Ćwiczenia usprawniające motorykę małą
- Nawlekanie koralików, przewlekanie sznurków, tasiemek, sznurowadeł przez różne rzeczy i otwory,
- wieszanie ubranek dla lalek i przyczepianie ich klamerkami do bielizny,
- wciskanie w tablicę korkowa pinezek – wyjmowanie ich,
- zbieranie drobnych elementów (pieniążki, ziarenka, guziczki – dwoma palcami kciukiem i wskazującym, zbieranie wyżej wymienionych przedmiotów pęsetą),
- ugniatanie papierowych kul i rzucanie nimi do celu,
- wykonywanie drobnych ruchów palcami: spacerowanie palcami po stole, zabawa „idzie kominiarz”, naśladowanie gry na gitarze, odtwarzanie rytmu padającego deszczu (drobny deszczyk, ulewa),
- krążenia palcami, np. jednego palca wokół drugiego nieruchomego, wokół siebie obu palców,
- ćwiczenia dłoni – wymachy, krążenia, uderzenia, pocierania, otwierania, zamykania, układanie modeli z dłoni, np. składanie dłoni stykających się czubkami palców, stykanie się dłoni nadgarstkami i czubkami palców,
- ściskanie piłeczek,
- zwijanie palcami chusteczek, apaszek – formułowanie kwiatka,
- zabawy z wylewaniem, przelewaniem, strząsaniem wody z palców,
- kreślenie w powietrzu, na dywanie dużych swobodnych, ciągłych ruchów w kształcie fal, ósemek, figur geometrycznych,
- kreślenie obszernych, swobodnych ruchów palcem, patykiem, odwróconym pędzlem, piórkiem na tackach z materiałem sypkim,
- kreślenie obszernych, swobodnych ruchów kredą na tablicy, węglem, pędzlem, mazakiem, kredkami,
- wyszywanie, szycie, przyszywanie guzików.
Układanki - podczas manipulowania elementami usprawniane są obie ręce:
- układanie z elementów geometrycznych postaci ludzi, zwierząt, dowolnych przedmiotów,
- układnie z patyczków, np. płotów, mebli, domków, drabin,
- składanie obrazka z wielu części, nakładając na wzór, według wzoru, bez wzoru,
- układanie z różnorodnych materiałów,
- układanie z różnokolorowej wełny, sznurków, tasiemek, dywaników, serwetek, frędzli, pomponów.
Lepienie - jest działalnością, podczas której dziecko wykonuje mimowolne ruchy ręką. Podczas lepienia zaangażowanie są mięśnie palców, dłoni, nadgarstka. Dziecko wykonuje różnorodne i wielokrotnie powtarzane ruchy: ściskania, ugniatania, rwania, układania, wałkowania i odciskania.
- lepienie ( modelowanie ) z gliny rzeźb pełnych i płaskorzeźby,
- lepienie z masy solnej warzyw, owoców, itp.,
- wałkowanie cienkich wałeczków i obwodzenie nimi figur geometrycznych, listków, zwierzątek, owoców,
- układnie na sylwetkę postaci ludzi plasteliny, z uwzględnieniem części składowych (głowa, tułów, ręce, nogi, uszy, oczy...),
- ugniatanie plasteliny i zapełnianie nią powierzchni narysowanych figur geometrycznych;
- lepienie z gliny lub plasteliny prostych kształtów: rogaliki, obwarzanki, kiełbaski, węże, form kulistych – jajeczka, miseczki.
Malowanie – uczy płynności i swobody ruchów, rozluźnia mięśnie. Nie wymaga napięcia palców.
- malowanie na różnych formatach papieru z wykorzystaniem całej powierzchni arkusza,
- malowanie palcem, patyczkiem wełny,
- malowanie linii pionowych, poziomych, z zachowaniem kierunku od lewej do prawej, z góry w dół,
- malowanie linii falujących pionowych i poziomych,
- malowanie pętli ( duże i małe),
- zamalowywanie różnych kształtów,
- pogrubianie słabo zaznaczonego konturu pędzlem lub flamastrem.
Rysowanie – wyrabia zręczność, dokładność, kształtuje płynność ruchów.
- rysowanie na różnych formatach papieru z wykorzystaniem całej powierzchni arkusza,
- rysowanie kredą na tablicy, patykiem na śniegu, na piasku i ubitej ziemi,
- zabawy ruchowo- graficzne np. wirujące liście na wietrze itd.,
- rysowanie ołówkiem, świecą, tuszem na dowolny lub określony temat.
Wycinanie – jest techniką dzięki której ćwiczymy koordynację ruchów ręki i wzroku, i palców (stawów nadgarstka).
- cięcie papieru po linii prostej – paseczki, trawka, dróżki, deszczyk,
- cięcie papieru po liniach falistych i łamanych,
- cięcie po prostej bez narysowanej linii,
- wycinanie kolorowych figur geometrycznych,
- wycinanie ze ścinków tekstylnych o różnej fakturze dowolnych przedmiotów,
- wycinanie po śladzie prostych elementów.
Wydzieranie – podczas wydzierania zaangażowanie są wszystkie mięśnie palców,
które muszą nauczyć się współpracować ze sobą. Ćwiczenia wykonywane tą techniką uwrażliwiają również opuszki palców.
- wydzieranie części składowych obrazka,
- wydzieranie łatwych kształtów,
- wydzieranki z kolorowego papieru, czasopism na dowolny temat.
Stemplowanie – technika ta rozwija koordynację wzrokowo - ruchową. Dzięki niej dziecko uczy się prawidłowo operować, naciskać dłoń i właściwie wykorzystywać napięcia mięśni przedramienia w celu otrzymania dobrej odbitki.
- stemplowanie gotowymi stemplami połączone z malowaniem i kalkowaniem,
- tworzenie obrazków z odciskanych stempli na całej powierzchni kartonu,
- stemplowanie różnymi przedmiotami, pozostawiającymi ślady (korki, nakrętki, gumki, warzywa).
Konstruowanie:
- składanie zabawek z oddzielnych części,
- budowanie z klocków urozmaiconych budowli,
- konstruowanie z tworzywa przyrodniczego (liści, owoców, ziarenek itp.),
- budowanie z naturalnych materiałów.
Literatura: Anna Franczyk, Katarzyna Krajewska „Program psychostymulacji dzieci w wieku przedszkolnym z deficytami i zaburzeniami rozwoju”, wyd. Impuls, Kraków 2006 r.
Opracowała Angelika Piasecka