Monografia liczby 6 - nauka pisania cyfry. Zajęcia w klasie I

Zajęcia w klasie I
Temat: Monografia liczby 6 – nauka pisania cyfry.
Cele operacyjne zajęć
Uczeń:
- tworzy zbiory sześcioelementowe i przelicza je w zakresie 6
- używa liczebników porządkowych do określania kolejności przedmiotów
- posługuje się jednostką miarową przy mierzeniu długości i szerokości wybranych przedmiotów, stosując dwie metody mierzenia: przez odkładanie i układanie kilku jednostek miarowych na mierzonej długości
- rozkłada liczbę 6 na składniki w aspekcie kardynalnym oraz algebraicznym posługując się znakiem +
- porównuje liczby w zakresie 6, stosując znaki <, >, =
- rozwiązuje i układa na podstawie rysunku treść zadań tekstowych

Metody:
- słowne: pogadanka
- oglądowe: pokaz, obserwacja
- aktywizujące oparte na działaniu uczniów

Formy: zbiorowa, indywidualna
Środki dydaktyczne: kartoniki z cyframi od 1 do 6, karta z zestawu do monografii liczby, szablony ptaków, sylwety ptaków: 6 wróbli, 6 srok, 6 sikorek, 6 gili, 6 gołębi, 6 wron, 6 wyciętych z kartonu karmników, patyczki, włóczka, szarfy, ilustracje przedstawiające krajobrazy zimowe, papier kolorowy, kredki, plastelina, wata, ryż, klej

Przebieg lekcji

1. Rozpoczęcie zajęć, powitanie.

2. Wprowadzenie – oglądanie wystawy „Zimowe obrazy”. Rozmowa na temat ilustracji.
Jaką porę roku przedstawiają ilustracje?
Jakie zmiany w przyrodzie zachodzą zimą?
Czym pokryta jest ziemia?
Jak wyglądają drzewa?
Jakiego koloru jest niebo?
Jakie zwierzęta można spotkać zimową porą?
Jakie ptaki można zobaczyć u nas zimą?

3. Zabawa słowna „Niedokończone zdania”.
Nauczyciel rozpoczyna zdania, a uczniowie je kończą.

Zima jest ........................................
Lubię zimę, ponieważ ...................................
Oczekuję na zimę, bo ....................................
Zimą najbardziej lubię ..................................
Kiedy pada śnieg ........................................

4. Powstanie liczby 6.

Nauczyciel przypina na tablicy szablony 5 wróbli. Prosi uczniów, by policzyli, ile jest wróbli na tablicy. Następnie prosi jednego z uczniów, by przypiął obok kartonik z odpowiednią cyfrą. (cyfra 5)

Policzcie ile wróbelków zostało przypiętych na tablicy.
Przypnijcie obok kartonik z odpowiednią liczbą.
Nauczyciel przypina jeszcze jeden szablon i prosi uczniów, by znów policzyli, ile jest wróbelków. (cyfra 6)
Policzcie ile teraz jest wróbelków na tablicy.
Przypnijcie kartonik z odpowiednią liczbą.

5. Aspekt kardynalny liczby 6.
Nauczyciel przypina wycięte 6 karmników, a w nich umieszcza ptaki: wróble, sikorki, gile, gołębie, sroki i wrony.
Ile zbiorów można wyróżnić na tablicy?
Ile elementów liczy zbiór wróbli, sikorek, gili, gołębi i srok?
Co wspólnego mają te zbiory?

Ułóżcie przed sobą na ławce tyle patyczków, ile liczy zbiór sikorek.
Pokażcie tyle palców, ile jest wszystkich zbiorów.

6. Zabawa ruchowa przy muzyce.

Dzieci będą tańczyć w rytm muzyki, a gdy muzyka się zatrzyma, to nauczyciel będzie mówił,
w co zmieniać się będą dzieci: w drzewa, które kołyszą się na wietrze, w wróbelki, które latają i ćwierkają, następnie w kraczące wrony.

7. Aspekt porządkowy liczby 6.

Nauczyciel rozkłada na podłodze w rzędzie jedna obok drugiej sześć szarf, tworząc z nich koła. Następnie zadaje dzieciom pytania:

Policzcie, ile jest kół? Zacznijcie od tego, które jest najbliżej drzwi.
Teraz policzcie od strony przeciwnej.

Włóżcie do pierwszego koła z lewej strony wróbelka, a do szóstego z prawej strony srokę.
Włóżcie do szóstego koła z prawej strony wróbelka, a do pierwszego z lewej strony srokę.

Jakie ptaszki są w pierwszym kole?
Jakie ptaszki są w szóstym kole?

