chłopiec Remus wędrował od wsi do wsi i spisał przepisy kulinarne,otrzymane nie tylko z rąk Kół Gospodyń Wiejskich, ale i Rodziców oraz pracowników przedszkola.
Postanowił, że Książka zwana Kaszubską Książką Kucharską Wesołego Misia
ukaże się z okazji Międzynarodowego Dnia Książki dla dzieci (Akcja Kampanii Zdrowia Emocjonalnego Cała Polska Czyta Dzieciom) i będzie dostępna w Przedszkolnej Biblioteczce Wesołego Misia.
Życzymy mile spędzonych chwil podczas przygotowywania pysznych posiłków z kaszubskiej kuchni!
Zwyczaj wspólnego pieczenia ciasteczek świątecznych, przekazujemy z pokolenia na pokolenie.
Czytając przepisy kulinarne uczmy dzieci poprawnej wymowy. Wielozmysłowe poznanie świata to przecież świat ,,od kuchni” (zapachy, różnorodne faktury, płyny..) Mieszając ciasto palcami, rozwijajmy motorykę małą i przełamujemy bariery sensomotoryczne. Oblizując łyżkę ,,po słodkim cieście”rozwijamy artykulatory.
Ja zawsze tak robiłam będąc dzieckiem...

Ewa Trzeszan
koordynator Kampanii CPCD , logopeda i terapeuta

Wykorzystano przepisy Rodziców, pracowników naszego przedszkola, przepisy pań z Kół Gospodyń Wiejskich (KGW),Tak smakuje Pomorze (Biblioteka Dziennika Bałtyckiego,2014),ze strony http://www.kuchnia.wla.com.pl/potrawy-warzywa.php oraz Przepyszne opowiadania i przepisy Tappiego Marcina Mortki (Wydawnictwo: Zielona Sowa)wybrane przez Joasię i Marcina.
Wszystkim serdecznie dziękujemy.

Wyroby z mąki

1.Cepeliny z mięsem i lubczykiem.
2.Gulandzie (kluski ziemniaczane z mięsem).
3.Krokiety z kapustą i grzybami.
4.Leniwe Krokodyle.
5.Placki ziemniaczane.
6.Pierogi z grzybami i kapustą.

Cepeliny z mięsem i lubczykiem
Składniki
Ciasto :
1,5 kg ziemniaków
3/4 szklanki mąki ziemniaczanej
sól
1/2 szklanka wody
Farsz :
1 golonka tylna
1 czubata łyżka suszonych liści lubczyku (lub siekanego świeżego )
1 marchewka
2 średnie cebule
sól , pieprz do smaku
1 ząbek czosnku
Do okraszenia :
3 łyżki smalcu
2 duże cebule
Sposób przyrządzenia:
Golonkę oczyszczamy , gotujemy w osolonej wodzie aż do całkowitej miękkości , dorzucając mniej więcej w połowie gotowania marchewkę . Cebule obieramy , siekamy i podsmażamy .Mięso z golonki oddzielamy od kości i mielimy razem z marchewką , oraz smażoną cebulą . Po zmieleniu dodajemy lubczyk , wyciśnięty praską czosnek , sól , pieprz do smaku , pół szklanki wywaru po gotowaniu golonki i mieszamy – odstawiamy do lodówki . Połowę ziemniaków gotujemy w osolonej wodzie i po wystudzeniu ,przeciskamy przez praskę do ziemniaków . Drugą połowę , ścieramy na tarce o drobnych oczkach ( można dodać do nich łyżeczkę soku z cytryny , nie ściemnieją ) , odciskamy przez gazę , aż do momentu kiedy staną się suche . Łączymy w misce oba rodzaje ziemniaków , dodajemy mąkę , sól do smaku i wodę . Wyrabiamy na gładką masę , tak długo , żeby ciasto nie kleiło się do rąk . Od ciasta odrywamy kule wielkości piłki tenisowej , rozpłaszczamy na dłoni i kładziemy porządną dużą łyżkę farszu , całość zlepiamy , rolujemy i kształtujemy w cygaro – cepelin . W dużym garnku zagotowujemy wodę , wkładamy delikatnie cepeliny , jak wypłyną na wierzch , gotujemy jeszcze około 6-7 minut w zależności od wielkości . Podajemy polane cebulką uprażoną na smalcu . Na drugi dzień , pocięte w grube plastry i odsmażone na patelni są pyszne.

Gulandzie Pani Oli (kluski ziemniaczane z mięsem )
Składniki:
Szklanka maki zwykłej
Pół szklanki maki ziemniaczanej
! kg ziemniaków
O,5 kg mięsa mielonego(łopatka wieprzowa)
2 cebule
Marchew
2 jajka
20 dag boczku wędzonego
Bułka tarta
Sól, pieprz
Olej do smażenia

Sposób przygotowania:
Ugotowane ziemniaki przekręcić przez maszynkę, dodać mąkę pszenną i mąkę ziemniaczaną oraz jaja i wyrobić ciasto ziemniaczane.
Nadzienie: do mięsa mielonego dodać jaja, przyprawy i usmażoną na złoty kolor cebulę, wyrobić. Ciasto ziemniaczane nadziewać mięsem i formować gulańdzie. Ugotować w gotującej się, osolonej wodzie. Na patelni usmażyć boczek z cebulką, polać tym gulańdzie
Krokiety z kapustą i grzybami
Składniki :
ciasto :
3 szklanka mąki
około 1,5 szklanka wody ( wodę najlepiej dodawać na oko , wlewając i patrząc jak gęste jest ciasto , ma być lejące – troszkę rzadsze niż na naleśniki )
olej do nacierania patelni
szczypta soli
Farsz :
1/2 małej główki , białej kapusty
dwie garście gotowanych grzybów leśnych (można zastąpić pieczarkami)
1/2 płaskiej łyżeczki mielonej gałki muszkatołowej
ząbek czosnku
1/2 płaskiej łyżeczki mielonego kminku
1/2 płaskiej łyżeczki cukru
sól , pieprz do smaku
dodatkowo :
1 jajko
bułka tarta
olej do smażenia
Sposób przyrządzenia:
Składniki na ciasto łączymy ze sobą , miksujemy . Dolewając wody , pamiętajmy ,żeby nie kierować się dokładnymi proporcjami , tylko dawkować ją do momentu , aż ciasto stanie się lejące –bardziej niż na naleśniki .Patelnię przecieramy ręcznikiem kuchennym nasączonym olejem.

