Scenariusz zajęć koleżeńskich „Doświadczenia dla przedszkolaków” w grupie dzieci 6-letnich.
„Powiedz mi, a zapomnę, pokaż - a zapamiętam, pozwól mi działać, a zrozumiem!"
Konfucjusz
Cele główne:
- zaspokojenie naturalnej ciekawości dziecka
- rozwijanie umiejętność krytycznego myślenia, myślenia przyczynowo - skutkowego, porównywania i uogólniania
- przyczynianie się do rozszerzenia horyzontów myślowych przedszkolaka
- stworzenie dziecku okazji do odkrywania i zgłębiania fascynującego świata przyrody i techniki
- zdobywanie wiedzy i umiejętności we wczesnym dzieciństwie będących inspiracją do wiedzy zdobywanej na kolejnych szczeblach edukacji.
Dziecko:
- eksperymentuje, szacuje, przewiduje, posługuje się w zabawie i w trakcie wykonywania innych czynności pojęciami dotyczącymi następstwa czasu
- posługuje się pojęciami dotyczącymi zjawisk przyrodniczych
- wyraża swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy znajdujących się w bliskim otoczeniu za pomocą języka mówionego.
1.SKACZĄCE JAJKO
Potrzebne będą:
2 surowe jajka zalane octem 48 godzin wcześniej, latarka, zaciemniona sala.
Przebieg:
N. demonstruje dzieciom naczynie z jajkami zalanymi octem 48 godzin wcześniej. Wyjmuje jajko, płucze, pokazuje, że jest miękkie. Puszcza je z wysokości ok. 10 cm na stół – jajko odbija się jak piłeczka. Oświetla je latarką i pokazuje dokładnie jego zawartość. Gdy obraca jajko, żółtko w sposób widoczny się przemieszcza.
Wyjaśnienie:
Skorupka jajka zbudowana jest z wapnia (przede wszystkim) oraz innych pierwiastków.
Kwas octowy rozpuszcza te składniki i całkowicie pozbawia jajko skorupki. W ten sam sposób niektóre kwasy (np. fosforowy) zawarte w jedzeniu i napojach rozpuszczają szkliwo naszych zębów i powodują ich psucie. Dlatego tak ważne jest mycie zębów.
CZY SÓL WPŁYWA NA TO, ŻE COŚ TONIE LUB UNOSI SIĘ NA WODZIE?
ILUSTRACJE: Morze Martwe i unoszące się na wodzie panie (ilustracje można znaleźć w internecie)
Potrzebne będą:
2 surowe jajka, woda, naczynia (najlepiej przezroczyste), sól, łyżeczki.
Przebieg:
N nalewa wodę do dwóch naczyń. W jednym z nich delikatnie umieszcza jajko. Jajko tonie (opada na dno). Do wody w drugim naczyniu dodaje 3–4 łyżeczki soli i dokładnie miesza. Delikatnie umieszcza w naczyniu jajko. Jajko pływa przy powierzchni.
Wyjaśnienie:
Świeże jajko opada w wodzie na dno. Gdy dodajemy do wody sól, zwiększamy gęstość roztworu, co z kolei powoduje wypieranie jajka na powierzchnię. Podobnie się dzieje w większych zbiornikach słonej wody. Na przykład woda w Morzu Martwym jest tak słona, że na jej powierzchni unoszą się nawet osoby, które nie potrafią pływać (pokaz ilustracji Morza Martwego z unoszącymi się na wodzie ludźmi).
Ciekawostka – piękne zdjęcie można znaleźć w internecie i zaciekawić dzieci:
„Słona Panna Młoda”
W 2014 roku pochodząca z Izraela artystka Sigalit Landau przeprowadziła projekt artystyczny o nazwie “Słona panna młoda”. W silnie zasolonej wodzie Morza Martwego zanurzona została na 2 miesiące XIX-wieczna suknia. Artystka co jakiś czas nurkowała i dokumentowała narastanie warstwy soli osadzającej się na materiale. Po wydobyciu na powierzchnię suknia wyglądała niecodziennie, ale chyba nie znalazła się ochotniczka do jej założenia.
JAK ODDZIELIĆ ŻÓŁTKO OD BIAŁKA?
Potrzebne będą:
jajko z poprzedniego doświadczenia, plastikowa butelka o pojemności 0,5 l.
