WSTĘP.
Na podstawie przeprowadzonych obserwacji podczas lekcji oraz w oparci o zalecenia Poradni Pedagogiczno – Psychologicznej w Jarocinie, opracowałam program mający na celu rozwinięcie aktywności poznawczej a zwłaszcza myślenia abstrakcyjnego i pomięci u uczniów mających kłopoty z chemią.
Uczniowie ci w zakresie chemii słabo radzą sobie z:
analizowaniem treści zadań,
nabycie umiejętności obserwacji
opisem zjawisk chemicznych zachodzących w otaczającym świecie.
Efektem czego są słabe oceny z chemii, niepowodzenia szkolne
Program przewiduje realizację 1 godziny w ciągu dwóch tygodni przez cały rok szkolny.
ZAŁOŻENIA PROGRAMU.
Rozwinięcie zdolności abstrakcyjnego myślenia wpłynie na efektywność uczenia oraz na osiągane wyniki podczas lekcji. Wyrównanie poziomu wiedzy umożliwi pełne uczestnictwo w zajęciach z chemii. Uzyska dobre wyniki podczas testu kompetencji.
Zacierając granicę pomiędzy poziomem uczniów program ten w znacznym stopniu może wpłynąć na podniesienie jakości pracy szkoły.
CELE PROGRAMU.
1. Nabycie umiejętności obserwacji i opisu zjawisk chemicznych zachodzących w otaczającym świecie.
2. Poznanie znaczenia wiedzy chemicznej w procesach przetwarzania materii przez człowieka.
3. Nabycie umiejętności i nawyku postępowania zgodnego z zasadami dbałości o własne zdrowie i ochronę środowiska.
4. Ukształtowanie myślenia prowadzącego do zrozumienia poznanej wiedzy chemicznej i posługiwania się nią w różnych sytuacjach życiowych.
5. Zapoznanie uczniów z właściwościami substancji chemicznych i bezpiecznym obchodzeniem się z nimi.
6. Umożliwienie uczniom zdobycia wiadomości i umiejętności zarówno praktycznych, jak i stanowiących podstawę do kształcenia na kolejnych etapach.
METODY.
W programie przewiduje się zastosowanie następujących metod:
- metoda laboratoryjna,
- burza mózgów,
- dyskusje,
- rozwiązywanie zadań,
- elementy wykładu,
- gry dydaktyczne.
Przez zrozumienie wiedzy chemicznej, nabranie umiejętności zapisu reakcji chemicznych oraz stosowanie doświadczeń laboratoryjnych pragnę zainteresować uczniów chemią co ułatwi im naukę i poprawi wynik podczas testu kompetencji.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE.
W zajęciach będą wykorzystane materiały z programu „Chemia” A. Kandia, Z. Kluz, M. Poźniczek oraz doświadczenia z „Doświadczenia chemiczne w liceum” A. Burewicz
ROZWIJANE UMIEJĘTNOŚCI I TREŚCI ZAJĘĆ
1. Przemiany chemiczne.
- Substancje w naszym otoczeniu.
- Mieszaniny substancji.
- Rozdzielanie mieszanin
- Przemiany fizyczne
- Przemiany chemiczne.
2. Otrzymywanie i określanie właściwości gazów.
- Tlen najważniejszy składnik powietrza.
- Azot i inne niemetale.
- CO2 składnik powietrza.
- Właściwości wodoru.
3. Zanieczyszczenia powietrza.
- Rodzaje zanieczyszczeń powietrza.
- Metody usuwania zanieczyszczeń.
- Przeciwdziałanie zanieczyszczeniom powietrza.
4. Atom, cząsteczka.
- Masy i rozmiary atomów.
- Izotopy i promieniotwórczość.
- Wiązanie atomowe i jonowe.
- Cząsteczki pierwiastków i cząsteczki związków chemicznych.
- Wiązania chemiczne w cząsteczce tlenków.