Leniwe Krokodyle /przepisy Tappiego

Składniki:
4 świeże ogórki
Puszkę tuńczyka
Czerwoną paprykę
Zieloną paprykę
Pól puszki konserwowej kukurydzy
Małą cebulę
Kilka Łyżek jogurtu naturalnego
Kilka czarnych oliwek do dekoracji
Sól, pieprz, paprykę
Sposób przyrządzenia:
Warzywa umyj, ogórki obierz ze skórki. Przekrój je wzdłuż na pół. Z każdej połówki wydłub miąższ i wrzuć go do miski. Czerwona paprykę i cebulę pokrój w kostkę , dołóż do miąższu z ogórków. Dodaj tuńczyka, kukurydzę, jogurt, sól, pieprz i papryki. Wymieszaj i wypełnij połówki ogórków. Oliwki przekrój na połówki i zrób z nich oczy. Zieloną paprykę pokrój na paski i zrób z nich trójkąty-umieść je wzdłuż grzbietu krokodyli.

Placki ziemniaczane
Składniki:
½ kg ziemniaków
1 łyżka mąki
¼ cebuli
1 jajko
2 szczypty soli
Olej do smażenia
Sposób przyrządzenia:
Obierz i zetrzyj na tarce ziemniaki, potem dodaj wszystkie składniki, wymieszaj i upiecz na gorącym oleju.

Pierogi z grzybami i kapustą. Wigilijna tradycja
Składniki na ciasto :
3 szklanki mąki
1 szklanka wrzątku ( gorącej gotującej się wody )
1 jajko
1 łyżeczka oleju
sól do smaku ( około 1/2 płaskiej łyżeczki )
szczypta cukru – około 1/2 płaskiej łyżeczki
Farsz :
2 garści suszonych grzybów leśnych , najlepiej podgrzybków
1 średnia kapusta świeża
1 cebula
sól , pieprz ,do smaku
1 łyżeczka cukru
2 łyżki masła
1 szklanka wody
Sposób przyrządzenia:
Cebulkę siekamy drobno , lekko rumienimy na maśle , przelewamy z całą zawartością patelni do garnka . Kapustę szatkujemy lub cieniutko kroimy , wkładamy do garnka z cebulką , podlewamy szklanką wody , solimy , dodajemy cukier , suszone grzyby i wszystko przykrywamy pokrywką . Dusimy na małym ogniu około 30- 40 minut , co jakiś czas mieszając i pilnując żeby się nie przypalało. Odstawiamy do całkowitego ostygnięcia Wszystkie składniki na ciasto , wrzucamy do misy , jajko , mąka , cukier, kurkuma ,sól , olej ,wrzątek -najlepiej w takiej kolejności. Ciasto , najlepiej wyrobić robotem na wolnych obrotach , gdyż na początku, ciasto jest dość gorące. Po wyrobieniu ciasto , wyjmujemy , formujemy w kulę i odstawiamy w misce lekko oprószoną mąką . Następnie po około 20 -30 minutach, ciasto , które odpoczęło , rozwałkowujemy , okrągłą formą lub szklanką , wycinamy kółka , na każde nakładamy czubatą łyżeczkę farszu i zaklejamy . Formując pierożki , uciskamy brzeg widelcem, wtedy wychodzą ładne i kształtne .Gotowe pierogi , wrzucamy do gotującej się wody , jak wypłyną na wierzch , zazwyczaj są gotowe Odławiamy na sitko i zlewamy zimną wodą , jak makaron ,żeby się zahartowały. Najlepiej smakują podsmażone , na złoto na maśle

Wyroby mięsne

1.Kaszubski „Zylc” z łopatki.
2.Mielony klops na kanapki.
3.Pasztet z łopatki.
4.Smalec ze skwarkami z Chmielna/KGW.
5.Smalec z gęsiny z Marzebionczi w Długim Krzu/KGW.

Kaszubski „ Zylc” z łopatki
Zylc to rodzaj galarety , tylko bardzo zmielonej i bez żelatyny .
Składniki :
1 kg łopatki wieprzowej
1 kg kości wieprzowych , najlepiej z karkówki
1 nóżka wieprzowa
1 marchewka średniej wielkości
1 pietruszka
1 cebulka
1 łyżeczka majeranku otartego-czubata
3 kulki ziela angielskiego
2 listki laurowe
sól , pieprz do smaku
1 łyżeczka cukru
Ocet
Sposób przyrządzenia:
Mięso opłukać , nóżkę dobrze oczyścić ( opalić nad palnikiem ) z włosków .Wszystko włożyć do dużego garnka , dodać obraną marchewkę , pietruszkę i cebulę, zalewamy wodą , solimy , wrzucamy ziele angielskie , listek laurowy i gotujemy na małym ogniu do miękkości , aż mięso zacznie się rozpadać ,odchodzić od kości ( około 2 godzin ) .
Wyjmujemy z garnka , studzimy, obieramy z kości i mielimy razem z warzywami maszynką o grubych oczkach . Do mielonego mięsa dodajemy 1 l wywaru pozostałego z gotowania i mieszamy .Zagotowujemy , doprawiamy , majerankiem pieprzem i solą jeśli trzeba , wsypujemy cukier ( 1 łyżeczkę ) i ocet ( 2 łyżki ) . Przelewamy do słoików jeśli ma postać dłużej lub do salaterek i po wystygnięciu wkładamy do lodówki na całą noc .

