Róża ma kolce - Wiem, czym jest agresja. Scenariusz zajęć profilaktycznych

Scenariusz zajęć profilaktycznych (dwa spotkania)
dla dzieci w wieku przedszoklnym

Temat: Róża ma kolce (Wiem, czym jest agresja)
Cel główny:
- wyjaśnienie, czym jest agresja,
Cele szczegółowe:
- poznanie szkodliwości zachowań agresywnych oraz ich konsekwencji,
- zaznajomienie z alternatywnymi do agresywnych sposobami zachowania się,
Metody:
- elementy Pedagogiki Zabawy,
- Metoda Malowania Dziesięcioma Palcami,
- elementy MDS,
- relaksacja progresywana wg. Jacobsona,
Formy:
- indywidualna,
- grupowa,
- zbiorowa,
Środki dydaktyczne:
- róża, płatki róż,
- utwór „Walc kwiatów” P. Czajkowskiego,
- opow. H. Bechlerowej pt. „Kącik ze smokiem”
- ilustracje przedstawiające zachowania agresywne,
- arkusz niebieskiego brystolu,
- symbole zasad oraz podpisy do nich,
- klej,
- chusta animacyjna Klanzy,
- „hipopotam złości”, „skrzynia złości”,
- gazety,
- farby,
- arkusz szarego papieru,
- kolorowa wata,
W dniu poprzedzającym zajęcia dzieci próbowały określić, co oznacza wg. nich agresja.

