Biskupizna moja mała ojczyzna - program autorski

Program nauczania języka polskiego w klasach IV – VI – Biskupizna moja mała ojczyzna

I. CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU

Program ten jest przeznaczony dla klas IV – VI szkoły podstawowej
Program stwarza możliwość poznania przez uczniów własnego dziedzictwa kulturowego, budzenia szacunku wobec tradycji, przygotowania do twórczego uczestniczenia w życiu kulturalnym i kształtowania postawy otwartości wobec świata.
Program obejmuje trzy działy: mówienie i słuchanie, czytanie oraz pisanie przedstawione w tabelarycznym układzie zawierające: hasła programowe, zagadnienia, umiejętności ucznia, terminy i pojęcia
Przy zaproponowanym sposobie realizacji celów edukacyjnych kierowałam się zasadą stopniowani trudności, zaczynając od wyposażenia ucznia w najprostsze umiejętności, następnie wprowadzając trudniejsze elementy. Program stwarza możliwość wielokrotnego powrotu do wcześniej kształconej umiejętności.
W programie kształcenie umiejętności językowych i ortograficznych odbywa się w integracji ze wszystkimi działami.

II.CELE EDUKACYJNE

- Kształcenie sprawności językowej w mowie i piśmie.
- Kształtowanie umiejętności korzystania z różnych źródeł informacji.
- Umożliwianie uczniom wszechstronnego rozwoju emocjonalnego, intelektualnego i duchowego.
- Wdrażanie do samokształcenia.
- Wyrabianie szacunku dla języka ojczystego.
- Pogłębienie wiedzy o własnym regionie.
Ukazywanie walorów i specyfiki Biskupizny.
- Poznawanie i pielęgnowanie gwary.
- Rozwijanie poczucia odpowiedzialności, miłości do ojczyzny oraz poszanowania polskiego dziedzictwa kulturowego.
- Pobudzanie zainteresowań przeszłością w aspekcie postrzegania człowieka jako cząstki kultury europejskiej.

(Treści programowe zawarto w tabeli - dop. red.)

III a. MOJA MAŁA OJCZYZNA - BISKUPIZNA
UMIEJĘTNOŚCI UCZNIA
ZAGADNIENIA
TREŚCI PODSTAWOWE
PONADPODSTAWOWE

Wielkopolska – region, w którym mieszkam

Biskupizna – mikroregion dawniej
dziś

Poznajemy nasz region

Ochrona środowiska naturalnego

Adam Mickiewicz w Wielkopolsce

Stolica Biskupizny
--------------
- potrafi określić położenie geograficzne swojego regionu;
- wskazuje stolicę Wielkopolski na mapie;

- rozumie potrzebę ochrony środowiska naturalnego;

- zna elementy biografii poety;

- opowiada o Krobi, jej mieszkańcach, nazwach ulic;
- opisuje drogę do szkoły;

- wymienia województwa, z którymi graniczy Wielkopolska;
- opowiada o stolicy Wielkopolski;

- dba o swoje środowisko naturalne;

- opowiada o twórczości poety, jego pobycie w Wielkopolsce;

- zna i opowiada historię miasta;
- rysuje mapę miasta;


KLASA IV

Religijność i obrzędy religijne

Tradycje, zwyczaje i obrzędy biskupiańskie( np. chrzciny, wesele, katarzynki,)

Wierzenia, wróżby, czary, przesądy regionalne

Muzyka ludowa, instrumenty

Hymn Biskupizny

- opowiada o kościołach w Krobi;
- rysuje kościoły znajdujące się w Krobi;

- zna tradycje regionu biskupiańskiego;
- zna potrawy regionalne

- opowiada o wróżbach i przesadach swoich przodków;

- zna instrumenty ludowe naszego regionu;

- słucha hymnu biskupiańskiego;
- wypowiada się na temat obrzędów religijnych w Krobi i swojej rodzinie;
- rozumie potrzebę tolerancji;
- opowiada o innych religiach;

- opowiada o obrzędach regionalnych, m.in. o weselu biskupiańskim, katarzynkach;

- zna różne wróżby, czary, przesądy regionalne i opowiada o nich;

- opowiada o muzyce, instrumentach i tańcach biskupiańskich;

- zna hymn biskupiański „Pługu, mój pługu”

Moja rodzinna miejscowość

Zabytki Krobi i okolic

Władze gminne

Wycieczki po Krobi i okolicy

Stroje biskupiańskie

- opowiada dzieje swojej miejscowości;
- opowiada o mieszkańcach swojej miejscowości;

- potrafi wymienić zabytki Krobi;

- zna siedzibę władz gminnych;