Mielony klops na kanapki
Składniki :
1 kg mięsa mielonego z łopatki wieprzowej
1/2 szklanki tartej bułki
2 średnie cebule
sól , pieprz do smaku
1 ząbek czosnku
1 płaska łyżeczka cukru
1/2 płaskiej łyżeczki , tartej gałki muszkatołowej
1 jajko
1/2 szklanki wody
Sposób przyrządzenia:
Mięso mielone , wkładamy do miski , robimy w nim ręka dołek , w który wbijamy jajko , dodajemy sól , pieprz, cukier , gałkę , zmiażdżony czosnek , wodę i bułkę tartą . Cebulę obieramy i ścieramy na tarce o drobnych oczkach , dodajemy do reszty składników . Wyrabiamy mięso rękami i tworzymy wielki , podłużny kotlet mielony, który układamy na wysmarowanej olejem blaszce do pieczenia , przecieramy go natłuszczonymi olejem dłońmi i wsuwamy do piekarnika . Pieczemy w temperaturze 160 C , przez około 60 minut , bez termoobiegu . Podajemy na gorąco z ziemniaczkami i buraczkami tartymi , lub wystudzony( włożyć na noc do lodówki , a drugiego dnia kroić jak wędlinkę na kanapki).

Pasztet z łopatki
Składniki :
0,5 kg łopatki wieprzowej
0,2 kg słoniny
0,3 kg wątróbki drobiowej
5 kulek ziela angielskiego
3 liście laurowe
jedna marchewka
jedna cebula
1 łyżeczka cukru
1 łyżka maggi w płynie
sól , pieprz do smaku
Sposób przyrządzenia:
Łopatkę kroimy w średnie kawałki , słoninę także i układamy w brytfance do pieczenia. Dodajemy obraną marchew, cebulę oraz wszystkie przyprawy , sól , pieprz oraz cukier . Przykrywamy i dusimy na małym ogniu Do rozmiękczonego mięsa dokładamy wątróbkę , dusimy jeszcze około 3 minut .Zostawiamy na noc do ostygnięcia . Wątróbka ma pozostać niedogotowana .Na drugi dzień przepuszczamy przez maszynkę o jak najdrobniejszym sitku , razem z warzywami , galaretka i tłuszczykiem, przyprawiamy. Formę żaroodporną smarujemy smalcem i przekładamy w nią pasztet .Zapiekamy w temperaturze 160 C bez termoobiegu .Wyciągamy , pozostawiamy do ostygnięcia , a następnie wkładamy na kilka godzin do lodówki .

Smalec ze skwarkami z Chmielna/KGW
Składniki:
1kg smalcu
0,5 kg świeżego boczku
2 cebule
pieprz, sól, Vegeta
Sposób przygotowania:
1.Słoninę kroimy w kostkę i wytapiamy, Łączymy z przysmażonym boczkiem i cebulą

2.dodajemy majeranek, pieprz, sól i trochę Vegety
3.Przelewamy do naczynia i wystudzamy.

Smalec z gęsiny z Marzebionczi w Długim Krzu/KGW
Składniki:
Tłuszcz z 2 gęsi, kostka margaryny, kwaśne jabłko, sól, pieprz, majeranek
Sposób przygotowania:
Tłuszcz uzyskany z gęsi oczyszczamy, kroimy i topimy na małym ogniu, dodajemy kostkę margaryny, sól, majeranek, pieprz, obrane i starte kwaśne jabłko. Tłuszcz odstawiamy do zastygnięcia.

Wyroby warzywne

1.Bania na kwaśno-dynia .
2.Jarzyna z marchwi i brukwi.
3.Kapusta z grzybami.
4.Kartuskie ogórki.
5.Kwaszone ogórki( gurczi).
6. Mizeria - ogórki na kwaśno.
7. Pikle w musztardzie cioci Trudzi.
8. Słodka deserowa sałatka z selerem
9. Tarte buraczki do słoiczków.

Bania na kwaśno-dynia (http://www.kuchnia.wla.com.pl/potrawy-warzywa.php)
Składniki:
Dynia średniej wielkości
Cukier, sól, ocet, ziele ang. Listek.
Sposób przyrządzenia:
Wykonanie: dynię okroić ze skóry pokroić w kostkę zalać wrzątkiem, gdy przestygnie odcedzić układać w słojach. Przygotować zalewę z 1 litra wody i 25 dkg cukru ,2 dkg soli, pół szklanki octu. Zagotować zalać dynię, pasteryzować ok. 25 min.

Jarzyna z marchwi i brukwi (http://www.kuchnia.wla.com.pl/potrawywarzywa.php)
Składniki:
60 dag marchwi
40 dag brukwi
10 dag słoniny
łyżka mąki
majeranek, pieprz, sól.
Sposób przyrządzenia:
Warzywa pokroić w kostkę, ugotować w małej ilości wody na miękko, stopić słoninę dać mąkę, zrobić zasmażkę, szklankę wywaru z warzyw, wymieszać z jarzyną, doprawić przyprawami, podawać do ziemniaków.

