Program zajęć z rewalidacji indywidualnej

Program do zajęć z rewalidacji indywidualnej z uczniem z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym
II etap edukacji

Szczegółowa charakterystyka dziecka

Dane personalne:
Nazwisko i imię dziecka: XXX
Data i miejsce urodzenia: XXX
Adres: XXX
Uczeń siódmej klasy w Szkole Podstawowej XXX
Dnia ..................2018 roku Zespół Orzekający przy Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w .................................wydał orzeczenie (nr ...................) o potrzebie kształcenia specjalnego.
Diagnoza:
Badanie psychologiczne wykazało, że możliwości intelektualne ucznia kształtują się na poziomie upośledzenia umysłowego w stopniu umiarkowanym.
Zalecenia:
Rewalidacja indywidualna w ramach, której należy:
• podnosić poziom kompetencji językowych i rozszerzać zasób słownictwa, zachęcać do swobodnego wypowiadania się na zadany temat i zabierania głosu, tłumaczyć znaczenie poszczególnych słów,
• prowadzić różnorodne zajęcia rozwijające sprawność logicznego myślenia w oparciu o materiał konkretno-obrazowy i słowno-pojęciowe (tworzenie nadrzędnych zbiorów, klasyfikowanie, przyporządkowywanie różnych elementów do poszczególnych grup),
• stymulować umiejętność dostrzegania relacji pomiędzy przyczyną, a skutkiem (np. tworzenie historyjki z rozsypanki obrazkowej, omawianie znaczenia sytuacji wziętych z życia - wskazane jest, aby miały one związek z doświadczeniami ucznia),
• rozwijać rozumowanie arytmetyczne, prowadzić ćwiczenia w przeprowadzaniu podstawowych operacji rachunkowych poprzez wykorzystanie codziennych, praktycznych sytuacji: zakupy, ważenie, mierzenie,
• doskonalić funkcje słuchowo-językowe dowolnie wybraną techniką terapeutyczną,
• rozwijać umiejętność nazywania i rozpoznawania emocji,
• wzmacniać umiejętności społeczne chłopca, w tym odporność na stres,
• wzmacniać zainteresowanie otaczającym światem w sposób możliwie jak najbardziej atrakcyjny (ciekawostki, historyjki, ilustracje, filmy edukacyjne),
• stymulować zdolności rozumowania abstrakcyjnego, uogólniania (tworzenie nadrzędnych zbiorów, klasyfikowanie, przyporządkowywanie różnych elementów do poszczególnych grup),
• pracować nad większym zrozumieniem relacji, norm i zasad obowiązujących w społeczeństwie (omawianie sytuacji dnia codziennego ze wskazaniem, jakie zachowania są społecznie akceptowane i pożądane, a jakich należy unikać - zawsze z podaniem wyjaśnienia ,,dlaczego"),
• rozwijać analizę wzrokową i spostrzegawczość (wyróżnianie części składowych poszczególnych przedmiotów, wyszukiwanie różnic na obrazkach),
• wykonywać ćwiczenia usprawniające orientację wzrokowo-przestrzenną (odtwarzanie układów z figur i klocków w oparciu o podaną instrukcję i/lub według własnego pomysłu; wyznaczanie trasy z wykorzystaniem mapy),
• pracować nad poprawą syntezy wzrokowej i koordynacji wzrokowo-ruchowej (zabawy z piłką, układanie różnego rodzaju układanek i puzzli),
• doskonalić percepcję wzrokową (poprzez odwzorowywanie figur, obrazków)
• wykonywać ćwiczenia usprawniające pamięć wzrokową (odwzorowywanie z pamięci prostych rysunków; krótka ekspozycja obrazów, a następnie ekspozycja ich po zasłonięciu),
• nie należy wyręczać ucznia podczas podejmowania przez niego prób opanowania nowych umiejętności, w pracy z uczniem należy wykazywać się zrozumieniem, sympatią i cierpliwością, ale też konsekwencją.

Praca z uczniem odbywa się systematycznie dwa razy w tygodniu po jednej godzinie zegarowej.

