Co nam dała jesień? - jesienne zbiory w wybranych środowiskach przyrodniczych. Scenariusz zajęć w grupie dzieci 5, 6 - letnich

TEMAT ZAJĘCIA: „Co nam dała jesień ?” – Utrwalanie wiadomości o jesiennych zbiorach w wybranych środowiskach przyrodniczych na podstawie literatury dziecięcej, zagadek słownych i zabaw dydaktycznych.

6 – latki – utrwalanie wyrazów poznanych globalnie, próby rozwiązywania rebusów fonetycznych, wyodrębnienie głosek w nagłosie oraz próby dokonania syntezy dźwiękowej wyrazów.

CELE OGÓLNE: - wzbogacanie czynnego słownika dziecka o wyrazy związane ze środowiskiem przyrodniczym
- utrwalanie wiadomości o darach jesieni
- rozbudzanie zainteresowań przyrodniczych

CELE OPERACYJNE:
- dziecko potrafi koncentrować się na poleceniach nauczycielki
- rozróżnia i nazywa owoce sadu, lasu oraz dary ogrodu, rozwiązuje zagadki słowne
- zna napisy do czytania globalnego i właściwie je przyporządkowuje
- potrafi wyodrębnić głoskę w nagłosie
- dokonuje syntezy wyrazu w rebusie fonetycznym

METODY: czynnościowa, podająca, eksponująca.

POMOCE: Sylwety Jesieni, Jagusi, zajączka, wozu i koszy z owocami. Kartoniki z darami lasu, sadu i ogrodu, napisy do globalnego czytania, paski bibuły dla dzieci i dla dziecka – wiatru.

PRZEBIEG:

1. Zabawa integracyjna „Mówimy cześć” (z pedagogiki zabawy)
2. Zagadka melodyczna „Jarzębinowa piosenka”. Śpiew zbiorowy dzieci z wyklaskiwaniem rytmu refrenu.
3. Słuchanie utworu „Przyszła jesień do ogródka” L. Wiśniewskiego – ilustrowane sylwetami.
Nauczycielka zapowiada dzieciom przed recytacją, aby zwróciły uwagę na fakty:
- kto występuje w wierszu?
- co robi i co sprząta Jagusia?
- kto później przyszedł do ogródka?
- dlaczego Jesień groziła zajączkowi?

,,... Przyszła Jesień do ogródka – przywołała Jagusię:
- Marchew zbierz, buraki zbierz, ziemniaki zbierz, ogórki zbierz,
do piwniczki wszystko znieś!

Znosi Jagusia do piwniczki i znosi, i znosi, i znosi,
- Jeden kosz, drugi kosz, trzeci kosz, czwarty kosz, (ile koszy przeliczyć)
Do wieczora trwał ten zbiór.

Wieczorem przybiegł do ogródka zajączek,
Chodził między zagonkami powolutku, powolutku,
- Marchwi brak! buraków brak! ziemniaków brak!
ach! czemu tak ?!czemu tak ?!

Zauważyła zajączka Jesień. Pogroziła mu paluszkiem,
- coś tu chciał? coś tu chciał?
Tyś marchewkę może siał?

Uciekł zajączek do lasu.
Rad nie rad, na mchu siadł,
zwiędły listek brzozy zjadł...”

Dzieci odpowiadają na w/w pytania. Przy pytaniu ,,dlaczego Jesień groziła zajączkowi” , podkreślenie przysłowia ludowego ,,kto nie pracuje , nie zbiera”
4. Zabawa ruchowa ze śpiewem ,,Cebulka”
5. Zabawa w skojarzenia ,,Co robimy z warzyw?”. Dzieci spacerują przy muzyce ( może być tamburyno). Na przerwę w muzyce zatrzymują się i odpowiadają na pytanie nauczycielki np. ,,Co można zrobić z marchwi – sok”, ,,Z buraka – barszczyk” , „Z kapusty – kapuśniak” itp.
- na każdą przerwę w muzyce – tylko jedno pytanie.
6.Gra dydaktyczna „ Dary z lasu , sadu i ogrodu”
Dzieci wracają przed tablicę. Nauczycielka zabiera z tablicy zajączka i Jagusię – zostaje pani Jesień. Przypina wóz z trzema koszami napełnionymi darami z różnych środowisk.
Każde z dzieci otrzymuje 1 lub 2 kartoniki z „darami Jesieni” – pod tablicą są przygotowane również napisy.
Nauczycielka recytuje krótki wierszyk:

...Drogą, polem i lasami idzie barwna Jesień,
Wiezie kosze nam z darami,
Co w tych koszach wiezie?

Wietrzyk psotnik wnet przyleciał i pomieszał dary,
Które z sadu?, z lasu? i ogrodu?,
Odgadnijcie sami.

Zadaniem dzieci jest przyporządkowanie do trzech środowisk przyrodniczych (koszy na wozie)
- dary sadu (różne owoce)
- dary ogrodu (różne jarzyny)
- dary lasu (grzyby, jagody, szyszki)
7. Utrwalenie wyrazów poznanych globalnie na poprzednich zajęciach. Nauczycielka pyta :
- jak możemy określić jednym słowem : jabłka, śliwki, gruszki? – dzieci: owoce, przypięcie odpowiedniego napisu.
- jakie jeszcze wyrazy tu mamy i znamy? – „podpiszemy” - warzywa: burak, cebula, pomidor itp.
8. Ekspresja ruchowa „Wietrzyk psotnik” – przy muzyce połączona z ćwiczeniami oddechowymi.
Dzieci otrzymują paski bibuły, a jedno dziecko kryzę z bibuły. Nauczycielka gra na pianinie – dzieci – listki tańczą dowolnie, na przerwę w muzyce – listki przysiadają na ziemi.
Nauczycielka szeleści plastikowym woreczkiem – wbiega wiatr, a dzieci – listki dmuchają w swoje paski bibuły.
9. Rebusy fonetyczne „dary jesieni”: owoce, listek, burak. Wyodrębnienie głosek w nagłosie w nazwach obrazków – dokonanie syntezy dźwiękowej wyrazów będących rozwiązaniem.
10. Odgadywanie przez dzieci zagadek słownych i podanie środowiska, z jakiego ten dar pochodzi ( w zależności od zainteresowania dzieci pkt 10 lub pkt 9 i 10 można wykorzystać w dalszej części dnia.

- Co to za owoce jesienią się złocą i czerwienią? (jabłka)
- Każde dziecko ci to powie, że przysmak wiewiórki to ... (orzech)
- Miękka skórka fioletowa, czasem kwaśna nie smakuje,
mama kompot z niej gotuje... (śliwka)
- Na niskim drzewie jesienią koraliki się czerwienią... (jarzębina)
- Gdy pójdziesz do sadu, to nadstaw fartuszka,
może ci spadnie do niego soczysta... (gruszka)
- Ubrane w czapeczki, wiszą na dębie
te czapeczki mają tylko... (żołędzie)
- Co to za pękata pani, sukienki szeleszczą na niej, kto ją
z niej rozbiera to łzy potokiem wylewa... (cebula)
- Spadłem nagle z drzewa, leżę na trawniku, z kolcami
w brązowej koszulce, w zielonym płaszczyku... (kasztanek)
- Brzuszek ma okrągły cały, będzie z niego botwinka
i barszczyk doskonały... (burak)
- Mówią o mnie „głowa pusta”, oj nie pusta! ja... (kapusta)
- Jeśli w drodze do garnka nikt mnie nie rozbierze,
wtedy jestem w mundurku, jak dzielni harcerze... (ziemniak)
- Wiosną na drzewie rozwija się z pąka, jesienią złoty
po świecie się błąka... (listek)
- Ma on nóżkę?, nie ma buta, ma kapelusz?, nie ma głowy,
czasem gorzki i trujący, częściej smaczny jest i zdrowy... (grzyb)