Kapusta z grzybami (http://www.kuchnia.wla.com.pl/potrawy-warzywa.php)
Składniki:
1,5 kg kiszonej kapusty
15 dkg grzybów suszonych
2 łyżki masła
łyżka mąki
cebula
sól, pieprz
Sposób przyrządzenia:
Kapustę przepłukać zalać zimną wodą gotować na wolnym ogniu do miękkości, oddzielenie w małej ilości ugotować dokładnie umyte grzyby. Grzyby pokroić drobno w paseczki i razem z wywarem połączyć z kapustą, posiekać cebulę, usmażyć i dodać do bigosu, można zaprawić bigos zasmażką , dusić jeszcze chwilę aż smaki się zmieszają.
Kartuskie ogórki( http://www.kuchnia.wla.com.pl/potrawy-warzywa.php)
Składniki:
Ogórki
4 cebule
5 marchwi
3 papryki,
koper, chrzan, gorczyca, ziele angielskie, listek laurowy, pieprz, woda, sól, cukier, ocet, pasteryzuje się około 25 min
Sposób przyrządzenia:
Wykonanie: ogórki, cebulkę, marchewkę pokrojoną w plasterki, paprykę pokrojoną w słupki i przyprawy umieścić w słojach. Przygotować zalewę z wody, cukru i soli, ciepłą zalać marynatę, pasteryzować. Porcja cukru i soli według uznania.

Kwaszone ogórki(gurczi).(http://www.kuchnia.wla.com.pl/potrawy-warzywa.php)
Składniki:
Ogórki
Czosnek
liść i korzeń chrzanu
liść winogron, porzeczki
koper , sól, zalewa: na 1 l. Wody 4 dag soli.
Sposób przyrządzenia:
Ogórki nadkroić na końcach wymyć porządnie. W kamiennym garnku układać liście chrzanu koper ogórki i pozostałe przyprawy naprzemiennie aż do wyczerpania składników, zalać zimną wodą, jeśli ze studni to nie trzeba gotować. Sól i ilość czosnku według uznania.

Mizeria - ogórki na kwaśno( http://www.kuchnia.wla.com.pl/potrawy-warzywa.php)
Składniki:
4 zielone ogórki
sól, zimna woda, ocet, cukier, koper
Sposób przyrządzenia:
Ogórki poszatkować, posolić, odstawić zlać sok, wodę zmieszać z octem i cukrem, zalać ogórki posypać koprem.

Pikle w musztardzie cioci Trudzi
Składniki
3 kg ogórków średniej wielkości
pieprz ziarnisty
ziele angielskie
gorczyca
Na zalewę:
szklanka octu
1 i 1/3 szklanki cukru
łyżka miodu
2 łyżki soli
6 łyżek musztardy
Sposób przyrządzenia:
Ogórki umyć, obrać, przekroić wzdłuż na 4 części, usunąć pestki, ułożyć w słoikach. Do każdego słoika włożyć po 2-3 ziarenka pieprzu i ziela angielskiego oraz po 5 ziarenek gorczycy.
Zalewa:
Podane składniki zalewy połączyć z 5 szklankami wody, zagotować, a następnie ostudzić. Zimną zalewą zalać pikle. Pasteryzować 7 minut.

Słodka deserowa sałatka z selerem
Składniki:
Seler
Jabłko
Ananas
Bakalie
Majonez
Sposób przyrządzenia:
Wszystkie składniki drobno pokrój , dodaj majonez i wymieszaj.

Tarte buraczki do słoiczków.
Składniki:
2,5 kg czerwonych buraków
cukier około 1 czubatej łyżki od zupy
sól 2 łyżki od zupy
0,5 szklanki octu ,
rękawiczki jednorazowe
Sposób przyrządzenia:
Buraczki gotujemy w łupinkach do miękkości . Studzimy, obieramy ze skórki. Ścieramy na tarce o najmniejszych oczkach .Do masy buraczanej dodajemy ,sól, ocet, cukier , mieszam i zostawiamy na noc potem wkładamy do słoików. Słoiki pasteryzujemy 20 minut i odstawiamy dnem do góry do ostygnięcia.

Ryby

1. Karp w białym winie – Wigilia.
2. Okonki z koprem.
3. Pulki ze śledziem.
4. Śledzie w korzennej zalewie – na Wigilię.

Karp w białym winie – Wigilia
Składniki :
1 karp ( dowolnej wielkości )
4 -5 dużych cebul
3 szklanki białego , półwytrawnego wina
3 łyżki miodu
1/2 łyżeczki ,mielonego ,białego pieprzu
1 cytryna
sól do smaku
mąka do obtoczenia ryby
1/2 kostki masła
olej do smażenia ryby
Sposób przyrządzenia:
Cebulę obieramy , kroimy w kawałki –paski. Podsmażamy na patelni , aż zmięknie .Połowę cebuli , układamy na blaszce, w której będziemy piec karpia. Lekko solimy i pieprzymy Karpia sprawiamy oraz dzielimy karpia na dowolne kawałki , solimy , pieprzymy , skrapiamy cytryną i obtaczamy w mące .Obsmażamy krótko na patelni , ma się delikatnie zrumienić, ale w środku, ma być nadal surowy (duży płomień , mocno rozgrzany olej ) .
Przekładamy na cebulę , skórą do góry . Posypujemy resztą cebuli , delikatnie solimy i pieprzymy , na każdym kawałku , układamy plaster masła o grubości, około, pół centymetra .Wino mieszamy z miodem , aż całkowicie się połączą i podlewamy nim karpia. Szczelnie nakrywamy folią aluminiową lub przykrywka i wstawiamy do piekarnika . Pieczemy około 60 minut w temperaturze 160 C . Zdejmujemy folię , polewamy karpia sosem , który wytworzył się ,podczas pieczenia i dopiekamy do czasu ,aż lekko się zrumieni z wierzchu (około 10 minut, bez folii ). Podajemy , zawsze oblanego sosem, wytworzonym podczas pieczenia i obłożonego cebulką (sos jest rzadki ).

Okonki z koprem
Składniki :
kilka świeżych sprawionych okoni
mąka do obtoczenia
sól, biały pieprz do smaku
koperek
olej rzepakowy do smażenia
Sposób przyrządzenia:
Okonie płuczemy w zimnej wodzie , lekko osuszamy papierowym ręcznikiem. Do środka , każdej ryby wkładamy po kilka gałązek kopru , solimy , pieprzymy do smaku . Obtaczamy każdego okonia w mące . Smażymy na rozgrzanym , dość głębokim oleju , do momentu , aż staną się złociste .