Charakterystyka programu
Opracowany indywidualny program do zajęć rewalidacyjnych jest przeznaczony do pracy z dzieckiem z upośledzeniem w stopniu umiarkowanym.
Program ten będzie realizowany przez dwa lata (rok szkolny 2018/2019, 2019/2020), tj. w czasie obowiązywania orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego.
Zajęcia rewalidacyjne mają charakter korekcyjny, kompensacyjny, usprawniający i stymulujący.
Głównym celem oddziaływań rewalidacyjnych jest rozwój i aktywizowanie wszystkich właściwości intelektualnych i osobowości ucznia, które to umożliwią mu pełne uczestnictwo w procesie dydaktyczno – wychowawczym, a w dalszej kolejności przygotują do dorosłego życia.
Cele szczegółowe:
• Wyrównywanie niedoborów i zaburzeń rozwojowych.
• Stymulowanie zaburzonych funkcji.
• Kształtowanie społeczno – emocjonalnej sfery rozwoju ucznia.
• Praca nad wzmacnianiem poczucia własnej wartości i podnoszenie samooceny ucznia.
• Stymulowanie funkcji poznawczych.
• Motywowanie do podejmowania zadań o różnym stopniu trudności.
• Wzmacnianie zainteresowania otaczającym światem.
• Usprawnianie percepcji wzrokowej i koordynacji wzrokowo – ruchowej.
• Doskonalenie percepcji wzrokowej.
• Ćwiczenie funkcji słuchowo – językowych i percepcji słuchowej.
• Ćwiczenie koordynacji słuchowo – wzrokowo – ruchowej.
• Usprawnianie zdolności dokonywania operacji na liczbach.
• Stymulowanie zdolności rozumowania abstrakcyjnego i uogólniania oraz myślenia przyczynowo – skutkowego.
• Wzbogacanie zasobu słów i pojęć.
• Rozwijanie umiejętności społecznych.
• Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w różnych sytuacjach z zachowaniem zasad bezpieczeństwa
• Usprawnianie zdolności koncentracji uwagi.

Metody:
• elementy Kinezjologii Edukacyjnej P. Dennisona,
• program rozwijający percepcję wzrokową M. Frostig, D. Horn,
• program ćwiczeń grafomotorycznych M. Bogdanowicz, H. Tymichowej,
• nauczanie polisensoryczne,
• techniki relaksacyjne,
• zajęcia plastyczne i techniczne.

Forma pracy:
Praca indywidualna
Środki dydaktyczne:
• domina obrazkowe i obrazkowo – wyrazowe,
• „Wzory i obrazki” – M. Frostig, D. Horn,
• memory,
• puzzle, układanki,
• karty pracy ćwiczeń grafomotorycznych M. Bogdanowicz, H. Tymichowej
• labirynty,
• mandale literowe,
• dyktanada graficzne,
• historyjki obrazkowe.

