Etyka – plan dydaktyczny 1 dla grupy międzyklasowej I etapu edukacyjnego
Zajęcia prowadzone są w oparciu o następującą literaturę:
M. Gorczyk, Etyka. Chcemy być lepsi (E)
M. Piquemal, Bajki filozoficzne
J. Brzechwa, Wielbłąd i hiena, Kłamczucha, Zapałka, Samochwała, Leń, Skarżypyta,
O. Brenifier, Prawda według Niny, Szczęście według Niny (Filozofia dla dzieci – komiks)
J. Duszyńska, Cudaczek – Wyśmiewaczek
oraz wybrane (zawarte w książce Etyka) baśnie H. Ch. Andersena, wiersze W. Chotomskiej.
Temat
literatura
Cel dla ucznia
1. Czego będziemy się uczyli na lekcjach etyki? E 129 - zrozumiem, co jest przedmiotem etyki oraz znaczenie słowa etyka.
2. Nie wszyscy wyglądamy tak samo. J. Brzechwa, Wielbłąd i hiena, E131 - będę szanować innych bez względu na wygląd zewnętrzny i proste skojarzenia;
- dostrzegę nietrafność ocen budowanych na podstawie wyglądu.
3. Nie wszyscy jesteśmy tacy sami. Bajki filozoficzne, Nauki mędrca 73 - zrozumiem, że odmienność jest powszechna i nie przeszkadza w przyjaźni i współpracy;
- zrozumiem, że ocenianie na podst. wyglądu może być niesprawiedliwe, a słowne piętnowanie wyglądu krzywdzi.
4. Jak narodziła się przyjaźń i uprzejmość? E133 - poznam trudne warunki życia praludzi oraz różne formy współpracy jako warunku przetrwania;
- nauczę się okazywać szacunek innym ludziom;
- poznam odwieczny dylemat: walczyć czy współpracować.
5. „Kłamstwo ma krótkie nogi” – prawdomówność. J. Tuwim, O Grzesiu kłamczuchu..., J. Brzechwa, Kłamczucha, E135 - zrozumiem, że mówienie nieprawdy jest złem;
- odróżnię kłamstwo od wyobraźni i fantazji;
- zrozumiem praktyczne konsekwencje kłamania;
- wskażę korzyści dla siebie i innych wynikające z bycia prawdomównym.
6. Kłamstwo i zaufanie. Komiks Prawda wg Niny 4-17 - przemyślę różne powody okłamywania innych;
- zrozumiem, co to zaufanie i konsekwencje kłamstwa; dowiem się, jak odzyskać zaufanie innych.
7. Ale jestem wspaniały! – zarozumialstwo i pycha. J. Brzechwa, Zapałka, Samochwała, E138 - zrozumiem znaczenie słów zarozumialstwo, pycha oraz zagrożenia, jakie wynikają z tej postawy;
- zrozumiem zależność między takim zachowaniem a akceptacją ze strony dzieci i dorosłych.
8. „Uwielbiam nic nie robić” – lenistwo. J. Brzechwa, Leń, E 139 - wyraźnie dostrzegę pozytywne strony aktywnego sposobu życia;
- zrozumiem, że aktywny człowiek nigdy się nie nudzi i jak wiele rzeczy jest godnych poznania;
- poznam sposoby na nudę (np. wspólna zabawa).
9. Dbamy o porządek, nie lubimy bałaganiarstwa.
E 140 - zrozumiem niedogodności związane z bałaganiarstwem i praktyczne korzyści z utrzymania porządku;
- zrozumiem, że dbałość o porządek to moja wizytówka; posłużę się przyborami do sprzątania, aby było mi przyjemnie w zadbanym pomieszczeniu.
10. Skarżenie. J. Brzechwa, Skarżypyta, E 142 - odróżnię sytuację, w której należy zawiadomić wychowawcę od takiej, w której powinienem się od tego powstrzymać;
- samodzielnie podejmę próbę złagodzenia konfliktu, poszukam kompromisu;
11. Szkolne Dni Integracji - wezmę udział w szkolnym wydarzeniu - Dni Integracji; będę pomagać potrzebującym, także w sytuacjach codziennych.
12 – 13. Obrażanie się na innych. J. Duszyńska, Cudaczek – Wyśmiewaczek 5-18 - poznam konsekwencje obrażania się na innych;
- nauczę się, jak postępować wobec moich kolegów w sytuacjach dla mnie trudnych, gdy nie wszystko idzie po mojej myśli.
14. Jestem odpowiedzialny za to, co mówię. E145 - dowiem się, że ludzie żyją w różnych warunkach i nie należy chwalić się bogactwem ani dokuczać biedniejszym;
- zrozumiem, że słowa mogą ranić i powinienem pomyśleć; nie będę wypowiadać słów, których nie rozumiem, poproszę dorosłych o ich wyjaśnienie.