Pulki ze śledziem
Pulki to właśnie ziemniaki , tyleż że gotowane w mundurkach , czyli łupinkach i obrane przed podaniem , są jednym z głównych składników smacznej , ale skromnej Kaszubskiej kuchni .
Składniki :
6 ziemniaków średniej wielkości ( tak po 2 na osobę )
1 słoik marynowanych płatów śledziowych
1 duża cebula
1 opakowanie 400 ml śmietany bio – gęstej
1 płaska łyżeczka cukru
sól, pieprz do smaku ( jeśli używacie śledzi solonych – nie ma potrzeby dosalania potrawy )
koperek do posypania
Sposób przyrządzenia:
Cebulę kroimy drobniutko.. Śledzie odsączamy z zalewy i kroimy w kawałki – paski lub kwadraty średniej wielkości -dodajemy do cebuli . Wzbogacamy śmietaną , cukrem , solą i pieprzem.Odstawiamy na godzinkę . Ziemniaki-pulk, dokładnie myjemy , nie obieramy i gotujemy takie umundurowane około 15 minut .Gorącą pulkę w mundurze , trzeba rozebrać . Należy lekko zlać je sobie zimną wodą i obrać .Układamy na talerzu , wykładamy obok śledzie w śmietanie i sypiemy świeżym koperkiem

Śledzie w korzennej zalewie – na Wigilię
Składniki :
1 kg świeżych tuszek śledziowych
mąka do obtoczenia ryb
sól do smaku
olej do smażenia
zalewa :
4-5 cebul
3 szklanki wody
2,5 szklanki octu
2 szklanki cukru
1 łyżka soli
1 łyżeczka mielonego pieprzu ( płaska )
1 płaska łyżeczka cynamonu
1 czubata łyżeczka mielonej kolendry ( ziarno)
1/2 płaskiej łyżeczki mielonej gałki muszkatołowej
1 łyżeczka mielonego imbiru w proszku
3 łyżeczki curry
1 płaska łyżeczka kurkumy
kilka kulek ziela angielskiego
3-4 listki laurowe
2 łyżeczki ziaren gorczycy
olej po smażeniu śledzi ( zostawić na patelni – będziemy na nim smażyć cebulę )
Sposób przyrządzenia:
Śledzie oczyszczamy .Myjemy , solimy , obtaczamy w mące i smażymy na złoty kolor , do chrupkości , na patelni w dość głębokim tłuszczu . Oleju po smażeniu nie wylewamy , jest on ważnym składnikiem zalewy , dzięki mące którą zawiera .Lekko przestudzone śledzie układamy w słoikach , dość luźno , ja do litrowego wkładam najwyżej 4 sztuki .
Zalewa . Do oleju , który pozostał nam po smażeniu śledzi , wkładamy pokrojoną cebulę i wszystkie przyprawy korzenne ( kolendrę , imbir, cynamon ,gałkę, pieprz, kurkumę i curry ) Smażymy do momentu aż cebula się przyrumieni. Do garnka wlewamy wodę , ocet , wkładamy ziele angielskie , liście laurowe, sól, cukier, gorczycę ( czyli wszystkie pozostałe składniki z listy , których nie podsmażaliśmy ), a także całą zawartość patelni Doprowadzamy do wrzenia i gorącą, zalewamy śledzie Do każdego słoika, wkładamy smażoną cebulę . Zakręcamy i odstawiamy do góry dnem do ostygnięcia . Śledzie nadają się do jedzenia już po 3-4 dniach.

Ciasta

1. Babcina drożdżówka z borówką i glancem.
2. Ciasto na dwóch jajkach.
3. Ciasteczka „śnieżne smalcówki ”.
4. Fefernuski kociewskie z Lignowic Szlacheckich/KGW.
5. Kuleczki owsiane-oponki.
6 .Sekretne ciasto Babci Tappiego.
7. Szybkie ciasto Pani Ewy.
8. Torcik budyniowy z bitą śmietaną.
9. Truskawkowa szachownica.
10. Tradycyjne pączki z pudrem prababci Gerci.
11. Wielkanocna babka waniliowa z śmietankowym lukrem.

