Czy wiesz, że...? Ciekawostki języka angielskiego

Czy wiesz skąd pochodzi skrót OK? Czy znasz różnice pomiędzy odmianą brytyjska i amerykańską j. angielskiego? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w poniższych tekstach. Ciekawostki były publikowane na stronie szkoły prze 6 tygodni, po czym uczniowie wzięli udział w konkursie na ich podstawie.

Informacje z cyklu „Ciekawostki” j. angielski cz. 1 (Różnice w j. angielskim)

Obecnie na świecie funkcjonuje bardzo dużo odmian języka angielskiego, co jest głównie spowodowane faktem, iż rozwijał się on osobno i zmieniał na odległych od siebie obszarach ( Ameryka Północna, Australia i Nowa Zelandia, Południowa Afryka czy rodzime Wyspy Brytyjskie). Na każdym terytorium też język angielski spotykał się z mową rdzennych mieszkańców - w Australii - Aborygenów, w Ameryce Północnej - Indian, a na Wyspach Brytyjskich z językami celtyckimi Walii, Szkocji i Irlandii. Kontakty te wiązały się z naleciałościami w słownictwie języka angielskiego z rdzennych języków plemion. To w bardzo dużej mierze wpłynęło na wytworzenie się różniących się odmian języka angielskiego.
W Polsce przeważnie mamy kontakt z brytyjskim angielskim (nauka języka) i amerykańskim (m.in. filmy i muzyka), dlatego też przez najbliższy czas będą przedstawiane tu niektóre różnice między tymi dwiema odmianami. Dziś kategoria Sport i zabawa.
Football i soccer: Soccer to w Ameryce europejska piłka nożna, natomiast football to bardzo tam popularny futbol amerykański. Mecz rozgrywany jest na boisku długości 100 yardów (91,44m) z bramkami w kształcie litery Y i dwoma „end zone”, w których zdobywa się punkty.
trainers (BE) / sneakers (AE) – obuwie sportowe
cycling shorts (BE) / bike shorts (AE) – spodenki kolarskie
I’m goin’ to (BE) I’m gonna (AE) play football today. – Pogram dziś w piłkę.
I play in a team. (BE)/ I play on a team (AE) – Gram w drużynie.
What did you do at the weekend? (BE) / What did you do on/over/during the weekend? (AE) – Co robiłeś/aś w czasie weekendu?

Różnice pomiędzy British and American English – „Zakupy”

a shopping centre (BE) /a mall (AE) – centrum handlowe
a charity shop (BE) / a vintage shop (AE) – sklep z używanym rzeczami
an outlet store (BE) / the outlets (AE) – sklep firmowy
to pay at the till/checkout (BE) / at the checkout (AE) – płacić przy kasie
*BE: „checkout” – w supermarkecie; „till” – w pozostałych sklepach
Where’s the changing room? (BE) / the fitting room? (AE) – Gdzie jest przymierzalnia?
I think I’m going to wear something casual. (BE) / I think I’m just gonna go cas. (AE) – Ubiorę się zwyczajnie
The Gap is having a huge sale! (BE) / The Gap is having a blow-up! (AE) – W Gap jest wielka wyprzedaż!

Krótkie ćwiczenie: dopasuj słowa do odpowiedniej odmiany języka (spróbuj bez patrzenia wyżej)
a vintage shop blow-up a shopping centre at the till sth cas a changing room
a mall casual the outlets a huge sale an outlet store at the checkout a fiiting room
a charity shop
BE:

AE:

