Sprawozdanie z innowacji "Nasza mała ojczyzna - kultura regionalna"

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ

Zespół Szkół Publicznych w Jastrzębi

Nazwa innowacji: Nasza mała ojczyzna – kultura regionalna

Imię i nazwisko autorów innowacji: mgr Seweryn Baran, mgr Ewa Adwent – Giemza

Czas trwania innowacji: 06.01.2015 – 31.05.2015

Zasięg: Zainteresowani uczniowie Zespołu Szkół Publicznych w Jastrzębi

CELE INNOWACJI:

1.Rozwijanie zainteresowań tradycją regionu.
2. Kształtowanie świadomości regionalnej.
3. Wzbudzenie szacunku dla ludzi tworzących kulturę regionu.
4. Poznawanie charakterystycznych cech gwary językowej z okolic Jastrzębi.
5. Dokumentowanie informacji związanych z miejscowymi twórcami ludowymi.
6. Poznawanie tradycji charakterystycznych dla Jastrzębi i regionu.
7. Nabywanie wiedzy dotyczącej kultury materialnej regionu.
8. Zachęcanie uczniów do samodzielnej pracy przy zdobywaniu informacji i jej dokumentowaniu.
9. Wzbudzanie szacunku dla twórczości ludowej.

UZYSKANE EFEKTY:
1. Przeprowadzona innowacja z zakresu kultury regionalnej pokazała uczniom Zespołu Szkół Publicznych w Jastrzębi niezwykłe bogactwo miejscowego folkloru.
2. Młodzi ludzie uświadomili sobie, że ich przodkowie, którzy zamieszkiwali te okolice, mieli
i mają duży wkład w ich rozwój osobowy poprzez swój dorobek. Bogactwo tego dorobku jest godne przypomnienia i utrwalania dla następnych pokoleń.
3. Uczniowie uczestniczący w innowacji poznawali osoby, które przyczyniły się do rozwoju miejscowego folkloru. Rozmawiali oni ze swoimi babciami pielęgnującymi tradycyjne przepisy kulinarne. Tworząc konkursowe książki kucharskie, nawiązywali kontakt
i międzypokoleniową nić porozumienia. Przygotowując opowiadanie o regionie, czy też tworząc tekst w języku gwarowym, korzystali z pomocy osób starszych, które kiedyś tworzyły i tworzą kulturę regionalną. Przygotowując materiały do prezentacji multimedialnych i filmu dokumentalnego o regionie, muzeum etnograficznym, miejscowych kapelach, spotykali się
z ludźmi, którzy do dnia dzisiejszego zajmują się propagowaniem kultury regionalnej.
4. Przygotowując opowiadania czy też opisy poszczególnych miejscowości z gminy Ciężkowice w języku gwarowym, uczniowie poznawali charakterystyczne cechy tego języka. Rozpoczęli pracę od przygotowania słowniczków gwarowych. Przysłuchiwali się wypowiedziom osób ich najbliższych. Wypytywali o specyficzne wyrażenia swoje babcie
i dziadków, wykorzystali teksty piosenek miejscowej kapeli Pogórzanie. Na zajęciach poznali specyficzne konstrukcje składniowe typowe dla języka gwarowego. W taki sposób powstały teksty wypełnione charakterystycznymi elementami.

