Jeszcze Polska nie zginęła… Józef Wybicki i hymn Polski. Lekcja historii w klasie IV

Konspekt lekcji historii z wykorzystaniem tablicy interaktywnej

Nauczyciel: Agnieszka Wysocka
Klasa: IV
Temat: „Jeszcze Polska nie zginęła...” Józef Wybicki i hymn Polski.
Cele główne lekcji:
- zapoznanie z postacią Józefa Wybickiego
- poznanie okoliczności powstania hymnu Polski

Cele szczegółowe lekcji:

Uczeń:
- zna postacie historyczne: Jan Henryk Dąbrowski, Józef Wybicki, Napoleon Bonaparte,
- wyjaśnia, kiedy i gdzie powstały słowa hymnu,
- podaje daty i zaznacza je na osi czasu,
- oblicza, ile lat minęło od napisania słów „Pieśni Legionów ...”,
- zna pierwotny tytuł hymnu,
- tworzy i przedstawia prezentacje multimedialną,
- wyjaśnia termin: „emigracja”,
- zna słowa hymnu Polski,
- wyjaśnia, do jakich wydarzeń i postaci historycznych nawiązują słowa „Mazurka Dąbrowskiego”,
- wylicza okoliczności, podczas których śpiewa się hymn narodowy,
- wie, jak należy zachowywać się podczas śpiewania hymnu państwowego.

Metody pracy:
- prezentacje multimedialne,
- praca z tekstem,
- heureza,
- krzyżówka,
- poszukująca,
- praca z mapą.

Formy pracy:
- jednostkowa,
- grupowa.

Środki dydaktyczne:
- prezentacje multimedialne,
- krzyżówka,
- tablica interaktywna,
- karty pracy.

Przebieg lekcji

1. Wystąpienie Józefa Wybickiego- przebrany uczeń z innej klasy wygłasza tekst (Jest rok 1797... Nie ma mojego kraju, rozkradli go , rozgrabili, rozerwali na strzępy. Dziś przebywam na wygnaniu we Włoszech w Roggio Emilia. W Lombardii mój serdeczny przyjaciel Henryk tworzy u boku Napoleona Legiony. W sercach przepełnionych żalem i smutkiem rodzi się nadzieja. Nie poddamy się, o nie! Polska żyje, póki my żyjemy! Muszę zagrzać rodaków do walki, tchnąć w nich ducha walki. Zaraz, zaraz... napiszę coś dla nich..., stworzę utwór który rozpali ich serca, z którym ruszą do boju. Tak..., tak też uczynię! ) i wychodzi z klasy.

a) Rozwiązanie krzyżówki (indywidualnie i wspólnie na tablicy interaktywnej)
Przypominając wiadomości z poprzedniej lekcji uczniowie dowiedzą się, o czym będzie mowa na dzisiejszych zajęciach. Hasło: WYBICKI

2. Podanie tematu: „Jeszcze Polska nie zginęła...” - Józef Wybicki i hymn Polski.

3. Nawiązanie do rozbiorów i emigracji Polaków I- 1772r., II- 1793r., III- 1795r., emigracja – wyjaśnienie terminu, wykorzystanie tablicy interaktywnej.

4. Prezentacje multimedialne grup.
a) Jan Henryk Dąbrowski,
b) Legiony Polskie,
c) Józef Wybicki,
d) Hymn.

5. Rozdanie kart pracy
a) Wykonanie zadania 1
- Prezentacje grup (praca z tablicą multimedialną)

b) Wykonanie zadania 2 - odwołania do wydarzeń historycznych w hymnie Polski
- Prezentacje grup

6. Kiedy śpiewamy hymn (okoliczności) i jaką postawę wówczas przyjmujemy?

7. Podsumowanie : uczeń przebrany za Wybickiego wchodzi ponownie i zadaje pytania.

8. Zadanie pracy domowej.

ZAŁĄCZNIKI

Zadania dla grupy I
1. Uporządkuj słowa hymnu (przy każdym wersie wstaw cyfrę)

„Mazurek Dąbrowskiego”
Co nam obca przemoc wzięła, ................
Szablą odbierzemy. ..................
Jeszcze Polska nie zginęła, ..................
Kiedy my żyjemy. ...................