Babcina drożdżówka z borówką i glancem
Glanc to w mowie potocznej, tu na Kaszubach lukier . Szneki z glancem , czyli na drożdżówki z lukrem i oczywiście kruszonką .
Składniki :
( wszystkie muszą mieć temperaturę pokojową , więc trzeba wyjąć je z lodówki kilka godzin wcześniej )
4,5 szklanki mąki pszennej
50 g drożdży świeżych
4 jajka całe
szklanka cukru
1/2 kostki masła ( roztopionego, ciepłego ale nie gorącego )
1 bardzo pełna , szklanka mleka
1 opakowanie ,cukru waniliowego
Kruszonka
wszystkiego po równo (masła, mąki, cukru )
lukier – glanc :
3 łyżki cukru pudru – porządne
1 łyżeczka wody
2-3 krople olejku śmietankowego
dodatkowo :
garść borówek i kilka truskawek , lub inne dowolne owoce .
Sposób przyrządzenia:
Drożdże wkładamy do wysokiego naczynia , dodajemy dwie łyżki mąki , 1 łyżkę cukru i 1/2 szklanki mleka ( pobieramy z ilości na ciasto ). Mieszamy do połączenia składników , nakrywamy ściereczką i odstawiamy w ciepłe miejsce. Masa powinna urosnąć . Następnie, przelewamy zaczyn drożdżowy do maszyny do wyrabiania chleba ( lub miski , jeśli będziecie walczyć ręcznie , dodajemy również pozostałe składniki z listy ( poza tymi , których użyliśmy do zrobienia zaczynu drożdżowego ) .Pamiętajcie , masło ma być roztopione , a składniki , mają być w temperaturze pokojowej .Wyrabiamy na gładką , kleistą masę , gdyby była zbyt luźna , można dosypać trochę mąki . Przekładamy do formy, wyłożonej papierem do pieczenia, rozprowadzamy równomiernie .Nakrywamy czystą ścierkę i odstawiamy do wyrośnięcia .Następnie , składniki na kruszonkę , rozdrabniamy palcami , krusząc i łącząc je razem , aż powstanie : kruszonka Na wierzchu ciasta, rozsypujemy borówki , truskawki , niezbyt gęsto , bo ciasto dostanie zakalca jak owoce puszczą sok . Sypiemy równomiernie kruszonką , po powierzchni. Całość odstawiamy do wyrośnięcia , na około 15-20 minut ,pod czystą ścierką w ciepłym miejscu . Piekarnik nagrzewamy do 100 C , do tak przygotowanego wstawiamy ciasto i pieczemy około 40-50 minut , w zależności jak grube nam wyszło . Najlepiej pod koniec, założonego czasu , sprawdzić patyczkiem, ale raz, nie co chwilę, bo częste otwieranie piekarnika ,przy drożdżowce to prosta droga do zakalca Składniki na lukier – glanc , łączymy ze sobą , mieszając i podgrzewając na małym ogniu , nie dopuszczając do wrzenia , do momentu , aż lukier będzie gładki . Polewamy – nim przestudzoną drożdżówkę . Podajemy jak tylko glanc stężeje .

Ciasto na dwóch jajkach
Składniki :
2 jajka ( najlepiej kacze , ciasto będzie bardziej puszyste , ale kurze też dadzą radę )
1 kostka masła lub margaryny
2 szklanki mleka
2 szklanki cukru
4 szklanki mąki pszennej , tortowej
2 solidne łyżeczki ,proszku do pieczenia
2 łyżki ciemnego , gorzkiego ,kakao
esencja waniliowa
dodatkowo :
papier do pieczeni
foremka do pieczenia ciasta
Sposób przyrządzenia:
Do głębokiej miski wsypujemy mąkę , cukier, jajka , proszek do pieczenia. Wlewamy mleko Masło roztapiamy , ma być płynne , nie gorące i wlewamy do reszty składników . Całość miksujemy chwilę , tyle żeby się wszystko połączyło . Następnie doprawiamy do smaku esencją waniliową , mieszamy . Połowę masy wylewamy do wyłożonej papierem do pieczenia formy . Do pozostałej części wsypujemy kakao i miksujemy do połączenia składników . Wlewamy do reszty masy w formie. Patyczkiem lub widelcem możemy zrobić kilka nakłuć , co sprawi ,że oba kolory ciasta utworzą po przekrojeniu ,ciekawszy wzór . Ciasto wkładamy do piekarnika . Temperaturę ustawiamy na 160 – 170 C . Pieczemy do suchego patyczka , czyli po około 40-50 minutach trzeba nakłuć i sprawdzić czy patyczek jest suchy.

Ciasteczka „śnieżne smalcówki ‘’.
Składniki :
500 g mąki pszennej,
2 jajka,
200 g smalcu,
1/2 szklanki śmietany 18%,
50 g drożdży- świeżych
2 łyżki cukru,
1/2 łyżeczki proszku do pieczenia marmolada lub gęsty dżem cukier puder do posypania
Sposób przyrządzenia:
Drożdże rozcieramy z cukrem, ładnie się topią pod jego wpływem . Do maszyny do wyrabiania chleba wbijamy jajka, dodajemy śmietanę , wlewamy drożdże , mąkę i proszek do pieczenia. Następnie dodajemy zimny smalec ( musi być prosto z lodówki ) i włączamy automat ,żeby zagniótł i wyrobił ciasto , można także ręcznie. Gotowe ciasto rozwałkowujemy na grubość około 3-4 mm . Przy brzegu smarujemy je marmoladą, kulamy rulonik dwukrotnie i tniemy nadmiar . Roladkę, tniemy na małe kawałki takiej wielkości , jakiej lubimy ciasteczka . Układamy na blaszce do pieczenia . Ciastka pieczemy około 30 minut w 180 stopniach, powinny się ładnie zarumienić. Po wystudzeniu, oprószamy je mocno śnieżnym ,cukrem pudrem.

Fefernuski kociewskie z Lignowic Szlacheckich/KGW
Składniki:
1 ½ kg mąki
25 dag smalcu
½ kg miodu pszczelego
5 jaj
1 szklanka cukru
2 łyżeczki amoniaku
2 łyżeczki sody oczyszczonej
1 szklanka mleka
przyprawy:
2 łyżeczki cynamonu
2 łyżeczki goździków (mielonych)
2 łyżeczki gałki muszkatołowej (startej)
½ łyżeczki pieprzu
Sposób przygotowania:
Cukier, miód, mleko i smalec roztopić, wlać do miski z mąką i przyprawami. Wymieszać drewnianą łyżką i dodawać po jednym jajku. Na koniec dodać sodę i amoniak wymieszany w małej ilości wody. Wyrobić, przykryć i odstawić na kilka dni (nawet do dwóch tygodni) w chłodne miejsce. Porcjami wyjmować ciasto, uformować wałeczek i pokroić go na dwucentymetrowe kawałki (jak małe kopytka). Ułożyć na blasze posmarowanej tłuszczem i posypanej mąką. Piec w temperaturze 180 st. C w około 20 minut. Przygotować rzadki lukier. Do lukru partiami wkładać wystudzone ciasteczka. Delikatnie wymieszać tak, aby całe pokryły się lukrem i szybko wyjąć, aby ociekły. Rozłożyć fefernuski i co jakiś czas przewracać, aby równomiernie obsychały. Gdy już będą bardzo suche, włożyć je do pojemników. W szczelnie zamkniętych pojemnikach kruszeją i długo zachowują aromat.