5. Poprzez przygotowanie prezentacji multimedialnych, a także filmów dokumentalnych, uczniowie zapisali informacje o dorobku miejscowych twórców. Prace te obejmowały powstanie miejscowych kapeli (Mali Jastrzębianie, Młodzi Jastrzębianie, Pogórzanie) i ich dokonań, a także były związane z powstaniem i prowadzeniem muzeum etnograficznego „Grociarnia”. Młodzi ludzie mogli docenić duży wkład i wysiłek ludzi, którzy współcześnie próbują propagować walory miejscowego folkloru.
6. Dzięki zorganizowaniu warsztatów tworzenia pisanek młodzież z Zespołu Szkół Publicznych w Jastrzębi mogła zapoznać się z tradycyjną metodą ozdabiania jaj wielkanocnych. Zainteresowani uczniowie samodzielnie, pod fachową opieką, przygotowywali pisanki.
7. Dzięki zorganizowanemu konkursowi fotograficznemu uczniowie mogli wybrać
i przygotować prezentację fotograficzną propagującą walory krajobrazowe regionu. Część uczniów przygotowywała makiety z zapałek, tworząc najbardziej charakterystyczne budynki
w naszej okolicy. Dzięki temu po raz pierwszy mogli tak dokładnie przyjrzeć się miejscowej architekturze.
8. Uczniowie Zespołu Szkół Publicznych w Jastrzębi, którzy uczestniczyli w innowacji pedagogicznej „Nasza mała ojczyzna – kultura regionalna” samodzielnie zdobywali informacje dotyczące miejscowego folkloru. Na dodatkowych zajęciach, a także na poszczególnych lekcjach przedmiotowych, otrzymywali szczegółowe wytyczne dotyczące swoich prac: książki kucharskiej, słowniczka z regionalizmami, prezentacji multimedialnej, filmu, opowiadania, makiety. Otrzymywali także wskazówki, gdzie szukać odpowiednich informacji. Spotkania, wywiady, zdjęcia to przejaw inwencji uczniowskiej. Podobnie ma się rzecz z przygotowaniem prac konkursowych. Nauczyciele naprowadzali i wskazywali źródła potrzebnych wiadomości. Następne nadzorowali i wspomagali uczniów przy tworzeniu dokumentacji.
9. Możliwość poznania osób zajmujących się kulturą ludową spowodowała, że osoby te przestały być anonimowe, a ich praca zaczęła budzić podziw. Duże znaczenie miał też kontakt z młodymi osobami (rówieśnikami), którzy należą do zespołów folklorystycznych. Ich występ na podsumowanie innowacji wzbudził podziw i zachwyt wśród uczniów.

WNIOSKI DO DALSZEJ PRACY:

1. Zapraszać miejscowe zespoły regionalne na występy w szkole.
2. Doceniać przynależność uczniów do zespołów folklorystycznych: Mali Jastrzębianie
i Młodzi Jastrzębianie.
3. Organizować konkursy szkolne propagujące miejscowy folklor.
4. Zapraszać do szkoły miejscowych twórców ludowych.

AUTOREFLEKSJA NAUCZYCIELA

Co udział w zajęciach dał?
uczniom:

1.Poszerzenie wiadomości dotyczących życia kulturalnego regionu.
2. Poznanie cech języka regionalnego.
3. Poznanie ludzi – twórców kultury ludowej.
4. Poczucie własnej wartości jako mieszkańca z małej miejscowości.
5. Umiejętność gromadzenia i dokumentowania zebranych informacji.

szkole:

1. Współpraca ze środowiskiem: miejscowym Domem Kultury w Jastrzębi, rodzicami uczniów, osobami tworzącymi kulturę ludową.
2. Promocja szkoły jako placówki żywo interesującej się miejscową tradycją i kulturą.
3. Stworzenie atrakcyjnej formy zajęć.

nauczycielowi:

1. Poznanie regionu, miejsca swojej pracy.
2. Nawiązanie współpracy ze środowiskiem.
3. Możliwość lepszego poznania swoich uczniów i wypróbowania nowych metod nauczania.
4. Możliwość doskonalenia swojego warsztatu pracy.

Opis działań w ramach innowacji pedagogicznej „Nasza mała ojczyzna – kultura regionalna”

1. Przygotowanie słowników z wyrażeniami gwarowymi.

Uczniowie klasy V szkoły podstawowej przygotowali słowniczki
z charakterystycznym słownictwem. Wykorzystano do tego celu teksty piosenek miejscowej kapeli „Pogórzanie”. Zebrano także wyrażenie i zwroty, którymi posługują się na co dzień dziadkowie, rodzice, a także sami uczniowie.