Czy wiecie, dlaczego te ptaszki zostały tak umieszczone?
Od czego zależy to, że koło jest raz pierwsze, a raz szóste?

Nauczyciel przypina na tablicy sylwety ptaków, po jednym z każdego rodzaju. Następnie prosi wyznaczonych uczniów:

Przeliczcie, ile jest ptaków licząc od lewej strony.
Przeliczcie, ile jest ptaków licząc od prawej strony.
Proszę podać 6 ptaszka z prawej strony.
Proszę podać 6 ptaszka z lewej strony.
Na którym miejscu z kolei znajduje się sikorka?
Na którym miejscu z kolei znajduje się gil?
Nazwijcie 4 ptaszka z prawej strony.
Nazwijcie 2 ptaszka z lewej strony.

8. Aspekt miarowy liczby 6.

Nauczyciel rozdaje uczniom klocki z zestawu „Kolorowe liczby”.

Wyjmijcie z pudełka klocek, który oznacza liczbę 1.
Ułóżcie przed sobą 6. takich samych klocków, ściśle jeden tuż przy drugim w jednym, równym rzędzie.
Teraz sprawdźcie, który z pozostałych klocków ma taką samą długość, jak sześć klocków razem.
Jakie kolory mają te klocki?
Jakimi liczbami możemy je określić?

Zmierzcie klockiem, który oznaczamy liczbą 6, długość waszej ławki, poprzez odkładanie tego klocka. Ile razy odkładaliście klocek?
Zmierzcie tym klockiem długość waszej książki przez odkładanie tego klocka.
Ułóżcie tyle klocków 6. jeden obok drugiego, ile potrzeba, aby zmieściły się na długości książki.

9. Nauka pisania cyfry 6.

Nauczyciel prezentuje planszę z zestawu dotyczącego monografii liczb.

Ile elementów znajduje się w przestawionym na planszy zbiorze?
Jaką cyfrą jest opisany ten zbiór?
Jak wygląda cyfra 6?
Czy cyfra ma jakiś „znak” charakterystyczny?
Gdzie znajduje się brzuszek cyfry 6?

Nauczyciel poleca, by uczniowie otworzyli zeszyty.

Narysujcie w zeszytach zbiór złożony z sześciu jednakowych elementów.
Jaką cyfrą podpiszemy ten zbiór?

Nauczyciel demonstruje na tablicy kształt cyfry 6.
Pokazuje, prowadząc palcem po zapisanej cyfrze, jak należy ją pisać.

Powtarzajcie teraz za mną ten rysunek w powietrzu.
Narysujcie cyfrę 6. palcem po ławce.

Odwróćcie się do siebie plecami i narysujcie koledze cyfrę 6. na plecach. Zamieńcie się rolami.

Nauczyciel rozdaje dzieciom po kawałku włóczki.

Ułóżcie z włóczki kształt cyfry 6. na ławce.

Nauczyciel zapisuje uczniom wzór cyfry 6. w zeszytach, zwracając uwagę na kolejność prowadzenia długopisu.
Uczniowie odwzorowują kształt cyfry pod okiem nauczyciela, a następnie samodzielnie
w zeszytach.

10. Praca plastyczna – „Dokarmiamy ptaki zimą”

Uczniowie przygotowują stanowisko pracy.
Nauczyciel nawiązuje do tematu pracy:

Kiedy należy dokarmiać zwierzęta żyjące dziko?
Dlaczego trzeba dokarmiać zwierzęta zimą?
Jakie zwierzęta najczęściej wymagają dokarmiania? Czym można je dokarmiać i gdzie?
Czym można dokarmiać ptaki?

Twórcza praca uczniów. Uczniowie otrzymują szablon karmnika z ptakami, który wypełniają dowolną techniką: wyklejanie kolorowymi papierami, plasteliną, kolorowanie, wykorzystanie waty, ryżu, według pomysłu uczniów.

Uporządkowanie miejsca pracy.
Omówienie i wystawa prac.

11. Odczytanie wiersza Doroty Gellner „W ptasiej stołówce”.

Nauczyciel czyta uczniom wiersz „W ptasiej stołówce”.
„W ptasiej stołówce” Dorota Gellner
Przyleciało wróbli sześć,
zaczynają obiad jeść.
Jeden ziarno dziobie,
chwali przysmak sobie.
Drugi na talerzu
skubie bułkę świeżą,
trzeci okruszynki
wybiera ze skrzynki.
Czwarty, piąty ptaszek
dziobią zgodnie kaszę.
Szósty głową kręci,
na nic nie ma chęci
i widać po minie,
że był gdzieś w gościnie.

