Respektowanie uczuć dziecka krokiem do zrozumienia i współpracy z nim - warsztaty

s. Agnieszka Stasiak

Temat: RESPEKTOWANIE UCZUĆ DZIECKA KROKIEM DO ZROZUMIENIA I WSPÓŁPRACY Z NIM.

Metody i formy współpracy: – Z całą grupą rodziców, indywidualne

Cel: - poznanie skutecznych i nieskutecznych strategii rodziców wobec nieakceptowanego zachowania dziecka
- ćwiczenie umiejętności bezpośredniego i otwartego wyrażania uczuć

Materiały: - kartki z podanymi sytuacjami

Przebieg:
1. Rodzice uczestniczący w warsztatach wypisują swoje imię na kwiatku i przyczepiają do ubrania.

2. Zabawa integracyjna „Witamy się ze sobą”
• Jak ludzie szczęśliwi, radośni
• Jak ludzie zdenerwowani
• Jak ludzie smutni
• Jak ludzie zaskoczeni

3. Na dzisiejszych warsztatach zastanowimy się: jakie metody stosują dorośli, by skłonić dziecko do respektowania ich potrzeb i uczuć? Co czują dzieci? I jakie metody oddziaływania rodziców na dzieci są skuteczne?

4. Teraz zapraszamy Państwa do wyrażenia swojej reakcji na daną sytuację (nauczyciel rozdaje kartki z podanymi sytuacjami:

I. Dziecko zostawiło mokrą podłogę w łazience i wrzuciło mokry ręcznik do kosza na brudne rzeczy
II. Dziecko wróciło do domu znacznie przekraczając uzgodniony termin
III. Dziecko całe popołudnie jest w złym humorze, odburkuje i ze wszystkiego jest niezadowolone
IV. Dziecko nastawia muzykę, tak głośno, że uniemożliwia rozmowę w sąsiednim pokoju
V. Dziecko obiecało, że zrobi zakupy, ale gdy przychodzisz do domu lodówka jest pusta
VI. Dziecko domaga się kupna drogiej zabawki nie przestając molestować rodziców
VII. Dziecko domaga się obejrzenia programu na innym kanale niż film, który oglądasz)

Rodzice po przeczytaniu tych zdań odpowiadają na pytanie jakie metody najczęściej stosują w takich sytuacjach lub podobnych. Wypisują je na karteczkach i przyczepiają na tablicy.

Do najczęstszych metod skłaniających dziecko do słuchania stosowanych przez rodziców należą:
a) Obwinianie i oskarżanie
b) Przezywanie
c) Straszenie
d) Rozkazy
e) Wykłady i moralizowanie
f) Ostrzeżenia
g) Postawa męczennika
h) Porównania
i) Proroctwa

Chciałbym, abyśmy bliżej przyjrzeli się uczuciom jakie wywołują te metody. Rodzice cofają się w czasie i wyobrażają sobie, że są dziećmi słuchającymi dorosłych. Co poczułbyś słysząc takie słowa: ... (rodzice otrzymują karteczki i wypisują swoje uczucia). Po oddaniu kartek dyskusja.

5. Ćwiczenie – „Zamknięty krąg”
Uczestnicy tworzą mocne koło trzymając się pod ręce (haczyki). Osoba stojąca w środku próbuje wydostać się z wnętrza koła. Komentarz nauczycielki: Osoba stojąca w środku symbolizuje „złość” próbując się wydostać z koła rozładowuje swoje emocje. Niewypowiedziana złość jest przyczyną wielu chorób. Uczmy się nazywania i ujawniania swoich uczuć, niezaprzeczajmy im – informujmy dzieci o swoich uczuciach.
Np.
„Cieszę się, że zrobiłeś laurkę na moje święto. Sprawiła mi ona wielką radość”.
„Jestem zdenerwowana tym, że się spóźniłeś, martwiłam się o ciebie”.
Młodszym dzieciom łatwiej jest odczytać uczucia dorosłych, jeśli poparte są odpowiednio dobranym porównaniem.
Np.
„Moja cierpliwość jest jak ziarenko piasku”.
„Jestem tak zdenerwowana, że mogę wybuchnąć jak wulkan”.

6. Zabawa w miny
• Słyszę dzwonek na przerwę – jaką mam minę
• Popsuła się moja zabawka
• Boli mnie brzuch
• Idę do kina na film
• Ktoś przeszkadza mi w zabawie
• Będę miał siostrę lub brata

7. Podanie informacji na temat uczuć
 Aby zrozumieć dziecko, jego uczucia, trzeba umieć nazwać swoje uczucia
 Często dziecko nie radzi sobie ze swymi uczuciami i musi mu w tym pomóc dorosły – w jaki sposób?
 Dziecko potrzebuje, aby uczucia były akceptowane i doceniane przez dorosłego
 Słuchać dziecko spokojnie i z uwagą
 Zaakceptuje jego uczucia słowami: „och, hmm, rozumiem ...”
 Nazwij te uczucia swoimi słowami

8. Czy jest sposób , aby osiągnąć współdziałanie z dzieckiem bez gwałcenia ich poczucia godności osobistej lub pozostawiania w wirze złych uczuć. Czy są inne metody, które wymagałyby od rodziców większego poświęcenia.

Chciałabym podzielić się 5 metodami, które może byłyby pomocne:
1) Opisz co widzisz lub przedstaw problem. Metoda ta nie wskazuje winnego, pozwala każdemu skupić się na tym co należy zrobić
2) Udziel informacji – Dziecku wydaje się, że informacja jest aktem zaufania do niego. Mówi do siebie: „Dorośli wiedzą, że będę postępować rozsądnie, to pewne”.
3) Zdanie jednowyrazowe. Metoda ta oszczędza czas, płuca i nudne wyjaśnienia. Wartość zdania jednowyrazowego polega na tym, że zamiast uciążliwych rozkazów, dajemy dziecku możliwość wykazania swojej inicjatywy i inteligencji. Kiedy słyszy wyraz „pies”, musi ono pomyśleć „Co z tym psem? Och, nie byłem z nim jeszcze na spacerze”.
4) Porozmawiaj o swoich uczuciach. Pomocne może być podzielenie się swoimi odczuciami i że nie koniecznie muszą być bezustannie cierpliwi.
„Nie jest to dla mnie najlepszy czas, aby spojrzeć na twoje wypracowanie. Jestem napięta i rozproszona. Po obiedzie będę mogła poświęcić mu tyle uwagi na ile zasługuje”.
Dzieci, których uczucia są respektowane, prawdopodobnie będą szanować uczucia dorosłych.
5) Napisz liścik. Dzieci uwielbiają otrzymywać liściki. Liściki „nigdy nie podnoszą głosu”. Mniej kosztuje wzięcie ołówka do ręki niż otwarcie ust.

9. Inną istotną i pomocną metodą może być wspólne ustalenie z dziećmi zasad, które obowiązywałyby w domu wszystkich domowników.
Pozwolą Państwo, że spróbujemy wspólnie ustalić takie zasady. Odpowiedzmy na pytanie:
Jak chciałabym żeby było w moim domu i co w tym pomaga?
Wypisujemy propozycje na tablicy, następnie wybieramy najistotniejsze, które stają się naszymi wspólnymi zasadami. Zobowiązujemy się ich przestrzegać. Można wypisać je na kartonie i powiesić w domu w widocznym miejscu (odbić swą dłoń, podpisać się pod nimi ..).