Program zajęć rewalidacyjnych z Terapii ręki

Program zajęć rewalidacyjnych z Terapii ręki
klasa S1

Autor programu: mgr Aneta Trojanowska

Miejsce realizacji: Zespół Niepublicznych Szkół w Kup, Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Kup

Klasa: S1

Warunki realizacji: 1 godzina/tydzień

Czas realizacji: Rok szkolny 2016/17

Program zajęć z terapii ręki ma na celu usprawnianie motoryki małej, ale i dostarczania wrażeń dotykowych i poznawania dzięki nim różnych kształtów i struktur materiałów. W powyższym programie zostaną wykorzystane ćwiczenia i zabawy, które mają za zadanie wzmacnianie sprawności ruchowej ręki ucznia, umiejętności manipulacyjne dłoni, chwytu oraz koordynacji pracy obydwu rąk. Dopiero w późniejszym etapie zajęć ćwiczenia te obejmą naukę pisania. Terapia ręki to ćwiczenia obejmujące swoim zakresem działania m.in. stymulację dużych ruchów, ćwiczenia w obrębie obręczy barkowej, stawu ramiennego, łokciowego, zadania wzmacniające sprawność dłoni i nadgarstków, naukę prawidłowej postawy, poprawę reakcji równoważnych, integrację odruchów, wzmacnianie percepcji wzrokowej oraz rozwój czynności samoobsługowych. Mała motoryka jest bardzo ważną sferą i stąd też wybór tej formy terapii w programie zajęć rewalidacyjnych. Dzięki dłoniom dziecko poznaje świat, a to niezwykle wzbogaca rozwój psychofizyczny . Podobną rolę ręce pełnią w wykonywaniu codziennych czynności samoobsługowych.

Kroki do osiągania celów:

• program uwzględnia indywidualizację oczekiwań i wymagań wobec ucznia
• realizowane cele zawierają treści związane z poszanowaniem godności ucznia
• program zakłada jak najczęstsze stosowanie wzmocnień pozytywnych w formie pochwał, odznak tak, by stopniowo wykształcić wśród uczniów motywację wewnętrzną do pracy
• program dopuszcza modyfikację założonych celów
• istotnym punktem programu będzie także współpraca ze środowiskiem rodzinnym ucznia tak, by umiejętności i sprawności uczone/wzmacniane w szkole były kontynuowane na gruncie rodzinnym;

Cele główne programu:
•
• usprawnianie pracy dłoni, nadgarstków, palców, obręczy barkowej
• dostarczanie wrażeń sensorycznych

Cele operacyjne:
Uczeń:
• uczy się normalizować napięcie mięśniowe
• usprawnia pracę stawu łokciowego, nadgarstka i palców
• potrafi chwycić całą dłonią lub dwoma palcami przedmioty
• trzyma narzędzie pisarskie
• wykonuje wybrane ćwiczenia rozmachowe (uczestniczy w zabawie z piłkami, przechodzi przez tunel, zamalowuje duże płaszczyzny)
• wykonuje ćwiczenia manualne i precyzyjne

Treści programu

Program obejmuje następujące kierunki działania:
• ćwiczenia rozmachowe
• ćwiczenia manualne
• ćwiczenia ruchów precyzyjnych
• ćwiczenia stymulacji dotykowej

Formy, metody i organizacja pracy

Podstawowymi formami organizacyjnymi zajęć będą:
• praca indywidualna
• praca zespołowa

Metody prowadzenia zajęć będą służyć realizacji założonych celów programowych, a zatem:
• podające
• praktycznego działania

Nauczyciel będzie wykorzystywał metody zachęcające uczniów do wspólnych doświadczeń. Zostaną wykorzystane metody pedagogiczne wzbogacone o własne pomysły i przemyślenia.
Będą to m.in.:
– uczenie się przez naprowadzanie: uczenie się przez podpowiadanie fizyczne, z wykorzystaniem gestów, konkretów oraz werbalne, dzielenie czynności na etapy
– uczenie się przez odtwarzanie