- dostrzega piękno naszego regionu;
- zna najbliższą okolicę;

- rysuje stroje biskupiańskie;
- próbuje nazywać poszczególne elementy stroju;

- zna najważniejsze wydarzenia z historii regionu;
- potrafi zaprezentować swoją miejscowość;

- opowiada o zabytkach Krobi i okolic;

- zna i opowiada o przedstawicielach władz gminnych;

- ciekawie opowiada o swojej okolicy;
- potrafi wskazać miejsca, które warto znać;

- zna i wskazuje elementy stroju biskupiańskiego;


Środowisko szkolne

Sylwetki twórców ludowych

Zajęcia zawodowe i praca mieszkańców Krobi

Instytucje, zakłady pracy naszego regionu

Obchodzenie rocznic narodowych i lokalnych

Życie prof. J. Zwierzyckiego

--------------------
- zna elementy biografii Jana Bzdęgi z Domachowa;

- opowiada o pracy zawodowej swojej rodziny;

- wymienia zakłady pracy i instytucje naszego regionu;

- uczestniczy w obchodach rocznic narodowych i regionalnych;

- zna hymn szkoły;

- opowiada o ludziach zasłużonych dla Biskupizny;

- opowiada o możliwościach pracy w Krobi, o bezrobociu;

- opowiada o zakładach pracy w Krobi i okolicy;

- zna historię związaną z obchodami rocznic narodowych i lokalnych;

- opowiada o patronie szkoły;

Rodzina i jej funkcja społeczna

Historia szkoły

Zwiedzanie Szkolnej Izby Pamięci

Moja rodzina i jej miejsce w historii i kulturze

Tradycja świąt Bożego Narodzenia

Zwyczaje wielkanocne w mojej rodzinie

-------------------------------------------------

- opowiada o nauce i szkole swoich rodziców;

- opowiada o Szkolnej Izbie Pamięci;

- tworzy drzewo genealogiczne swojej rodziny;

- opowiada o tradycjach związanych z ubieraniem choinki, Wigilią, Mikołajem, Pasterką;

- zna zwyczaje wielkanocne swojej rodziny;
- maluje pisanki wielkanocne;
- zna historię swojej szkoły;

- opisuje eksponaty związane z życiem patrona;

- potrafi zainteresować rówieśników historią swojej rodziny;
- redaguje portret rodziców, dziadków;

- opowiada o potrawach charakterystycznych dla Bożego Narodzenia;

- opowiada o święceniu potraw, pól, strojeniu domu, potrawach wielkanocnych, śmigusie – dyngusie;


Wielkopolska – region, w którym mieszkam

Biskupizna – mikroregion dawniej
dziś

Poznajemy nasz region

Dzieje Wielkopolski

Ochrona środowiska naturalnego

Adam Mickiewicz w Wielkopolsce

Stolica Biskupizny
-------------------------------------------------------

- potrafi określić położenie geograficzne swojego regionu;
- wskazuje stolicę Wielkopolski na mapie;

- opowiada o przeszłości Wielkopolski;
- zna pieśni patriotyczne;

- rozumie potrzebę ochrony środowiska naturalnego;
- bierze udział w akcji „Sprzątanie świata”;
- zna elementy biografii poety;

- opowiada o Krobi, jej mieszkańcach, nazwach ulic;
- wymienia województwa, z którymi graniczy Wielkopolska;
- opowiada o stolicy Wielkopolski;

- zna elementy historii regionu w powiązaniu z historią własnej rodziny, ojczyzny;

- opowiada o sposobach ochrony środowiska naturalnego;

- opowiada o twórczości poety;

- zna i opowiada historię miasta;
- tworzy mapę miasta;


KLASA V

Moja rodzinna miejscowość

Zabytki Krobi i okolic

Władze gminne

Wycieczki po Krobi i okolicy

Stroje biskupiańskie

-----------------------------------------------------------
- zna najważniejsze wydarzenia z historii regionu;
- opowiada o mieszkańcach swojej miejscowości;

- potrafi wymienić zabytki Krobi;

- zna siedzibę władz gminnych;
- czyta czasopisma regionalne (Życie Gostynia, Sąsiedzi Sąsiadom, Panorama Leszczyńska, ABC,)

- ciekawie opowiada o swojej okolicy;
- potrafi wskazać miejsca, które warto znać;

- rysuje stroje biskupiańskie;
- opowiada o ubiorze swoich przodków;
- potrafi zaprezentować swoją miejscowość;

- opowiada o zabytkach Krobi i okolic;

- tworzy album o Krobi;
- zna i opowiada o przedstawicielach władz gminnych;

