Złość, agresja- co to takiego? Scenariusz zajęć

Temat: Złość, agresja- co to takiego?
Cele lekcji:
Uczeń:
- zna sposoby wyrażania złości
- uświadamia sobie skutki złości i wie, jak sobie z nią radzić
- wie, że ma prawo czuć złość
- zna mechanizm powstawania agresji
- potrafi wyodrębnić 4 etapy jej powstawania

Środki dydaktyczne: formularz: ”Moja złość”, pisaki, papier, film

Przebieg zajęć:
I. ZŁOŚĆ
Ćwiczenie1.
Rundka wstępna- Burza mózgów Burza mózgów
Każdy uczeń mówi, z czym kojarzy mu się złość:
Przykładowe wypowiedzi:
- z głodem
- z niewyspaniem
- z otrzymaniem jedynki
- z zakazem
Ćwiczenie 2 Rysunek
Nauczyciel poleca uczniom, by przypomnieli sobie sytuacje, w których z reguły odczuwają złość, a następnie ją narysowali.
Po narysowaniu osoby chętne omawiają je.

Ćwiczenie 3 Formularz- pary ( zał. nr 1)
Wypełnienie formularza: „Moja złość”’ załącznik nr 1
• wypełnianie przez uczniów formularzy
• nauczyciel zleca, aby uczniowie w parach porozmawiali, czego dowiedzieli się wypełniając formularz
Ćwiczenie 4
Pytania do uczniów: Pytania do uczniów
nauczyciel po pracy w parach kieruje pytania do uczniów:

- czy często się złościcie?
- czy sprawia Wam trudność wyrażanie złości?
- czy zawsze przyznajecie się do tego, że wyrażacie złość?
- jakie reakcje ciała towarzyszą Wam, kiedy wyrażacie złość?
- dlaczego ważne jest, aby umieć wyrażać złość?

Wykład nauczyciela

Używamy tu wielokrotnie słowa złość .
- czym więc jest złość?
Złość- to emocja, która jest związana z mobilizacją energii i pojawia się zazwyczaj w sytuacjach, w których napotykamy na przeszkodę w osiągnięciu celu.
Przeżywają ją wszyscy i nie mamy wpływu na jej pojawienie.
Dlatego złoszczenie się nie jest samo w sobie ani złe, ani dobre.

Możemy mieć natomiast wpływ na jak zachowujemy się, gdy odczuwamy złość

Pogadanka na temat odczuwania złości Pogadanka ( zał. nr 2 )
Sama złość, rozumiana jako odczucie wewnętrzne, nie jest szkodliwa, ma nawet swoje "zasługi" dla:
- rozpoznawania zagrożenia dla naszego porządku
- dla naszych wartości.
Rzecz w tym, jak wyrazimy owo odczucie złości. Możemy zrobić to na dwa sposoby: asertywny i agresywny. załącznik nr 2
Różnica pomiędzy jednym a drugim sposobem zamyka się w odpowiedzi na dwa pytania:

Czy wyrażając złość, dokonuję inwazji na cudze terytorium, naruszając cudze granice, własność lub godność?
Czy wyrażając złość deprecjonuję drugą osobę, podważam lub pomniejszam jej wartość oraz złośliwie piętnuję jej słabości?
Gdy odpowiedź brzmi "tak", oznacza to, że wyrażamy swoją złość agresywnie.
II. AGRESJA
Idźmy dalej w naszej refleksji.

Proponuję Wam opowiadanie o Łukaszu Spróbujmy zastanowić się , co czuje, przeżywa chłopak w konkretnych sytuacjach. Zauważmy kiedy pojawia się niewłaściwe zachowanie Łukasza.

Nauczyciel czyta pierwsza część opowiadania.
1. Łukasz został zaproszony przez kolegę na urodziny. Ogromną przyjemność sprawia mu przebywanie w towarzystwie przyjaciół .
Uczniowie zastanawiają się nad pytaniem:
Co przeżywa Łukasz?
- radość
- zadowolenie
- szczęście Czy na tym etapie może pojawić się agresja?

druga część:
2. Łukasz wie, że na przyjęciu urodzinowym będzie dziewczyna, która mu się podoba. Marzy o tym, aby się z nią spotkać i porozmawiać.