- Wartościowość pierwiastków a budowa cząsteczek tlenków.
- Zapis przebiegu reakcji chemicznej.
5. Obliczenia stechiometryczne.
- Ustalanie prostych wzorów chemicznych.
- Masa atomowa i cząsteczkowa.
- Prawo zachowania masy i prawo stałości składu.
- Obliczenia chemiczne.
- Równania reakcji chemicznych
- Odczytywanie równań reakcji chemicznych.
6. Czy tlenki reagują z wodą – kwasy.
- Kwasy beztlenowe.
- Otrzymywanie kwasów tlenowych.
- Najważniejszy z kwasów – kwas siarkowy (VI).
- Wzory poznanych kwasów.
7. Czy tlenki metali reagują z wodą – zasady.
- Najważniejsze wodorotlenki – wodorotlenek sodu i wapnia
- Wzory poznanych zasad.
- Wzory i nazewnictwo zasad.
8. Otrzymywanie soli.
- Wzory i nazewnictwo soli.
- Sole słabo rozpuszczalne w wodzie – reakcje strącenia.
- Metody otrzymywania soli.
9. Tworzywa pochodzenia mineralnego.
- Pierwiastki chemiczne w skorupie ziemskiej.
- Wszechobecny piasek, czyli krzemionka
- Skały wapienne.
- Tajemnice gipsu.
- Ropa naftowa, gaz ziemny.
10. Węgiel i jego związki z wodorem.
- Alkany – węglowodory nasycone
- Węglowodory nienasycone.
11. Pochodne węglowodorów.
- Alkohole – pochodne węglowodorów.
- Metan i etanol.
- Glicerol (gliceryna) i jej właściwości.
- Kwasy organiczne.
- Kwasy karboksylowe o długich łańcuchach węglowych.
12. Tłuszcze.
- Rodzaje tłuszczów i ich właściwości oraz budowa.
- Nazewnictwo tłuszczy.
13. Białka.
- Budowa białka i ich właściwości.
- Znaczenie białek.
- Reakcje charakterystyczne.
14. Cukry.
- Cukry proste.
- Sacharoza – dwucukier.
- Skrobia i celuloza.
- Reakcje charakterystyczne
15. Tworzywa naturalne, sztuczne i syntetyczne.
- Zastosowanie tworzyw.
- Podział tworzyw.
- Znaczenie tworzyw.
PRZEWIDYWANE EFEKTY.
1. Uczeń potrafi wyjaśnić przebieg prostych procesów chemicznych.
2. Uczeń potrafi zapisać proste reakcje chemiczne w postaci równań.
3. Uczeń dostrzega przemian chemiczne w otoczeniu oraz czynników wpływające na ich przebieg.
4. Wykonuje proste obliczenia stechiometryczne.
5. Zna właściwości substancji chemicznych.
6. Uczeń potrafi rozróżnić wybrane związki chemiczne.
CZAS TRWANIA.
Program realizowany będzie w roku szkolnym 2006/2007 oraz 2007/2008
Przewidywane zakończenie 15 czerwca.
DOKUMENTACJA PROGRAMU EWALUACJA.
- sprawozdanie z realizacji programu,
- konspekty zajęć,
- adnotacje w zeszycie zajęć pozalekcyjnych.
BIBLIOGRAFIA.
1. Arends R. I., „Uczymy się nauczać” Warszawa 1998,
2. Burewicz A., Gulińska H., „Dydaktyka Chemii”, Wydawnictwo naukowe UAM, Poznań 1993,
3. Kluz Z., Łopata K., „Chemia” WSiP Warszawa 1999,
4. ŁopataK., Warchoł A., „Chemia w gimnazjum” WSiP, Warszawa 2001,
5. Podstawa programowa kształcenia ogólnego Dz.U nr 14, Warszawa 23. 02. 1999
6. Burewicz A., „Doświadczenia chemiczne w liceum”