Z ziemi włoskiej do Polski. ....................
Za twoim przewodem ..................
Marsz, marsz, Dąbrowski, ...................
Złączym się z narodem. ...................

Jak zwyciężać mamy. ....................
Będziem Polakami. .......................
Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę, ..................
Dał nam przykład Bonaparte, .................

Marsz, marsz, Dąbrowski...

Już tam ojciec do swej Basi ..................
Po szwedzkim zaborze, ..................
Dla ojczyzny ratowania ....................
Wrócim się przez morze. ....................

Marsz, marsz, Dąbrowski...

Biją w tarabany. .....................
Mówi zapłakany – .......................
Słuchaj jeno, pono nasi ........................
Jak Czarniecki do Poznania ....................

Marsz, marsz, Dąbrowski...

2. Napisz do jakich postaci lub wydarzeń historycznych nawiązują słowa pierwszej zwrotki oraz refrenu hymnu.

Zadania dla grupy II
1. Napisz imię i nazwisko przedstawionych postaci, połącz je z odpowiednią charakterystyką.
(zdjęcia postaci)

A .................... B ................... C ................. D ...............
.................... .................... ................... ..................

Francuski generał i cesarz Francuzów, wybitny dowódca wojskowy, zasłynął w walkach przeciwko Austrii. U jego boku powstawały Legiony Polskie we Włoszech.
Polski szlachcic, polityk, pisarz i generał, autor słów polskiego hymnu narodowego.

Jeden z najwybitniejszych wodzów w historii Polski. Wsławił się podczas walk ze Szwedami w latach 1655-1660. W ostatnim roku życia otrzymał tytuł hetmana.
Jeden z najwybitniejszych polskich dowódców. Brał udział w powstaniu kościuszkowskim. Utworzył u boku Napoleona Legiony Polskie.

2. Napisz do jakich postaci lub wydarzeń historycznych nawiązują słowa drugiej zwrotki oraz refrenu hymnu.

Zadania dla grupy III

1. Napisz , kto i gdzie utworzył Polskie Legiony oraz kto i gdzie napisał słowa hymnu. Miejscowość lub region zaznacz na mapce.
Leginy Polskie- ........................................, ........................................
Hymn polski- ........................................, ........................................
(mapka)

2. Napisz do jakich postaci lub wydarzeń historycznych nawiązują słowa trzeciej zwrotki oraz refrenu hymnu.

Zadania dla grupy IV
1. Napisz, w którym roku powstał tekst „Pieśni Legionów Polskich we Włoszech”, który to wiek oraz ile lat upłynęło od tego zdarzenia. Napisz od kiedy ta pieśń jest hymnem Polski, który to wiek oraz ile lat upłynęło od tego zdarzenia. Zaznacz daty na osi czasu.

Rok powstania „Pieśni Legionów ...”- ........................., wiek: ..................., upłynęło: .................
Rok, w którym utwór został hymnem Polski - ............................, wiek: ................, upłynęło: ........

XII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI

2. Napisz do jakich postaci lub wydarzeń historycznych nawiązują słowa czwartej zwrotki oraz refrenu hymnu.

Pytania na koniec zadawane przez ucznia przebranego za Józefa Wybickiego
1.Jak się nazywam i dlaczego jestem znaną postacią?
- Józef Wybicki, napisałeś słowa hymnu („Pieśń Legionów Polskich we Włoszech”)
2. Dla kogo i po co napisałem „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech”?
- Dla polskich żołnierzy, legionistów, aby dodać im otuchy, zagrzać do walki, przypomnieć, że Polska była kiedyś silnym narodem.
3. Jaki tytuł obecnie nosi mój utwór i czym dla was jest?
- Mazurek Dąbrowskiego, jest hymnem.
4. Jak nazywa się mój przyjaciel, z którym przebywałem na emigracji we Włoszech i z czego zasłynął?
- Jan Henryk Dąbrowski, utworzył u Boku Napoleona Legiony Polskie we Włoszech.