Smacznie zdrowo i aktywnie. Dobre praktyki w przedszkolu

Żyjemy w czasach, w których zdrowe odżywianie i świadomość zdrowego żywienia nabiera nowego znaczenia. Idąc do sklepu, nie robimy zakupów mechanicznie. Kupujemy bardziej świadomie, czytając, analizując skład, porównując wartości odżywcze. I dobrze! Cieszmy się z tego faktu i wpajajmy dobre nawyki i dobre praktyki najmłodszym.
Przedszkole Samorządowe nr 22 w Białymstoku, to placówka posiadająca Wojewódzki Certyfikat Szkoły Promującej Zdrowie. Wszelakie działania podejmowane przez szeroko pojętą społeczność przedszkola mają na celu przekazywanie i propagowanie dobrych praktyk promujących zdrowie, przez pojęcie którego rozumiemy nie tylko brak choroby czy niepełnosprawności, ale przede wszystkim dobre samopoczucie fizyczne, społeczne, duchowe, a w obecnych czasach szczególnie psychiczne. Placówka bardzo dużą wagę przywiązuje w procesie kształcenia do aspektu zdrowotnego. Zmodernizowana kuchnia, szkolący się personel niepedagogiczny odpowiadający za żywienie, świadomie planowany i komponowany jadłospis, przemyślany dobór produktów do sporządzania potraw. Kadra pedagogiczna ustawicznie podnosząca swoje kwalifikacje w aspekcie zdrowotnym, ma nieodzowne znaczenie do osiągania postawionych celów w kwestii zdrowia. Podejmowanych jest szereg inicjatyw podnoszących świadomość zdrowego i higienicznego stylu życia, zarówno przez dzieci jak i dorosłych. Dzieci od najmłodszych grup uczestniczą w programach zdrowotnych.
W przedszkolu realizowane są programy zdrowotne. „Żeby zdrowie mieć trzeba tylko chcieć” to program promocji zdrowia. Jego głównym celem jest zapewnienie takich warunków, aby dzieci nabyły umiejętności prozdrowotne oraz umiejętność poszanowania zdrowia własnego i innych. Za cele szczegółowe przyjmuje się kształtowanie nawyków właściwego odżywania, nawyków higieniczno-kulturalnych, umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrażających życiu i zdrowiu, rozwijanie umiejętności psychospołecznych u dzieci, współdziałanie przedszkola z rodziną i społecznością lokalną w zakresie ochrony zdrowia. „Co warto jeść?”, to kolejny program z zakresu żywienia adresowany dla dzieci pięcioletnich. Założeniem jego realizacji jest uświadomienie potrzeby racjonalnego żywienia oraz kształtowanie i rozwijanie zdrowych nawyków żywieniowych. Bardzo istotny i przynoszący niezwykłe korzyści w realizacji ma międzynarodowy program z zakresu zdrowia psychicznego: „Przyjaciele Zippiego”. Jest on przeznaczony dla dzieci w wieku 5-8 lat. Program kształtuje i rozwija umiejętności psychospołeczne, jego przesłaniem jest również nauka różnych sposobów radzenia sobie z trudnościami i wykorzystywania nabytych umiejętności w codziennym życiu. Realizując go, dzieci doskonalą relacje z innymi ludźmi. Założeniem jego jest promocja zdrowia emocjonalnego wszystkich małych dzieci. Przedszkole Samorządowe nr 22 w Białymstoku organizuje bardzo szeroko pojętą pedagogizację rodziców z zakresu prozdrowotności. Oprócz tradycyjnych informacji, artykułów zamieszczanych na tablicach informacyjnych organizuje się spotkania w formie wykładowej i warsztatowej z dietetykami i psychodietykami, których założeniem jest szerzenie dobrych praktyk zdrowotnych, np.: „Zasady i błędy żywieniowe dzieci i dorosłych” czy „Świadome czytanie etykiet”.
Promocja zdrowia, to także szereg kampanii zdrowotnych odbywających się w przedszkolu. „Tydzień dobrego Chleba i Zdrowego Stylu Życia” cieszy się niezwykłą popularnością wśród dzieci, rodziców i pracowników przedszkola. Inicjatorem jej jest Fundacja Dobre Życie z Warszawy.
W roku szkolnym 2018/2019 odbyła się już szósta edycja. Co roku przyjmuje ona coraz to większy i szerszy zasięg. W ramach kampanii nauczycielki, dzieci oraz cała społeczność przedszkolna podejmuje działania mające na celu podniesienie świadomości żywieniowej. Te działania wpisały się na stałe w kalendarz przedszkola.
Co roku stałym elementem akcji jest zorganizowanie wystawy: „Od ziarenka do bochenka”. Dzieci ze starszych grup wykonują „Piramidę zdrowia i zdrowego stylu życia.