Kuleczki owsiane-oponki (Przepisy Tappiego Joanna gr 1)

Składniki:
• Kostkę masła
• 4 łyżki kakao
• 16 łyżek mleka
• 2 szklanki cukru
• Opakowanie płatków owsianych błyskawicznych
Sposób przyrządzenia:
Masło, mleko, cukier i kakao podgrzej na parze, czyli umieść rondelek na większym garnku z gotującą się wodą , mieszaj do chwili gdy powstanie jednolita, płynna masa. Potem zdejmij garnek i dodaj płatki owsiane, wymieszaj. Nabierz masę na łyżkę, uformuj kulki i ułóż na folii aluminiowej. Pozostaw do wyschnięcia Kulki można ozdobić wyścigowymi chorągiewkami przyczepionymi do wykałaczek.

Pierniczki całuski Pani Moniki
Składniki:1/2 szklanki maki
1/5 szklanki miodu
Niepełna szklanka cukru
10 dag tłuszczu(margaryna, smalec, oliwa, olej słonecznikowy)
1jajo, 1 żółtko
1 łyżeczka przyprawy piernikowej
½ łyżeczki sody oczyszczone
Tłuszcz do blachy
Sposób przyrządzenia:
Mąkę przesiać na stolnicę, miód zagotować z przyprawami i wrzącym zaparzyć mąkę. Masę posiekać nożem, po wystygnięciu połączyć z cukrem, tłuszczem, sodą i jajami. Wyrobić ciasto i rozwałkować na grubość 1 cm, szklanką wyciąć okrągłe pierniczki. Ułożyć je na blaszce wysmarowanej tłuszczem. Środek każdego pierniczka wysmarować żółtkiem. Piec 10-15 min w gorącym piekarniku.

Sekretne ciasto Babci Tappiego(Przepisy Tappiego Marcin gr 2).
Składniki:
4 jajka
Szklanka cukru
¾ szklanki oleju
2 szklanki mąki
Łyżeczka proszku do pieczenia
Łyżeczka sody oczyszczonej
2 łyżeczki cynamonu
4 jabłka
Sposób przyrządzenia:
W dużej misce utrzyj jajka z cukrem, dodaj olej, mąkę, proszek do pieczenia, sodę, cynamon i dokładnie wymieszaj całość na gładka masę. Umyte jabłka obierz i pokrój na kawałki, dorzuć do miski z ciastem i wymieszaj. Ciasto przełóż do formy i piecz przez ok. 30-40 min w piekarniku(temperatura180 stopni).Zostaw do ostygnięcia.

Szybkie ciasto Pani Ewy.
Składniki:
1 szklanka cukru
1 szklanka maki
5 jaj
1 szklanka oleju
1 łyżka cynamonu
1 łyżka sody
1 łyżka proszku do pieczenia
Orzechy
Rodzynki
4-5 jabłek pokrojonych w kostkę
Sposób przyrządzenia:
Wszystko połącz i wymieszaj, włóż na blaszkę i piecz do upieczenia.

Torcik budyniowy z bitą śmietaną
Składniki na dwa torciki : ( tyle wychodzi z jednego biszkoptu )
Biszkopt :
5 jajek
3/4 szklanki drobnego cukru do wypieków
3/4 szklanki mąki pszennej (tortowej)
1/4 szklanki mąki ziemniaczanej
1 łyżeczka proszku do pieczenia
bita śmietana :
750 ml śmietany kremówki 30 %
2 łyżki żelatyny rozpuszczonej w 4 łyżkach gorącej wody
3 łyżki cukru pudru
budyń
2 opakowania budyniu waniliowego
700 ml mleka
6 łyżek cukru
jeden cukier wanilliowy
dodatkowo :
1 paczka 200 g orzechów włoskich łuskanych
Sposób przyrządzenia:
Budyń ugotować , według proporcji, podanych powyżej, dodając cukier waniliowy. Odstawić do wystygnięcia – ma być letni. Kolej na biszkopt : jaja rozbić, oddzielając białko od żółtek Białka, ubić na sztywną pianę . Pod koniec ubijania dodawać partiami cukier, łyżka po łyżce, ubijając po każdym dodaniu. Następnie, nie przestając ubijać ,dodać żółtka. Ubijać do połączenia składników w jednolitą masę .Do masy jajecznej, wsypać mąkę i wymieszać szpatułką , nie mikserem , delikatnie, żeby wszystko się połączyło , dzięki temu, biszkopt będzie puszysty .Tortownicę o średnicy 25 cm, wyłożyć papierem do pieczenia (samo dno), nie smarować boków. Przełożyć ciasto, piec w temperaturze 170 º C ( wcześniej wygrzać piekarnik ) ,przez około 35 – 40 minut lub do tzw. suchego patyczka. Gorące ciasto wyjąć z piekarnika i z wysokości około 30 cm upuścić je (w formie) na blat lub deskę kuchenną , chodzi o to, żeby równo osiadł i odkleił się od formy ( upuszczamy raz, nie walimy jak opętani ???? ), wystudzić w temperaturze pokojowej. Wystudzony, przekroić na dwie części , wyłożyć na każdą letni budyń ( wtedy biszkopt pozostanie delikatnie wilgotny ) i schować do lodówki ( najlepiej w foremkach do pieczenia , budyń nie ucieknie na boki ). Ubijamy śmietanę na sztywno , pod koniec, jak zaczyna być gęsta , dosypując co jakiś czas cukier puder , aż do wyczerpania Rozpuszczamy żelatynę w gorącej wodzie , dokładnie ,żeby nie było grudek i miksujemy z bitą śmietaną – krótko , żeby śmietana nie zaczęła być masłem . Orzechy włoskie ( łuskane ) lekko rozdrabniamy w młynku do kawy lub w woreczku , uderzając w nie tłuczkiem. Na koniec, na każdy spód biszkoptu , na budyń, kładziemy bitą śmietanę , sypiemy orzeszki i wkładamy na co najmniej 3 godziny, ponownie do lodówki , żeby torciki, ładnie dały się pokroić.