15. Kradzież. Bajki filozoficzne, Mędrzec i kotka złodziejka 100 - zapamiętam, że nie wolno zabierać cudzej własności bez pozwolenia;
- będę pamiętać o oddawaniu pożyczonych rzeczy w takim stanie, w jakim je dostałem.
16. Pomagam w przygotowaniu świąt - dowiem się, w czym mogę pomóc rodzicom w domu i będę codziennie pomagać ;
- będę grzecznie zwracać się do innych, w szczególności do osób starszych.
17. Być sędzią sprawiedliwym – czyli o sprawiedliwości. E 148 - zastanowię się nad tym, czym jest sprawiedliwa ocena czy sprawiedliwy wynik jakiejś sprawy;
- zrozumiem trudności w formułowaniu sprawiedliwych ocen i ułożę ich kryteria.
18. Nie każdy musi być świetny we wszystkim. E152 - zrozumiem, że nie każdy musi być w czymś dobry;
- dowiem się, jak niesprawiedliwe jest ocenianie innych według siebie i nie będę się przechwalać;
- poszukam w innych tego, co dobre, pomogę im.
19. Mistrzowie komputera czyli przechwalanie się. E156 - dowiem się, w czym osoba niepełnosprawna może być lepsza od innych;
- zrozumiem, że przechwałki nie zawsze idą w parze z umiejętnościami.
20. Moje hobby czyli o bezpodstawnym oskarżeniu. E157 - będę odpowiadać za swoje słowa;
- zrozumiem krzywdę, jakiej doznaje osoba niesłusznie o coś posądzona oraz jak wyjść z takiej sytuacji.
21. Cios za cios czyli o pokojowym rozwiązywaniu konfliktów. E159 - poznam dobre sposoby rozwiązania konfliktu;
- uświadomię sobie nieskuteczność stosowania siły;
- wyszukam argumenty za zgodną, pełną wzajemnego szacunku współpracą w grupie.
22. Robimy użytek z „mikstury zgody”. E 160 - nauczę się dostrzegać sytuacje, w których na skutek niezgody, głupoty cierpią ludzie lub zwierzęta;
- będę poszukiwać rozwiązania takich problemów.
23. Jestem częścią przyrody. - zrozumiem, że jestem częścią przyrody, którą powinienem chronić;
- zapamiętam, jak nie niszczyć własnego otoczenia.
24. Wykonując swoją pracę, myślę o innych. E162 - zastanowię się, co chciałbym w życiu robić;
- będę odpowiedzialny wobec innych za swoją pracę.
25. Dobre wychowanie, czyli co mogę dać dorosłym. E163 - dowiem się, kiedy dorośli potrzebują opieki ze strony dzieci i nie będę obojętny;
- będę okazywać szacunek starszym ludziom.
26. O dwóch ważnych rzeczach – Krasnoludek u kupca. E 164 - będę sięgać po dobra kultury (książki);
- dowiem się, co to znaczy szanować książki i będę tak postępować na co dzień.
27. Mały prezent, czyli urodziny Jacka. E 173 - będę szanować gości, których zapraszam;
- zrozumiem, że nie zawsze ten, kto daje najdroższe prezenty, jest najlepszym przyjacielem.
28. O powiedzonkach, które mogą boleć. E 174 - będę wrażliwy na używanie zwrotów, które mogą być przykre dla innych; użyję zwrotów dodających otuchy i wiary w różnych sytuacjach;
29. Dziwna choroba Martina. E 175 - będę wiedzieć, że nie można dążyć do zaspokojenia swoich pragnień kosztem innych;
- poznam pożyteczne zasady korzystania ze zdobyczy techniki (komputer, telefon komórkowy).
30. Co reklama może zmienić w życiu człowieka? E 177 - dowiem się, jak reklama wpływa na pragnienia człowieka; zachowam zdrowy dystans do produktów z reklamy;
- nie będę wymuszać kupna rzeczy z reklamy.
31 – 32. O tym, dlaczego dzieci niekiedy denerwują dorosłych. E 179 - nauczę się, jak unikać sytuacji będących powodem zdenerwowania dorosłych; odróżnię sytuację pozornie śmieszną od naprawdę niebezpiecznej;
- zrozumiem, jaka odpowiedzialność spoczywa na dorosłych i że dzieci też mogą być odpowiedzialne.
33. Szczęście według Niny. 4-11 - zastanowię się, co to znaczy być szczęśliwym;
- nauczę się sposobów radzenia w sytuacji, gdy jest mi smutno i czuję się nieszczęśliwy.
34. Czy warto być optymistą? E 192 - będę wrażliwy na smutek innych ludzi, pomogę im;
- zastanowię się, dlaczego warto być radosnym na co dzień.
35. Nasze wakacyjne zabawy - będę współpracować podczas wakacyjnych zabaw z nowymi kolegami;
- zapamiętam, że jestem częścią przyrody i nie będę jej niszczyć podczas wakacyjnych wędrówek.