Warsztaty z treningu twórczości dla dzieci i młodzieży
(ćwiczenia oparte na książce " Trening twórczości" Edwarda Nęcki,2005 Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne)
Pracuję z dziećmi w Powiatowym Ognisku Plastycznym w Malborku. Jest to placówka kształcąca dzieci i młodzież we wszystkich dziedzinach sztuk plastycznych. Tylko jedna z moich grup jest grupą młodzieżową i to nie do końca, bowiem w grupie szesnastu osób mam pięcioro 16- latków, cztery czternastolatki, dwie trzynastolatki, reszta grupy po 12 lat. Spotykamy się raz w tygodniu, w piątki. Jest to interesująca grupa, bardzo odkrywcze , dociekliwe umysły, dla których zadania z rzeźby, malarstwa, czy rysunku stanowią ciekawe wyzwania. Pewien problem stanowi małe zgranie całej grupy. Parę osób ma również problemy z cierpliwością, tak ważną podczas wykonywania twórczych zadań. Grupa często się „ dzieli” na podgrupy, co jest widoczne szczególnie podczas przerw w zadaniu, nie ma wrogości ale nie wszyscy rozmawiają ze sobą.
Wybrałam zestaw pięciu ćwiczeń, które chciałabym zrealizować z omawianymi powyżej uczniami. Byłyby to dwa spotkania w trakcie prowadzonych przeze mnie zajęć, podczas których dzięki zrealizowanym ćwiczeniom mogliby się bardziej zintegrować oraz otworzyć na nowe pomysły i rozwiązania.
I tak podczas pierwszego dnia zajęć zrealizowalibyśmy takie ćwiczenia jak:
I dzień ćwiczeń:
Moje trzy cechy na pierwszą literę mojego imienia ( strona 25, nr 2.1.3.)
Najpierw dokładnie przedstawię grupie zasady tego ćwiczenia, żeby uniknąć banalności skojarzeń.
Dzięki temu ćwiczeniu osoby w grupie, które mało ze sobą rozmawiają mogą dowiedzieć się o sobie nawzajem istotnych rzeczy, np. Natalia jest nieśmiała, naturalna i czasami... nadąsana
Cel: - większe zintegrowanie uczniów dzięki wzajemnemu poznaniu swoich cech charakteru
- samopoznanie ucznia,
- większa kreatywność uczestników grupy, jedna litera mocno ogranicza pole działania, więc wyobraźnia musi pracować.
Rzeźba ( strona 36, nr 2.2.5)
W tym zadaniu, każdy będzie miał szansę stać się „rzeźbiarzem”. Przy liczbie 16 osób może zając to sporo czasu, ale korzyści jakie można wyciągnąć z takiego działania są nieocenione. Część uczniów jest nieśmiała, trochę w cieniu tych bardziej ekspresyjnych i głośnych.
Każdy z rzeźbiarzy otrzyma ode mnie kartkę z tematem „ rzeźby” i rzecz jasna nie będzie go zdradzał członkom grupy z których też będzie „ rzeźbił”. Tematy dostosuję odpowiednio do wieku członków grupy.
Cel:
- przełamanie oporu u niektórych osób, przed podejmowaniem decyzji i działaniem wymagającym myślenia twórczego
-integracja poprzez atmosferę zabawy. Przy tworzeniu „ rzeźby” z uczestników ćwiczenia mogą wyniknąć różne zabawne sytuacje, co może rozładować napięcie u uczestników grupy
- zgadywanie przez pozostałych uczestników, jaki był temat danej rzeźby, sprowokuje do dyskusji nad wyborem trafnych środków etc.
II dzień ćwiczeń
Wspólne dzieło ( strona 46, nr 2.3.7.)
Każdy z uczestników otrzyma plik trzech kartek. Uprzedzę uczniów, że w krótki szkicowy sposób można przedstawić stan swoich emocji, swoje marzenie, swój sen. Później razem na dużym arkuszu papieru rozłożonym na podłodze poukładają rysunki tak aby tworzyły jakąś historię. Arkusz może potem przez parę tygodniu wisieć w miejscu przeznaczonym do ekspozycji w naszej placówce, jako mini-wystawa uczniów.
Cel:
- osiągnięcie większej jakości współpracy u grupy uczniów
- pobudzenie do myślenia kreatywnego
-wymiana pomysłów pomiędzy członkami grupy
-relaks i spadek napięcia wewnątrz grupy
Metaforyczne rysunki ( strona 92, nr 3.5.5.)
Każdemu z uczniów rozdam po max. 5 kartek. Potem podam takie pojęcia jak np.: miłość, niechęć, nieśmiałość, energia, przyjaźń. Za pomocą figur geometrycznych, linii oraz punktów( tak aby ograniczyć banalne skojarzenia) będą musieli przedstawić te pojęcia w dosyć krótkim czasie- 10 minut. Potem rozłożymy powstałe prace obok siebie i będziemy rozmawiać o trafności naszych skojarzeń. Poproszę każdego z uczestników grupy aby wybrał pracę innego uczestnika grupy i omówił jej pozytywne cechy.
Cel:
- umiejętność dokonywania szybkiego wyboru
- zwiększenie kreatywności uczniów
-zadanie sprowokuje członków grupy do dyskusji
- szukanie pozytywnych stron rysunków u innych członków grupy pozytywnie wpłynie na integrację całej grupy
Bezludna wyspa ( strona 124, nr 5.1.1)
Z racji tego że najłatwiej tak podzielić 16 osób, grupę podzieliłabym na cztery podgrupy. Zwracając uwagę na to żeby wymieszać ich wiekowo( 16latek z 14 latkiem, 12latkiem etc.). Wprowadziłabym również mała modyfikację- dodatek do zadania. Jako, że nasza placówka ma charakter artystyczny rozwiązania na to jak zrobić coś funkcjonalnego z żarówek, wkładów do długopisów i guzików miałyby być przedstawione w formie szkiców- planów. Lider każdej z grup musiałby omówić ten plan.
Cel:
-większa integracja wewnątrz grupy -omawiana przeze mnie młodzież ma tendencję do oddzielania się wg wieku. Pomieszanie wiekowe w każdej z grup zmusiłoby osoby które mają ze sobą mało kontaktu to relacji i wypracowywania wspólnych rozwiązań.
- nauka współpracy, wsłuchania się w pomysły kolegi/koleżanki
-powstanie ciekawej graficznie pracy uwzględniającej logiczność zastosowanych rozwiązań