“ Mały patriota”- program własny z zakresu edukacji patriotycznej dla dzieci w ieku przedszkolnym
WPROWADZENIE
Nauczyciel pracujący w przedszkolu ma do spełnienia bardzo ważne zadanie. Jest nim kształtowanie nowego człowieka oraz jego postaw wobec siebie i otaczającego świata. Świata, a więc wobec własnego kraju i narodu – wobec ojczyzny. Wychowanie patriotów jest procesem długotrwałym i powinno zaczynać się już od najmłodszych lat, gdyż żywa wyobraźnia małego dziecka, duża wrażliwość emocjonalna, zaciekawienie światem sprzyja kształtowaniu obrazu Ojczyzny, który pozostaje na całe życie. Od tego, jaki obraz Ojczyzny ukształtuje się dziecku, zależeć będzie,czy wejdzie ono w dorosłe życie świadome swojej tożsamości narodowej, pełne przywiązania do kraju ojczystego i ludzi w nim żyjących, wrażliwe na sprawy i zmiany dokonujące się w Polsce. Wychowanie patriotyczne rozpoczyna się już od progu rodzinnego domu i towarzyszy dzieciom w domu, przedszkolu i codziennym życiu.
W wychowaniu patriotycznym dzieci chodzi o kształtowanie u nich postaw emocjonalnego przywiązania do ojczystego kraju, o rozwijanie pozytywnych zachowań społecznych i cech charakteru dobrego Polaka-patrioty. Wspólne przeżywanie świąt narodowych i lokalnych, opieka nad miejscami pamięci narodowej, uczestnictwo w programach i konkursach o charakterze patriotycznym, wycieczki historyczno-krajoznawcze, śpiew pieśni patriotycznych integrują i ukazują dzieciom współczesne oblicze patriotyzmu.
Kształtowanie miłości do Ojczyzny u dzieci jest i będzie jednym z najważniejszych zadań tak dla nas jak i dla całego społeczeństwa. Takiej miłości do Ojczyzny należy uczyć już w przedszkolu.
ZAŁOŻENIA PROGRAMU
Program “ Mały patriota” zawiera dodatkowe treści spójne z tymi, które zostały określone w podstawie programowej wychowania przedszkolnego dla przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych zawartej w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002r. (Warszawa 2002 DKW 4013/02).
Założenia programowe zawarte zostały w następujących obszarach edukacyjnych:
I.Poznawanie i rozumienie siebie i świata
-Wykorzystywanie i tworzenie okazji do poznawania rzeczywistości społeczno –kulturowej
poprzez poznawanie zasad organizacji życia społecznego, tradycji rodzinnej, regionalnej
narodowej oraz poznawanie dzieł kultury.
- Wzbudzanie zainteresowań obrazem (ilustracją) i tekstem.
II. Nabywanie umiejętności poprzez działanie
-Umożliwienie dziecku ekspresji spostrzeżeń, przeżyć, uczuć w różnych formach działalności, z zastosowaniem werbalnych i niewerbalnych środków wyrazu.
III. Odnajdywanie swojego miejsca w grupie rówieśniczej, wspólnocie
-Tworzenie okazji do pełnienia przez dziecko różnych ról w układach interpersonalnych, ze zwróceniem uwagi na rolę dziecka w rodzinie.
IV. Budowanie systemu wartości
-Wprowadzanie dziecka w świat wartości uniwersalnych, takich jak dobro, prawda, miłość, piękno.
Poprzez program patriotyczny pragnę kształtować pozytywny stosunek dziecka do własnej
Ojczyzny, przywiązanie i miłość do niej oraz zapoznanie z symbolami narodowymi.Ojczyzna dla małego dziecka jest pojęciem abstrakcyjnym i zbyt odległym. Z tego względu kształtując postawę miłości i przywiązania do Ojczyzny u dziecka przedszkolnego należy rozpocząć od postaw wobec jego najbliższego, dobrze mu znanego otoczenia: rodziny, miasta, regionu. Wychodząc z tego założenia treści programowe pogrupowałam w następujące ośrodki tematyczne:
1.Ja i moja rodzina
2.Ja i moje miasto
3.Ja i mój kraj
Treści wchodzące w skład powyższych ośrodków włączone zostały w plan całorocznej pracy dydaktyczno – wychowawczej jako odrębna tematyka tygodniowa, bądź pojedyncze zajęcia okolicznościowe lub realizowane w ramach innych tematów globalnych.