Przebieg zajęć:
1. Powitanie piosenką na melodię Panie Janie (wg. M. Bogdanowicz)
2. „Różana relaksacja”- Każde z dzieci otrzymuje płatek róży, po czym zamyka oczy i wsłuchuje się w dźwięki muzyki (utwór „Poranek”) Dzieci gładzą twarz płatkiem róży, podziwiają jej zapach a następnie wykonują polecenia nauczyciela (załącznik nr 1)
3. Wyjaśnienie, czym jest agresja- każdy z nas jest taki jak płatek róży- piękny, delikatny, jedyny w swoim rodzaju. Róża ma jednak także i kolce, którymi możemy zranić drugą osobę - to nasza agresja. Agresja pojawia się, kiedy np. zdenerwujemy się na kogoś i wyrządzimy mu krzywdę, ból. Agresja to takie zachowanie, które przynosi innym ból, cierpienie. Dzieje się tak wtedy, gdy: uderzymy popchniemy, ciągniemy za włosy, kopniemy, powiemy coś obraźliwego, rzucimy zabawką, ugryziemy.
4. Oglądanie ilustracji przedstawiających zachowania agresywne. Nazywanie, co one przedstawiają. Zastanowienie się, co mogą czuć bohaterzy zdarzeń. Umieszczenie obrazków na tablicy.
5. Kodeks przedszkolaka- wspólne ustalenie zasad obowiązujących w naszej grupie przy wykorzystaniu zgromadzonych obrazków. Przyklejenie symboli na duży arkusz papieru. Złożenie „podpisów” przez dzieci poprzez odbicie dłoni. Wyjaśnienie dzieciom celowości obowiązywania zasad.
6. Wspólne ustalenie konsekwencji łamania ustalonych zasad:
• upomnienie,
• otrzymanie znaczka ze smutną miną,
• wykluczenie na pewien czas z zajęć grupy,
• odebranie przywilejów- np. funkcji dyżurnego lub zabawy określoną zabawką,
• przydzielenie dodatkowych zadań,
• inne zaproponowane przez dzieci
7. Malowanie dziesięcioma palcami na dużym arkuszu złości. Pocięcie pracy na tyle części ile jest dzieci, następnie formułowanie „kul gniewu”.
8. Zabawa z wykorzystaniem chusty animacyjnej Klanzy pt. „Złość szybko mija”. Dzieci wrzucają „kule gniewu” na chustę leżącą na podłodze. Kiedy już „cały gniew” znajdzie się na chuście, najpierw delikatnie ją podnosimy, a potem wachlujemy tak, aby złość jak najszybciej znalazła się na podłodze- minęła. Wyjaśniamy dzieciom, że emocje typu złość gniew są gwałtowne, ale szybko mijają. A kiedy wiemy, co z nimi zrobić nie zamieniają się w agresję.
9. Zaznajomienie z bajką pt. „ Kącik ze smokiem”
H. Bechlerowej. Co zrobił Marcin kiedy gniewał się na siostrę? Kiedy strasznie się rozłościłeś? I co wtedy zrobiłeś? Wyjaśnienie, że każdy z nas może odczuwać złość. Ważne, w jaki sposób możemy sobie z nią poradzić, tak żeby nie zamieniła się ona w agresję, która szkodzi innym. Ustalenie, co możemy zrobić, gdy się na kogoś gniewamy:
• Mówimy: Gniewam się, chcę posiedzieć przez chwilę sam.
• „Złość nabiera kolorów”- rozładowanie napięcia, poprzez zarysowywanie całej powierzchni kartki na wybrany kolor. Wyrzucenie kartki- złości do kosza,
• „Hipopotam złości”- pacynka, której można opowiedzieć jej o swoim zdenerwowaniu,
• „Skrzynia złości”- pudełko z gazetami, piankami, które można do woli
• Położenie złości w wózku i przykrycie jej kołderką,
• Inne, zaproponowane przez dzieci.
Prezentacja wybranych sposobów radzenia sobie ze złością.
9. Ćw. oddechowe- „Zdmuchujemy złość”- dmuchanie na watę- złość.
10. Pożegnanie pląsem: Siedzimy rami przy ramieniu. Możemy być wielcy w oka
mgnieniu. Możemy też być mali, ale nigdy nie będziemy sami, bo jesteśmy kolegami.
Załącznik nr 1
Jedną z metod zmierzających do zmniejszenia napięcia emocjonalnego u dzieci jest relaksacja mięśniowa. Opiera się ona na założeniu, że ciało i umysł tworzą niepodzielną całość. Jedność psychiczna wyraża się między innymi tym, że zaburzenia psychiczne i napięcie emocjonalne powodują zaburzenia równowagi neurohormonalnej i wpływają na wzrost napięcia mięśniowego. Doprowadzenie do rozluźnienia mięśni pozwala z kolei na uzyskanie zmniejszenia napięcia emocjonalnego.
RELAKSACJA PROGRESYWANA wg JACOBSONA jest najstarszą techniką relaksacyjną i polega na rozluźnianiu poszczególnych grup mięśniowych poprzez naprzemienne skurcze i rozkurcze mięśni. Efektem jej stosowania jest nabywana przez pacjenta umiejętność oceny nieprawidłowego napięcia mięśniowego i jego umiejscowienia, umiejętność świadomego zwalniania napięcia, a przez to wpływanie na swoje stany emocjonalne.
- Siedzimy wygodnie. Będziemy poruszać rękami, nogami i głową. Za chwilę będzie się czuć dobrze. Zaczniecie lubić siebie inne dzieci. Wasze serduszko będzie bić mocno i równo. Brzuszek nie będzie was bolał, nie będziecie się złościć i krzyczeć na inne dzieci.
- Oddychamy spokojnie i głęboko. Oddychamy tak jak oddycha lokomotywa. Nabieramy powietrze noskiem i wypuszczamy ustami. Powietrze wchodzi lekko przez nosek i wychodzi buzią. równo, głęboko i spokojnie (kilka razy).
- Unosimy wysoko rączki. Trzymamy tak. Oddychamy spokojnie. Powoli opuszczamy rączki.
- Unosimy rączki tak wysoko, jak tylko możemy. Zaciskamy rączki, mocno je zaciskamy, a teraz zamykamy oczka, mocno je zamykamy. Otwieramy oczy, rozluźniamy palce i szybko opuszczamy ręce. Uśmiechamy się.
- Unosimy wyprostowane rączki do góry. Trzymamy tak. Powoli opuszczamy je i uśmiechamy się.
- Unosimy ręce do góry. Napinamy je mocno tak, żeby drżały. Oddychamy normalnie. Otwieramy lekko usta. Opuszczamy ręce. Uśmiechamy się.
- Skręcamy głowę w prawo. A teraz w lewo. Patrzymy prosto. Pochylamy głowę. Dobrze podnosimy głowę. Uśmiechamy się.
- Otwieramy usta tak szeroko jak tylko można. Jeszcze szerzej. Dobrze. Zamykamy usta. Uśmiechamy się.
- Zaciskamy wargi. Mocno. Jeszcze mocniej. Rozluźniamy wargi. Uśmiechamy się.
- Liczymy głośno do dziesięciu. Jeden, dwa , trzy, cztery, pięć, sześć, siedem, osiem, dziewięć, dziesięć. Uśmiechamy się. Oddychamy normalnie.
- Liczymy bardzo cicho do dziesięciu. Jeden, dwa, trzy, cztery pięć, sześć, siedem, osiem, dziewięć, dziesięć. Uśmiechamy się i oddychamy normalnie. Siedzimy wygodnie.
- Otwieramy oczy tak szeroko jak tylko to jest możliwe. Otwieramy, jeszcze szerzej. Dobrze. Uśmiechamy się. Patrzymy normalnie.
- Marszczymy czoło tak silnie jak tylko to możliwe. Marszczymy. Dobrze. Uśmiechamy się wesoło.
- Oddychamy spokojnie. Czujemy się wspaniale. Oddychamy bardzo spokojnie, powoli. Jest nam dobrze. Nasze ręce stają się ciężkie jak duże domy, nogi są ciężkie jak wielkie góry. Głowa staje się ciężka jak duży worek. Bardzo ciężka.
- Nabieramy dużo powietrza i mocno napinamy brzuszki. Mocno. Jeszcze mocniej. Brzuszek musi być twardy. Klepiemy się po brzuszku. Dobrze. Wypuszczamy szybko powietrze. Uśmiechamy się.
- Kładziemy się. Jesteśmy na plaży. Zamieniamy się w leżący na piasku latawiec. Jest piękna pogoda. Nie ma ani jednej chmurki. Jest ciepło. Nagle czujemy od morza lekki podmuch. To wesoły wiaterek chce nas unieść do góry. Powoli, ciężko unosimy się, klękamy, unosimy się, rozchylamy szeroko ramiona. Unosimy się w powietrze, stajemy na obu nóżkach. Unosimy się jeszcze wyżej, stajemy na jednej nóżce. Unosimy się w powietrze. Lekko szybujemy jak latawiec. Wysoko, Bardzo wysoko. Jeszcze wyżej. A teraz zaczynamy lekko opadać. Jesteśmy coraz niżej. Bardzo nisko. Już blisko jest ziemia. Lądujemy. Uśmiechamy się. Jest nam dobrze.