- rysuje trasę wycieczki rowerowej po Krobi i okolicy;

- opisuje i nazywa elementy stroju biskupiańskiego;


Religijność i obrzędy religijne

Tradycje, zwyczaje i obrzędy biskupiańskie(np. chrzciny, wesele, katarzynki)

Wierzenia, wróżby, czary, przesądy regionalne

Muzyka ludowa, instrumenty

Sylwetki twórców ludowych

----------------------------------------------------------------
- opowiada o kościołach w Krobi;

- opowiada o obrzędach regionalnych, m.in. o weselu biskupiańskim, katarzynkach;

- zna różne wróżby, czary, przesądy regionalne;

- opowiada o muzyce, instrumentach i tańcach biskupiańskich;

- opowiada o życiu Jana Bzdęgi z Domachowa;

- wypowiada się na temat obrzędów religijnych w Krobi i swojej rodzinie;
- rozumie potrzebę tolerancji;

- opisuje obrzędy regionalne, m.in. wesele biskupiańskim, katarzynkach, dożynki;

- opowiada o czarach, przesądach regionalnych;

- słuchając muzyki regionalnej, przedstawia za pomocą przekładu intersemiotycznego pracę ludzi naszego regionu;

- opowiada o ludziach zasłużonych dla Biskupizny;


Środowisko szkolne

Wycieczka do muzeum w Grabonogu i Gostyniu

Zajęcia zawodowe i praca mieszkańców Krobi

Instytucje, zakłady pracy naszego regionu

Obchodzenie rocznic narodowych i lokalnych

Życie prof. J. Zwierzyckiego

-------------------------------------------------------
- uczeń wie, jak się zachować w muzeum;
- pisze sprawozdane z wycieczki;

- opowiada o możliwościach pracy w Krobi, o bezrobociu;

- opowiada o zakładach pracy w Krobi i okolicy;

- uczestniczy w obchodach rocznic narodowych i regionalnych;
- zna lokalne miejsca pamięci;

- opowiada o patronie szkoły;
- opisuje sztandar szkoły;
- potrafi ciekawie opowiadać eksponatach znajdujących się w muzeum;

- opowiada o pracy zawodowej dawniej i dziś;

- przeprowadza wywiady z właścicielami firm;

- zna historię związaną z obchodami rocznic narodowych i lokalnych;

- zna biografię prof. Józefa Zwierzyckiego;
- opowiada o podróżach i osiągnięciach Patrona;


Rodzina i jej funkcja społeczna

Historia szkoły

Zwiedzanie Szkolnej Izby Pamięci

Moja rodzina i jej miejsce w historii i kulturze

Tradycja świąt Bożego Narodzenia

Zwyczaje wielkanocne w mojej rodzinie

-------------------------------
- zna historię swojej szkoły;

- opowiada o eksponatach znajdujących w Szkolnej Izby Pamięci

- redaguje portret rodziców, dziadków;

- potrafi opisać święta Bożego Narodzenia dawniej i dziś;

- opowiada o zwyczajach wielkanocnych naszych przodków;
- opisuje zwyczaje wielkanocne swojej rodziny
- przeprowadza wywiad z byłymi pracownikami szkoły;

- opisuje eksponaty zgromadzone w Szkolnej Izbie Pamięci;

- tworzy album „Moja rodzina”;

- opisuje tradycje związane z ubieraniem choinki, Wigilią, Mikołajem, Pasterką;

- przeprowadza wywiad z najstarszym członkiem rodziny na temat zwyczajów wielkanocnych;


Twórczość regionalna

Baśnie, legendy regionalne

Czar przyrody i krajobrazu w poezji

Język literacki, a język regionalny

------------------------------------------------------
- zna baśnie i legendy naszego mikroregionu jakim jest Biskupizna;

- zna wiersze o naszym regionie;
- stara się zinterpretować utwór liryczny;


- tworzy słowniczek pojęć z zakresu lokalnej kultury regionalnej;

- potrafi streścić poznane baśnie i legendy;

- omawia budowę wierszy;
- próbuje oddać nastrój ,dokonując przekładu intersemiotycznego;
- recytuje wiersze poetów naszego regionu;

- próbuje pisać opowiadanie, posługując się gwarą;


KLASA VI

Wielkopolska – region, w którym mieszkam

Biskupizna – mikroregion dawniej
dziś
Poznajemy nasz region

Dzieje Wielkopolski


Ocalić od zapomnienia

Ochrona środowiska naturalnego

Adam Mickiewicz w Wielkopolsce

Stolica Biskupizny
-------------------------------------------------------

- wymienia województwa, z którymi graniczy Wielkopolska;
- opowiada o stolicy Wielkopolski;