CELE PROGRAMU
CEL GŁÓWNY: - przekazywanie dzieciom wartości patriotycznych: miłości do ojczyzny, poszanowania symboli narodowych oraz kształtowanie tożsamości narodowej i współuczestnictwa w pielęgnowaniu tradycji;
CELE OGÓLNE :
-wzmacnianie więzi uczuciowej z rodziną (rodzicami, dziadkami),
- zapoznanie z najbliższą okolicą,
- uwrażliwienie na piękno ojczystej przyrody,
-budzenie poczucia przynależności narodowej (mówimy po polsku, jesteśmy Polakami, nasz kraj to Polska),
- poznanie historii powstania państwa polskiego
-poznanie historii Święta Niepodległości Polski;
-poznanie znaczenia symboli narodowych oraz prawidłowych zachowań w trakcie słuchania hymnu Polski;
- zapoznanie z regionami kraju i kulturą ludową oraz najważniejszymi w kraju miastami,
- przybliżanie przeszłości narodu (legendy, podania),
- zapoznanie ze świętami oraz związanymi z nimi polskimi tradycjami i obrzędami, kształtowanie odpowiedniego zachowania w czasie uroczystości przedszkolnych, państwowych;
CELE SZCZEGÓŁOWE:
Dziecko:
wie jakiej jest narodowości, że mieszka w Polsce, a stolicą Polski jest Warszawa;
nazywa godło i flagę państwową oraz herb swojego miasta;
zna polski hymn;
wie, że Polska należy do Unii Europejskiej.
zna znaczenie wytworów kultury narodowej i wybranych tradycji narodowych i regionalnych (legendy, zwyczaje, obyczaje, stroje, tańce);
ma właściwy emocjonalny stosunek do historii ojczyzny, do miejsc pamięci narodowej i bohaterów narodowych;
ZADANIA NAUCZYCIELA:
tworzenie sytuacji wyzwalających emocjonalny związek z krajem ojczystym;
zapoznanie wychowanków z symbolami, ważnymi dla kraju rocznicami, instytucjami, które posiadają istotne znaczenie dla funkcjonowania państwa polskiego;
przygotowanie przedszkolaków do aktywnego i odpowiedzialnego uczestnictwa w życiu społecznym.
METODY PRACY:
podające (informujące, oparte na słowie) – opowiadanie, wyjaśnienie, opis, rozmowa;
problemowe (oparte na samodzielnym dochodzeniu do wiedzy) – dyskusja, burza mózgów, metoda sytuacyjna;
eksponujące (oparte na obserwacji) – inscenizacje, dramy, impresje ruchowe i muzyczne, eksponowanie prac dzieci;
praktyczne (działanie).
FORMY PRACY:
-dla potrzeb programu stosuje się wszystkie formy pracy w różnych proporcjach w zależności od potrzeb; - indywidualna - grupowa
ŚRODKI DYDAKTYCZNE: - opowiadania, wiersze, legendy, zdjęcia, ilustracje, albumy, różnorodne materiały do działalności plastycznej (do wykonania na przykład kokard narodowych), magnetofon, komputer, rzutnik, kasety, płyty.
WARUNKI NIEZBĘDNE DO REALIZACJI PROGRAMU
Program obejmuje wszystkie dzieci uczęszczające do przedszkola w wieku 3-6 lat. Programem będą objęte dzieci 5-o letnie uczęszczające do Przedszkola 59 w Bydgoszczy. Dzieci te będą uczestniczyły w odpowiednio dobranych tematycznie zajęciach grupowych i indywidualnych, a także w spotkaniach z zaproszonymi gośćmi.Rolą nauczyciela jest dostosowanie treści programu do indywidualnych potrzeb i możliwości dziecka oraz zachęcanie do do aktywnego odkrywania rzeczywistości. Ogromne znaczenie
ma też ścisła współpraca z rodziną i środowiskiem lokalnym. Realizacja programu nie wymaga dużych nakładów finansowych. Oczywiście wskazane jest dokupywanie nowych książek, albumów, kaset, map, puzzli (część można zrobić samemu z
dziećmi, pozyskać rodziców). Dla prawidłowej realizacji programu ważne jest jak i kiedy będziemy z niego korzystać. Zajęcia muszą być przemyślane i przeprowadzane na zasadzie pełnoprawnych zajęć. Natomiast elementy programu można realizować w dowolnym, dogodnym momencie.