Idiomy z nazwami kolorów
Tym razem wybrane idiomy z nazwami kolorów, które często używane są przez użytkowników j. angielskiego. Jak to z idiomami bywa, ich znaczenie często różni się od znaczenia poszczególnych słów tworzących dane wyrażenie, choć czasem można wydedukować ich genezę. Dziś prezentacja kilku idiomów (BR i AM), a kto jest bardziej dociekliwy, może zastanowić się nad ich pochodzeniem;)
RED
to see red – wpaść w złość
to be in the red – być w długach
to catch somebody red-handed – złapać kogoś na gorącym uczynku
red-faced – zażenowany, zmieszany, zawstydzony
as red as a beetroot – czerwony jak burak
BLUE
to feel/look blue – czuć się/wyglądać na przygnębionego
once in a blue moon – bardzo rzadko
out of the blue – niespodziewanie
boys in blue – policjanci
GREEN
to be green with envy – pozielenieć z zazdrości
as green as grass – bardzo niedoświadczony
green stuff – warzywa, pieniądze (slang)
the grass in greener on the other side of the hill – zawsze lepiej jest tam gdzie nas nie ma
BLACK
black look – gniewne spojrzenie
black eye – podbite oko
as black as pitch – bardzo czarny
in black and white – na piśmie
• Poniżej ćwiczenia
Uzupełnij idiomy odpowiednimi kolorami
 bardzo niedoświadczony - as ........... as grass
 być w długach – to be in the ............
 zażenowany, zmieszany - ........... -faced
 niespodziewanie – out of the ..............
 na piśmie – in ............ and white
 być zazdrosnym – to be............. with envy
 czuć się przygnębionym – to feel ...........
 gniewne spojrzenie - ............. look
 bardzo rzadko – once in a ............ moon
 wpaść w złość – to see ..........

Elementy wiedzy o krajach anglojęzycznych – The United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
Powyższa pełna nazwa Zjednoczonego Królestwa jest już pewnie powszechnie znana przez uczniów, choć zazwyczaj używa się skrótów GB (Great Britain) lub UK (United Kingdom). Dla przypomnienia, w skład Wielkiej Brytanii wchodzą Anglia, Walia i Szkocja, a w określeniu Zjednoczonego Królestwa zawiera się jeszcze Irlandia Północna.
I to właśnie Irlandii Północnej będzie dotyczył dzisiejszy tekst, a dokładnie powodów, dla których rozdzielono Irlandię na Republikę Irlandii i Irlandię Północną.
Od XII wieku rycerze anglonormandzcy, pod wodzą zmieniających się władców angielskich podbijały wyspę irlandzką. Przez kolejne wieki włodarze Anglii, potem też już Walii i od roku 1707 również Szkocji, nasilały najazdy oraz wzmacniały zależność Irlandii od monarchii angielskiej. Pomimo powstańczych oporów Irlandczyków, w 1800 roku doszło do zawarcia unii realnej Wielkiej Brytanii z Irlandią i powstało państwo Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii.
Jednak Irlandczycy, będący w większości katolikami, nie przestawali dążyć do przywrócenia niezależnego państwa. Liczne bunty i niepokoje społeczne doprowadziły w 1921 roku do podpisania traktatu brytyjsko-irlandzkiego, na mocy którego oddzielono Republikę Irlandii od Zjednoczonego Królestwa. Część północna jednakże pozostała w UK ze względu na dużą liczbę zasiedlonych już tam Anglików i Szkotów będących protestantami.
Choć od lat 60-tych aż do 90-tych XX wieku również i w tej części UK miały miejsce poważne i nawet krwawe konflikty pomiędzy irlandzkimi katolikami a brytyjskimi protestantami (działalność Irlandzkiej Armii Republikańskiej, w skrócie IRA), obszar UK został utrzymany z nazwą Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.
*Sunday Bloody Sunday – znany utwór irlandzkiego zespołu U2, który pośrednio odnosi się do krwawych wydarzeń w Irlandii Północnej w dniu 30 stycznia 1972. Zainteresowanych odsyłam do szczegółowych informacji na ten temat oraz do odsłuchania i przeczytania piosenki.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Krwawa_niedziela_(Irlandia_Północna_1972)
http://www.tekstowo.pl/piosenka,u2,sunday__bloody_sunday.html
Krótkie ćwiczenie – Przypomnij sobie, co działo się w poniższych latach
XII wiek –
1707 –
1800 –
1921 –
od lat 1960-tych do lat 1990-tych
30 stycznia 1972