Truskawkowa szachownica
Składniki :
pół -kruche ciasto :
2,5 szklanki mąki pszennej (może być również mąka krupczatka)
250 g masła lub margaryny, zimnego
2 łyżki gęstego jogurtu greckiego
1 łyżeczka proszku do pieczenia
3 łyżki cukru pudru
1/2 łyżeczki proszku do pieczenia
5 żółtek
1 czubata łyżka kakao
owoce :
około 20-30 truskawek
2 łyżki brązowego cukru
1 opakowanie cukru waniliowego
Sposób przyrządzenia:
Składniki na ciasto , muszą wcześniej ,zostać mocno schłodzone . Z wszystkich składników , oprócz kakao, zagniatamy gładkie ciasto . Ciasto dzielimy na dwie połowy i do jednej dodajemy kakao , ponownie go wyrabiamy do czasu aż mniej więcej kakao się połączy z pozostałymi składnikami . Oba kolorki ciasta zawijamy w folę aluminiową i wkładamy do lodówki na dwie godziny ( każdy kolorek osobno ) Teraz na wyłożoną papierem małą kwadratową blaszkę , wykładamy połowę białego i ciemnego ciasta – naprzemiennie , tak ,żeby zakryła dno .Umyte i osuszone ręcznikiem papierowym truskawki , mieszamy z cukrem waniliowym i brązowym, następnie rozkładamy na cieście . Resztę białego ciasta, rwiemy na kawałki i układamy na przemian z porwanym w kawałki ciemnym ciastem. Wstawiamy do piekarnika nagrzanego do 180 C i pieczemy około 40 -50 minut. Po wystudzeniu , można posypać cukrem pudrem .

Tradycyjne pączki z pudrem prababci Gerci
Składniki
600 g mąki pszennej
kilka dodatkowych , łyżek mąki do podsypywania
3 jaja
100 g roztopionego masła
70 g domowego cukru waniliowego
pół łyżeczki soli
2 łyżki wódki
250 ml letniego mleka
20 g świeżych drożdży
olej do smażenia
cukier puder do posypania
Sposób przyrządzenia:
Drożdże rozkruszamy i mieszamy z łyżeczką cukru . Po chwili zrobią się lejące . Dodać 2-3 łyżki mąki i 1/2 szklanki mleka. Wymieszać na jednolita masę , odstawić do ciepłego miejsca na 15 minut. Resztę mąki przesiać przez sitko , dodać rozczyn drożdżowy i pozostałe składniki (oprócz masła). Wyrabiać, najłatwiej w maszynie do chleba ,przez kilka minut, pod koniec dodając rozpuszczone , letnie masło. Ciasto powinno być gładkie i miękkie. Wyrobione ciasto uformować w kulę, włożyć do oprószonej mąką miski, przykryć i odstawić w ciepłe miejsce do wyrośnięcia (około 1,5 godziny ).Objętość ciasta musi się podwoić . Po tym czasie, ciasto wyjąć na oprószony mąką blat. Rozwałkować na grubość około 1- 1,5 cm i foremką lub szklanką, wykrawać pączki. Odkładać je na blaszkę, oprószoną mąką do ponownego wyrośnięcia na około 30 -40 minut , aż podwoją objętość . Po wyrośnięciu , delikatnie przekładać do garnka z mocno rozgrzanym olejem i smażyć pączki w oleju rozgrzanym do temperatury 175 stopni C, po kilka minut z każdej strony .Pączki, powinny, swobodnie pływać w oleju ,nie dotykać dna. Olej ,nie może być rozgrzany zbyt mocno, gdyż pączki szybko zbrązowieją, a w środku będą surowe. Po usmażeniu, ułożyć je na ręczniku papierowym , który spije nadmiar oleju . Jak przestygną , posypujemy cukrem pudrem , najlepiej przez sitko.

Wielkanocna babka waniliowa z śmietankowym lukrem.
Składniki
1 szklanka mąki
1/2 kostki margaryny lub masła
1 szklanka cukru
4 jajka
2,5 łyżeczki proszku do pieczenia
1 saszetka cukru waniliowego
aromat waniliowy – 5 kropli
lukier :
1/2 szklanki cukru pudru
2-3 łyżki wody
5 kropli aromatu śmietankowego
dodatkowo : kandyzowane owoce do ozdoby
Sposób przyrządzenia:
Jajka wybijamy do miski i ubijamy z cukrem i cukrem waniliowym na gładką puszystą masę . Wciąż ubijając , dodajemy po trochu mąkę z proszkiem do pieczenia i roztopiona margarynę (nie może być gorąca ,ma być letnia ) oraz aromat waniliowy Formę do pieczenia natłuszczamy margaryną ( lub po prostu używamy silikonowej), wysypujemy bułką tartą i wypełniamy ciastem . Pieczemy około 35 – 45 min w 180 C (góra i dół bez termoobiegu ) sprawdzając pod koniec pieczenia patyczkiem , czy jest dopieczona . Po upieczeniu i wystudzeniu pokrywamy lukrem, który przygotowujemy łącząc w rondelku cukier puder z gorącą wodą i aromatem śmietankowym (cały czas mieszając ,żeby się nie przypalił ).Dekorujemy kandyzowanym ananasem.

Smacznego
Remus i Wesoły Miś
z Przedszkola Nr 22.

https://www.gokchojnice.pl/hafty-kaszubskie/-haft kaszubski

https://pl.fotolia.com/id/1082