Przebieg:
N. ściska plastikową butelkę, następnie przytyka jej ujście do żółtka i bardzo wolno rozluźnia uścisk na butelce. Żółtko powoli wślizguje się do butelki.
Uwaga, należy to robić bardzo delikatnie.
Wyjaśnienie:
Dzieci wiedzą już z wcześniejszych zajęć, że w pustej butelce jest powietrze. Kiedy ściskamy butelkę, powietrze jest z niej wypychane. Gdy przestajemy ją ściskać, powietrze znów do niej wlatuje. Jeśli ujście ściśniętej butelki przyłożymy do żółtka, może zostać ono zassane do wnętrza butelki.
“CHEMICZNE JOJO”
Potrzebujemy: Sodę, ocet, olej, barwnik, dzbanek i pipetkę lub strzykawkę
Wlewamy ocet do szklanek, a następnie dodajemy do niego barwniki. Do dzbanka wsypujemy jedno opakowanie sody oczyszczonej, a następnie po ściance dzbanka delikatnie wlewamy olej, aby nie zmieszać z sodą (ok 1 litra oleju- w zależności od pojemności dzbanka). Teraz nabieramy zabarwiony ocet za pomocą pipetki lub strzykawki i stopniowo po kropelce mniejszej lub większej wkrapiamy ocet do dzbanka obserwując co się dzieje.
Opis zjawiska: krople zabarwionego octu wpuszczone do dzbanka z olejem i sodą powoli opadają na dno. Osadzają się na powierzchni sody i tam następuje reakcja. W wyniku połączenia octu (kwasu) i sody (zasady) następuje wytworzenie się gazu – dwutlenku węgla , który otacza kropelki wpuszczonego octu, a te stają się przez to lżejsze i unoszą się do góry. Gdy nasze niebieskie i zielone kropelki wypłyną na powierzchnię oleju tam gaz ulatnia się, a cięższe krople z powrotem opadają na dno i reakcja się powtarza.
Jeśli doświadczenie przeprowadzimy prawidłowo krople powinny wędrować od góry do dołu.
WULKAN
4 szklanki wypełnione wodą
3 różne barwniki spożywcze
kwasek cytrynowy
opakowanie sody oczyszczonej
strzykawka lub łyżka
W trzech szklankach barwimy wodę (w każdej na inny kolor) i wsypujemy kwasek cytrynowy, a w czwartej mieszamy ją z sodą oczyszczoną. Z ostatniej szklanki nabieramy strzykawką płyn i wlewamy go do każdej z kolorową wodą. Pod wpływem reakcji płyn zaczyna „uciekać”
z pojemników, dlatego podłóżcie pod nie tacę i obserwujcie kolorowy wybuch wulkanu.
Opis zjawiska: gdy do octu, czyli kwasu, dodamy odrobinę sody oczyszczonej, która jest zasadą, wydzieli się bardzo dużo gazu – dwutlenku węgla. Gaz ten w połączeniu z płynem do naczyń tworzy pianę, która wylewa się z naczynia.
PADA DESZCZ
- słoik
- pianka do golenia
- strzykawka
- tusz lekko rozcieńczony wodą
Należy nalać wodę do słoika, potem wycisnąć piankę do golenia tworząc „chmurę”. Nabrać tusz do strzykawki, i wykraplać płyn ze strzykawki na „chmurę”. Pozostaje zaczekać i obserwować co się wydarzy. Nie jest to oczywiście proces powstawania deszczu.
Opis zjawiska: dzieci obserwują jak przez piankę przenika tusz rozcieńczony z wodą. Muszą oszacować co przeniknie szybciej, a co wolniej: pianka czy tusz. To, co jest cięższe i gęstsze przenika szybciej.
BURZA W SZKLANCE WODY
2,3 łyżki oleju
2,3 barwniki spożywcze
miska i widelec
Należy wymieszać klika kropel barwnika w łyżce oleju (każdy osobno), a następnie powoli, kolejno przelać go do wody. W efekcie uzyskamy pięknie tańczące w wodzie nitki kolorów.
EWALUACJA zajęcia: 1.Zgromadzenie się przy słoneczku - PODOBAŁO SIĘ
2.Zgromadzenie się przy chmurce– NIE PODOBAŁO SIĘ
(próby uzasadniania wyboru)