Co przeżywa Łukasz?
- pobudzenie,
- niecierpliwość
- zadowolenie
trzecia część
3. Wreszcie nadszedł dzień przyjęcia urodzinowego. Gdy Łukasz zamierzał udać się do kolegi na urodziny, mama poprosiła go o pomoc w sprzątaniu ogródka. Chłopiec wiedział, że dopóki nie skończy pracy w ogrodzie, nie będzie mógł udać się na przyjęcie. Zaskoczony nie wiedział, co mógłby zrobić, by pójść na urodziny.
Co przeżywa Łukasz?
- niepokój
- zdenerwowanie
- niezadowolenie
- wkurzenie
- zniecierpliwienie
czwarta część
4. Zdenerwowany wybiega do ogrodu, z furią wyrywa różę z ziemi, wypowiada pod adresem mamy obraźliwe słowa.
Co przeżywa Łukasz?
- frustrację
- złość

Pogadanka
Nauczyciel rozmawia z uczniami na temat agresywnego zachowania Łukasza oraz przyczyn, które spowodowały, że chłopak zareagował agresywnie.
- Co się stało, że Łukasz zaczął reagować w taki sposób?

I znów pora na zdefiniowanie czym jest agresja?
Agresja- zachowanie, którego celem jest wyrządzenie krzywdy fizycznej lub psychicznej innej osobie, bądź samemu sobie. ( fizyczna, słowna, bezpośrednia, pośrednia).

Uczniowie jednej ze szkół pytani czym jest agresja odpowiedzieli: FILM

Etapy agresji:
I. Pojawia się cel , który ktoś chce osiągnąć. Na tym etapie nie istnieje ryzyko agresji, bo poziom pobudzenia jest zbyt niski.
II. Pojawia się stan pobudzenia emocjonalnego, który jest uwarunkowany chęcią osiągnięcia celu.
III. Pojawia się przeszkoda, która uniemożliwia osiągnięcie celu. Człowiek doświadcza frustracji.
IV. Uczucie frustracji przeradza się w złość.
Istnieje ryzyko, że człowiek będzie zachowywał się agresywnie

Pogadanka- panowanie nad agresją
Nauczyciel przypomina klasie opowiadanie o Łukaszu. Prosi uczniów, aby zastanowili się nad pytaniami:
- Jak mogłyby się potoczyć wydarzenia, gdyby Łukasz nie zachował się agresywnie?
- Co i w którym momencie mógł zrobić chłopak, by nie doszło do tej przykrej sytuacji?
Gdyby był czas!!!!!!
Proponuję Wam jeszcze takie ćwiczenie
Zadanie znowu przeprowadzimy w parach po to, by nie robić zamieszania w sali. Otrzymacie arkusz z zadaniem- opis sytuacji, którą proszę omówić w parach.
Po przeanalizowaniu tekstu młodzież uzupełnia zaznaczone polecenia poszukując:
• przyczyn zachowań agresywnych
• sposobów, dzięki którym można by zapobiec

Sytuacja A
Magda przynosi na lekcje ulubioną książkę Małgosi. Małgosia chce pożyczyć książkę od koleżanki, ale Magda jej odmawia. W czasie przerwy Małgosia zabiera książkę.
Małgosia zachowała się agresywnie, ponieważ ........................................
........................................
........................................

Zamiast reagować agresywnie, Małgosia mogłaby: ........................................
........................................
........................................

Sytuacja B
Nauczyciel w czasie lekcji skrytykował Mateusza. Po skończonych zajęciach do Mateusza podszedł kolega, który chciał się z nim umówić do kina. Mateusz powiedział koledze: ”Odczep się, daj mi spokój”, po czym go pchnął.

Mateusz zachował się agresywnie, ponieważ: ........................................
........................................
........................................

Zamiast reagować agresywnie, Mateusz mógłby: ........................................
........................................
........................................

Sytuacja C
Grupa chłopców z bloku włóczyła się po osiedlu. Nudzili się, byli niezadowoleni, nie wiedzieli, co mają ze sobą zrobić. Jeden z nich wywrócił kosz na śmieci, drugi rzucił kamieniem w grupkę małych dzieci. Chwilę później włamali się do czyjejś piwnicy.

Chłopcy byli agresywni ( podajcie możliwe przyczyny), ponieważ........................
........................................
........................................

Zamiast reagować agresywnie, chłopcy mogliby ........................................
........................................
........................................

O agresji- nie koniec. Będziemy jeszcze rozmawiać na kolejnych zajęciach- zwłaszcza skupiając się na zagadnieniu:
- Jak radzić sobie w różnych trudnych sytuacjach
- Jak bronić się przed zachowaniami agresywnymi innych osób?
Rundka końcowa:: Na dzisiejszych zajęciach dowiedziałam (-em) się, że