W roku 2014 ogłoszono pierwszą edycję rodzinnego konkursu pt.: „Chleb razowy – smaczny, zdrowy” na najciekawsze hasło zachęcające do spożywania pieczywa razowego, natomiast w 2015 zorganizowano również rodzinny konkurs plastyczny pod hasłem "Chleb razowy jemy i zdrowo żyjemy".
W ciągu całego tygodnia we wszystkich grupach organizowane są zabawy badawcze z wykorzystaniem różnego rodzaju ziaren. Starsze przedszkolaki wykorzystują materiał i wykonują ciekawe prace plastyczne z różnorodnych ziaren. Dzieci oglądają filmy edukacyjne twórców z Podlasia ukazujące etapy powstawania chleba przez gospodynie. Poznają pracę rolnika, młynarza i piekarza. Dowiadują się o walorach zdrowotnych pieczywa razowego i pełnoziarnistego, przełamują swoje bariery żywieniowe, odnajdują nowe smaki. Swoją wiedzę dzieci systematyzują w trakcie rozmów kierowanych z nauczycielkami w grupach. Nabyte wiadomości przedszkolaki utrwalają także wykonując historyjkę obrazkową pt.: „Od ziarenka do bochenka”. Celem realizacji bloku „Chleb w literaturze” jest przede wszystkim kształtowanie szacunku do chleba i pracy ludzi. Dzieci uczą się także przyśpiewek ludowych, np.: „Maryna gotuj pierogi” czy „Rolnik sam w dolinie”. W trakcie kampanii organizowane są prelekcje dla rodziców, połączone ze wspólnymi zabawami sportowymi dla dzieci, np.: „Ścieżka zdrowia przedszkolaka”, dostosowana do możliwości fizycznych dzieci.
Podczas obchodów Tygodnia Dobrego Chleba i Zdrowego Stylu Życia przedszkolaki odwiedzają osiedlową piekarnię. Poznają różne gatunki pieczywa oraz mają możliwość degustacji i oceny jego smaku. Starsze przedszkolaki pieką chleb razowy na zakwasie oraz bułki z mąki żytniej i ziaren, zachowując kolejność przedstawioną przez nauczycielkę w przepisie. Dodatkową atrakcją, w którą włączamy rodziców i dziadków wychowanków jest zorganizowanie Festiwalu Zdrowych Wypieków, który cieszy się niezwykle dużym zainteresowaniem i zaangażowaniem. W wyznaczonym dniu dzieci wspólnie z dorosłymi przynoszą zdrowe wypieki oraz przepisy, którymi dzielą się podczas przedszkolnej degustacji, a także oceniają walory smakowe. Do stałych wydarzeń, które wpisały się na stałe w harmonogram kampanii jest przegląd twórczości literackiej dzieci i rodziców mających za zadanie ułożyć wiersz o chlebie i zaprezentować go na forum grupy (dzieci młodsze), a także przedszkola (dzieci starsze). „Jak to z chlebem u nas bywało?” – to wystawa fotograficzna ukazująca edycje z poprzednich lat kampanii. „Małym i dużym gotowanie zawsze służy”, to z kolei rodzinny przegląd fotograficzny ukazujący zajęcia kulinarne dzieci w domu. Wszystkie działania dzieci cieszą się niezwykłą popularnością i zainteresowaniem wśród społeczności lokalnej.
W ramach kampanii dzieci zdobywają nawyki, bądź utrwalają zasady savoir vivre nakrycia do stołu i zachowania się podczas spożywania posiłku. Podczas „Zdrowego śniadania” organizowanego w każdej grupie wiekowej.
Niewątpliwie wielką popularnością wśród dzieci i rodziców były warsztaty kulinarne: „Jak upiec smaczny i zdrowy chleb?”. Dzieci wraz z rodzicami podczas jednego popołudnia wspólnie zgłębiają tajniki przygotowania prawidłowego zakwasu chlebowego, wyrobienia ciasta i wreszcie upieczenia chleba. Mogą spróbować własnych wypieków podczas samodzielnie przygotowanego śniadania następnego dnia.
Wydarzeniem towarzyszącym kampanii jest konkurs plastyczny adresowany do dzieci z białostockich przedszkoli, którego celem wiodącym jest rozpowszechnianie prawidłowych nawyków żywieniowych u dzieci oraz ich rodzin, a także propagowanie zdrowego odżywiania opartego na produktach ekologicznych oraz zachowań sprzyjających zdrowiu. Przedsięwzięcie ma na celu wzbudzenie zainteresowania tradycjami i obrzędami ludowymi związanymi z wypiekami chleba.
Widząc zaangażowanie społeczności przedszkolnej, wymianę doświadczeń oraz realizację postawionych założeń w trakcie trwania kampanii stwierdzam, iż podjęte działania przez nauczycielki, kucharki oraz pozostałych pracowników przedszkola będą kontynuowane w kolejnych latach.