Elementy wiedzy o krajach anglojęzycznych: Św. Patryk – patron Irlandii
Skąd wziął się fenomen obchodów Dnia Św. Patryka na całym świecie? Bo już nie tylko sami Irlandczycy świętują na ulicach i w domach w dniu 17 marca każdego roku, ale też różno-kulturowe społeczności w krajach na większości kontynentów. Jak powiedział ambasador Irlandii Gerard Keown, "Irlandczycy to globalna rodzina, 70 milionów ludzi na świecie przyznaje się do irlandzkiego pochodzenia, połowa z nich mieszka w Stanach Zjednoczonych. Obchody i parady organizowane są nie tylko w miastach i miasteczkach w samej Irlandii, ale też poza jej granicami, np. w Nowym Jorku, Tokio czy Sydney. To dzień, w którym świętujemy to, jak ważne jest dla nas bycie Irlandczykami, a razem z nami świętują nasi przyjaciele. Nie trzeba być Irlandczykiem, aby obchodzić Dzień Świętego Patryka". Jest już nawet powiedzenie, że w tym dniu „everyone is Irish”, a w jednym z wywiadów ze znawczynią kultury irlandzkiej można przeczytać:
"Irlandczycy są bardzo otwartym narodem, są weseli, spontaniczni. Emigrujący tam Polacy łatwo się asymilują. To działa tez w drugą stronę - Poznań, w którym Irlandia grała w fazie grupowej turnieju w czasie EURO2012 był całkowicie zielony. Ludzie zakochali się w Irlandczykach, a lokalna gazeta po ostatnim meczu napisała na okładce po angielsku: +Będziemy za Wami tęsknić+" - mówi Justyna Mazurek-Schramm z Fundacji Kultury Irlandzkiej
Źródło (oba cytaty)
http://www.bankier.pl/wiadomosc/Dzien-Swietego-Patryka-irlandzkie-swieto-popularne-na-calym-swiecie-3305929.html
W takim razie, kim był św. Patryk, skoro pamięć o nim jest tak powszechnie czczona? Choć jest wiele legend na temat jego życia i cudownych dokonań, pewne jest że nie był Irlandczykiem, lecz mieszkańcem Walii z pochodzenia Rzymianinem. W młodzieńczych latach został pojmany przez Irlandczyków podczas ich najazdu na tereny Brytanii. Będąc przez sześć lat w niewoli nie tylko bacznie obserwował naród irlandzki, ale przede wszystkim nieustannie i gorliwie się modlił. Jak głosi legenda, do ucieczki skłonił go sen-widzenie mówiący, o tym że jego statek już czeka. Rzeczywiście, św. Patrykowi udało się dotrzeć do statku, pokonując ok. 300 km pieszo. Mówi się, że w czasie podróży miały miejsce również inne cuda.
Św. Patryk został biskupem i (zgodnie z innym snem-widzeniem) został wysłany na misje właśnie do Irlandii. To jemu przypisuje się nawrót Irlandii do chrześcijaństwa: zbudował wraz z wiernymi wiele kościołów, mądrze i wyrozumiale kierował swoje słowa do mieszkańców Zielone Wyspy, a także miał duży wpływ na zniesienie niewolnictwa i składania bogom ofiar z ludzi oraz zmniejszenie przestępczości.
Oto kilka znanych legend związanych z misją i posługą Św. Patryka:
Wypędzenie węży z Zielonej Wyspy – w Irlandii nie znajdziemy węży czy jaszczurek, przypisuje się to Św. Patrykowi, który miał zrzucić je w przepaść.
Krzyk Łani – św Patryk wraz ze swoimi uczniami wpadł w niebezpieczną zasadzkę, napastnicy jednak podchodząc z zamiarem schwytania go, ujrzeli łanię z gromadką młodych.
Koniczynka – roślina ta była już ważnym symbolem religijnym w czasach przed misją Św. Patryk. Legenda głosi, że w czasie podróży Św. Patryk widząc trójlistną koniczynkę postawił ją za symbol Boga w Trzech Osobach. Irlandczycy jeszcze bardziej upodobali sobie tę roślinkę, ustanawiając ja swym godłem.
Św. Patryk zmarł 17 marca 461 roku, żyjąc ok 76 lat, z tego 40 lat na misjach, a my do dziś dnia lubimy to święto, bo przecież zielony to kolor nadziei. No i dlaczegóż by nie bawić się z Irlandczykami, ucząc się od nich zwykłej radości i otwartości, co można zobaczyć na poniższym filmiku z parady z dnia 17 marca 2014r.. Drugi link poprowadzi Was do tekstu, w którym znajdziecie bardziej szczegółowe informacje i pozostałe ciekawe legendy na temat patrona Irlandii.
ENJOY READING, LISTENING AND WATCHING!!!