Treści programowe i sposoby ich realizacji:
Treści programowe Sposoby realizacji
1. Ćwiczenia usprawniające percepcję wzrokową, koordynację wzrokowo – ruchową, spostrzegawczość oraz pamięć wzrokową. - Składanie obrazków z części na wzorze i według wzoru.
- Składanie pociętych liter na wzorze i według wzoru.
- Rozsypanki wyrazowe.
- Wyszukiwanie wyrazów ukrytych w ciągach literowych.
- Szukanie w wyrazach określonej litery, a w tekstach określonych wyrazów.
- Szukanie krótszych wyrazów w dłuższych.
- Wyszukiwanie podobieństw w dwóch rysunkach.
- Rysunki tematyczne.
- Porządkowanie historyjek obrazkowych.
- Pogrubianie i odwzorowywanie różnych figur, znaków, obrazków.
- Rysowanie szlaczków i wzorów literopodobnych.
- Pisanie liter i liczb.
- Uzupełnianie mandali literowych.
- Układanie puzzli i innych układanek.
- Obrysowywanie szablonów.
- Zapełnianie konturów.
- Domalowywanie brakujących elementów na ilustracji.
- Rozwiązywanie labiryntów i rebusów.
- Gra w domino obrazkowo – wyrazowe i tradycyjne.
- Rozpoznawanie figur geometrycznych na ilustracjach i w
swoim otoczeniu.
- Odtwarzanie układów z figur i klocków w oparciu o podaną instrukcję i/lub według własnego pomysłu.
- Wyznaczanie trasy z wykorzystaniem mapy.
- Wyróżnianie części składowych poszczególnych przedmiotów.
- Wyszukiwanie różnic na obrazkach.
- Zabawy z piłką.
2. Ćwiczenia doskonalące pamięć słuchową, poziom funkcji słuchowo – językowych oraz integrujące funkcje słuchowe i wzrokowe. - Powtarzanie sekwencji liczb i słów.
- Zapamiętywanie kolejności dźwięków wydawanych przez różne przedmioty, kolejności wypowiedzianych samogłosek lub sylab.
- Rozpoznawanie rymów.
- Wyodrębnianie pierwszej , środkowej i końcowej głoski w słowach.
- Analiza fonemowa, tj. wyodrębnianie poszczególnych głosek w słowie w prawidłowej kolejności.
3. Rozwijanie umiejętności społecznych. - Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w różnych sytuacjach z zachowanie zasad bezpieczeństwa.
- Praca nad większym zrozumieniem relacji, norm i zasad obowiązujących w społeczeństwie – omawianie różnych sytuacji dnia codziennego ze wskazaniem, jakie zachowania są społecznie akceptowane i pożądane, a jakich należy unikać (z podaniem wyjaśnienia ,,dlaczego”).
4. Stymulowanie rozwoju funkcji poznawczych. - Wzmacnianie zainteresowania otaczającym światem: ciekawostki, historyjki, ilustracje i filmy edukacyjne.
- Stymulowanie zdolności rozumowania abstrakcyjnego i uogólniania: tworzenie nadrzędnych zbiorów, klasyfikowanie, przyporządkowywanie różnych elementów do poszczególnych grup.
- Rozwijanie sprawności logicznego myślenia w oparciu o materiał konkretno - obrazowy i słowno - pojęciowy
- Usprawnianie zdolności dokonywania operacji na liczbach – w oparciu o sytuacje dnia codziennego: mierzenie, ważenie, planowanie wydatków.
- Podnoszenie poziomu kompetencji językowych poprzez wzbogacanie zasobu słów i pojęć, zachęcanie do samodzielnych wypowiedzi, tłumaczenie znaczenia poszczególnych słów, uczenie korzystania ze słowników, samodzielne tworzenie definicji pojęć.
- Stymulowanie umiejętności dostrzegania relacji pomiędzy przyczyną, a skutkiem: tworzenie historyjki z rozsypanki obrazkowej, omawianie sytuacji wziętych z życia.
5. Usprawnianie zdolności koncentracji uwagi. - Techniki relaksacyjne.
- Zabawa w ,,lustro” – naśladowanie ruchów wykonywanych przez prowadzącego.
- Zamalowywanie obrazka według określonego kodu.
- Wyszukiwanie różnic pomiędzy podobnymi ilustracjami.
6. Budowanie poczucia własnej tożsamości i podnoszenie samooceny ucznia. - Kształtowanie świadomości własnego ,,ja" i budowanie własnej tożsamości.
- Dostrzeganie i podkreślanie wysiłków i osiągnięć ucznia.
- Stwarzanie sytuacji umożliwiających osiąganie sukcesów.
- Kształtowanie świadomości własnej niepełnosprawności i ograniczeń, które mogą z niej wynikać.
- Uczenie się określania własnych mocnych stron i trudności.
- Planowanie swojej przyszłości.
- Poznawanie zawodów i umiejętności potrzebnych do ich wykonywania.
- Doskonalenie umiejętności określania własnych wiadomości i umiejętności.
7. Rozwijanie umiejętności nazywania i rozpoznawania emocji. - Nazywanie emocji u siebie i u innych.
- Uczenie umiejętności bezpiecznego rozładowywania przykrych emocji.
- Wzmacnianie odporności na stres.

Oczekiwane efekty pracy z uczniem:
- Uczeń potrafi w efektywny sposób organizować sobie pracę w szkole i w domu
- Uczeń wierzy we własne możliwości edukacyjne i stara się pokonywać napotkane trudności
- Uczeń wie, na czym polega zachowanie asertywne i zachowuje się w sposób asertywny
- Uczeń wie, jak zachowywać się w sytuacjach trudnych i jak radzić sobie ze stresem, który towarzyszy takim sytuacjom
- Uczeń jest otwarty na kontakty interpersonalne
- Uczeń stara się rozwiązywać zadania o wyższym stopniu trudności – nie wycofuje się bez podjęcia próby ich rozwiązania
- Uczeń zna i stosuje podstawowe techniki koncentracji uwagi
- Uczeń zna swoją wartość, swoje umiejętności i zdolności
- Uczeń usprawnia pamięć wzrokową i słuchową
- Uczeń ćwiczy spostrzegawczość wzrokową i integrację procesów percepcyjnych
- Uczeń podnosi poziom kompetencji językowych i rozszerza zasób słownictwa oraz wzbogaca wiedzę o otaczającym świecie.
- Uczeń podnosi poziom funkcji słuchowo – językowych.
- Uczeń poprawia technikę czytania i doskonali rozumienie tekstu oraz doskonali pisanie.
- Uczeń dostrzega potrzebę permanentnej pracy, która zapewnia efekty.
Procedura osiąganych celów
Współpraca z rodzicami ucznia:
- omawianie przeprowadzonych zajęć z mamą ucznia, udzielanie wskazówek na temat pracy w domu.
Współpraca z nauczycielami i specjalistami z Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej.
Ewaluacja programu:
Do ewaluacji programu zostaną wykorzystane:
- prace ucznia wykonywane podczas zajęć,
- obserwacja,
- opinie mamy w formie wywiadu,
- informacje od nauczycieli.