Drapieżnictwo i roślinożerność. Scenariusz lekcji biologii dla klasy VIII

Scenariusz lekcji z biologii dla klasy VIII
Temat: Drapieżnictwo i roślinożerność.
Wymagania podstawy programowej:
• Wymagania ogólne
I. Znajomość różnorodności biologicznej oraz podstawowych zjawisk i procesów biologicznych.
III. Posługuje się informacjami pochodzącymi z analizy materiałów źródłowych.
• Wymagania szczegółowe
VII. Ekologia i ochrona środowiska. Uczeń:
3) analizuje oddziaływania antagonistyczne – drapieżnictwo i roślinożerność.
Cele szczegółowe. Uczeń:
• wyjaśnia termin: drapieżnictwo, roślinożerność,
• podaje przykłady drapieżników i roślinożerców oraz ich ofiar,
• wskazuje przystosowania organizmów do drapieżnictwa i roślinożerności
• wyjaśnia zależność pomiędzy drapieżcą i ofiarą,
• określa istotę drapieżnictwa, rolę drapieżników i roślinożerców.
Metody pracy:
pogadanka, burza mózgów, analiza materiałów źródłowych, pokaz filmu, problemowa (odegranie scenki).
Środki dydaktyczne:
ilustracje zwierząt (drapieżniki, roślinożercy), film DVD „Wielkie koty – walka o przetrwanie”, kartka A3 (lub większa) z ilustracją drapieżnika, ilustracje ofiar, wykres ilustrujący zależność drapieżca – ofiara, ilustracje roślinożerców, prezentacja multimedialna „Obrona przed zjadaniem”, teksty z materiałem źródłowym, ilustracje rysia i zająca.
Przebieg lekcji
I Faza wstępna
• Czynności organizacyjne.
• Zajęcia rozpoczynamy od pogrupowania organizmów na drapieżników i roślinożerców.
- w tym celu nauczyciel przygotowane ilustracje zwierząt rozwiesza w widocznym miejscu w klasie,
- uczniowie grupują organizmy na drapieżniki i roślinożerców,
- nauczyciel zadaje pytanie: Co łączy te organizmy? Co je odróżnia?
(dążymy do uzyskania odpowiedzi, że organizmy te zjadają inne organizmy, więc roślinożercy to też drapieżcy; odróżnia je sposób w jaki zdobywają pokarm - drapieżnik chwyta i zabija, roślinożerca rzadko eliminuje roślinę w całości)
- wspólne wyjaśnienie pojęć: drapieżnictwo, roślinożerność,
(zwrócić uwagę na termin drapieżnictwo właściwe).
• Podanie tematu i określenie celów zajęć.
II Realizacja:
• wyświetlenie fragmentu filmu DVD „Wielkie koty – walka o przetrwanie”
• na podstawie filmu uczniowie określają cechy drapieżnika – wypisanie na karcie z ilustracją drapieżnika
• podanie przykładów ofiar (można przygotować ilustracje zwierząt) – jak ofiary bronią się przed drapieżnikiem?
• analiza wykresu przedstawiającego zależność drapieżca – ofiara, wyciągnięcie wniosków
• burza mózgów – świat roślinożerców, przykłady,
• przystosowania do roślinożerności na przykładzie wybranych zwierząt (krowa, wiewiórka, ślimak, motyl, wróbel) – zdjęcie, materiał źródłowy – praca w małych zespołach, prezentacja wyników
• obrona roślin przed zjadaniem - prezentacja multimedialna.
• określenie roli drapieżników i roślinożerców
III Podsumowanie
• Czy drapieżca musiał zabić? – sąd nad drapieżnikiem – określenie istoty drapieżnictwa
(podział klasy na 3 grupy: obrońcy, oskarżyciel, sąd; na tablicy umieszczamy ilustracje – rysia i zająca)
IV Praca domowa
• Wykonaj mapę myśli do tematu: Drapieżnictwo i roślinożerność.

Opracowanie:
mgr Joanna Kluczek - Szpadelewska