https://www.youtube.com/watch?v=UVXGlsrIEEg
http://londynek.net/czytelnia/article?jdnews_id=3142412

OK-OKAY-OKEH – WAA-KEY –ORL KORRECT, czyli
skąd wzięło się wyrażenie OK?

Czy zastanawialiście się kiedyś od czego wywodzi się to powszechnie znane i używane wyrażenie? Na pierwszy rzut oka, wydaje się, że jest to skrót, lecz nie łatwo jest znaleźć jego rozwinięcie. Etymolodzy badający genezę wyrażenia „OK” postawili niejedną teorię dotyczącą początków jego użycia i znaczenia. W dzisiejszych ciekawostkach przybliżenie niektórych prawdopodobnych wersji.
OK/OKAY – zgoda; w porządku; nieźle
• „orl korrect” – forma mówiona wyrażenia „all correct”; w latach 30-tych XIX w., tak jak w latach dzisiejszych, była pewnego rodzaju moda na używanie skrótów (np. ISBD – „it shall be done”) oraz form fonemicznych (np. KY –„ skrót od „know yuse” ale znaczenie „no use”). 23 marca 1839r. w bostońskim wydaniu gazety Morning Post po raz pierwszy użyto pisemnej formy OK w znaczeniu „all correct”. Od tego czasu wyrażenie to zaczęło częściej pojawiać się w różnych sferach życia, generując jednak różne teorie swojego powstania;
• W 1840 wyrażenie OK stało się popularne poprzez nazwę klubu wyborczego kandydata na prezydenta o pseudonimie Old Kinderhook
• wg jednej z indiańskich teorii, „OK” pochodzi od indiańskiego słowa „okeh” –it is so ( w rzeczy samej);
• inna indiańska teoria zakłada, że dzisiejsze OK pochodzi od ich wodza, który nazywał się Keokuk, ale często mówiono o nim „Old Keokuk, he’s all right”, potem utarło się, że pierwsze litery tego określenia znaczyły to samo;
• w języku mieszkańców Senegalu i Gambii, którzy byli również amerykańskimi niewolnikami, istnieje słowo „okeh” – wymawiane waa-key („tak”); zwolennicy tej teorii podkreślają, że z tego języka pochodzą też słowa „juke” /”honkey” („biały człowiek”);
• Szkoci podają swoje wyrażenie „och aye” („o tak”) jako etymologię OK
• istnieje również spostrzeżenie, że wyraz OK może pochodzić od skrótu nazwiska lub nazwy firm kojarzącej się z solidnością i dobrą jakością (np. Ohediah Kelly – zarządca kolei w USA czy firma Orrins Kendall)

Jak widać, nie ma jednoznacznego pochodzenia wyrażenia OK. Autor artykułu w amerykańskiej encyklopedii internetowej skłania się do twierdzenia, że słyszane od Indian oraz innych narodowości słowo zaczęło funkcjonować w amerykańskim angielskim, a inne różne przypadki użycia popularyzowały je.
Dla tych bardziej dociekliwych, szczegółowe informacje na ten temat na poniższych stronach.

Źródło
http://www.miketodd.net/encyc/okay.htm
http://jejswiat.pl/13784,skad-wzial-sie-wyraz-ok