Następnie zadaje uczniom pytania dotyczące wiersza:

Jakie ptaszki są bohaterami wiersza?
Ile było ptaszków w „ptasiej stołówce”?
Czym jest „ptasia stołówka” z wiersza?
Czy wszystkie ptaszki robiły to samo?
Co jadł ptaszek pierwszy, drugi, trzeci, czwarty i piąty?
Dlaczego ptaszek szósty nic nie jadł?

12. Rozkład liczby 6 na składniki.

Nauczyciel przypina na tablicy 6 szablonów wróbli oraz rysuje dwie pętelki.

Rozłóżcie 6 wróbli do tych pętelek na różne sposoby. Za każdym razem zapiszcie pod każdą pętelką cyfrę, która oznacza liczbę wróbli w tej pętelce.

Uczniowie w różny sposób rozkładają wróble, np. 5 i 1, 4 i 2, 3 i 3, 2 i 4, 1 i 5

Zwróćcie uwagę na przykład pierwszy i ostatni? Co zauważacie?

Zapiszcie teraz te liczby pod spodem, a literę „i” zastąpcie znakiem „dodać”.
Przed każdą parą liczb zapiszcie teraz cyfrę 6.
Jaki inny znak matematyczny należy napisać między cyfrą 6 a zapisanymi parami liczb?

13. Porównywanie liczby 6 z innymi liczbami wcześniej poznanymi.

Nauczyciel rozdaje dzieciom kartoniki z cyframi od 1 do 6 oraz wycięte znaki <, > i =.

Ułóżcie kartoniki z cyframi w jednym rzędzie w szeregu rosnącym i malejącym. Pomiędzy nimi wstawcie odpowiednie znaki mniejszości, większości lub równości.

Która liczba jest największa, a która najmniejsza?
Jaka liczba poprzedza liczbę 6?
O ile wzrastają kolejne liczby?
O ile liczba 6 jest większa od liczby 5?
O ile liczba 6 jest większa od liczby 4?
O ile liczba 6 jest większa od liczby 3?
O ile liczba 6 jest większa od liczby 2?
O ile liczba 6 jest większa od liczby 1?

Nauczyciel zapisuje na tablicy pary liczb.

Porównajcie pary liczb, wstawiając między dwie dane cyfry właściwy znak: <, >, =,
np. 4 < 6, 6 > 3, 6 = 6

14. Zastosowanie liczby 6 w rozwiązywaniu różnych zadań.

Nauczyciel rozdaje uczniom karty pracy z rysunkami do zadań tekstowych.

W karmniku były 4 wróble. Przyleciały 2 gile. Ile ptaszków jest w karmniku?

Analiza treści zadania:

O czym jest zadanie?
Ile było wróbli w karmniku?
Co stało się potem?
Ile przyleciało gili?
Jak brzmi pytanie? Otocz pytanie zieloną pętlą.

Rozwiązywanie zadania:

Narysuj jedną pętelkę, a w niej narysuj brązową kredką tyle kółek, ile wróbli siedziało
w karmniku. Jaką cyfrą podpiszesz ten zbiór?

Obok narysuj drugą pętelkę, a w niej czerwoną kredką narysuj tyle kółek, ile gili przyleciało do karmnika. Jaką cyfrą podpiszesz ten zbiór?
Ile ptaszków jest teraz w karmniku? Policz razem kółka brązowe i pomarańczowe. Otocz pętlą oba zbiory.
Ułóż i zapisz działanie matematyczne do treści zadania i rysunku.
=
Udziel odpowiedzi na pytanie z zadania.
Zadanie na odejmowanie.
Treść zadania uczniowie układają do przedstawionego rysunku. Nauczyciel przypina na tablicy ilustrację, na której narysowane są dwie gałązki. Na jednej gałązce siedzi 6 srok. Nieco dalej znajduje się druga gałązka, na której są tylko 2 sroki.
Analiza rysunku:
Co przedstawia rysunek?
Ile jest srok na pierwszej gałązce?
Ile jest srok na drugiej gałązce?
Co mogło się stać z tymi brakującymi srokami?
Ile srok brakuje?
Ułóżcie treść zadania do tego rysunku. Na końcu sformułujcie pytanie.
Zapiszcie działanie do rysunku i ułożonego przez was zadania.
.... ..... = .....
Jaka będzie odpowiedź na pytanie z zadania? Zapiszcie odpowiedź.

15. Podsumowanie zajęć.

Uczniowie z wybranych przedmiotów, np. kredek, kółeczek, patyczków, układają kształt cyfry 6.