2. Przygotowanie książki kucharskiej z potrawami regionalnymi.

Uczniowie klasy V szkoły podstawowej pracowali nad przygotowaniem książek kucharskich z regionalnymi przepisami. Po wcześniejszym wyjaśnieniu dotyczącym sposobu tworzenia przepisu uczniowie przynosili na zajęcia gotowe materiały celem odpowiedniego zredagowania i stworzenia szaty graficznej.

3. Przygotowanie tekstów w języku gwarowym.

Uczniowie gimnazjum przygotowywali w języku gwarowym miejscowe legendy i opis poszczególnych miejscowości. Informacje na temat charakterystycznych cech języka gwarowego zdobywali na lekcjach języka polskiego i dodatkowych zajęciach na których realizowano innowację. Wyróżnione utwory zostały odczytane na uroczystym podsumowaniu innowacji.

Tekst pisany gwarą

,, Diablo dziura ‘’

O ty jaskini krązy wiele legend, jedno z nich godo o ukrytych skarbach zrabłowanych przez zbójów. Gromadzone buły w jaskini przez zbrodnie i młorderstwa, przesły późni pod władze piekła. Skarby kłusiły jednak pewno dziewcyne, Kasie Maciaszkówno. Próba ich wykradniencio przez to dziewcyne okazała sie jednak nieudano, została przyłapano przez Borute, została uwięziono za karę w ty jaskini. Zmuszono została do liczynio i pilnowania skarbów, a sam Boruta mógł hulać sobie po świecie. Od tego czasu minuło już setki lot. Przez tyle czasu wielu śmiałków penetrowało bukowsko jaskinie. Podobno byli i tacy, co widzieli w ni Kasie, ale uwolnić jej, ani skarbu zabrać nie mogli - nie mogąc płokonać ty wody, któro ich od ni oddzielała.

4. Opracowanie filmu dokumentalnego na temat kultury regionalnej.

Uczniowie gimnazjum w trzech zespołach opracowywali trzy różne projekty filmowe na temat miejscowego folkloru. Przeprowadzali wywiady z miejscowymi twórcami, członkami kapel ludowych, instruktorami, opiekunami muzeum „Grociarnia”. Filmy te powstawały na zajęciach dodatkowych z języka polskiego. Umiejętność obsługiwania kamery i montażu filmu przećwiczono na zajęciach z informatyki.

5. Opracowanie prezentacji multimedialnej.

Prezentację multimedialną opracowywali uczniowie zarówno szkoły podstawowej jak
i gimnazjum. Praca nad prezentacją odbywała się na zajęciach informatyki. Wielu uczniów przygotowało swoje prace w domu. Tematem prezentacji były zespoły ludowe i muzeum „Grociarnia”.

6. Pisanki.

W przeddzień Wielkanocy zorganizowano warsztaty tworzenia pisanek, które cieszyły się dużą popularnością. Uczniowie pod fachową opieką mogli poznać sposób ich przygotowywania.

7. Konkurs fotograficzny prezentujący uroki naszego regionu.

Uczniowie przez cały czas trwania innowacji mieli przygotować cztery zdjęcia
z różnych pór roku prezentujących urok Jastrzębi i okolic. Najlepsze prace zostały wyróżnione.

8. Opracowanie makiet charakterystycznych budynków z naszego regionu.

Uczniowie gimnazjum przez wiele tygodni przygotowywali makiety budynków. Zostały one wykonane z zapałek. Prace przedstawiają kościoły, dwory, zamki itp.

Podsumowanie innowacji pedagogicznej „Nasza mała ojczyzna – kultura regionalna” odbyło się 19 czerwca 2015 roku. Specjalnym gościem był zespół ludowy Mali Jastrzębianie.