- zna elementy historii regionu w powiązaniu z historią własnej rodziny, ojczyzny;
- śpiewa pieśni patriotyczne;

- opowiada o zabytkach naszego województwa;

- bierze udział w akcji „Sprzątanie świata”;

- zna elementy biografii poety;
- recytuje wiersze poety;

- zna i opowiada historię miasta;
- wymienia ośrodki kulturalne stolicy Wielkopolski;

- tworzy album o Wielkopolsce;

- tworzy album o zabytkach naszego województwa;

- opisuje przykłady niszczenia środowiska naturalnego;

- opowiada o twórczości poety, jego pobycie w Wielkopolsce;

- opowiada o współpracy z zaprzyjaźnioną miejscowością w Holandii;


Moja rodzinna miejscowość

Zabytki Krobi i okolic

Władze gminne

Wycieczki po Krobi i okolicy

Stroje biskupiańskie

-----------------------------------------------------------------

- opowiada dzieje swojej miejscowości;
- potrafi zaprezentować swoją miejscowość;

- opisuje zabytki Krobi i okolic;
- przygotowuje projekt wycieczki rowerowej po okolicy;

- czyta czasopisma regionalne (Życie Gostynia, Sąsiedzi Sąsiadom, Panorama Leszczyńska, ABC,)

ciekawie opowiada o swojej okolicy;
- potrafi wskazać miejsca, które warto znać;

- rysuje stroje biskupiańskie;
- nazywa poszczególne elementy stroju;
- opisuje najważniejsze wydarzenia z historii regionu;

- tworzy katalog zabytków Krobi i okolic;

- potrafi streścić artykuły prasowe dotyczące pracy organów państwowych w regionie;

-tworzy przewodnik turystyczny po regionie;

- opisuje elementy stroju biskupiańskiego;
- opowiada o ubiorze swoich przodków;


Religijność i obrzędy religijne

Tradycje, zwyczaje i obrzędy biskupiańskie(chrzciny

Wierzenia, wróżby, czary, przesądy regionalne

Muzyka ludowa, instrumenty

Spotkanie z zespołem biskupiańskim

---------------------------------------------

- opowiada o kościołach w Krobi;
- rozumie potrzebę tolerancji;

- zna tradycje regionu biskupiańskiego;
- potrafi przygotować proste potrawy regionalne;

- opowiada o wróżbach i przesadach swoich przodków;

- zna instrumenty ludowe naszego regionu;

- wyraża swoją opinię o strojach, muzyce i tańcach biskupiańskich;

- wypowiada się na temat obrzędów religijnych w Krobi i swojej rodzinie;
- opowiada o innych religiach;

- opisuje obrzędy regionalne, m.in. o wesele biskupiańskie, katarzynki, dożynki;

- zna różne wróżby, czary, przesądy regionalne i opowiada o nich;

- opisuje instrumenty i tańce biskupiańskie;

- dostrzega specyfikę muzyki ludowej naszego regionu;
- rozumie potrzebę pielęgnowania tradycji regionalnej;


Rodzina i jej funkcja społeczna
Historia szkoły

Zwiedzanie Szkolnej Izby Pamięci

Moja rodzina i jej miejsce w historii i kulturze

Tradycja świąt Bożego Narodzenia

Zwyczaje wielkanocne w mojej rodzinie

------------------------------------------------------------
- przeprowadza wywiad z byłymi pracownikami szkoły;

- opowiada o Szkolnej Izbie Pamięci;

- tworzy album „Moja rodzina”;

- opowiada o tradycjach związanych z ubieraniem choinki, Wigilią, Mikołajem, Pasterką;

- opisuje zwyczaje wielkanocne swojej rodziny;
- maluje pisanki wielkanocne;
- opisuje historię swojej szkoły;

- opisuje eksponaty zgromadzone w Szkolnej Izbie Pamięci;

- opisuje życie najstarszego członka rodziny;

- potrafi opisać święta Bożego Narodzenia dawniej i dziś;
- opowiada o potrawach charakterystycznych dla Bożego Narodzenia;

- opisuje zwyczaje wielkanocnye naszych przodków;


Środowisko szkolne
Sylwetki twórców ludowych

Wycieczka do muzeum w Grabonogu i Gostyniu

Zajęcia zawodowe i praca mieszkańców Krobi

Instytucje, zakłady pracy naszego regionu

Obchodzenie rocznic narodowych i lokalnych

Życie prof. J. Zwierzyckiego

-----------------------------------------------------------------

- zna zasługi Jana Bzdęgi z Domachowa dla regionu;

- uczeń wie, jak się zachować w muzeum;
- pisze sprawozdane z wycieczki;