Treści PROGRamowe
Bloki tematyczne
Treści programowe
Przewidywane osiągnięcia
Ja I moja rodzina
-Zajęcia i zabawy w ramach tematyki tygodniowej„Moja rodzina”.
-Poznawania swojego imienia i nazwiska, oraz własnego adresu zamieszkania.
-Rozpoznawania członków rodziny, miejsca ich pracy, wykonywanego zawodu.
-Organizowania wycieczek do miejsc pracy rodziców.
-Wykonywania prac użytecznych na rzecz członków rodziny.
-Organizowania zabaw i ćwiczeń umożliwiających poznawanie siebie i swojej rodziny.
-Poznawania praw i obowiązków dziecka.
-Obchody świąt o charakterze rodzinnym:
„Dzień Matki”
„Dzień Ojca”
„Dzień Babci i Dziadka”
Dziecko zna/wie:
-swoje imię i nazwisko,
-członków rodziny,
-swój adres zamieszkania
-wie, gdzie pracują rodzice, jaki zawód wykonują,
-zna swoje prawa i obowiązki jako dziecko i członek rodziny
Ja I moje miasto
-Poznanie historii miasta Bydgoszcz( poznanie legendy).
-Zapoznanie z symbolami miasta ( herb, hymn).
-Poznanie zabytków miasta: Stary Rynek, Spichrze.
-Wycieczki do miejscowych instytucji użyteczności publicznej: szkoły, straży pożarnej, biblioteki, na pocztę .
Spotkania okolicznościowe: z policjantem i pielęgniarką.
Dziecko zna/wie/potrafi:
-zna nazwę miejscowości, w której mieszka,
-zna ważniejsze instytucje mieszczące się
w miejscowości lub w najbliższej okolicy,
-orientuje się w rolach społecznych pełnionych przez ważne osoby, np. policjanta, strażaka
Ja i mój kraj
-Zapoznanie z legendą związaną z powstaniem Państwa Polskiego
(Legenda o Lechu, Czechu I Rusie).
-Odszukanie na mapie Polski największych miast, rzek, gór i morza.
-Znajomość hymnu Polskiego (powstanie, postać gen. J. Dąbrowskiego, J. Wybickiego)
-Zapoznanie z historią godła i barw narodowych,
-Poznanie legend, podań, wierszy dotyczących naszej ojczyzny.
-Podkreślenie wagi świąt państwowych ( Święto niepodległości, Święto flagi)
uroczyste obchody Święta Niepodległości
-Przekazywania informacji na temat regionów naszego kraju, ludzi ich zamieszkujących za pomocą różnych środków przekazu: legendy, podania, wiersze, baśnie, spotkania z twórcami ludowymi, wycieczki, odwiedzanie muzeów.
-zapoznawanie ze strojami ludowymi, obrzędami, zwyczajami, gwarą, poznawania wzorów i ornamentów ludowych, tańców i przyśpiewek ludowych.
-Przekazywania dzieciom informacji o życiu szlachty polskiej (muzea, dworki, zamki, szaty, komnaty, zdjęcia pocztówki, filmy, albumy, muzyka dworska),
-Umożliwianie dzieciom poznania sławnych malarzy i rzeźbiarzy poprzez: pocztówki, albumy, zdjęcia, wycieczki do muzeum sztuki ludowej, wiersze, piosenki .
-sławnych kompozytorów np. Chopin, Wybicki, Moniuszko, Penderecki. -królów, wodzów,
-naukowców (M. Kopernik, M. Curie Skłodowska),
-poetów i pisarzy np. M. Konopnicka , J. Tuwim, J. Brzechwa
-filmów polskich np. „W pustyni i w puszczy”, „Akademia Pana Kleksa”
-tworzenia albumów, kącików tematycznych, wystaw prac plastycznych, udziału w konkursach
Zapoznanie się z niektórymi charakterystycznymi państwami ich zwyczajami i kulturą poprzez film, albumy, fotografie, opowiadania, zdjęcia, dzielenie się doświadczeniami z pobytu za granicą,
Dziecko zna/wie/potrafi:
-wie, jakiej jest narodowości,
-zna nazwę kraju, w którym żyje,
-zna nazwę stolicy Polski,
-wie jak wygląda godło i flaga państwowa
-zna polski hymn
-wie, że Polska należy do Unii Europejskiej
ewaluacja programu będzie przebiegała w oparciu o: obserwację postaw i zachowań dzieci, analizę prac dzieci, ankiety dla rodziców. .