Dawne życie Kaszubów

Temat: Dawne życie Kaszubów
Uczestnicy: uczniowie kl. I-III
Czas trwania: około 60 minut
Miejsce zajęć: sala szkolnej świetlicy

Cele główne:
- rozwijanie świadomości o regionie
-rozwijanie umiejętności współpracy w grupie
-rozwijanie wyobraźni
-doskonalenie umiejętności manualnych
Cele szczegółowe:
Uczeń potrafi:
- wskazać różnicę pomiędzy muzeum i skansenem
-opisać dawny kaszubski dom i niektóre elementy jego wyposażenia
- opisać czym zajmowali się dawniej Kaszubi
- wskazać na mapie poznane miejsca na Kaszubach
- pisać gęsim piórem
Metody:
-burza mózgów
-słowna
-aktywizująca
-poszukująca
-oglądowa
-praktycznego działania
Formy:
-indywidualna
-grupowa
Pomoce dydaktyczne:
-kolorowe – samoprzylepne karteczki
- krzyżówka na A3 x 4 szt.
-ołówki
- czapka maszynisty
- sztalugi, zdjęcia muzeów i skansenów kaszubskich, mapa Kaszub
-prezentacja multimedialna „Dawne życie Kaszubów”
-gęsie pióra
- atrament, kartki
- stare kaszubskie przedmioty: młynek do kawy, drewniana forma do masła, lampa naftowa, żelazko
-kawa ziarnista

Przebieg zajęć:

I. „Iskierka przyjaźni”
Dzieci siedzą w kręgu na dywanie, nauczyciel inicjuje iskierkę powitania za pomocą uścisku dłoni dziecka mówiąc: „iskierkę puszczam w krąg niech powróci do mych rąk”
Nauczyciel wprowadza dzieci w temat zajęć, dzieli dzieci na 4 grupy i rozdaje kolorowe karteczki, które dzieci przyklejają na sobie, w widocznym miejscu - każda grupa inny kolor.

II. Krzyżówka
Nauczyciel rozdaje 2 rodzaje krzyżówek, po jednym, każdej z grup. Dwie grupy mają krzyżówkę z hasłem „Muzeum”, a inne dwie mają krzyżówkę z hasłem „Skansen”.
Każda z grup otrzymuje kartkę z definicją muzeum i skansenu. Zadaniem dzieci jest wskazać definicję zgodną z hasłem krzyżówki.
Nauczyciel omawia z dziećmi znaczenie haseł.
MUZEUM – instytucja kultury powołana w celu gromadzenia, badania oraz opieki nad obiektami posiadającymi wartość historyczną bądź artystyczną.
SKANSEN -potoczne określenie muzeum na wolnym powietrzu, którego celem jest zaprezentowanie kultury ludowej danego regionu lub też ekspozycja obiektów zabytkowych

Hasła do krzyżówki nr 1.
1. Bałtyckie........
2. Można się w nim przejrzeć, może wisieć lub stać, jest w łazience i nie tylko.
3. Ma koronę, a królem nie jest.
4. Woda zamknięta, otoczona ze wszystkich stron łąką, lasem, krzakami lub plażą. Dużo ich na Kaszubach, a na mapie to niebieskie plamy
5. Małe domki, w których mieszkają pszczoły
6. Zbierasz je na plaży
........................................
1. Morze
2. Lustro
3. Drzewo
4. Jeziora
5. Ule
6. Muszle

Hasła do krzyżówki nr 2
1. Region, w którym mieszkamy
2. Najsmaczniejsze kaszubskie owoce wpisane na listę produktów Unii Europejskiej
3. Pora roku, w której są wakacje
4. Duży, żółty kwiat ze smacznymi ziarenkami w środku
5. Skoszona, sucha trawa
6. Z niego powstaje mąka na chleb
7. Z niej była zrobiona kareta dla Kopciuszka
........................................
1. Kaszuby
2. Truskawki
3. Lato
4. Słonecznik
5. Siano
6. Zboże
7. Dynia

III. „Pociągiem przez Kaszuby”
Nauczyciel prosi dzieci, aby ustawiły się w szeregu, grupa po grupie i wyjaśnia, że dzisiaj cofniemy się w czasie i odwiedzimy ciekawe miejsca na Kaszubach. W tym celu zamienimy się w pociąg, a pierwszy uczeń z szeregu dostanie czapkę maszynisty. Dzieci śpiewając piosenkę „ Jedzie pociąg z daleka ani chwili nie czeka, konduktorze łaskawy zawieź nas na Kaszuby” wychodzą na hol.
Na holu czekają na dzieci cztery sztalugi z obrazkami odwróconymi białą stroną na zewnątrz, z nr od 1-4 ( Muzeum Hymnu Państwowego, Muzeum Kaszubskie w Kartuzach, Skansen we Wdzydzach, Skansen w Szymbarku). Pierwsza grupa z pociągu odkrywa obrazek, odwraca i zgaduje czy to muzeum, czy skansen oraz jak nazywa się to miejsce na Kaszubach, a następnie poszukuje go na przygotowanej mapie Kaszub. Jeżeli nie uda się wykonać zadania to pomagają inne dzieci lub nauczycie. Grupa, która skończyła zadanie udaje się na koniec pociągu i ze śpiewem ruszamy do następnego stanowiska, aż wszystkie miejsca zostaną odkryte.
Po wykonaniu zadania dzieci wraz z nauczycielem wracają do sali i siadają na dywanie.

IV. Prezentacja multimedialna „Dawne życie Kaszubów” przygotowana na podstawie zdjęć ze Skansenu we Wdzydzach.
Nauczyciel zaprasza dzieci do obejrzenia prezentacji multimedialnej. Zdjęcia pokazują dawne życie Kaszubów.
Podczas prezentacji zdjęć, nauczyciel wyjaśnia czym zajmowali się Kaszubi , jak wyglądały ich domy, jakich narzędzi i przedmiotów używali w codziennym życiu, jak wyglądała szkoła i jak kiedyś się pisało.
Po obejrzeniu prezentacji dzieci oglądają przyniesione przez nauczyciela przedmioty, które były widoczne na zdjęciach: żelazko, lampa naftowa, foremka do masła, młynek do kawy. Każde dziecko ogląda przyniesione przedmioty i mieli kawę młynkiem na korbę.

V. Pisanie gęsim piórem
Dzieci siedzą na dywanie, a nauczyciel wyjaśnia dalszy ciąg zajęć.
Każde dziecko dostaje gęsie pióro i kartkę w wąskie linie. Zadaniem dzieci będzie napisanie krótkiego tekstu otrzymanym piórem i atramentem. Nauczyciel zaprasza dzieci do stolików , a następnie dyktuje tekst:
„Jestem uczniem kl...., nazywam się....., lubię chodzić do szkoły itp.” i rysują obrazek wg uznania.

VI. Zakończenie zajęć
Nauczyciel zaprasza dzieci na dywan. Dzieci i wypowiadają się na temat trudności wykonania zadania. Dzieci wypowiadają się na temat zajęć.
Nauczyciel dziękuje dzieciom i zaprasza na poczęstunek –kaszubska babka piaskowa.