Ćwiczenia będą dobrane do możliwości danego ucznia i uwzględnią zaburzenia sensoryczne dzieci. Wszyscy uczestnicy wymagają działań mocno wzmacniających sprawność motoryczną. Zadania o większym stopniu trudności i skomplikowania przypadną w udziale Weronice i Szymonowi. Ponadto będą one miały na celu tutaj przygotowanie oraz wzmacnianie umiejętności pisania i pod takim właśnie kątem dobrane zostaną zadania. W przypadku Julii zadania będą podzielone na mniejsze etapy, a ich stopień trudności będzie dobrany do uczennicy. Ważnym będzie tu zaoferowanie Julii takich aktywności, które zmobilizują dziewczynkę do pracy przy stole. Dla Oliwiera zaś zajęcia te mają na celu wzmocnienie umiejętności posługiwania się sztućcami, trzymania przedmiotów w dłoni, np., butelki czy też kubka, co prowadzić będzie w konsekwencji do usprawniania umiejętności samoobsługowych, np. podczas spożywania posiłków czy też ubierania się. Najpierw wykorzystane będą przedmioty większych rozmiarów, większe powierzchnie, np.arkuszy papieru. Te cele zostały ujęte w Indywidualnych Programach Edukacyjno- Terapeutycznych stąd korelacja programów.
Program zakłada wprowadzenie modyfikacji w zależności od poczynionych postępów.

Program zakłada jak najczęstsze stosowanie wyraźnych wzmocnień dla ucznia po bezpośrednim wystąpieniu właściwego zachowania.

Treści programowe
Umiejętności operacyjne.
Przewidywane osiągnięcia uczniów

• Uczeń: Liczba godzin
Ćwiczenia rozmachowe
• Zamalowuje farbami duże płaszczyzny
• przechodzi przez tunel, stół
• odbija balon
• rzuca piłkami/woreczkiem do celu
• tańczy z chustką/szarfą/paskami bibuły w dłoni
• łapie bańki mydlane
• rzuca piłkę za plecy 38
Ćwiczenia manualne
• Gniecie papier, bibułę, folię
• wkłada i wykłada z koszyka/miski elementy mniejsze i większe
• bawi się plasteliną: wykleja plasteliną, ugniata ją, rozciera na kartce
• drze gazetę, kartkę papieru, bibułę na kawałki
• spina kartki zszywaczem
• łączy kartki spinaczem
• dziurkuje kartki dziurkaczem
• buduje proste budowle z klocków
• wyszukuje drobne elementy w materiale sypkim
• składa papier
• szuka konkretnych przedmiotów w worku z zamkniętymi oczami lub bez kontroli wzroku 30
Ćwiczenia ruchów precyzyjnych
• Naśladuje grę na pianinie
• wycina po linii prostej, falistej
• nawleka koraliki na sznurek/sznurowadło
• rysuje wzory po śladzie
• lepi z plasteliny proste wzory, litery
• tworzy proste wzory z zapałek, guzików,ziaren
• układa po śladzie zapałki
• pisze palcem w materiale sypkim
• obrysowuje szablony
• wodzi palcem po wzorze
• tworzenie kulek z bibuły 20
Ćwiczenia stymulacji dotykowej
• Ugniata masy plastyczne
• maluje palcami
• rozpoznaje przedmioty z wykorzystaniem dotyku
• dostrzega różnicę między zimnym a ciepłym, szorstkim i gładkim
• poddaje się masażowi różnymi fakturami
• klaszcze i uderza dłońmi o różne podłoża 20

Ewaluacja programu

Ewaluacja niniejszego programu stworzy możliwość uzyskania informacji zwrotnej o tym, w jakim stopniu zaproponowane treści umożliwiają realizację zadań. Dzięki temu dowiemy się, jakie potrzeby i oczekiwania mają uczniowie wobec zajęć. Obserwacje prowadzone przez nauczyciela pozwolą na modyfikację programu wzbogaconego o nowe pomysły i doświadczenia. Ponadto pozwoli dostrzec wpływ przekazywanych treści na postawy, wiedzę i zachowanie uczniów, a zarazem stanowi podstawę do planowania dalszej pracy.

Opracowała: mgr Aneta Trojanowska