- opowiada o pracy zawodowej dawniej i dziś;

- opowiada o zakładach pracy w Krobi i okolicy;

- uczestniczy w obchodach rocznic narodowych i regionalnych;

- zna biografię prof. Józefa Zwierzyckiego;
- opowiada o patronie szkoły;

- przeprowadza wywiad z ludźmi zasłużonymi dla Biskupizny;

- potrafi ciekawie opowiadać eksponatach znajdujących się w muzeum;

- pisze opowiadanie o swojej miejscowości w przyszłości ;

- przeprowadza wywiady z właścicielami firm;

- zna historię związaną z obchodami rocznic narodowych i lokalnych;

- opowiada o podróżach i osiągnięciach Patrona;


Twórczość regionalna

Baśnie, legendy regionalne

Czar przyrody i krajobrazu w poezji

Spotkania z literatami naszego regionu
Język literacki, a język regionalny

-----------------------------------------------------------
- zna baśnie i legendy naszego mikroregionu jakim jest Biskupizna;

- zna wiersze o naszym regionie;
- dostrzega piękno przyrody wokół nas;

- uczestniczy w spotkaniu z poetą naszego regionu;

- tworzy słowniczek pojęć z zakresu lokalnej kultury regionalnej;

- potrafi streścić poznane baśnie i legendy;

- omawia budowę wierszy;
- stara się zinterpretować utwór liryczny;

- recytuje wiersze poetów naszego regionu;
- próbuje pisać wiersze;

- tworzy baśnie i legendy , posługując się gwarą;



IV. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA

Uczeń kończący klasę VI szkoły podstawowej osiąga następujące umiejętności w zakresie:


1. Znajomość kultury regionalnej.

- Zna historię Krobi, miejsca pamięci;
- Opisuje strój biskupiański;
- Wymienia i opowiada o zabytkach naszego regionu;
- Zna twórczość regionalną (baśnie, legendy, poezję);
- Dostrzega różnice między językiem ogólnym a gwarą regionalną;
- Zna zwyczaje i obrzędy biskupiańskie;
- Zna sylwetki ludzi zasłużonych dla regionu;
- Dostrzega związki tradycji swojej rodziny z tradycjami regionalnymi i narodowymi;
- Zna przedstawicieli władz gminnych;
- Opowiada o zakładach pracy w swoim regionie;
- Rozumie potrzebę ochrony środowiska naturalnego;
- Określa położenie geograficzne swojego regionu;
- Zna elementy historii regionu w powiązaniu z historią własnej rodziny;
- Zna i opowiada historię Krobi;
- Potrafi zaprezentować swoją miejscowość;
- Zna potrawy regionalne;
- Dostrzega specyfikę muzyki ludowej naszego regionu;
- Zna hymn biskupiański;
- Zna biografię patrona szkoły;
- Potrafi ciekawie opowiadać o eksponatach zgromadzonych w muzeum, Szkolnej Izbie Pamięci;
- Tworzy słowniczek pojęć z zakresu lokalnej kultury regionalnej.

V. UWAGI OGÓLNE

Osiągnięcie oczekiwanych wyników nauczania w dużej mierze zależy od stosowania różnorodnych metod :
• słownych;
• oglądowych;
• zajęć praktycznych;
• aktywizujących (przekładu intersemiotycznego, dramy, gier dydaktycznych, grup eksperckich, burzy mózgów).
Metody te, zwłaszcza aktywizujące, w korelacji z innymi przedmiotami i kształceniem multimedialnym umożliwiają uczniom osiągnięcie umiejętności przewidzianych w „Podstawie programowej”.
Kontrola umiejętności uczniów będzie odbywać się zgodnie z wypracowanym przez nauczycieli języka polskiego , w tym również przeze mnie, Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania. Podstawą do sprawdzania umiejętności językowych i redakcyjnych uczniów, ich zdolności myślenia, nawyków ortograficznych i interpunkcyjnych są wypracowania, testy, sprawdziany, dyktanda i prace klasowe z kształcenia kulturalnego i nauki o języku.
Kontroli i ocenie podlegają również ustne wypowiedzi uczniów. Oceniając je należy zwrócić uwagę na formułowanie własnych sądów, poprawność językową, słownictwo i logikę wypowiedzi
Ponadto ocenie podlegają technika czytania, stopień rozumienia czytanego tekstu oraz sposoby wygłaszania tekstów z pamięci.
Kontrola umiejętności uczniów z zakresu kultury regionalnej będzie odbywać się poprzez pisanie wypracowań, testów, sprawdzianów, organizowanie wystaw, konkursów klasowych.